آیات ۳-۵ سوره #نجم ( صفحه ۵۲۶)
وَ مَا يَنْطِقُ عَنِ الْهَوَى
و هرگز از روی هوای نفس سخن نمیگوید!
إِنْ هُوَ إِلاَّ وَحْيٌ يُوحَى
آنچه میگوید چیزی جز وحی که بر او نازل شده نیست!
عَلَّمَهُ شَدِيدُ الْقُوَى
آن کس که قدرت عظیمی دارد او را تعلیم داده است
🟤 منظور از كلمه «هوى» هواى نفس و خواسته آن است ، و جمله «ما ينطق» هر چند مطلق است و مقتضاى اين اطلاق آن است كه هواى نفس از مـطـلق سـخـنـان پـيـغـمـبـر نـفـى شـده و ليكن از آنجايى كه در اين آيات خطاب «صَاحِبُکُمْ» در آیه قبل به مـشـركـيـنـى است كـه دعـوت او را و قـرآنـى را كـه بـرايـشـان مـى خـوانـد، دروغ و تـقـوّل و افـتـراى بـر خـدا مـى پـنداشتند، لذا بايد به خاطر اين قرينهٔ مقامى بگوييم : 👈🏻منظور اين است كه پیامبر در آنچه كه شما مشركين را به سوى آن مى خواند و آنچه كه از قـرآن بـرايـتـان تـلاوت مـى كـنـد، سخنانش ناشى از هواى نفس نيست ، و به رأی خود چـيزى نمى گويد، بلكه هر چه در اين باب مى گويد وحی ای است كه خداى تعالى به او مى كند.او از خـودش چيزى نمى گويد، و قرآن ساخته و پرداخته فكر او نيست ، همه از ناحيه خدا اسـت.
⚪️ و دليـل ايـن ادعـا در خودش نهفته است ؛بررسى آيات قرآن به خوبى گواهى مى دهد كه هرگز يك انسان هر قدر عالم و متفكر باشد، تا چه رسـد بـه انـسـان درس نـخـوانـده اى كـه در مـحـيـطـى مـمـلو از جـهـل و خـرافـات پـرورش يـافـته ، قادر نيست سخنانى چنين پر محتوا بياورد.
همچنین به دلیل فعل مضارع «یوحى» که دال بر استمرار است ، میرساند که پیامبر(ص)، وحى را به گونه اى مستمر و مداوم دریافت مى کرد.
🟤 قرآن، تعلیم داده شده به پیامبر(ص)، به وسیله «شدیدالقوى» است.
در این كه مراد از «شدید القوى» خداوند است یا جبرئیل، بحث و گفتگو است:
مفسرانی که میگویند مـراد از كـلمـه شـديـد القـوى #جـبـرئيـل اسـت ، دلیلشان اینست که خـداى سـبحان او را در كلام مجيدش به اين صفت ياد كرده و در آیه ۲۰ سوره تکویرفرموده : «انـّه لقول رسول كريم ذى قوّة عند ذى العرش مكين »
بعضى از مفسران هم گفته اند: مراد از آن 👈🏻خود خداى سبحان است ، زیرا این عنوان، در موارد دیگر فقط براى خدا آمده است. مثلاً در دعاى ندبه مى خوانیم: «و أرِه سیّده یا شدید القوى» 👈🏻خداوندا! امام زمان را به ما نشان بده، یا در دعاى وارده از امام حسن علیه السلام براى دفع شرّ ظالم مى خوانیم:👈🏻 «یا شدید القوى یا شدید الِمحال»
به علاوه در آیات دیگر، خود خداوند، معلّم قرآن معرّفى شده است، از جمله:آیه اول سورا الرحمن👈🏻 «الرّحمن علّم القرآن» ویا آیه ۱۱۳ نساء👈🏻«علّمك ما لم تكن تعلم»
البتّه در آیه ۲۰سوره تكویر هم که درباره ى جبرئیل «ذى قوّة» نام برده شده ، تفاوت بسيار است، میان «ذى قوّة» که در آن قوه به صورت مفرد و نکره آمده و «شدید القوى» که مفهوم عام و گسترده ای دارد . بنابراین بنظر میرسدکه منظور از «شدید القوى» خداوند است.
⚪️در روايـات مـتـعـددى هم كـه از مـنـابـع اهـل بيت نقل شده اين آيات تفسير به جبرئيل نشده بلكه موافق تفسير دوم است كه مـى گـويـد منظور از اين آيات شهود باطنى خاصى نسبت به ذات پاك خدا است كه براى پيامبر (ص ) در اين صحنه ( وحی) روى داد و در معراج بار ديگر تكرار شد و رسول الله فوق العاده تحت تاءثير جذبه معنوى اين ديدار قرار گرفت .(و الله اعلم بحقائق الامور).
🟤 بهرحال «القوى» جمع همراه با «ال» است و افاده عموم مى کند. بنابراین «شدیدالقوى»؛ یعنى، کسى که در او همه توانایى ها، در حدى شدید وجود دارد و با توجه به ارتباط این آیه با آیات پیشین احتمال مى رود که وصف «شدیدالقوى» در 👈🏻تأکید عدم گرایش پیامبر(ص)، به هواى نفس آمده باشد.
🌸🍃🌸🍃🌸
#تفسیر_قرآن
#نجم
#تدبر
🆔https://eitaa.com/emamsadegh_ir