4️⃣ عقل کلّی یاب: این عقل کلّی ساز نیست زیرا از مشاهده در خود مفهوم به کلّی می رسد. شهود به جزئی است و عقل تحلیلی نیز به مفهوم جزئی می رسد ولی عقل کنشی دارد که به کلّی می رسد با دو راه: الف:(بر اساس عدم قبول شهود عقلی) با جدا کردن خصوصیّات مفاهیم جزئی، مفاهیم کلّی ادراک می شود. (تقشیر به اصطلاح مشاء و رهاسازی ذات از جزئیّت به اصطلاح مؤلف و انتقال به اصطلاح صدرا). ب: (بر اساس قبول شهود عقلی-نظر مختار مؤلف) در شهود عقلی وحدت شیء درک می شود ⬅️عقل تحلیلی مفهوم وحدت جزئی را انتزاع می کند ⬅️ در شهود، فهم شهودی فرد بالذات را می یابد. فرد بالذات حظّی از کلیّت دارد. ⬅️عقل تحلیلی افزون بر وحدت جزئی➕فهمی که از فرد بالذات شده: ذات وحدت را نیز انتزاع می کند. پس عقل تحلیلی هم مفهوم جزئی و هم ذات آن را باز می کند و در واقع از دل همان فهم شهودی به کلیّت می رسیم ⬅️عقل کلّی یاب، فرد بالذات را نیز انتزاع می کند که حظی از کلیت دارد در اینجا روندی انتقالی طی می شود. پس عقل کلّی یاب هم روند تحلیلی و انتزاعی دارد➕هم روند انتقالی، فلذا عقل کلّی یاب از عقل تحلیلی ممتاز می شود. 5️⃣ عقل توصیفی: کنش توصیفی عقل در فضای تصدیق است و بین مفاهیم انتزاع شده عقل تحلیلی ارتباط برقرار می کند➕حین ارتباط مقارنه با خارج نیز انجام می دهد تا ببیند آنچه فراهم آورده مطابق واقع است یا نه. 6️⃣ عقل شبیه ساز(عقل برابر ساز، عقل ضبط کننده): از هر شهودی می توان بدون هیچ تحلیل و انتزاعی، تصویر و نمونه ای در حافظه نگه داشت. اینجا کنش عقلی ویژه ای است که مشهودات را شبیه سازی می کند. این فرایند را صدرا "انشاء" می نامد. 7️⃣ عقل استدلالی: کنش مهم استدلال[اعم از فکر و حدس فلسفی] و انتقال از معلوم به مجهول و از مقدّمات به نتیجه مراد است که می توان آن را "عقل انتقالی" نیز نامید. 8️⃣ عقل انسجام بخش: کنش بررسی سازگاری گزاره های استدلال بر اساس اصل عدم تناقض، "عقل انسجام بخش" نام دارد تا منجر به تناقض گویی نشود و چون بر اساس برهان خلف(که ریشه در عدم تناقض دارد) عمل می کند، شعبه ای از عقل استدلالی است و پاسبان آن می باشد. 📚 تقریری از کتاب فلسفه فلسفه حجت‌الاسلام والمسلمین یزدان پناه ادامه دارد... #علمی_پژوهشی #فلسفه_فلسفه #کنشهای_عقل_نظری #بخش_اول #حجت_الاسلام_بهلول_زاده #مرکز_تخصصی_فلسفه_اسلامی @mt_falsafeh 📚📚📚📚📚📚📚 https://eitaa.com/joinchat/729677891Cc0cea1ba96

⭕️ دسته دوم: کنش های عقلی زمینه ساز علم یقینی(محرّک رسیدن به علم یقینی): 1️⃣ عقل پرسشگر: طرح پرسش فلسفی کار عقل است و این کنش عقلی "عقل پرسشگر" نام دارد و زمینه ساز تولید علم است نه مولّد آن. 2️⃣ عقل احتمال دهنده (شمّ فلسفی، استشمام فلسفی): کنشی که حد وسط های احتمالی فراوانی را می آزماید و با تنگ تر کردن دایره احتمالات زمینه ساز تولید علم است. این شمّ می تواند آن قدر قوی شود که به مرتبه حدس فلسفی برسد که اینجا منظور نیست. 3️⃣ عقل نظریه پرداز: کنشی عقلی که فراتر از حد احتمالات بوده و تحلیل نیز به همراه دارد بگونه ای که تبدیل به نظریه شده نه یقین. در فلسفه غرب چون دستیابی به علم یقینی را ناممکن می دانند، تنها راه ممکن را نظریه پردازی می دانند برخلاف ما که در فلسفه راه دستیابی به یقین بسته نیست. 4️⃣ عقل تمثیلی: کنشی که با تمثیل معقول را محسوس می کند و باید از مثال عبور کرد و این خود یقینی نیست. ⭕️ کنش های عقل جدلی(در پی اقناع بدون دغدغه نیل به واقع): 1️⃣ عقل عرفی: عقل آسانگیر عمومی. جرج ادوارد مور این را به فلسفه، در تثبیت واقعیت خارجی راه می دهد. 2️⃣ عقل نظریه پرداز: کنشی عقلی در نظریه پردازی اگر با انگیزه زمینه سازی برای نیل به واقع نبوده و با اعتقاد به سد طریق واقع باشد. در فلسفه غربی بسیار بهره برداری می شود. و اصطلاح "بهترین تبین" که در فلسفه های مطلق و مضاف بکار می رود بیانگر همین رویکرد است. لزوما بهترین تبیین در این رویکرد سبب قطع و یقین نفس الامری نبوده و همواره امکان تبین برتر و بهتر وجود دارد. 3️⃣ عقل تمثیلی: عقل تمثیلی مفید فلسفه ورزی برای آسان تر شدن فهم مسئله اصلی بود ولی اینجا از تمثیل نتیجه فلسفی گرفته می شود که خروج از محدوده عقل فلسفی بوده و ورود به فضای عقل جدلی است که بر اساس مشابهت، احکام یک ساحت به ساحت دیگر صرفا با تمثیل سرایت داده شود که در منطق و فلسفه این کار از مغالطات بحساب می آید. 📚 تقریری از کتاب فلسفه فلسفه حجت‌الاسلام والمسلمین یزدان پناه #علمی_پژوهشی #فلسفه_فلسفه #کنشهای_عقل_نظری #بخش_دوم #حجت_الاسلام_بهلول_زاده #مرکز_تخصصی_فلسفه_اسلامی @mt_falsafeh 📚📚📚📚📚📚📚 https://eitaa.com/joinchat/729677891Cc0cea1ba96