مدرسه مطالعات فقه نظام
✅ آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی در درس خارج «فقه سیاسی» بیان کرد:
⬅️ غرض ما از فقه مضاف، ایجاد علم جدید نیست بلکه بیان بخشی از علم فقه است. وسعت بخشیدن به گستره فقه با این معنا بلا مانع میباشد.
⬅️ برخی بر این باور هستند که با کنار هم قرار دادن قواعد سیاسی موجود مانند حرمت تسلط کفار بر مسلمین، اعانت بر اثم و ... میتوان قواعد دیگری با تغییر موضوع، استنباط کرد و نام آن را نظام سیاسی گذاشت یا اینکه با کنارهم قرار دادن احکام اقتصادی مانند بیع، اجاره و ... نظام اقتصادی را ایجاد کنیم. طرفداران این نظریه به چنین روشی، فقه نظامات میگویند.
⬅️ این سخن مجرد خیال و توهم است. هرچند معتقد هستیم که برخی از قوانین کشف نشده است اما از دیدگاه ما نظام همان قواعد موجود است.
⬅️ در متون دینی احکام اقتصادی مانند حرمت ربا، اکل مال بالباطل و... بیان شدهاند که ابعاد و زوایای نظام اقتصاد اسلام هستند. نمیتوان قاعده «اکل مال به باطل» را در کنار آیه شریفه «لکی لایکون دوله بین الاغنیا» قرار داد. «اکل مال به باطل» یک قانون است و آیه مذکور نیز یکی از اغراض فیء است. نمیتوان این قواعد را در کنار آیات قرار داد و از آنها نظام اقتصادی یا سیاسی را استنباط کرد.
⬅️ اگر گفته شود نظام سیاسی و ... را باید به دست آورد؛ به این معنا است که اگر اجتهاد نبود، اسلام نظامی نداشت. دین موجود ما هم اکنون نیز دارای نظاماتی مانند نظام اخلاقی است. البته باید به این نکته توجه داشت که امروزه مسائل جدیدی نیز در جوامع بشری ایجاد میشود که نیازمند اجتهاد فقها میباشد.
📝 متن کامل: yun.ir/s1h0yc
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_سیاسی
#آیت_الله_محمد_جواد_فاضل
🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
✅ آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی در درس خارج «فقه سیاسی» بیان کرد:
⬅️ نظام یعنی ضوابط و قواعدی که انسان بتواند به وسیله آن در مسیر صحیح حرکت کند. بنظر میرسد چنین نظامی در سیاست اسلامی موجود است. از ادلهای تقویت کننده این نظر آیات قرآن کریم است که میفرماید: «...وَ لَنْ يَجْعَلَ اللهُ لِلْكافِرينَ عَلَى الْمُؤْمِنينَ سَبيلاً» «إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذينَ آمَنُوا» »فَاللهُ هُوَ الْوَلِيُّ»
⬅️ نظام سیاسی یعنی اینکه بشر باید تحت ولایت خداوند قرار بگیرد و از اوامر او اطاعت نماید؛ از این رو در عصر حاضر ریشه بسیاری از شبهات مسائل زنان این است که افراد در مبانی کلامی ضعف دارند. آنها باید پاسخ این سوال را برای خود روشن کنند که آن خداوند را به عنوان ولی پذیرفتهاند یا خیر؟ اگر او ولیّ است؛ بنابراین حق تشریع نیز منحصر به او میباشد و آنها حق ندارند خود را در مقام تشریع قرار بدهند.
⬅️ اگر مقصود از نظام، مجموعهای است که در هر زمان و مکان، بشود عرضه کرد؛ ما چنین نظامی را داریم. زمانی را پیدا نمیکنیم که بگويیم مصلحت این است که از تحت ولایت خداوند خارج شویم و تحت ولایت شیطان قرار بگیریم.
⬅️ برخی از مقولات به گونهای هستند که حتی قاعده لا حرج نیز در آن جریان پیدا نمیکند. اگر گفته شود چون الآن تحت ولایت خدا بودن یا پیامبر یا امام معصوم یا ولی فقیه بودن، برای ما حرجی شده است، پس تحت ولایت شیطان قرار بگیریم، سخنی گزاف است. به هیچ وجه قاعده لا حرج چنین مواردی را شامل نمیشود؛ زیرا این امور از اصول و ارکانی میباشند که در هیچ زمانی قابل تغییر نیستند.
📝 متن کامل: https://b2n.ir/w29166
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_سیاسی
#آیت_الله_محمد_جواد_فاضل
🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
✅ آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی در درس خارج «فقه سیاسی» بیان کرد:
⬅️ از دیدگاه شهید صدر فقه به چهار بخش تقسیم میشود؛ یک بخش آن عبادات است که شامل نماز، روزه، اعتکاف، حج، عمره و کفارات میباشد. بخش دوم اموال، بخش سوم رفتار و آداب شخصی و بخش چهارم رفتار و آداب عمومی است.
⬅️ وجه تفاوت این تقسیم با دیگر تقسیمها در این است که شهید صدر بعضی از عناوینی که در حقوق امروز هم مطرح میشود را در تقسیم بندی لحاظ کرده است. اما این تقسیم بندی چند اشکال دارد: نخست اینکه بحث امر به معروف و نهی از منکر یک مسئلهی عمومی است و نمیشود آن را جزء رفتار شخصی قرار داد.
⬅️ اشکال دیگری که در تقسیم شهید صدر وجود دارد این است که عنوان کلی معاملات در تقسیم شهید صدر وجود ندارد حالی که میخواهیم ترسیمی از فقه موجود ارائه بدهیم. در تقسیمبندی فقهای پیشین، فقه به عبادات و معاملات تقسیم شده است. لکن ما عنوان معاملات را نمیتوانیم از این تقسیم استخراج کنیم.
⬅️ اما تقسیمی که ما میخواهیم ارائه بدهیم. موضوع علم فقه بر خلاف آن چه فقها تا کنون فرمودهاند، انحصار به فعل مکلف ندارد. بلکه موضوع علم فقه، فعل مکلف و فعل جامعه و اجتماع میباشد؛ بر این اساس فقه به دو بخش فردی و اجتماعی تقسیم میشود. هر یک از این دو بخش نیز به عبادی و غیر عبادی تقسیم میشود.
📝 متن کامل: https://b2n.ir/y32347
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_سیاسی
#آیت_الله_محمد_جواد_فاضل
🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
🔻آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی در درس خارج «فقه سیاسی» بیان کرد:
⬅️ تبیین جایگاه حکومت برای امام (ره) با یک تطور فکری حاصل شده است. البته مقتضای تحقیق و محقق بودن این است که محققی برای دست یابی به نتیجهای، آرام آرام از یک مسئلهای شروع میکند تا به نظریهی تحقیق برسد؛ به عنوان نمونه میتوان به مسئله خطابات قانونیه اشاره کرد.
⬅️ از برخی عبارات امام استفاده میشود که حکومت در اسلام به عنوان مقدمهی عادی، عرفی یا عقلائی برای اجرای احکام اسلام محسوب میشود؛ بنابراین حکومت عنوان مقدمیت دارد؛ به عنوان مثال ایشان در بحث ولایت فقیه بر این باور است؛ مسلمین برای انجام اموری مانند حفاظت و دفاع از خود و اجرای احکام اسلام، نیازمند تشکیل حکومت هستند؛ یعنی حکومت مقدمه است برای اجرای احکام اسلام.
⬅️ امام میفرماید حکومت از احکام اولیة اسلام است و بر تمام احکام فرعیه مانند نماز، روزه و حج مقدم میباشد. امام بزرگوار در جوابیهای که به رهبری معظم انقلاب در همان ایام نوشت، اشاره کرد که حکومت از احکام اولیه و مقدم بر همهی احکام فرعیه است. حاکم میتواند مسجد یا منزلی را که در مسیر خیابان است خراب کند، پول منزل را به صاحبش رد کند، حاکم میتواند مساجد را در موقع لزوم تعطیل کند، مسجدی که ضرار باشد در صورتی که رفع بدون تخریب نشود خراب کند.
⬅️ امام میفرماید: «الاسلام هو الحکومة» نه اینکه حکومت یکی از احکام اولیه اسلام باشد، اصلاً جوهر اسلام حکومت با همه شئون است. امام در کتاب بیع خود نوشته است: «إن فی الاسلام تشکیلات و حکومةً بجمیع شئونها»، در اسلام یکی از عناصری که وجود دارد حکومت است، بعد ترقی میکنند: «بل یمکن أن یقال إن الاسلام هو الحکومة بشئونها». یعنی اگر در تعریف واقعی از دین باید گفت اسلام یعنی حکومت، با تمام شئون مالی، اقتصادی، نظامی، فرهنگی، سیاسی، اخلاقی، تربیتی، که یک حکومت دارد.
📝 متن کامل: https://b2n.ir/q46371
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_سیاسی
#آیت_الله_محمد_جواد_فاضل
🔎@fiqhenezam_com
مدرسه مطالعات فقه نظام
🔻 آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی در درس خارج «فقه سیاسی» بیان کرد:
⬅️ آنچه از ظاهر عبارت امام رضوان الله تعالی علیه به دست میآید، نظریه چهارم میباشد. هر چند در بعضی از تعابیر ایشان، مطلب سوم نیز به ذهن متبادر میشود؛ یعنی ایشان میگوید حکومت از احکام اولیه محسوب میشود از این رو در هنگام تزاحم با سایر احکام، حکومت مقدم است. اما در نظریة چهارم نمیگوئیم حکومت یکی از احکام است بلکه میگوییم اسلام یعنی حکومت. یا حتی دین یعنی حکومت.
⬅️ مدعای امام این است که دین یعنی حکومت. هر پیامبری که دین و شریعتی را آورده، دین او مساوق با حکومت است. در ادامه به مستند این مطلب اشاره میشود. اگر حکومت را مقدمه عرفی، عادی، عقلی و از احکام اولیه بدانیم، نیاز به استدلال ندارد و واضح است.
⬅️ اما در این که ادله «الاسلام هو الحکومة» چیست و چه ادلهای میتوان برای آن اقامه کرد؛ به نظر میرسد در ابتدا باید به بعضی از آیات قرآن کریم مراجعه کرد و دید آیا میتوان برای این آن دلیلی استخراج کرد یا خیر؟ اگر در قرآن کریم دلیلی یافت نشد، به روایات مراجعه میشود اما باید به این نکته توجه داشت که عقل نمیتواند بگوید الاسلام هو الحکومة و احکام مطلوبات بالعرض هستند. یا باید قرآن دلالت بر این مطلب داشته باشد یا سنّت.
⬅️ اقامهی دین یعنی چه؟ مرحوم طبرسی در مجمع البیان میگوید: «و إقامة الدين التمسك به و العمل بموجبه و الدوام عليه و الدعاء إليه» اقامه دین یعنی تمسک به دین، عمل به آنچه که دین آورده و استمرار بر آن و اینکه دیگران را هم دعوت به این آن کنیم. در این معنا دعوت دیگران به دین یکی از شئون اقامه دین محسوب میشود
📝متن کامل: https://b2n.ir/q12865
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_سیاسی
#آیت_الله_محمد_جواد_فاضل
🔎@fiqhenezam_com
✅ آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی در درس خارج «فقه سیاسی» بیان کرد:
⬅️ یکی از بهترین آیات، سه آیه مبارکه سوره شوری میباشد. چند عنوان در آیات مذکور وجود دارد که باید مورد توجه قرار بگیرد. نخست اینکه مفاد تشریع است؛ «شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ مَا وَصَّى بِهِ نُوحًا»، خطاب «لَكُمْ» به مسلمانان میباشد؛ به این معنا که برای شما مسلمانها، أی نهج أی أوضح أی بیّنَ، خداوند متعال دینی را آورده است. خدا از دین، «مَا وَصَّى بِهِ نُوحًا وَالَّذِي أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ وَمَا وَصَّيْنَا بِهِ إِبْرَاهِيمَ وَمُوسَى وَعِيسَى» را تشریع کرده است.
⬅️ دومین مفاد معنای «مَا وَصَّى» است که دو احتمال برای آن مطرح شده است.
1️⃣ جامعیت اسلام. بگوئیم خدا میفرماید دینی را که برای شما تشریع کردم، متضمن توصیههایی است که به نوح، حضرت ابراهیم، حضرت موسی و عیسی کردم؛ در این صورت یعنی اسلام جامع همهی ادیان پیامبران اولوالعزم است.
2️⃣ اشتراک اسلام با ادیان پیشین. خداوند میخواهد بگوید روح همه ادیان یکی است. بسیاری از بزرگان اهلسنت طرفدار این نظر میباشند.
⬅️ به نظر میرسد احتمال اول که جامعیت دین را بیان میکرد صحیح باشد؛ بنابراین جمله «مَا وَصَّى» تا پایان این فراز از آیه، چنین معنا میشود؛ تشریعی را که برای مسلمین بیان شده، جامعٌ لجمیع الشرایع السابقه میباشد.
📝 متن کامل: https://b2n.ir/d18797
————————————————————————————-—
#فقه_نظام
#درس_خارج
#فقه_سیاسی
#آیت_الله_محمد_جواد_فاضل
🔎@fiqhenezam_com