♦️مویدات حرمت بیتفاوتی نسبت به دیگران
✅ حجه الاسلام عبد امیر خطاط در درس خارج «سبک زندگی اسلامی» مطرح کرد؛
⬅️ در بخشهایی از فقه، حرمت به دلیل نفع به دیگران تخصیص زده شده است. از جمله آن موارد «تولی من ولایت جائر الا لنفع المومنین»، «یمین کاذبه» و «کذب در اصلاح بین المومنین» میباشد. در این سه مورد روایات به تعدد وجود دارد و بزرگان نیز به آنها پرداختهاند.
⬅️ اولین شخصی که در مسئله ولایت به این موضوع تصریح کرده است، مرحوم قطب راوندی میباشد. ایشان میفرماید: «اعلم أن تقلد الأمر من قبل السلطان الجائر إذا تمكن معه من إيصال الحق إلى مستحقه جائز. يدل عليه بعد الإجماع المتردد و السنة الصحيحة قول الله تعالى حكاية عن يوسف عليه السّلام قالَ اجْعَلْنِي عَلى خَزائِنِ الْأَرْضِ إِنِّي حَفِيظٌ عَلِيمٌ»
⬅️ در خصوص ذاتی بودن حرمت کذب مطالب مختلفی بیان شده است. آیا ادله حرمت کذب شامل دروغی میشود که برای دیگران ضرری ندارد؟ یا اینکه ادله شامل مواردی میشود که برای دیگران ضرری داشته باشد؟ معمولا میگویند اطلاق دارد.
⬅️ عنوان دیگری که میشود در عناوین سبک زندگی اسلامی وارد کرد، این است که در جنبه مالی نیز نمیتوان نسبت به دیگران بی تفاوت بود. نمیتوان گفت برای ما زکات، خمس، زکات فطره و کفارات واجب است و در غیر این موارد تعهدی نسبت به جامعه نداریم.
📝 متن کامل: https://b2n.ir/x77393
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#سبک_زندگی
#حجه_الاسلام_خطاط
🔎@fiqhenezam_com
♦️ادله رجحان اکرام به دیگران / شخصیت سالم با تأمین حس عزتنفس محقق میشود
✅ آیتالله اعرافی در درس خارج «فقه روابط اجتماعی» بیان کرد؛
⬅️ بر اساس تجربه و مباحث علمی، شخص نیاز به تأمین حس عزتنفس و شخصیت دارد. این احساسات یکی از عوامل صدور کارهای نیک از دیگری است؛ یعنی اگر شخصی بخواهد دیگری کارهای خوب زیادی را انجام دهد، نیازمند داشتن شخصیت سالم است و شخصیت سالم با تأمین حس عزتنفس محقق میشود. وقتی شما به او شخصیت و عزتنفس میدهید عاملی را تأمین میکنید که او در تکالیف خود موفق شود.
⬅️ وقتی به دیگری احترام میگذارید اعانه بر بر و تقوا میکنید. بر و تقوا یعنی تکالیفی که شخص باید انجام دهد. یکی از مقدمات انجام تکالیف در حوزههای فردی، خانوادگی و اجتماعی وجود شخصیت سالمی است؛ از این جهت تلاشی که برای ایجاد عزتنفس در یک فرد، موجب سلامت او میشود که مقدمه بسیاری از تکالیف دیگر است.
⬅️ حسن بودن احترام و شخصیت دادن به دیگران، حکم عقل عملی است که امر مطلوب و مستحسنی است. کلما حکم به العقل حکم به الشرع؛ لذا استدلال واضحی است که وجود دارد. آنچه عقل میگوید این است که احترام گذاردن به دیگران مستحسن است و شرع نیز این را قبول میکند. لکن میزان اطلاق در دلیل عقلی، تابع فهم عقل است.
📝 متن کامل: https://b2n.ir/e62195
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_روابط_اجتماعی
#آیت_الله_اعرافی
🔎@fiqhenezam_com
♦️ فقه امنیت یعنی اینکه در فقه از مسائل امنیتی بحث میشود
✅ آیت الله ابوالقاسم علیدوست در درس خارج «فقه امنیت» بیان کرد:
⬅️ در خصوص امنیت گفته شده است، حالت فراغت از هر گونه تهدید یا حمله. اینکه انسان یا جامعه دغدغه حمله همسایه و دشمنان را نداشته باشد. همچنین معنای دومی نیز برای امنیت ذکر شده است؛ آمادگی برای هرگونه تهدید و حمله. به نظر میرسد معنای دقیق همان معنا نخست باشد؛ زیرا آمادگی زمینه فراغ بال را فراهم میکند.
⬅️ فقه امنیتی؛ یعنی فقیه با نگاه امنیتی، شروع به استنباط احکام میکند. او یک نگاه نظام واره دارد و همه موضوعات فقه را با این رویکرد بررسی میکند. موضوع ما فقه امنیت است نه فقه امنیتی؛ یعنی یک حصهای از شئون انسانها داریم به نام امنیت. میخواهیم در فقه در خصوص مسائل این شأن، بحث کنیم.
⬅️ در فقه امنیت از تجسس بحث میشود. اینکه حاکمیت چه میزان میتواند از دولتهای دیگر و ملت خود جاسوسی کند؟ آیا برای حاکمیت اصل اولی جواز تجسس است یا عدم جواز. آیا ایجاد امنیت وظیفه حاکمیت است؟ امنیت حکم است یا تکلیف یا حق؟ اگر حکم و تکلیف است آیا تهیه مقدمات آن لازم است؟ در پیشگیری از جرم که امنیت جامعه نیز با آن گرده خورده، آیا حاکمیت حق پیشگیر را دارد یا این که حق سلب آزادی مردم را ندارد؟
📝 متن کامل: https://b2n.ir/j72169
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_امنیت
#آیت_الله_علیدوست
🔎@fiqhenezam_com
♦️ تخریب شعائری که یقیناً مخالف شعائر دین هستند، واجب است
✅ حجه الاسلام سید محسن حسینی فقیه در درس خارج «فقه شعائر» بیان داشت:
⬅️ از بعضی علماء تسنن نقل شده که دایره شعائر اعم است. برخی از آنها میگویند هر چه که با دیدن آن به یاد خدای متعال بیافتیم، شعائر الهی است. برخی دیگر میگویند بزرگترین شعائر و نشانههای (شعائر را به معنای نشانهها گرفته است) خدای متعال عبارت است از قرآن، کعبه، پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و نماز.
⬅️ بر اساس مفوم اولویت، کربلا نیز همانند صفا و مروه که از شعائر محسوب میشود و باید تعظیم شود. در روایات فضیلتش از صفا و مروه هم بیشتر است. اگر قرار است صفا و مروه از شعائر الهی باشند، که ما را به یاد خدای متعال میاندازند و تعظیم آنها واجب است، آیا به مفهوم اولویت نمیفهمیم که تعظیم کربلا هم واجب است؟ طبعاً بله. لذا به نظر میرسد در تعظیم، تردیدی نیست.
⬅️ تعظیم شعائر هم وظیفه آحاد مردم است و هم وظیفه حکومت اسلامی. نه حکومت اسلامی میتواند این وظیفه را از عهده خود بردارد و نه آحاد مردم؛ زیرا واجب کفائی است. البته هر کسی به مقدار وسع خود مکلف است.
⬅️ شعائر خدای متعال را باید محترم بدانیم و در غیر این صورت مرتکب حرام شدهایم. پس تعظیم شعائر واجب است و عدم تعظیم شعائر حرام است. بنابر این معلوم میشود تعظیم شعائر امر بسیار مهمی است.
📝 متن کامل: https://b2n.ir/p11048
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_شعائر
#حجه_الاسلام_سید_محسن_حسینی_فقیه
🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
♦️اقامه دین موجب نزول برکت از آسمان و زمین
✅ آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی در درس خارج «فقه سیاسی» بیان کرد:
⬅️ آیه دیگری که همانند آیه 13 سوره شوری که دال بر اقامه دین میکند، آیه 66 سوره مبارکه مائده میباشد. خداوند در این آیه میفرماید: اگر آنان تورات و انجيل و آنچه را از سوى پروردگارشان بر آنها نازل شد قرآن برپا دارند، از آسمان و زمين، روزى خواهند خورد. جمعى از آنها معتدل و ميانهرو هستند. ولى بيشترشان اعمال بدى انجام مىدهند.
⬅️ آیه میفرماید: «وَلَوْ أَنَّهُمْ أَقَامُوا». این آیه به دلالت اقتضا بیانگر این مطلب است که اقامه واجب است. نه اینکه اقامه یک امری است که اگر اینها اقامه کنند، این نتیجه را دارد. به نظر ما از «وَلَوْ أَنَّهُمْ أَقَامُوا»، لزوم اقامه استفاده میشود؛ یعنی مردم باید اقامه کنند لکن این کار را نمیکنند. اگر این مردم دین را اقامه کنند برکات آسمانی و زمینی فراوان میشود.
⬅️ نظیر این مطلب در آیات دیگر هم وجود دارد؛ به عنوان نمونه میتوان به آیه «وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرى آمَنُوا وَ اتَّقَوْا» اشاره کرد. از همه آیاتی که بحث اقامه دین در آنها مطرح شده، حکومت دین استفاده میشود.
⬅️ از آیه شوری استفاده میشود که اقامه، وظیفه انبیاء است. از آیه مورد بحث نیز استفاده میشود که اقامه دین وظیفه مردم میباشد. «أنّهم» یعنی مردم، حالا أنّهم را ممکن است بگوئیم هم مردم و هم انیباء (همه). ولی مردم مسلم داخل در این ضمیر است و بر مردم اقامه دین واجب است.
📝 متن کامل: https://b2n.ir/s32464
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_سیاسی
#آیت_الله_محمد_جواد_فاضل_لنکرانی
🔎@fiqhenezam_com
✅ معرفی دروس خارج فقه نظام (6)
⬅️ استاد: آیت الله ابوالقاسم علیدوست
⬅️ موضوع: فقه امنیت
⬅️فایلهای صوتی و تقریر این درس در سایت http://a-alidoost.ir و کانال https://eitaa.com/alidost_fiqh بارگذاری شده است.
————————————
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_امنیت
#آیت_الله_علیدوست
🔎 @fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
♦️ سکوت در مقابل فعل حرام اعانه بر اثم است
✅ آیت الله محسن فقیهی در درس خارج «فقه پیشگیری از جرم» بیان کرد:
⬅️ آیا «وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ» دلالت بر حرمت دارد؟ خودِ ظلم و گناه، حرام است اما آیا تعاون بر اینها هم حرام است یا مکروه است. میتوان از ذیل آیه «وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ» استفاده کرد که تعاون بر ظلم و گناه، حرام است.
⬅️ همه علما پذیرفتهاند که آیه دلالت بر حرمت دارد. اما اختلاف در این است که آیا فقط تعاون بر اثم حرام است یا اعانه بر اثم نیز حرام میباشد؟ زیرا برخی بین تعاون و اعانه تفاوت قائل شدهاند. محقق خویی (رحمهالله) قائل است که تعاون بر اثم حرام اما اعانه بر اثم حرام نیست.
⬅️ افعال واجبی مانند خمس، زکات، حج، نماز جماعت، نماز جمعه که جنبه اجتماعی دارند، زمینه ارتباط انسان با مؤمنان و کمک به آنها را فراهم میکنند. نماز جماعتها باید وسیلهای برای آشنایی با فقرا و مساکین و کمک به آنها باشد. این بیان حاکی از این است که شارع مقدس به مسائل اجتماعی توجه جدی دارد.
⬅️ تعاون بر برّ و تقوا در جایی به نتیجه میرسد که به تقوا متصل شود. ممکن است فردی به همه مردم و مستمندان کمک کند اما تقوا نداشته و گناه میکند. کمک به دیگران حُسن است اما تقوا ندارد. باید این دو با هم باشد. «وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى» تعاون بر برّ اگر همراه با گناه باشد، فایدهای ندارد. بلکه زمانی نتیجه دارد که تقوا هم در کنار آن باشد.
📝 متن کامل: https://b2n.ir/e65980
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_پیشگیری_از_جرم
#آیت_الله_محسن_فقهی
🔎@fiqhenezam_com
♦️ اصول اولیه اقتصاد اسلامی
✅ آیت الله هادی عباسی خراسانی در درس خارج «بانکداری اسلامی» بیان کرد:
⬅️ اصل استقلال در اقتصاد اسلامی: ما قائل به اقتصاد اسلامی هستیم ولی بدون هیچ وابستگی. این مستقل بودن منافاتی با استفاده از ابزار جدید ندارد. اقتصاد اسلامی، جدای از اقتصاد مبتنی بر سرمایهداری، کمونیسم و مالکیت شتراکی است. در این نظام اقتصادی، نه ثروت زیاد برای افزایش پول مطلوب است و نه بیثروتی و نبود مالکیت.
⬅️ اصل عدالت فردی و اجتماعی در اقتصاد اسلامی: عدالت از اهداف اقتصاد اسلام میباشد. بانکداری اقتصاد اسلامی باید همراه با عدالت باشد.
⬅️ اصل توجه خاص به رفاه عمومی مردم: در این اقتصاد باید به گونهای برنامه ریزی شود که ثروت برای همه مردم جامعه باشد. نظام سرمایهداری ثروت را در اختیار افراد محدودی میگذارد ولی در اقتصاد اسلامی این گونه نیست.
⬅️ اصل بالندگی و رشد در اقتصاد اسلامی: باید برای ارزشهای والای الهی و انسانی و برای استحکام بنیانهای اقتصاد اسلامی برنامه ریزی کرد. هدف اقتصاد اسلامی، رسیدن به کمال مطلوب است؛ به عبارت بهتر انسان باید اقتصاد اسلامی را در خدمت سیر و سلوک خود قرار بدهد.
⬅️ اصل وسیله بودن اقتصاد: در اقتصاد اسلامی، اقتصاد نوعی وسیله محسوب میشود نه هدف. از این رو میتوان گفت بانکداری اسلامی نیز وسیله است. در نظام اقتصادی جهان اگر اقتصاد به عنوان هدف است، در نظام اسلامی به عنوان ابزار میباشد.
📝 متن کامل: https://b2n.ir/p13768
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_مسائل_بانکداری
#آیت_الله_هادی_عباسی_خراسانی
🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
♦️تخصیص اصل عدم ولایت احدی بر احدی به وسیله احکام عقلیه، آیات و روایات
✅ حجه الاسلام محمد رضا عصمتی در درس خارج «فقه التقنین» بیان کرد:
⬅️ برفرض پذیرش اصل عدم ولایت احدی بر احدی، باید گفت برخی از احکام عقلیه، آیات و روایات، آن را تخصیص میزنند.
⬅️ خداوند خالق همه موجودات است و همه شئونات آنها وابسته به پروردگار میباشد با این وجود میتوان گفت شئونات انسان ارتباطی با خداوند ندارد؟ در آیات و روایات متعددی، ولایت به خداوند نسبت داده شده است. در نتیجه ولایت خداوند مخصص اصل مذکور محسوب میشود.
⬅️ عقل حکم به حسن عدل و قبح ظلم میکند. با توجه به این قاعده عقل ارشاد انسانی را که راه اشتباهی را طی میکند، پسندیده میداند. حال آیا تبعیت از پیامبر صل الله علیه واله و ائمه معصومین علیهم السلام که دارای بالاترین درجه عقل و تدبیر و ... هستند، عقلانی و ترک آن قبیح نیست.
⬅️ طبیعت انسان اجتماعی است و بدون جامعه نمیتواند زندگی کند. در جامعه تضاد منافع وجود دارد؛ بنابراین برای اینکه بتوان در جامعه زندگی کرد باید قانونی وجود داشته باشد که این آزادیهای بدون قید را محدود کند. از سوی دیگر اگر این قانون، مجری نداشته باشد، اثری نخواهد داشت.
✅ نتیجه اینکه احکام عقلی که چند نمونه از آن در مطالب بالا گفته شد، اگر نگوییم بر اصل اولیه حاکم است، آن را تخصیص میزند.
⬅️ این اصل را میتوان به شکل دیگری تبیین کرد؛ به این نحو که از دایره فروع خارج و در دایره اصول قرار دهیم. یعنی در ابتدا باید نسبت خداوند به موجودات امکانی را مشخص کنیم. از نظر معرفتی خداوند خالق و هستی بخش موجودات عالم است و آنها حدوثا و بقاعا تحت قدرت بیانتهای خداوند قرار دارند.
📝 متن کامل: https://b2n.ir/d16982
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_تقنین
#حجه_الاسلام_محمد_رضا_عصمتی
🔎@fiqhenezam_com