✅ آیت‌الله کعبی در درس خارج «حقوق اساسی» مطرح کرد؛ 🔻 تدوین قانون اساسی در صدر اسلام ⬅️ در گذشته هر قبیله‌ای دارای قوانین مدونی بود که نظام سیاسی، اجتماعی و زندگی آن قبیله را مشخص می‌نمود که به آن کتاب می‌گفتند. پیامبر (ص) پس از تغییر هویت جامعۀ مدینه و اسلامی شدنِ آن، یک کتاب برای تمامِ مدینه -چه مسلمان و چه غیرمسلمان- تدوین نمود. در این قانون طوایفی که از قریش هجرت کرده (مهاجرین) بودند، مسلمانان یثرب (انصار) و دیگر ساکنان یثرب (یهودیان) مخاطب پیامبر (ص) بودند. ⬅️ پیامبر (ص) در ابتدای قانون،‌ تقسیم ‌بندی و عناوینِ قریش و یثرب را کنار گذاشته و به جای آن از تعبیر مومنان و مسلمانان قریش و یثرب استفاده کرد؛ یعنی ایمان و اسلام عنوان اصلی است نه قریش و یثرب؛ زیرا تنها بخشی از قریش و یثرب مسلمان بودند. ⬅️ عرف قبایل چنین بود که در جنگ با دشمن پشتیبان همدیگر بودند و اگر فردی از آنها مرتکب قتل می‌شد، دیگر افراد قبیله دیۀ مقتول را می‌پرداختند. پیامبر (ص) با نگاهی واقع‌بینانه مسائل را مورد بررسی قرار می‌داد؛ از این جهت واحد قبیله و حمایت افرادِ آن از همدیگر را به عنوان یک واقعیت بیرونی پذیرفت و نه تنها آن را منحل نکرد، بلکه قبیله را به عنوان پشتیبان جامعۀ سیاسی جدید که بر اساس ایمان، تقوا و برادری ایمانی شکل گرفته بود، قرار داد. ⬅️ حضرت همۀ مسلمانان را موالی یکدیگر قراد داده و آنها را موظف کرد که هرچند از یک قبیله نباشند اما در مسائل مختلف از همدیگر حمایت کنند؛ بنابراین جامعۀ ایمانی جامعۀ مهم‌تر و کلان‌تری نسبت به قبیله بوده و دارای شخصیت حقوقی است که رهبر آن پیامبر (ص) می‌باشد. 📝 متن کامل: https://b2n.ir/w54368 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #حقوق_اساسی #آیت_الله_کعبی 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت‌الله علیدوست در درس خارج «فقه سیاسی» مطرح کرد؛ ⬅️ برای رسیدن به یک نظر باید مجموعه ادله، فقه الواقع و آثار فتوا را مورد توجه قرار داد. در روش شناسی اجتهاد بیان می‌شود که آیا فقیه می‌تواند جدای از اسنادی مانند آیات، روایات، عقل، اجماع و... که در اختیار دارد، به پیامد فتوا نیز توجه کند؟ خیلی از بزرگان بر این باور هستند که فقیه نباید به پیامد فتوا توجه کند بلکه باید سند محور باشد. از دیدگاه این بزرگان عناوینی مانند عسر و حرج، ضرر، اضطرار، اکراه و تقیه استثنا بر این مطلب می‌باشند. ⬅️ در صورت پذیرش تأثیر فتوا در فرایند آن، نباید به افراط برخی روشنفکران دچار شویم. آنها می‌گویند اصل این است که فتوا متبوع مقلدان باشد؛ از این رو اگر فقیه احساس کرد فتوای او از نگاه مردم به نقطه نامتبوعی منتهی می‌شود، باید از صدور فتوا امتناع کند. ⬅️ آیات 6 و 36 سوره احزاب از جمله آیاتی هستند که دال بر اولویت پیامبر صل‌الله‌علیه‌واله بر مؤمنین می‌باشند. روایات متعددی نیز در این خصوص ذکر شده است از جمله اینکه در واقعه غدیرخم پیامبر اکرم صل‌الله‌علیه‌واله با تأکید بر این موضوع، سخنرانی خود را آغاز نمود؛ «الست اولی بکم من انفسکم؟» ⬅️ برخی از بزرگان مانند علامه مطباطبایی مطلق گرا هستند. ایشان در تفسیر آیه 6 سوره احزاب می‌فرماید: «النبی اولی بهم فی ما یتعلق بالامور دنیویه او الدینیه، کل ذالک لمکان الاطلاق فی قوله تعالی: النبی اولی بالمومنین من انفسهم». در این صورت رأی گیری برای مشروعیت پیامبر صل‌الله‌علیه‌واله اعم از امور فردی و خصوصی، پذیرفته نمی شود. 📝 متن کامل: https://b2n.ir/q79494 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_علیدوست 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت الله هادوی تهرانی در درس خارج «مکتب و نظام اقتصادی اسلام» ذکر کرد: ⬅️ برخی بر این باور هستند که اقتصاد اسلام همان اقتصاد سوسیالیسم می‌باشد یا عده‌ای دیگر می‌اندیشند که اقتصاد اسلام همان اقتصاد سرمایه‌داری است. این افراد یا اسلام را نمی‌شناسند یا شناخت صحیحی از سوسیالیسم و سرمایه داری ندارند؛ زیرا مبانی و پیش‌فرض‌های سرمایه‌داری و سوسیالیسم، اومانیسم و انسان‌محوری است که با مبانی و پیش فرضهای اسلام سازگاری ندارد. ⬅️ یکی از محورهای مهم در تشخیص مکتب اقتصادی، مشخص شدن جایگاه دولت در اقتصاد است. از نگاه سرمایه داری تئوریک، دولت در اقتصاد جایگاهی ندارد و همه اقتصاد در اختیار بخش خصوصی می‌باشد. همین امر در سوسیالیسم بالعکس است یعنی اقتصاد خصوصی وجود ندارد و همه اقتصاد در اختیار دولت است. ⬅️ از نگاه اسلام، دولت به اندازه‌ای که سوسیالیسم بیان کرده است، بزرگ نمی‌باشد و به اندازه‌ای که سرمایه‌داری بیان کرده است، کوچک نیست. باید به این نکته توجه داشت که مراد ما از دولت، قوه مجریه نیست بلکه مراد حاکمیت و نظام است (مجموعه‌ای که کشور را اداره می‌کنند) می‌باشد. ⬅️ وظیفه دولت تحقق مبانی در جامعه اسلامی است؛ یعنی ارزش و مالیت را تثبیت کند، مالکیت را با انواعی که در اسلام پذیرفته شده مورد صیانت قرار دهد، آزادی اقتصادی را با شاخصه‌هایی که بیان شد محقق کند. نظام در بستر مبانی تحقق پیدا می‌کند تا ما را به اهداف برساند. ⬅️ تصویر کلی مکتب اقتصادی اسلام از حیث سهم و عملکرد بخش دولتی و غیر دولتی به این نحو است که بخش غیر دولتی با نظارت دولت و بخش دولتی توسط خود دولت به فعالیت اقتصادی در راستای اهداف اقتصادی اسلام می‌پردازند. 📝 متن کامل: https://b2n.ir/n18891 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #اقتصاد #آیت_الله_هادوی_تهرانی 🔎@fiqhenezam_com

🔻 آیت الله سید ابوالحسن مهدوی در درس خارج فقه سیاسی بیان کرد؛ ✅ کلمه فقه به معنای فهم دین است و مراد از فهم دین، فهم مجموع اعتقادات، اختلاقیات و احکام می‌باشد. زمانی که از کلمه فهم استفاده می‌شود، مراد اعم از فرد مکلف و مجتهد است. ✅ نکته مهم این است که بدانیم سه علم مذکور ثبوتا با همدیگر مرتبط هستند؛ از این رو نمی‌توان آنها را منفک از همدیگر بیاموزیم. اتفاقی که متاسفانه امروزه در حوزه رخ داده و سمت و سوی تعلم در آن به اجتهاد در احکام دین که اصول و فقه است منحصر شده است. ✅ این ارتباط را می‌توان در آیات قرآن نیز مشاهده کرد؛ به عنوان نمونه برای اثبات ارتباط علم کلام و علم فقه می‌توان به آیه 84 سوره اسراء اشاره کرد که می فرماید: «قُلْ كُلٌّ يَعْمَلُ عَلَى شَاكِلَتِهِ» شاکله، مصدر عمل انسان است. ✅ در روایات شاکله به معنای عقیده است؛ به این معنا که اعتقادات هر انسانی او را وادر به رفتار می‌کند. همچنین عمل هر فرد مطابق با فکر او می‌باشد حال می‌خواهد مطابق با واقع نیز باشد یا نه. ✅ نگاه فقه سیاسی، نگاه به مجموعه فقه است (احکام، اخلاق و اعتقادات)؛ از این رو برای بیان احکام در جامعه نیازمند وجود اعتقاد راسخ و قوی در افراد جامعه هستیم. در فهم دین مهم‌تر از احکام، تحکیم عقاید است. 📝 متن پیام: https://b2n.ir/y72880 ——————————————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_سید_ابوالحسن_مهدوی 🔎@fiqhenezam_com

✅ حجه الاسلام خطاط در درس خارج «سبک زندگی اسلامی» مطرح کرد؛ ⬅️ آداب زندگی را می‌توان در دو بخش مورد بررسی قرار داد. یک بخش در خصوص مسائل فردی است که ارتباطی با جامعه و دیگران ندارد؛ مانند حب و بغض درونی، کسب علم، آداب خوابیدن، پوشاک، تدبر و... بخش دیگر مسائلی است که مرتبط با دیگران می‌باشد مانند رابطه انسان با خداوند، انسان، حیوانات و طبیعت. ⬅️ سه نگاه در سبک زندگی وجود دارد؛ 1) سبک رهبانیت. 2) نگاه التذاذی به دنیا: 3) ترکیبی از دو نگاه سابق می‌باشد. ⬅️ غالبا تألیفات شیعیان در خصوص این موضوع، تحت عنوان «آداب» نوشته شده است؛ مانند کتاب «الاداب الدینیه» از مرحوم طبرسی. این کتاب مشتمل به 12 باب است که به آداب فردی و اجتماعی اشاره کرده است. فرزند ایشان حسن بن فضل طبرسی، کتابی را در تکمله «آداب الدینیه» به نام «مکارم الاخلاق» نوشته است. ⬅️ چنین مباحثی در کتابهای فقهی ما وجود ندارد. هرچند به مناسبتها موضوعاتی مانند آداب التجاره و آداب مساجد، مطرح شده است اما اینکه مجموعه‌ای منسجم با عنوان آداب یا آداب العشره که در آن مباحث به صورت فقهی و استدلالی مطرح شود، وجود ندارد. در علم فقه نسبت به آداب زندگی، کم لطفی شده است. در حالی که آداب زندگی دارای گستره بسیار زیادی است. گویا در نگاه فقها، فقه منحصر در واجبات و محرمات است و مستحب در آن جایگاهی ندارد. 📝 متن کامل: yun.ir/olafy7 ——————————————————— #فقه_نظام #درس_خارج #سبک_زندگی #حجه_الاسلام_خطاط 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت الله سیدمنذر حکیم در درس خارج «فقه نظام جامع خانواده» ذکر کرد: ⬅️ مقدمات متنوعی برای تشکیل خانواده موردنیاز است که عبارت‌اند از: آموزش، بسترسازی، یادگیری، همراهی، مشاوره، تشویق و حمایت. ⬅️ هر شخصی به ‌تناسب شرایطی که دارد نیازمند برخی عواملی است تا بتواند خانواده‌ای را تشکیل دهد. برخی نیاز به تشویق و حمایت دارند تا ترس آنها نسبت به تشکیل خانواده از بین برود. برخی دیگر نیاز به آموزش و یادگیری دارند تا در انتخاب شریک زندگی، موفق عمل کنند. برخی مسائل از لحاظ فقهی موارد پیش‌ پاافتاده بوده و اساساً قابل طرح نیستند لیکن در زندگی روزمره می‌توانند خیلی اثرگذار باشند. ⬅️ حمایت‌هایی که در بدو ازدواج صورت می‌گیرد بایستی استمرار داشته باشند و بعد از ازدواج نیز در بهبود روابط میان زوجین کمک کنند. نوع نگاه به مسئله ازدواج بسیار حائز اهمیت است؛ زیرا نحوه عملکرد شخص در زندگی، وابسته به آن می‌باشد. ⬅️ در خصوص مسائلی که عناوین اولیه اخلاقی دارند ولی در شکل‌گیری و پایداری و پویایی خانواده نقش اساسی دارند دو نوع نگاه وجود دارد: اول: در حد برداشت برخی فقها، این مسائل در امور اخلاقی و تحسینی نگه داشته شود. دوم: این مسائل بر اساس اصول روان‌شناسی و جامعه‌شناسی، ارتقاء داده شود. متن کامل: https://b2n.ir/s66828 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #نظام_جامع_خانواده #آیت_الله_سید_منذر_حکیم 🔎@fiqhenezam_com

✅ ظرفیت‌های فقه در رویارویی با مسائل دنیای معاصر 🖊نویسنده: آیت الله ابوالقاسم علیدوست 📝 چکیده: ⬅️ برای کشف احکام شریعت باید از ادله اربعه بهره گرفت؛ در عین حال دنیای معاصر، مسائلی نوپیدا پدید آورده که به راحتی مصداقی از عمومات، اطلاقات و قاعده‌های کهن نیست؛ از این رو باید به ظرفیت‌های نهفته در فقه توجه کرد تا به کشفی کارآمد رسید. ⬅️ برخی از این ظرفیت‌ها عبارت است از: عقل، نصوص قرآنی و روایی عام و قاعده‌ساز. در میان برخی از منبع‌واره انگاشته شده‌ها ظرفیت‌هایی است که با تکیه به منابع استنباط شکوفا می‌شود؛ مانند عرف و مصلحت که در برخی از تجسدهایشان به یک یا چند منبع استنباط برمی‌گردند. برخی از نصوص هستند که ظرفیت تفسیری برای نصوص مبیّن شریعت دارند؛ مانند نصوص مبیّن مقاصد. ⬅️ شکوفایی این نیروهای نهفته در کنار نظام‌وار دیدن شریعت، دانش فقه را پاسخگو به مسائل دنیای معاصر خواهد کرد، بدون آنکه نیاز به خروج از ضوابط اجتهاد باشد. نظام استنباط قابل ترمیم، تکمیل و توسیع است. ———————————————————-- #فقه_نظام #آیت_الله_علیدوست #معرفی_مقاله 🔎@fiqhenezam_com

✅ حجه الاسلام زمانی فرد در درس خارج «فقه فضای مجازی» مطرح کرد؛ ⬅️ برای اهمیت یک بحث در علم فقه، سه ملاک وجود دارد؛ 1) بحث فقهی مورد ابتلای مکلفین باشد. 2) حکم این موضوع از لحاظ کمی و کیفی فراوان و پیچیده باشد.3) وجود آثار و نتایج قابل توجه در اجتماع داشته باشد. ⬅️ تعریف جامع و مانع فضای مجازی از نگاه ما عبارت است از؛ فضایی که دارای وجود ثانوی می‌باشد و به وسیله تجهیزات الکترونیکی پدید آمده است. ⬅️ جنس در تعریف، وجود ثانوی است. وجود اولی، وجودی است که در عالم خارج آثاری برای آن مترتب می‌شود. وجود ثانوی غیر از وجود خارجی است مانند وجود ذهنی و لفظی. فصل در تعریف عبارت « به وسیله تجهیزات الکترونیکی پدید آمده است» می باشد؛ یعنی وجودی مراد است که به وسیله تجهیزات الکترونیکی ایجاد شده باشد. ⬅️ آیا تقسیم فضا و وجود به حقیقی و مجازی صحیح است؟ برخی از بزرگان مانند مقام معظم رهبری و آیت الله جوادی آملی بر این باور هستند که چنین تقسیم بندی صحیح نیست و فضای مجازی یک فضای حقیقی می‌باشد. ⬅️ آیت الله جوادی آملی در بیان دلیل خود بر این نظر می‌فرماید: آنچه مشاهده می‌شود این است که بر فضای مجازی آثار حقیقی مترتب می‌شود. از سوی دیگر هرچیزی که آثار حقیقی بر آن مترتب شود، حقیقی است؛ زیرا هرگز آثار حقیقی بر امر مجازی مترتب نمی‌شود. 📝 متن کامل: https://b2n.ir/n19619 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فضای_مجازی #حجه_الاسلام_زمانی_فرد 🔎@fiqhenezam_com