💢دروس #تفقه_اخلاقی
#تربیت_اخلاقی در #نهج_البلاغه
🔹روشهای تربیت اخلاقی در نهجالبلاغه
🔸برای تقویت اخلاق جوانان، امیرمؤنان چه روشهایی را بیان کردهاند؟
🔸روشهای:
▫️ پرورش شناخت اخلاقی
▫️ پرورش گرایش اخلاقی
▫️ پرورش رفتار اخلاقی
در نهجالبلاغه چیست؟
👇👇👇
@feqahat
👇👇👇ادامه جلسات
هدایت شده از فقه فرهنگی
ج دوازدهم تربیت اخلاقی در نهج البلاغه.mp3
زمان:
حجم:
21.22M
💢 #اخلاق_در_نهج_البلاغه
روشهای تربیت اخلاقی جوان در نهج البلاغه
🔸جلسه دوازهم
🔹 روشهای پرورش گرایش: بیدارسازی فطرت
امیر مؤمنان در بیان سیره تربیتی انبیا میفرمایند:
پيامبرانش در ميان آنها مبعوث ساخت و پىدرپى رسولان خود را بهسوى آنان فرستاد تا پيمان فطرت را از آنان مطالبه نمايند. (نهج البلاغه، ص43)
🔸از ویژگیهای جوانی بیداربودن فطرت است که مربی آن را تقویت میکند.
🔸فطرت همان تنظیمات کارخانهای همه انسانهاست که باید آن را بازیابی کرد.
🔸در سختیهای و حالتهایی ویژه فطرت در افراد زنده میشوند.
🔸مربی میتواند با روشهایی آن فطرت را بیدار کند.
🔸در مورد عالم ذر دو دیدگاه است:
1. این عالم همان فطرت است که دیدگاه برگزیده است.
2. عدهای از علما میفرمودند عالم ذر وجود داشته است.
🔸 الأعراف : 172 وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّكَ مِنْ بَني آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَ أَشْهَدَهُمْ عَلى أَنْفُسِهِمْ أَ لَسْتُ بِرَبِّكُمْ قالُوا بَلى شَهِدْنا أَنْ تَقُولُوا يَوْمَ الْقِيامَةِ إِنَّا كُنَّا عَنْ هذا غافِلين.
▫️یک پرسش مهم: چرا در قرآن میگوید ما این عهد را گرفتیم تا بگویید ما از این عهد غافل بودید⁉️
مگر فطرت غفلت بخش است؟
🔹@feqahat
هدایت شده از فقه فرهنگی
ج سیزدهم تربیت اخلاقی در نهج البلاغه.mp3
زمان:
حجم:
20.18M
💢 #اخلاق_در_نهج_البلاغه
روشهای تربیت اخلاقی جوان در نهج البلاغه
🔸جلسه سیزدهم
🔸 روشهای پرورش گرایش: ابراز احساس اخلاقی
🔸خود مربی از کارهایی بد ابراز انزجار میکند. البته شرط آن محبوب بودن مربی در قلب متربی است تا اعلام محبت یا انزجاز او از کاری تاثیر داشته باشد!
▫️از این روش نمیتوان متعدد و زیاد استفاده کرد.
🔹 روشهای پرورش گرایش: امر به خوبی
▫️حضرت خطاب به فرزند گرامیاش امام حسن (ع) نوشتند:
امر به معروف كن تا خود اهل معروف باشى، با دست و زبانت منكرات را انكار نما. (نهج البلاغه ص392).
متربی را در مقام مربی قرار میدهیم با این هدف که خود متربی رشد کند.
میتوان کارهایی را برای جوان تعریف کرد مانند اینکه از هنر او استفاده کرد و به او سفارش دهد با استفاده از هنر دیگران را به خوبی امر کند.
🔹 روشهای پرورش گرایش: الگودهی
▫️الگو بدون اینکه شناختی بدهد، همینکه کاری انجام دهد متربی دوست دارد آن کار را انجام دهد.
🔸مدلهای الگودهی: ارائه مدل الگویی؛ الگودهی از رفتارهای مربی؛ استفاده از دعای برای معرفی الگو؛ شرکت دادن متربی در جمعهای اخلاقی.
🔹@feqahat
ج۱۴ تربیت اخلاقی در نهج البلاغه.mp3
زمان:
حجم:
16.59M
💢 #اخلاق_در_نهج_البلاغه
روشهای تربیت اخلاقی جوان در نهج البلاغه
🔸جلسه چهاردهم
🔸روشهای رفتاری: محاسبه و مراقب و تذکر
عِبَادَ اللَّهِ زِنُوا أَنْفُسَكُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ تُوزَنُوا وَ حَاسِبُوهَا مِنْ قَبْلِ أَنْ تُحَاسَبُوا
▫️نظارت امروزه کمرنگ شده و امکان نظارت در برخی محیطها کمتر است مانند فضای مجازی، بنابراین باید بر خودکنترلی باید تاکید داشت. یعنی همان مشارطه، مراقبه و محاسبه.
مربی باید برای مراقبه به متربی برنامه دهد.
💢برای ترک گناه آیا جاز است به او مجوز انجام گناهی پایینتر را بدهیم؟
🔹روش تذکر
🔸شیوه ذکر دادن (روش صحیح ذکر دادن به متربی)
🔸شیوه یادآوری
ادامه بحث ذکر در جلسه بعد.
🔹@feqahat
ج۱۵ تربیت اخلاقی در نهج البلاغه.mp3
زمان:
حجم:
16.87M
💢 #اخلاق_در_نهج_البلاغه
روشهای تربیت اخلاقی جوان در نهج البلاغه
🔸جلسه پانزدهم
🔸روشهای رفتاری: محاسبه و مراقب و تذکر
🔸شیوههای تذکر: یادآوری، ذکر دادن؛ تذکر دادن (تذکر دادن به رفتارهای اشتباه)
تذکر به: فرزندان، خانواده، زیرمجموعه (مدیران و حاکمیت به زیر دستان)، عمومی و تذکر مردم به یکدیگر.
در تذکر باید به اصول تربیتی توجه کرد: به اختیار، کرامت، توان متربی و ... .
🔸روش مبارزه با نفس
«فان النفس أمارة بالسوء، الا ما رحم الله... فاملِك هواك، و شحّ بنفسك عما لا يحل لك، فان الشح بالنفس الانصاف منها فيما أحبت أو كرهت» (درعهد مالک)
نکته: پیامبر و امیرمؤمنان به حاکمان عهد مینوشتند و نکات تربیت مردم را به آنها میفرمودند.
▫️تذکر: روش مبارزه با نفس بسیار دقیق است. نباید افراط و تفریط کرد. در دوران جوانی مبارزه با نفس پیچیده است. باید به توان نفس توجه داشت.
ما نمیتوانیم مانند اهل بیت با نفس مبارزه کنیم. گاهی باید وعده به نفس داد با بتوان گناهی را ترک کرد. وعده دهیم که گناه را در آینده انجام میدهیم و با تسویف اینگونه گناه را ترک کنیم.
▫️آیا میتوان برای ترک گناهی بزرگتر، گناهی پایینتر را انجام داد؟
▫️مربی میتواند برای مبارزه با گناهی کبیره، گناهی کمتر یا کم انجام دادن گناه را تجویز کند؟
🔹@feqahat
ج۱۶ تربیت اخلاقی در نهج البلاغه.mp3
زمان:
حجم:
18.44M
💢 #اخلاق_در_نهج_البلاغه
روشهای تربیت اخلاقی جوان در نهج البلاغه
🔸جلسه شانزدهم
🔸روشهای رفتاری: ارضای حلال
🔸در تربیت و اصلاح رفتار به سه بعد باید توجه کرد: یک: مبارزه با نفس؛ دوم تاخیر رذایل؛ سوم ارضای حلای
تصور برخی این شده است که دین فقط نهی از لذتها میکنند و بین دین و لذت، لذت را انتخاب میکنند. درحالی که راهکار دین فقط مبارزه با نفس نیست، بلکه ارضای حلال راهکاری اسلامی است.
امیرمؤمنان به مردانی که چشم به زنی دوخته بودند:
«كَانَ جَالِساً فِي أَصْحَابِهِ فَمَرَّتْ بِهِمُ امْرَأَةٌ جَمِيلَةٌ فَرَمَقَهَا الْقَوْمُ بِأَبْصَارِهِمْ فَقَالَ (عليهالسلام) إِنَّ أَبْصَارَ هَذِهِ الْفُحُولِ طَوَامِحُ وَ إِنَّ ذَلِكَ سَبَبُ هِبَابِهَا فَإِذَا نَظَرَ أَحَدُكُمْ إِلَى امْرَأَةٍ تُعْجِبُهُ فَلْيُلَامِسْ أَهْلَهُ فَإِنَّمَا هِيَ امْرَأَةٌ كَامْرَأَتِهِ»
همانا ديدگان اين مردان به منظره شهوتآميز دوخته شده و به هيجان آمدهاند. هر گاه كسى از شما با نگاه به زنى به شگفتى آيد، با همسرش بياميزد كه او نيز زنى چون زن وى باشد. (نهج البلاغه ص550).
🔸راهِ مقابله با تمایلات ضداخلاقی، همیشه مقابله و منکوب کردن آن نیست. اسلام شیوههای حلالی برای ارضای برخی شهوات و تمایلات دارد.
🔸از جمله آنها، ازدواج برای مدیرت تمایلات جنسی است.
🔸مربی میتواند با ارائه شیوههای مجاز شرعی، متربی را کمک کند. ازدواج مدیریت شده موقت، بهرهبردن از مال و امکانات حلال، استفاده بهاندازه از تجملات، تفریحات و لذتهای حلال برای مدیریت طمع و عقدههای دنیایی، میتواند از نمونههای آن باشد.
🔹@feqahat
فقه فرهنگی
💢وقتی داوری یک زن در بازی فوتبال مردان، مستحب مؤکد میشود! ✍️حجتالاسلام هادی عجمی در خبرها آمده ا
🔴 دربی تمام شد و روسیاهی برای ساکتان نهی از منکر ماند‼️
در خبرها آمد:
♨️حضور کمک داور زن در دربی 103 منتفی شد
پ.ن
نه فوتبال ایران تحریم شد!
نه مشکلی دیگر رخ داد!
فقط این امتحان نیز تمام شد و روسیاهی برای ساکتان ماند!
#مطالبه_اثر_دارد
#جهاد_تبیین_اثر_دارد
بدون شرح ...
«مَنْ هَانَتْ عَلَيْهِ نَفْسُهُ فَلاَ تَأْمَنْ شَرَّهُ»
«فَاسْتَخَفَّ قَوْمَهُ فَأَطاعُوهُ»
#هرزه
ج۱۷ تربیت اخلاقی در نهج البلاغه.mp3
زمان:
حجم:
20.04M
💢 #اخلاق_در_نهج_البلاغه
روشهای تربیت اخلاقی جوان در نهج البلاغه
🔸جلسه هفدهم
🔸روشهای رفتاری: تشویق و تنبیه
🔹در نهج البلاغه در نامه امیر المومنین به مالک حضرت میفرمایند:
هرگز افراد نیکو کار با بد کار یکسان نباشند زیرا این کار سبب می شد افراد نیکو کار در نیکو کاری بی رقبت شوند و افراد بد کار در عمل بدشان تشویق شوند. هرکدام را به نوع خود و اندازه خودشون پاداش بده.
🔸فرق انذار و تبشیر با تشویق و تنبیه چیست؟
این است که در انذار و تبشیر فقط به صورت زبانی و آگاهی دادن از آینده است. اما در تشویق و تنبیه علاوه بر آگاهی دادن مربی یک فعالیتی انجام می دهد.
▫️امیرالمومنین می فرمایند:
پی در پی آنهارا تشویق کن و کار های خوب آنهارا بر شمار زیرا اگر این کار را انجام دهی او را به جلو راندی و دیگران را به حرکت وا داشتی.
▫️گناه کار را به وسیله پاداش دادن به نیکو کار تنبیه کن.
▫️ستایش بیش از استحقاق تملق است و اگر کمتر باشد از سبب درماندگی و یا حسد است.
🔸تنبیه باید جنبه بازدارندگی داشته باشد.
در تربیت هدف این است که به تنبیه نرسد.
🔹@feqahat
💢آیا عکس گرفتن از خانمی که حجاب از سر برداشته است حرام است؟
▫️حاشیهای بر یک دیدگاه فقهی
🔸چند روزی است که فیلمی در فضای مجازی دست به دست میشود. فیلمی که در آن خانمی، یک روحانی جوان را مخاطب جیغ و داد خود قرار داده است که «چرا از من فیلم گرفتی؛ گوشیتو بده!»
اما داستان گفته میشود این بوده است که طلبه جوانی در درمانگاهی پس از تذکر به خانمی که روسری از سر برداشته، برای تذکری عملی، گوشی خود را روبهروی او میگیرد که آن خانم تصور کند فیلم عمل خلاف قانون اون ضبط شده است و طبیعتا روسری بر سر کند.
اما ماجرا طوری دیگر رقم میخورد. آن خانم شروع به مشاجره با طلبه میکند. فیلم این مشاجره از شبکه ضد ایرانی پخش میشود. جریانی سیاسی علیه نهی از منکر در کشور شکل میکنند... و ادامه ماجرا.
🔸اما حاشیهای مهمتر از متن در این رویداد اتفاق میافتد. به نقل از یکی از اساتید حوزه سخنی در رسانهها نقل میشود که: طلبهای که در درمانگاه عکسبرداری کرده است، مرتکب خلاف دین شد!
البته اصل سخن آن استاد محترم حوزه این بود است که: «" اگر واقعاً آن طلبه مشغول فیلمبرداری شده باشد، که بعضی میگویند اینطور نبوده، عکس و فیلم گرفتن از کسی که منکری را انجام میدهد خود نیز منکر است. هم آن خانم که حجاب از سر برداشته مرتکب حرام شده و هم شما."»
حال سؤالی پیش میآید از این استاد محترم حوزه که دلیل حرمت کار این طلبه ناهی از منکر چیست؟
چه این کار انجام شده باشد یا انجام نشده باشد؛ اما دلیل این فتوا دادن چیست.
💢پاسخ احتمال
🔸اولین پاسخ احتمالی این است که این عمل طلبه، اشاعه فحشا و حرام است.
💢اما نقدی جدی به این پاسخ احتمالی
مسلم است که اشاعه فحشا از گناهان کبیره و حرام است. قرآن كريم دراينباره مىفرمايد:
(إِنَّ اَلَّذِينَ يُحِبُّونَ أَنْ تَشِيعَ اَلْفٰاحِشَةُ فِي اَلَّذِينَ آمَنُوا لَهُمْ عَذٰابٌ أَلِيمٌ فِي اَلدُّنْيٰا وَ اَلْآخِرَةِ وَ اَللّٰهُ يَعْلَمُ وَ أَنْتُمْ لاٰ تَعْلَمُونَ).
اشاعه به معناى پخش، افشا و انتشار است و فحشا در لغت به معناى هرگونه رفتار و گفتار زشت و خصوص انحرافات و آلودگىهاى جنسى استعمال شده است؛ ولى در قرآن كريم، كلمه
«فاحشه» يا «فحشاء» غالباً در موارد انحرافات جنسى و آلودگى ناموسى به كار رفتهاند و گاهى نيز در معناى وسيع نيز استعمال شدهاند؛ خداوند مىفرمايد: (وَ اَلَّذِينَ يَجْتَنِبُونَ كَبٰائِرَ اَلْإِثْمِ وَ اَلْفَوٰاحِشَ)
«اشاعه فحشا» اقسام مختلفى دارد. برخى از اين اقسام عبارتاند از:
۱. دامن زدن به دروغ و تهمت و بازگو كردن آن براى ديگران؛
۲. ايجاد و تأسيس مراكزى كه موجب فساد و نشر فحشا هستند؛
۳. فراهم كردن وسايل يا مقدّمات معصيت ديگران يا تشويق آنها به گناه؛
۴. ارتكاب گناه در ملأ عام و....
قرآن كريم تمامى اين اقسام را در آيه مذكور محكوم كرده است و به مروّجان و اشاعهدهندگان فحشا عذاب دردناك در دنيا و آخرت وعده داده است. واسطهگرى براى جمعكردن حرام در غالب موارد بهصورت اشاعه فحشا محقق مىشود و حرمت اشاعه فحشا در غالب موارد، شامل واسطهگرى در جمعكردن حرام ميان زن و مرد يا ميان مردان يا ميان زنان مىشود. درنتيجه، حرمت اشاعه فحشا، بر حرمت واسطهگرى در جمعكردن حرام نيز دلالت مىكند.
در روايت محمد بن الفضيل که در توضیح این آیه است، آمده است:
«حَدَّثَنِى مُحَمَّدُ بْنُ مُوسَى بْنِ الْمُتَوَكِّلِ قَالَ حَدَّثَنِى مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى قَالَ حَدَّثَنِى سَهْلُ بْنُ زِيَادٍ الْآدَمِىُّ عَنْ يَحْيَى بْنِ الْمُبَارَكِ عَنْ عَبْدِاللَّهِ بْنِ جَبَلَةَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْفُضَيْلِ عَنْ أَبِىالْحَسَنِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ عليهما السلام قَالَ: قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ الرَّجُلُ مِنْ إِخْوَانِى بَلَغَنِى عَنْهُ الشَّىْءُ الَّذِى أَكْرَهُهُ فَأَسْأَلُهُ عَنْهُ فَيُنْكِرُ ذَلِكَ وَ قَدْ أَخْبَرَنِى عَنْهُ قَوْمٌ ثِقَاتٌ. فَقَالَ لِى: يَا مُحَمَّدُ كَذِّبْ سَمْعَكَ وَ بَصَرَكَ عَنْ أَخِيكَ وَ إِنْ شَهِدَ عِنْدَكَ خَمْسُونَ قَسَامَةً وَ قَالَ لَكَ قول [قَوْلًا] فَصَدِّقْهُ وَ كَذِّبْهُمْ وَ لَا تُذِيعَنَّ عَلَيْهِ شَيْئاً تَشِينُهُ بِهِ وَ تَهْدِمُ بِهِ مُرُوءَتَهُ فيكون [فَتَكُونَ] مِنَ الَّذِينَ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ: اَلَّذِينَ يُحِبُّونَ أَنْ تَشِيعَ اَلْفٰاحِشَةُ فِي اَلَّذِينَ آمَنُوا لَهُمْ عَذٰابٌ أَلِيمٌ فِي اَلدُّنْيٰا وَ اَلْآخِرَةِ.»
فقه فرهنگی
💢آیا عکس گرفتن از خانمی که حجاب از سر برداشته است حرام است؟ ▫️حاشیهای بر یک دیدگاه فقهی 🔸چند روزی
🔸محمد بن فضل مىگويد:به امام كاظم عليه السّلام عرض كردم:قربانت گردم،از يكى از برادرانم خبرى مىرسد كه آن را نمىپسندم و وقتى از خود او مىپرسم وى منكر آن مىشود با آن كه گروه مورد اعتمادى آن را از او نقل مىكنند.امام عليه السّلام در پاسخ فرمود:اى محمّد!گوش و چشمت را پيرامون برادرت تكذيب كن،و اگر پنجاه سوگند خورنده نزد تو گواهى دهند و او سخن ديگرى گويد سخن برادر خود را تصديق و سخن آنان را تكذيب كن،و از او خبرى را منتشر نكن كه موجب زشتى او گردد و آبرويش را بريزد كه اگر چنين كنى از كسانى خواهى بود كه خداوند در بارۀ آنها فرموده:« إِنَّ اَلَّذِينَ يُحِبُّونَ أَنْ تَشِيعَ اَلْفٰاحِشَةُ فِي اَلَّذِينَ آمَنُوا لَهُمْ عَذٰابٌ أَلِيمٌ ».
البته این روایت ضعیف است؛ زیرا بعضى از روات آن از جمله محمد بن فضيل تضعيف شدهاند و يحيى بن مبارك نيز فاقد توثيق است. اما این روایت میتواند به ما در فهم آیه کمک کند.
🔸طبق روايت فوق، كسى كه عيب ديگران را اذاعه (پخش) كند، مصداق آيه شريفه اشاعه فحشا خواهد بود. طبق اين روايت نسبت دادن امر ناپسند به ديگرى اگرچه با قسم خوردن گروه با ايمانى انجام پذيرد، جايز نيست؛ ازاينرو، روايت مفسر آيه «اشاعه فحشا» بر هر نوع نسبت دادن ناروا بر ديگرى دلالت مىكند، بدون آنكه اين نسبت دادن مقيد به گناهان جنسى شده باشد. اما آنچه مهم است، در این روایت همانگونه که فهم ما نیز از آیه چنین است، نشر فحشایی مورد نظر است که فرد انجام دهنده تمایلی به نشر آن ندارد.
درنتیجه دو عنصر اصلی در حرمت اشاعه فحشا، عبارت است از:
1. اشاعه با هدف بسط دادن گناه؛
2. نشر اشتباهی که فرد رضایت به نشر آن ندارد.
💢یک پرسش
حال سخن این است که آیا فیلم گرفتن از گناه کسی که در فضایی علنی و بدون شرم از نشر گناه، با هدف ارایه آن به پلیس و نه نشر آن در جامعه، عنوانی حرام پیدا میکند؟
💢یک پاسخ دیگر
ممکن است بیان شود که این عمل ولو از سوی دیگران مباح یا حتی مستحب باشد، اما ازآنجا که طلبهای اقدام به آن کرده است، با توجه به وضعیت موجود جامعه و شان روحانیت، این کار حرام است!
💢اما پاسخی دیگر
هرچند این سخن تا حدی درست است که لباس روحانیت اقتضائات خود را دارد. نیز بهتر بود آن طلبه محترم به تذکر لسانی و برادرانه کفایت میکرد. اما برپایه این عنوان ثانوی نیز دادن حکم حرمت سخت است. بیشینه دلالت این عنوان میتواند کراهت باشد.
زیرا هر حرکت خوبی با بازی رسانهای دشمن ممکن است بازخورد ابتدایی و روایتی خوبی پیدا نکند و این احتمال و این اثر نمیتواند مانع امر مهم امر به معروف و نهی از منکر از سوی طلاب ملبس شود. هرچند احتیاط بیشتر آنها و ابراز دلسوزی آنها برای چنین مخاطبانی از باب عناوینی مانند اعانه بر بر و اتقان در عمل (اتقان در نهی از منکر) مستحب است.
💢پرسش از روزنامه جمهور اسلامی:
چرا برخی هر حرکتی در راستای نهی از منکر را انگی میزنند تا تضعیف کسانی باشد که در میان سکوت بسیاری از مؤمنان واجب کفایی بر دوش آنها را انجام میدهند؟ بهویژه وقتی با ابزار فقهی در این جبهه حرکت میکنند. درحالی که فقه، جریان تربیت و هدایت جامعه را در راستای مبانی اسلامی عهده دار است. ظلم است که این علم شریف را در خدمت خلاف هدف خود بهره بریم.
💢از این استاد محترم یا شاگردان ایشان درخواست داریم در صورتی که دلیل فقهی دیگری وجود دارد برای حرمت فیلم گرفتن از انجام دهنده منکر برداشتن حجاب که علمی غیر قانونی نیز هست، ما را نیز هدایت فرمایند. البته با این قید که این فیلم برداری در جهت ارایه به دستگاه قضایی و پلیس است؛ تا به صورت قانونی با فرد برخورد گردد. (پاسخ ارسالی در کانال گذاشته خواهد شد)
🔹@feqahat