#پرونده_علمی
#فقه_معاصر
🔰 عناوین جالب دروس خارج فقه معاصر+ ضعفها و آسیبها
۱. فقه اجتماعی
۲.فقه احیای حقوق عامه
۳. فقه اخلاق
۴. فقه اداره
۵. فقه امنیت
۶. فقه بورس و بازارهای مالی
۷. فقه بیمه
۸. فقه پزشکی
۹. فقه پول
۱۰. فقه پولشویی
۱۱. فقه تربیت
۱۲. فقه جمعیت
۱۳. فقه حریم خصوصی
۱۴. فقه حقوق بشر
۱۵. فقه حکمرانی
۱۶. فقه حکومت
۱۷. فقه خانواده
۱۸. فقه رسانه و احکام آن
۱۹. فقه رمز ارزها
۲۰. فقه روابط بین الملل
۲۱. فقه رؤیت هلال ماه با چشم مسلح
۲۲. فقه شخص حقوقی و شرکت های سهامی
۲۳. فقه عدالت
۲۴. فقه عقود مستحدثه
۲۵. فقه فضای مجازی
۲۶. فقه قانون
۲۷. فقه مالکیت فکری
۲۸. فقه محیط زیست
۲۹. فقه هوش مصنوعی
۳۰. فقه ورزش
۳۱. فقه کارگزاران
۳۲. نظام اقتصادی اسلام
۳۳. فقه هوش مصنوعی
#صدای_حوزه:
✍️ اصل وجود چنین دروسی که حاصل رهنمودهای دقیق رهبر معظم انقلاب و پیگیری شخص آیت الله اعرافی و همچنین تلاش مسئولین دفتر فقه معاصر و همراهی اساتید معظم حوزوی می باشد، بسی مایه خوشحالی و امید است اما متاسفانه گاه مشاهده می شود که سطح برخی از این دروس خارج چنان که باید باشد نیست و حتی گاه استاد مربوطه از موضوع شناسی ضعیف رنج می برد و صرفا به بیان همان محتواهای سابق با اشاراتی به موضوع مذکور اکتفا می شود؛ البته بدیهی است که با استمرار تدریس این موضوعات، رفته رفته مباحث پخته تر و غنی تر خواهند شد.
🔹عملیات غنی سازی دروس خارج فقه معاصر می تواند با ضریب دهی بیشتر مسئولین و اساتید معظم سرعت بگیرد؛ حوزه علمیه قطعا به عقب ماندن خود از جریان اتفاقات پرشتاب روز، آگاه است و می داند دیگر نمی تواند با سرعتی طبیعی و آرام، عقب ماندگی ها را جبران کرد...
➕ اندر حکایت ضعف موضوع شناسی در دروس خارج فقه معاصر:
🌐 https://eitaa.com/sedayehowzeh/39199
🔸پیشنهاد می شود شرط اصلی برگزاری این دروس، گزینش از اساتیدی باشد که تخصص های میان رشته ای داشته و قدرت اقناع و اشباع علمی طلاب حاضر در این دروس را داشته باشند تا نشان دهیم فقط وقتی صدای غرش ما بلند می شود که بباریم!!
#فقه_معاصر
#آسیب_شناسی
🕌 گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان
🆔 @feqhemozaf_khorasan
گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان
🔻اندر حکایت ضعف موضوع شناسی در دروس خارج فقه معاصر #دیدگاه_طلاب ▫️در سال تحصیلی جدید وقتی با عناو
#پرونده_علمی
#فقه_معاصر
#دیدگاه_اساتید
🔻چند ملاحظه در مورد طرح فقه معاصر
▫️حجت الاسلام احمدحسین شریفی
♦️حجت الاسلام احمدحسین شریفی در مطلبی پیرامون طرح #فقه_معاصر، ضمن تمجید از اصل و ایده فقه معاصر، به طرح چند ملاحظه پرداخته اند. ملاحظات ایشان از قرار ذیل است:
یک. طبیعتاً انتظار این را نداریم که عمق طرح و ارائه چنین مباحثی به عمق مباحث استخواندار و سنتی فقه در موضوعات بیع و طهارت و نجاست و صوم و صلاة باشد. اما این انتظار را داریم که اساتید دغدغهمندی که از سر تکلیف و با اعتقاد به غنایی مبانی و منابع و اصول فقه شیعی به این مباحث ورود کردهاند،
اولاً، در موضوعشناسی دقت کامل داشته باشند، و به صورت عمیق و دقیق با موضوعات مورد بحث آشنا شوند.
ثانیاً، به هیچ وجه از روششناسی اجتهادی مرسوم و متعارف، در ارائه این مباحث عدول نکنند؛
دو. معتقدم برای آنکه حوزه علمیه قم بتواند نگاه جامع و همهجانبه اسلام را به مسائل اجتماعی و نوپدید عرضه کند، در کنار مباحث فقهی ناظر به این موضوعات، باید مباحث اخلاقی و الهیاتی (فلسفی) آنها را نیز با قوت دنبال کند. یعنی مباحثی مثل «اخلاق اجتماعی»، «اخلاق اداری»، «اخلاق امنیت»، «اخلاق پزشکی»، «اخلاق حکمرانی»، «اخلاق خانواده»، «اخلاق رسانه»، «اخلاق روابط بینالملل» و ... همچنین «فلسفه اجتماعی»، «فلسفه مدیریت»، «فلسفه امنیت»، «فلسفه خانواده»، «فلسفه رسانه»، «فلسفه حقوق»، «فلسفه عدالت»، «فلسفه محیط زیست»، «فلسفه ورزش» و ... را به طور جد در دستور آموزش و پژوهش خود قرار دهد.
سه. طرح این مباحث هرگز نباید محدود به حوزه علمیه قم شود؛ طلاب حاضر در شهرستانها و سایر حوزههای علمیه کشور نیز به شدت به چنین مباحثی نیازمندند. طلاب و حوزههای شهرستانها، ویترین و پیشانی حوزه علمیه قم و نماینده علم و پژوهش و اخلاق حوزه علمیه قم هستند، باید از حیث علمی و پژوهشی و تبلیغی دائماً تغذیه شوند.
چهار. برای عمیقتر شدن این موضوعات و مباحث، بسیار مناسب است که مدیریت حوزه، تدبیری به کار گیرد که با محوریت اساتید مربوطه، متخصصان دانشگاهی ایران و بلکه جهان، نیز امکان حضور در جلسات درس حوزویان را داشته باشند و جدیدترین مباحث ناظر به موضوعات مربوطه را در حضور اساتید حوزه، با طلاب علوم دینی در میان بگذارند. با این تدبیر، هم اساتید دانشگاه با دغدغههای اسلامی حوزویان آشناتر میشوند و هم اساتید و طلاب حوزههای علمیه، بهتر و بیشتر عمق مباحث موجود درباره موضوعات مورد بحث خود را آگاه میشوند.
پنج. مدیریت حوزه علمیه باید تدبیری به کارگیرد که چنین مباحثی به «فناوریهای نرم و فرهنگی» تبدیل شوند. زیرا تا آموزشها و پژوهشهای اجتهادی نتوانند کاربرد و کاربست خود را در مسائل اجتماعی و صنعی و مبتلابه مردم نشان دهند، جامعه هدف این مباحث و ذینفعان و مخاطبان، طعم شیرین چنین مباحثی را به صورتی ملموس نخواهند چشید؛ و در نتیجه امیدی به ماندگاری و استمرار چنین مباحثی هم نخواهد بود. به تعبیر دیگر، باید امتداد فناورانه این مباحث اجتهادی را هم مورد توجه قرار داد.
#فقه_معاصر
#آسیب_شناسی
🕌 گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان
🆔 @feqhemozaf_khorasan
گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان
#پرونده_علمی #فقه_معاصر #دیدگاه_اساتید 🔻چند ملاحظه در مورد طرح فقه معاصر ▫️حجت الاسلام احمدحسین شر
#پرونده_علمی
#فقه_معاصر
#دیدگاه_اساتید
🔰 «فقه معاصر بایسته شناسی و آسیب شناسی» (بخش اول)
🎙 آیت الله ابوالقاسم علیدوست
🔹مقدمه:
آنچه در اینجا مطرح میشود، با هدف روشن شدن و خدمتی به جریانی است که امروزه به عنوان فقه معاصر شناخته میشود. موضوع بحث ما، بایستهشناسی و آسیبشناسی فقه معاصر است. بایستهها و آسیبها مرز مشخصی ندارند؛ به این معنا که هر بایستهای اگر رعایت نشود، به یک آسیب تبدیل میشود و هر آسیبی اگر برطرف شود، به یک بایسته بدل خواهد شد. بنابراین نمیتوان میان این دو دیوار قطعی کشید.
🔻تعریف فقه معاصر
اولین گام در آسیبشناسی و بایستهشناسی فقه معاصر، تبیین مفهوم آن است: فقه معاصر چیست و مراد از آن چه میتواند باشد؟
بزرگان ما در طول تاریخ همیشه تلاش کردهاند تا مسائل جدید را مورد بررسی قرار دهند؛ به عنوان نمونه، محقق حلی (متوفی ۶۷۶) در کتاب “شرایع” حدود دوازده هزار فرع فقهی را مطرح کرده است، در حالی که خواهرزاده او، علامه حلی (متوفی ۷۲۶) این تعداد را به حدود پنجاه هزار فرع در کتاب “تذکره” افزایش داده است. با این حال، “تذکره” در دوران ما کمتر مورد مراجعه قرار میگیرد.
اما باید به شما بزرگواران بگویم که حتماً کتاب “تذکره” را جزو منابع دائمی خود قرار دهید. من در زمانی که بحث شرکتها را بررسی میکردم، متوجه شدم که علامه حلی به طور دقیق تمامی شرکتهای دوران خود را بررسی و بحث کرده است.
اگر با تاریخ فقه و دورانهای مختلف آشنا باشید، میدانید که شکوفایی مدرسه حله در زمان علامه حلی اقتضای این نوع کار را داشت. این نوع تلاشها، یک پدیده مستحدث و جدید نیست. نمونهای دیگر، کتاب “مبسوط” شیخ طوسی در مقایسه با سایر کتابهای قبلی ایشان در بسط مسائل و پرداختن به موضوعات مبتلابه موفق بوده است. از این جهت پرداختن به فقه معاصر یک ضرورت و امری مبارک است؛ فرض کنید که حوزه نسبت به مسائل مبتلابه جامعه بیتفاوت باشد، آیا این ممکن است؟ قطعاً نه، پس ضرورت دارد.
از طرفی پرداختن به فقه معاصر مسیری است که کمتر طی شده است؛ بنابراین یک ضرورت خطرناک است. نمیگویم که اصلاً پیموده نشده؛ قبلاً هم گفتم که بزرگان ما به این مسیر رفتهاند،
نهادسازی در فقه یا نظامسازی باید به صورت عالمانه و در قامت درس خارج انجام شود و در عین حال آسیبهای آن نیز مطرح شود. در غیر این صورت کسانی وارد این بحث میشوند که آسیبها را نادیده میگیرند و خود به مشکلاتی مبتلا میشوند.
آیا این فقه معاصر یک صفت و موصوف است یا مضاف و مضافالیه؟ این تفاوت خیلی بزرگی است. اگر بگوییم صفت و موصوف است، یعنی فقاهت معاصر. عده ای به نظام فقاهت به صورت فقیهانه بپردازند و با نگاه معاصر مسائل مختلف را بحث کنند. ممکن است به موضوعاتی سنتی مانند صوم، صلاه و حجت نیز بپردازند. اگر این نوع نگاه کنیم، سوال پیش میآید که مگر فقه به معاصر و غیر معاصر تقسیم میشود؟
از طرفی اگر فقه معاصر را مضاف و مضاف علیه در نظر بگیریم؛ یعنی “فقه مسائل معاصر”. ای کاش از ابتدا واژه “مسائل” را به کار میبردند تا مشخص باشد که این اصطلاح مضاف و مضاف علیه است.
حال فقه را میتوان به فقه مسائل معاصر و مسائل قدیمی تقسیم کرد. در این صورت اگر کسی کتابی در مورد حج بنویسد هر چند نگاه معاصری داشته باشد، دیگر نمیتوان کتابش را جزو “فقه مسائل معاصر” دسته بندی کرد. اما در تعبیر “فقه مسائل معاصر”، دیگر به مسائل سنتی مانند حج، صوم، صلات و طهارت زیاد پرداخته نمیشود. اگر کسی مسائلی مثل فقه بورس، فقه رمزارزها، یا فقه سیاسی را مطرح کند، آن وقت میتوان گفت که با فقه معاصر سر و کار دارد.
جایگاه اصول فقه در فقه معاصر
مطمئناً فقه معاصر بیشتر از فقه غیر معاصر به اصول فقه نیاز دارد؛ زیرا بنده معتقدم اصول فقه فقط دفتر اولش نوشته شده و دفاتر دوم و سوم اصول همچنان باقی ماندهاند. البته شاید در برخی مباحث اصول معتقد باشیم که باید مختصر بیان شود، مسائلی وجود دارند که باید به اصول فقه اضافه شوند؛ به عنوان نمونه کسی که میخواهد درباره فقه سیاسی یک فقه معاصر است، صحبت کند، (به صورت مضاف و مضاف علیه خوانده شود، یعنی “فقه السیاسه”) ناچار است از گستره شریعت صحبت کند. اگر بگوییم شریعت حداقلی است، دیگر جایی برای بحث گستره شریعت باقی نمیماند. گستره شریعت یک مسئله اصولی است و باید درباره آن صحبت شود. در حالی که برای موضوعاتی مثل حج، صلاه و صوم، نیازی به مطرح کردن این بحث نداریم.
بنابراین برخی مسائل باید در دفاتر دوم و سوم اصول اضافه شود. کسی که میخواهد درباره فقه معاصر بحث کند باید اصول قوی و جامعی داشته باشد. مراد از اصول قوی این نیست که شخصی اقوال را حفظ کند و ردیف کند. بلکه منظور فهم و نگاه اصولی قوی است.
♾ بخش دوم، سوم و چهارم: https://eitaa.com/alidost_fiqh/5793
📚 @alidost_fiqh
🕌 گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان
🆔 @feqhemozaf_khorasan
گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان
🔻اندر حکایت ضعف موضوع شناسی در دروس خارج فقه معاصر #دیدگاه_طلاب ▫️در سال تحصیلی جدید وقتی با عناو
#پرونده_علمی
#فقه_معاصر
💢دفتر فقه معاصر و ضعف در روش تفقه
✍️حجتالاسلام یحیی عبدالهی
✂️حوزههای علمیه مادامی که روش و منطق تفقه خود را ارتقاء ندهند و به سوی استنباط مکتبهای مختلف مورد نیاز جامعه همت نگمارند، با عقلانیت ضعیف روش انتزاعی در برابر محصولات و ساختارهای غربی منفعل بوده و نمیتوانند این ساختارها را به سوی الگوی مطلوب، هدایت و راهبری کنند. به نظر میرسد، حرکتهایی همچون «دفتر فقه معاصر» با همه ابتکار و نوآوریهایش، از آنجا که فاقد ارتقاء روش تفقه و حرکت به سوی استنباط نظام و مکتبهای مختلف اسلام است، نمیتوان جز انفعال در مقابل هجمه تمدنی را از آن انتظار داشت.
📝 متن یادداشت در «اجتهاد»: http://ijtihadnet.ir/?p=76254
#فقه_معاصر
#روش_شناسی
#آسیب_شناسی
🕌 گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان
🆔 @feqhemozaf_khorasan
گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان
#پرونده_علمی #فقه_معاصر #دیدگاه_اساتید 🔰 انتقاد تلویحی آیتالله نوری همدانی از #طرح_فقه_معاصر: حذف
🔻 فقه معاصر نیازمند ادبیات معاصر است
▫️استاد ابوالقاسم علیدوست
🔹امروز با پدیده ای به نام «فقه معاصر» مواجهیم؛ این فقه، ادبیات خودش را دارد؛ من می دانم که ممکن است موجب نقد و یا سوء استفاده بشود؛ اما به هر حال عرض می کنم. موضوع «فقه معاصر» و «فقاهت معاصر» در این باره از اهمیت زیادی برخوردار است. نسخه ای که می خواهم عرض بکنم، نه وابسته به مدیریت محترم حوزه، نه شورای عالی، و نه جامعه مدرسین، حتی نه به مراجع بزرگوار، نه وابسته به رهبری معظم انقلاب است؛ بلکه به شما اساتید مربوط است و این بار بر دوش شما اساتید است. باید بحث ها را زنده کرد. یعنی اگر مکاسب گفته می شود، باید مکاسب معاصر گفته بشود. اگر اصول گفته می شود، اگر فقه گفته می شود، رعایت معاصریت آن هم بشود. اما فقه معاصر، یک گفتمان و رویکرد معاصر می خواهد. با هر رویکردی و با هر گفتمانی نمی شود دم از فقه معاصر و مسائل معاصر بزنیم؛ بلکه برای این کار لازم است اطلاعات و ادبیات و مدیریت معاصر داشته باشیم.
🔹پیشنهاد مشخص من، امتداد موضوع این نشست است در نشست های کوچکتر و محدودتر. باید توجه داشت فقه معاصر، نیاز به چهار معاصرت دارد؛ گفتمان و رویکرد معاصر، اطلاعات معاصر، ادبیات معاصر و مدیریت معاصر. گفتمان و رویکرد مورد اهمیت در این جا این است که استاد، مسائل معاصر را دقیقا درک کند. با مشاهده برخی نوشتارها می بینیم که بیان استاد مربوطه در کف خیابان یا در نشست های علمی غیر حوزوی مطرح نیست و آنچه در چنین محافلی مطرح است، سؤالات دادگاه ها و سؤالات دولت و سؤالات نظام است که مورد توجه این اساتید قرار نگرفته است؛ یعنی این گفتمان را نداشتند که وارد اینگونه بحث ها بشوند. در زمینه اطلاعات معاصر باید توجه کنیم که به اطلاعات جدید و سؤالات جدید و مسائل دیگر هم توجه بشود متاسفانه در این باره شاهد این مطلب هستیم منابع این مطالعات و مقالات بعضا برای ۸۰ سال قبل است. در این زمینه ادبیات معاصر هم از اهمیت ویژه ای برخوردار است؛ گاه الفاظی که به کار می رود، با آنچه که رایج است، متفاوت است و توجه به مدیریت معاصر هم در این رابطه حائز اهمیت است و باید به آن توجه بشود.
#پرونده_علمی
#فقه_معاصر
#دیدگاه_اساتید
🕌 گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان
🆔 @feqhemozaf_khorasan
گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان
#پرونده_علمی #فقه_معاصر #دیدگاه_اساتید 🔰 انتقاد تلویحی آیتالله نوری همدانی از #طرح_فقه_معاصر: حذف
22.21M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
#پرونده_علمی
#فقه_معاصر
#دیدگاه_اساتید
🔻 انتقاد تلویحی آیت الله فاضل لنکرانی از #طرح_فقه_معاصر: آقایان راهی را میروند که اصلاً مزیل فقاهت در حوزه است!
▫️واقعاً باید تأسف خورد، این همه رهبری معظم دارند روی اساس فقاهت در حوزهها تأکید میکنند اما آقایان راهی را میروند که اصلاً مزیل فقاهت در حوزه است!
🔹 مکاسب را از بین میبرند، رسائل و کفایه را از بین میبرند! شما کجا میتوانید یک چنین بحثی را بیاورید که به طلبه یاد بدهد چه زمانی میشود به یک اطلاق تمسک کرد؟ این را باید سر سفره اجتهادی امثال شیخ بنشینیم و این را منِ طلبهی ناچیز عرض میکنم که به مثل شیخ در میان فقها نیامده است؛ کسی که اینقدر ذهنش قوی، دقیق و منسجم باشد و به خوبی ضوابط اجتهادی را به ما یاد بدهد.
▫️یک وقتی ما دقایق نهایة الدرایه را مطرح میکردیم، مرحوم شیخ محمدحسین در حاشیه کفایه واقعاً در اوج فکر و تفکر است و خیلی قوی است، ولی باز عظمت شیخ از او بیشتر است، نباید یک چنین سرمایهای را به راحتی از دست بدهیم.
🔹 آمدند قوانین و فصول و معالم را کنار گذاشتند، نتیجه این شد که فقیه در حوزه زیادتر شد یا کمتر شد؟ اینها را از دست ندهیم! العهدة علیهم...
#فقه_معاصر
#آسیب_شناسی
🕌 گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان
🆔 @feqhemozaf_khorasan
🔰 چالش های پیش روی فقه معاصر
🔸حجت الاسلام سید حمید شهریاری
🔻پذیرش حرفهای نو در فقه معاصر از سوی حوزویان و اساتید دروس خارج و صاحبنظران حوزه، خود یک چالش است که البته تا حدودی طبیعی است؛ اینکه ما یک ایده و نظری تازه در فقه مطرح کنیم و انتظار داشته باشیم به راحتی مورد پذیرش و عمل قرار گیرد، انتظار بیجایی است؛ بلکه نخست باید فرهنگ طرح ایدهها و مباحث جدید در فقه سنّتی را در حوزه ایجاد نمود و باب طرح مسائل نوپدید را گشود. سپس، به گفتوگو و تبادل نظر پرداخت. به همین دلیل است که در تأسیس و راهاندازی کرسیهای آزاداندیشی در حوزه تأکید فراوان میشود.
🔹#روش_شناسی: عدم وجود متدولوژی روشمند و چارچوبهای اوّلیه در مبانی فقهی به منظور مواجهه با مسائل مستحدثه، چالشی دیگر است. در این زمینه، لازم است ابواب مبتلابه فقه، مُنَقَّح و پیراسته شود که امری خطیر و تخصّصی است و هر کس نمی تواند در این مباحث اظهار نظر کند. برای این کار، ملاک و مبنا و ملکه اجتهاد میخواهد. اگر متدولوژی در انتخاب اصول اوّلیه در فقه و مبانی آن اشتباه باشد، در دین انحراف ایجاد میشود. ممکن است مرزهای حرام و حلال مخلوط شود. بنابراین، اوّلقدم این است که ما پژوهش کنیم که آیا میتوانیم نظاموارهای پیدا کنیم که بر اساس آن استنباط کنیم؟ در چارچوب آن، احکام استخراج نماییم؟ به مسائل جدید پاسخ دهیم؟ آیا میتوانیم سبک و روشی برای فقه تعریف کنیم که پاسخگوی نیازهای عصر حاضر باشد؟ این مسئله شامل رسیدگی به برخی از مباحث جدید در اصول فقه می شود؛ مثل این مسئله اصولی که اگر یک سیره عقلایی جدید محقّق باشد و خلافی در باب آن در سنّت دینی یافت نشود، آیا این سیره، حجّت است؟ اینها مسائلی است که باید بدان پرداخت و پاسخ آن را منقّح و مستدل کرد.
🔹#موضوع_شناسی: همچنین، ظهور_موضوعات و فروعات متنوّع و متکثّر، از چالشهای فقه معاصر است که نمیتوان با گفتن اینکه فقیه با موضوعات کار ندارد، از آنها به سادگی گذشت. روزآمدسازی و کارآمدسازی فقه برای پاسخ به مسائل عصر حاضر، لازمهاش این است که موضوعات جدید در حیات بشر را بشناسیم. اگر موضوعات را نشناسیم، نمیتوانیم برای آنها احکام فقهی مناسب و راهگشا صادر کنیم؛ مثلاً از فقیه پرسیدهاند: مکالمه تصویری با استفاده از فنّاوریهای نوین، حلال است یا حرام؟ یعنی شما همین طور که با موبایل حرف میزنید و صدایتان منتقل میشود، تصویرتان هم برای طرف مقابل منتقل شود. نگاه به این تصویر، حرام است یا حلال؟ در پاسخ به این سؤال، سروصدایی ایجاد شد؛ عدّهای گفتند حرام است، عدّهای گفتند حلال است، یک عدّهای گفتند اگر این طوری باشد حرام، اگر آن طور باشد حلال. مسلّم است، آن چیزی که حرام است، این است که شخص پوشش شرعی را رعایت نکند؛ اگر پوشش شرعی را رعایت کند که اشکال ندارد؛ امّا بعد زمینهها و فروعات متعدّدی در این باره پیدا شد که لزوم توجّه به شناخت فنّاوری و ابزار برای تبیین موضوع و به دنبال آن صدور حکم مناسب با لحاظ همه جوانب و حاشیههای آن را گوشزد میکرد؛ مثل اینکه ممکن است پاسخ دهنده پوشش را رعایت کند، ولی متوجّه سرایت مسئله به پیرامون خود نباشد و نیز دهها ملاحظه دیگر. خوب در اینجا تکلیف حکومت چیست؟ شهروندان چگونه باید عمل کنند؟ اپراتورها چه وظیفهای دارند؟
🔹ما الآن با چالشهای کمّی و کیفی در فقه روبهرو هستیم و شاید بتوان گفت که سه تحوّل کمّی و سه تحوّل کیفی باید در فقهمان ایجاد شود؛ چالشهایی که تحوّلات کمّی و کیفی در فقه را میطلبد، عبارت است از:
▫️ عدم وجود کتب و منابع فقهی و علمی و پژوهششده در باب مباحث جدید و متنوّع؛
▫️ عدم وجود نظامواره و چارچوبی به صورت سامانیافته و جامع برای مسائل مستحدثه و پاسخ آنها؛
▫️ عدم ورود به مباحث موضوعشناسی و نبود اهتمام به شناخت موضوعات نوپدید.
🔹سه چالش کیفی در فقه عبارت است از:
▫️ عدم نگاه اخلاقی به فقه؛
▫️ عدم نگاه اصولی و نظامواره به فقه؛
▫️ عدم تحوّل در متدولوژی و شیوه روششناسی در استنباط مسائل فقهی.
#پرونده_علمی
#فقه_معاصر
#دیدگاه_اساتید
🕌 گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان
🆔 @feqhemozaf_khorasan
گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان
#پرونده_علمی #فقه_معاصر #دیدگاه_اساتید 🔰 انتقاد تلویحی آیتالله نوری همدانی از #طرح_فقه_معاصر: حذف
#پرونده_علمی
#فقه_معاصر
#دیدگاه_اساتید
🔰فقه در دنیای معاصر؛ آسیب ها و بایسته ها
🔹 حجت الاسلام و المسلمین احمد رهدار
🔻اگر در گذشته، فقیه با یک مطالعه مختصر در مورد موضوع میتوانسته از پس قصه بر بیاید اما الان این روش جوابگو نیست!
▫️فقه بهعنوان یک دانش، اگر میخواهد در جهان امروزی نقش و اثری داشته باشد بایستی خودش را در تمامی ابواب روزآمد کند. دلیلش هم این است که نقش مهم علم، صورتبندی جهان پیرامونش است. اگر جهان پیرامون تحولاتی پیدا کرد و دانشهای متناسب با آن به تناسب آن تحولات تغییر نکند، شکاف میان حوزه دانش و حوزه واقع زیاد میشود. یکی از دلایلی که فقه ما برغم نشاط فی الجمله درونی خودش، روز بروز فاصلهاش با واقع بیرونی زیادتر میشود این است که در دهههای اخیر جهان تغییراتی پیدا کرده که فقه خودش را متناسب با این تغییرات ساماندهی جدید نکرده است.
▫️برای اینکه ما در آینده بتوانیم بهره مؤثری از فقه بگیریم باید یک سری اصول و قواعدی را استخراج کنیم که بتواند نظام اولویتهای فقه را متناسب با شرایط پیرامون ساماندهی کند. به دلیل پیچیدگیهای سیستمی و غیرسیستمی که در جهان بیرون ایجاد شده است احتمالاً روش موضوعشناسی ما در آینده طبق مدل کنونی جواب نمیدهد. احتمالاً لازم باشد فقیهی که در یک موضوع میخواهد حکمی صادر کند، یک تجربه زیستة در آن موضوع کسب کند و بعد به صدور حکم بپردازد. این باعث میشود که فقه، انضمامی و واقعی شود. از لوازم این کار این است که نهاد آموزش فقه ما از قم به جاهای دیگر منتشر و پخش شود.
▫️یکی از مشکلات شایع و رایج این است که ارتباط نهادی بین نهاد فقاهت و نهاد اجرا وجود ندارد؛ یعنی ممکن است بزرگواری در حوزه علمیه قم درس خارج فقه انرژی هم داشته باشد و یا طلبههایی باشند که رساله سطح چهارشان در حوزه مسائل فقه انرژی باشد اما ساختارهای دانشی و اجرایی ما بهگونهای مرتبط به همدیگر تعریف نشده است که طلبه یا دانشجو برای نوشتن رساله خودش ناگزیر باشد که با برخی از ساحات انرژی در بیرون ارتباط برقرار کند... ما چطوری میتوانیم فرض کنیم که در مورد فقه هستهای یا انرژی به طور مطلق درس خارج بدهیم یا کتاب بنویسیم، درحالیکه قبل از آن، حتی یک ارتباط حداقلی با میدانهای انرژی نیز برقرار نکردهایم. الآن این ارتباط برقرار نیست. این عدم ارتباط تنها به نهاد فقاهت ما بر نمیگردد بلکه سیستم اجرایی ما هم باید دغدغه داشته باشد که بخشهای مختلف خودش را با بخشهای مرتبط فقه ارتباط بدهد. اگر بخواهیم فقه انرژی کارآمدی داشته باشیم باید به این ارتباط نهادی تن بدهیم و تا زمانی که این ارتباط نهادی شکل نگیرد کاری پیش نخواهد رفت.
▫️به نظر من موضوعشناسی در آینده از ظرافتها و پیچیدگیهایی برخوردار خواهد شد که در گذشته آن اندازه پیچیدگی نداشته است؛ لذا اگر در گذشته، فقیه با یک مطالعه مختصر در مورد موضوع میتوانسته از پس قصه بر بیاید اما بعدازاین، این روش جوابگو نخواهد بود.
#فقه_معاصر
#آسیب_شناسی
🕌 گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان
🆔 @feqhemozaf_khorasan
#پرونده_علمی
#اجتهاد_و_تقلید_بانوان
🔰 فقیه زن لازم است
🔸رهبر معظم انقلاب در دیدار اقشار مختلف بانوان تأکید کردند:
⏪ «امروز تعداد #زنان_مجتهد، کم نیست و حتی معتقدیم که در بسیاری از مسائل زنانه که مردها تشخیص خوب و درستی ندارند، خانمها باید از مجتهدان زن تقلید کنند.» ۱۴۰۳/۰۹/۲۷
⏪ ظاهرا فتوای زن هم حداقل برای زن حجت است. این طور به نظر می رسد؛ یعنی آن اشکالاتی که در باب قضا هست ظاهرا در باب فتوا نیست؛ به نظر می رسد که ایرادی هم نداشته باشد (1375/12/13)
⏪ «اعتقاد بنده این است که ما حتماً فقیه زن و مجتهد زن لازم داریم و گمان من این است که دماء ثلاثه و امثال اینها را غیر از زن هیچکس نمیتواند فتوا بدهد... به هر حال #فقیه_زن لازم است.» ۱۳۷۹/۷/۱۵
⏪ «پدیدهی #خواهران_طلبه؛ خیلی پدیدهی عظیم و مبارکی است. هزاران عالم، پژوهشگر، فقیه و فیلسوف در حوزههای علمیهی خواهران تربیت شوند؛ این چه حرکت عظیمی خواهد بود.» ۱۳۸۹/۰۷/۲۹
#پرونده_علمی
#اجتهاد_و_تقلید_بانوان
🕌 گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان
🆔 @feqhemozaf_khorasan