5️⃣با یك گل بهار نمى شود ➖گاهى سكوت دیگران، انسان را به سكوت وا مى دارد؛ طوریكه فرد با خود مى گوید : با یك گل بهار نمى شود.»، در اینجا نیز باید مسلمان #روحیه #خط شكنى داشته باشد و از #نیش و نوشها نهراسد. ➖او باید بداند كه امر به معروف در آن فضاى مرگبار و ساكت، #پاداش بیشترى دارد. به همین دلیل در حدیث مى خوانیم : «بهترین جهاد، كلمه #حقى است كه انسان در برابر رهبر ستمگر بگوید؛ ➖چون اطراف رهبران ستمگر، افراد متملق و #چاپلوسى هستند كه همه كارهاى طاغوت را زیبا جلوه مى دهند و او خیال مى كند كه همه كارهایش صحیح است (زُیِّنَ لِفِرعَون سُوُء عَمَلِه)؛ و در آن فضاى سكوت و چاپلوسى اگر شیر دلى پیدا شود و حق را بگوید و سكوت را بشكند، بزرگترین #شهامت را از خود نشان داده است و بهترین اجر و پاداش را دریافت خواهد كرد.

6️⃣انحراف فكرى ➖بعضى انحراف فكرى دارند و مسائل را #جبرى مى پندارند و مى گویند : «خدا خواسته است كه این كارها باشد. به ما چه ربطى دارد كه مانع شویم؟ ➖این منطق نظیر سخن بعضى است كه #شرك خود را به خدا نسبت مى دادند و مى گفتند : «اگر خدا مى خواست، ما غیر او را عبادت نمى كردیم. اكنون كه بت پرستیم، لابد خدا به آن راضى است! ➕(وَ قالَ الَّذینَ اَشْرِكُوا لَو شْاءَ اللَّهُ ما عَبَدْنا مِنْ دُونِهِ مِنْ شَى ء (35 نحل)) ➕و یا مى گویند : «اگر فلان كار خوب است، چرا خدا #خودش انجام نمى دهد؛ براى مثال، اگر #سیر كردن گرسنگان خوب است، خداوند خودش به آنان روزى دهد؛ چرا ما خرج آنان را بپردازیم؟» ➖(قالَ الَّذینَ كَفَرُوا لِلَّذینَ آمَنُوا اَنُطْعِمُ مَنْ لَو یَشآءُ اللَّهُ اَطْعَمَه (یس / 47)) ➖گویا این افراد از اینكه خداوند مردم را آزاد قرار داده و با دادن و گرفتن نعمتها #آزمایش مى كند، غافلند. خدا به انسان فكر داده است تا دنبال بت نرود؛ رحم داده است تا به فقرا #انفاق كند و از این راه #رشد كند. ➖متأسفانه، در معناى «#انتظار» نیز بعضى گرفتار انحراف فكرى شده اند. براى مثال مى گویند : «ما منتظریم كه حضرت مهدى (ع) تشریف بیاورند و خودش كارها را درست كند.» ➖اینها انتظار را همچون «احتضار» گرفته اند كه انسان پاى خود را رو به #قبله گذارد و منتظر آمدن فرشته قبض روح شود؛ غافل از آنكه، معناى انتظار، آماده باش است و نه بى تفاوتى. كسى كه در شب منتظر خورشیدِ صبح است، هرگز در #تاریكى انتظار نمى كشد؛ بلكه #چراغى و نورى تهیه مى كند و در روشنایى منتظر روز مى ماند.

7️⃣توقع نابجا ➖بعضى توقع دارند كه هرچه گفتند #فوراً عمل شود. آنها به خاطر توقعى كه دارند، امر به معروف و نهى از منكر نمى كنند و مى گویند : «نگرانیم كه به گفته ما عمل نشود.» ➖ این گونه افراد توقع نابجایى دارند؛ زیرا مگر مردم #همه سخنان انبیا و امامان معصوم را گوش دادند؟ ما باید مسائل را نسبى و درصدى بررسى كنیم و اگر به تمام اهداف نرسیدیم : ➕به همان چند درصد #قانع شویم. حضرت رسول اكرم (ص) به حضرت على (ع) فرمود : «به خدا سوگند كه اگر حتى یك نفر را خداوند توسط تو #هدایت كند، براى تو از آنچه خورشید بر او مى تابد، بهتر است.» در این حدیث، پیامبر عزیز به هدایت یك نفر نیز قانع است. ➗نمونه دیگر از توقع نابجا آن است كه مى خواهد #همین امروز و همین الان در كمال رفاه و آسایش با حفظ همه شؤون و عزّت، آن هم با یك تذكر كار انجام شود و اگر به یكى از مسائل فوق #ضربه اى وارد شود، مى گوید : «من وظیفه اى ندارم!

8️⃣دیگران هستند ➖گروهى امر به معروف و نهى از منكر نمى كنند و مى گویند : «اگر لازم باشد، فلان #شخصیت، یا مقام و یا فلان انجمن اسلامى و دیگران هستند.» ➖ غافل از آنكه امر به معروف همچون #نماز، وظیفه همه است امكان دارد آن خلافى را كه شما #مشاهده كردى، فلان مسؤول یا رئیس مشاهده نكند. ➖ یا ممكن است آن مسؤول فكر مى كند كه پشتوانه مردمى ندارد و اگر افرادى مثل #شما فریاد بزنند، دیگران نیز قیام مى كنند و مى گویند : جانا كه سخن از دل ما مى گوئى!» آرى! غفلت دیگران دلیلى براى توجیه غفلت ما نیست.

🔟با یك صحنه از دور خارج مى شود ➖افرادى امر به معروف و نهى از منكر مى كنند، ولى #موفق نمى شوند و این شكست براى همیشه در روح آنان اثر #منفى مى گذارد؛ طورى كه همیشه با خود مى گویند : «فایده ندارد؛ زیرا در فلان وقت گفتم و اثرى نكرد.» ➗این افراد نیز باید بدانند كه اولاً : شما در همان دفعه اى كه به ظاهر شكست خوردى، #پاداش بزرگى از طرف خداوند دریافت كردى. ثانیاً شاید در برابر تذكر شما سرسختى نشان بدهند و گوش به سخن شما ندهند، ولى حرف در #درون هر فرد، #دیر یا #زود اثر خواهد گذاشت. ➖به علاوه، شكست در یك یا چند مورد، دلیل بر #ترك این وظیفه الهى نیست. مگر شما اگر به #نسخه پزشكى عمل كردى و نتیجه اى نگرفتى، براى همیشه بیمارى را #تحمل مى كنى؟ یا پزشك و نسخه را آن قدر تغییر مى دهى، تا به نتیجه برسى؟!

9️⃣امروز بگویم فردا چه مى شود ➖بعضى امر به معروف و نهى از منكر نمى كنند و مى گویند : «بر فرض ما امروز جلو #فساد را گرفتیم. باز فردا فساد خواهد كرد.» ➖مثل آن است كه بگوییم : «اگر امروز منزل و حیاط آن #جاروب كنیم، باز هفته دیگر كثیف خواهد شد.» تكرار گناه فردا، دلیل بر سكوت امروز ما نیست.

1️⃣1️⃣ترك وظیفه به گمان خود سازى ➖بعضى به خیال خودسازى به خیر و شر جامعه و مسائلى كه در آن مى گذرد، كارى ندارند؛ این گونه افراد نظیر همان #فراریان از جنگ #تبوك هستند كه به پیامبر اكرم مى گفتند : «ما براى حفظ تقوى در جبهه به كمك تو نمى آییم؛ زیرا در سفر به تبوك و جنگ باروم : نگرانیم كه چشممان به #دختران آنان بیفتد و گناه كنیم. لذا، تو را در جبهه تنها مى گذاریم.»

2️⃣1️⃣كار از كار گذشته ➖بعضى امر به معروف و نهى از منكر نمى كنند و مى گویند : «باید فكر اساسى كرد و كار از تذكر و #موعظه و امر به معروف گذشته است. ➗ «این نیز یكى از #حیله ها و وسوسه هاى شیطانى است. درست مانند كسى كه #تشنه اى را مى بیند و مى تواند با كمى آب او را از مرگ نجات دهد، ولى مى گوید : باید فكر #آبرسانى كلى و آب بهداشتى سراسرى باشیم.» ➕البته، فكر اساسى و تصمیم كلى حرف #منطقى است، ولى این تفكر نباید بهانه ترك امر به معروف و نهى از منكر شود.

3️⃣1️⃣طمع گاهى به طمع مال، گرفتن جایزه و هدیه و عیدى، جذب مشترى، خوشایندى دیگران و امثال آن، در برابر منكرات سكوت مى كند.

4️⃣1️⃣رفاه طلبى بعضى خود را به بى خبرى مى زنند و رفاه طلب هستند. پیامبر فرمود : «شما به خاطر #علاقه به زندگى مرفه و بى خبرى از مسؤولیتها امر به معروف و نهى از منكر نمى كنید.

نگاهى به داستان یوسف علیه السلام برادران یوسف حسادت داشتند و به خاطر همین روحیه فاسد به خلافهایى گرفتار شدند؛ از جمله : 1 - نسبت انحراف به پدر دادن. 2 - طراحى براى ربودن برادر به نام ورزش و تفریح و دور كردن فرزند از پدر.(اَرْسِلْهُ مَعَنا یَرْتَعْ و یَلْعَبْ (یوسف 12)) 3 - انداختن برادر در چاه.( اَلْقُوهُ فى غَیابَتِ الْجُبّ (یوسف 10)) 4 - گفتن این دروغ كه گرگ او را دریده است.(فَاَكَلَهُ الذِّئْب (یوسف 17)) 5 - نسبت دزدى به یوسف دادن. بنابراین، هر گناه ممكن است عامل و زمینه «گناهان دیگرى شود؛ لذا باید از اولین گناه نهى كرد تا سایر خلاف ها رشد نكنند. ناگفته پیداست كه منكرات آثار شومى در ابعاد مختلف دارند؛ خواه ما آن آثار را بفهمیم و یا نفهمیم. ➕داستان روزى سوار هواپیما شدم اما قبل از پرواز اعلام شد : «تمام مسافران پیاده شوند.» سپس مسافران و تمام بارها را پیاده كردند. همه نگران شدند كه ماجرا چیست؟ مسؤولان پرواز گفتند : «یك سوسك وارد هواپیما شده است. من با تعجب و خنده پرسیدم : «تأخیر پرواز به خاطر وجود یك سوسك، چه توجیهى دارد؟ كارشناسان گفتند : «همین حیوان كوچك ممكن است یكى از سیمهاى ارتباطى را بجود و بعضى از ارتباطات حساس قطع شود.» با خود فكر كردم : «براى همین مورد كوچك، ممكن است افرادى تلاشهاى زیاد بكنند، ولى به خاطر بعضى خصلتهاى جزئى، تمام عمر آنها تباه شود. «مثال منكرات در جامعه، مثال همان سوسك است كه سیستم تكاملى انسان را در معرض خطر قرار مى دهد. راه دورى نرویم! كشورهایى كه در آن گناه بیشتر مى شود، اضطراب، پوچگرایى، خودكشى، مصرف قرص اعصاب، امراض روانى، امراض مقاربتى و توحش (ولو به صورت مدرن) هم بیشتر مى شود.

جلسه چهارم دلایل بی تفاوتی👆