✅ حجه الاسلام محمد رضا عصمتی در درس خارج «فقه التقنین» بیان کرد: 🔻در خصوص منشا پیدایش حاکمیت نظریات مختلفی بیان شده است که مهمترین آنها عبارتند از؛ 1️⃣ برخی مردم از جهت فکری و جسمی قوی و برخی دیگر ناتوان بودند. افراد قوی اعم از یک شخص یا گروه بر افراد ضعیف استیلاء پیدا کردن و حکومت تشکیل دادند. اهداف این افراد در تشکیل حکومت متفاوت بود. گاهی هدف آنان استثمار و گاهی اصلاح جامعه بود. 2️⃣ انسان به حسب فطرت خود به دنبال عائله بود؛ از این رو اولین و کوچکترین نظام اجتماعی (از جهت کمیت)، خانواده است. این مطلب یک امر طبیعی فطری انسانی می‌باشد؛ بنابراین انسان بر اساس خواسته‌های فطری نظام کوچکی به نام خانواده را تشکیل داد. 3️⃣ انسان‌ها در ابتدا به شکل غریزی به صورت آزاد و بدون هیچ قید و شرطی زندگی می‌کردند. با گذر زمان به این نتیجه رسیدند که ادامه این روند موجب تضاد منافع، فساد و تضییع حق دیگران می‌شود که نتیجه آن به خطر افتادن حیات نوع انسان‌ها می‌شود؛ از این رو عقلای قوم قوانینی را وضع کردند و نظام اجتماعی و حاکمیت را در یک شکل ساده آغاز کردند. 4️⃣ بر اساس آموزهای قرآنی تشکیل حکومت ریشه در وحی الهی دارد لکن دولتها در ابتدا ساده بودند و به مرور زمان کارها پیچیدگی خاص خود را پیدا کرد بعد حاکمیت به شکل امروزی در آمد. البته در این میان مفاسد نیز بود و موجب کنار گذاشتن دین و آموزهای الهی شدند اما اصل و منشا تشکل حکومتها وحی الهی می باشد. متن کامل: https://b2n.ir/q43607 ——————————————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_تقنین #حجه_الاسلام_محمد_رضا_عصمتی 🔎@fiqhenezam_com

♦️اگر قراردادهای جدید مانند مانند بیمه یا فیوچرز از سوی عرف عمومی پذیرفته شده باشد و عناوین ممنوعه شرعی بر آن صدق نکند، صحیح هستند ✅ آیت الله هادوی تهرانی در درس خارج «مکتب و نظام اقتصادی اسلام» ذکر کرد؛ ⬅️ اگر قرارداهایی خارج از این عناوین شکل بگیرد در صورت دارا بودن دو شرط صحیح می‌باشند؛ نخست اینکه از سوی عرف عمومی پذیرفته شده باشد. دوم اینکه عناوین ممنوعه شرعی بر آن صدق نکند. ⬅️ قاعده مذکور دست بخش خصوصی به صورت خاص و بخش دولتی به صورت عام را برای انجام قراردادهای مختلف باز می‌گذارد. ⬅️ اگر قراردادهای جدیدی مانند مانند بیمه یا فیوچرز شکل بگیرد، در صورتی که عناوین ممنوع شرعی اکل مال به باطل، غرر و امثال آن صدق نکند، مشکل شرعی ندارند. ⬅️ در موضوع فیوچرز، همه فقهای اهل سنت قائل هستند از مصادیق بیع کالی به کالی است؛ یعنی بیعی که هر دو طرف آن زمان دار می‌باشند که در اسلام نهی شده است. ⬅️ اما به نظر می‌رسد فیوچرز به این شکلی که آنها مطرح می‌کنند، مشکل کالی به کالی دارد اما می‌شود آن را در قالبهای دیگری مطرح کرد که مشکل کالی به کالی نداشته باشد. که ما چهار یا پنج قالب را پیشنهاد کرده‌ایم. ⬅️ شکل گیری نهادها معوض و بلا معوض در یک جامعه ضرورتی است که ما را به اهداف اقتصادی می‌رساند؛ از این رو اگر این نهادها در جامعه شکل نگیرد، اهداف محقق نمی‌شوند. بنابراین ما باید اقداماتی انجام بدهیم که قرض الحسنه نیز در جامعه شکل بگیرد. متن کامل: https://b2n.ir/h13559 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #اقتصاد #آیت_الله_هادوی_تهرانی 🔎@fiqhenezam_com

انجمن علمی دانشجویی الهیات دانشگاه امام صادق علیه السلام برگزار می کند: 🔷 نظام مسائل و چالش های فقه حکمرانی ✅ سخنران: حضرت آیت الله محسن اراکی 🔰 دبیر نشست: حجت الاسلام سپهر کرد دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق دانشگاه امام صادق (علیه السلام) ‌ ⏰ زمان برگزاری: پنجشنبه، ۱۸ فرودین ماه ۱۴۰۱ ، ساعت ۱۷:۳۰ 🌐 لینک جلسه: vc.isu.ac.ir/ch/4002-511273301 ============================= #فقه_نظام #نشست #فقه_حکمرانی #آیت_الله_محسن_اراکی 🔎@fiqhenezam_com

♦️ جایگاه دارو در نظام زندگی ✅ حجه الاسلام محسن ملکی ابرده در درس خارج «فقه الطبابه» بیان کرد: ⬅️ برای تبیین جایگاه دارو در نظام زندگی انسان ابتداء باید دو مسأله مورد بررسی قرار بگیرد؛ اوّلاً نظام چیست و حفظ نظام به چیست؟ ثانیاً نقش دارو و داروسازی در حفظ نظام چیست؟ ⬅️ در اینکه مقصود از نظام در این قاعده چیست؟ سه احتمال وجود دارد: 1️⃣ نظام اجتماعی؛ یعنی نظامی که زندگی انسان با آن شکل می‌گیرد و اگر نباشد زندگی انسان مختلّ و بشر نمی‌تواند در رفاه نسبی باشد؛ به تعبیر دیگر نوعی نظم بخشی در چینش مسائل مختلف و در کنار هم قرار دادن آنها برای دست یابی انسانها به یک زندگی همراه با رفاه و دوری از سختیها است. 2️⃣ کیان دین اسلام با قطع نظر از زندگی مادی و معیشت؛ حفظ کیان اسلام واجب است. کیان اسلام یعنی آنچه را که اگر رعایت نشود موجب از بین رفتن دین و ایجاد ضررهای غیرقابل جبران می‌شود. 3️⃣ نظام سیاسی؛ یعنی تأسیس یک حکومت و حفظ آن. تأسیس حکومت نیازمند قاعده و قانون است. اگر گفته می‌شود حفظ نظام سیاسی واجب است به این معنا می‌باشد که قوانین آن بر مبنای اسلام تدوین و اجراء شود. تأسیس حکومت به دست شارع است و تا زمانی که شارع آن حکومت را امضاء نکند، حکومت معنا ندارد. ⬅️ مقصود ما در بحث فقه الطبابه، احتمال اوّل است؛ یعنی حفظ نظام معیشتی انسان در زندگی دنیا. حفظ این نظام واجب است و همه افراد بشر این را می‌فهمند. اختراعات و اکتشافات در همین زمینه است و حاکی از اهمّیّت نظام اجتماعی است و این فارغ از شریعت، یک مسأله مفروغ‌عنه است که هدایت آن به دست شریعت است. متن کامل: https://b2n.ir/r37323 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_الطبابه #حجه_الاسلام_محسن_ملکی_ابرده 🔎@fiqhenezam_com

♦️ اراده خداوند متعال به برقراری عدل یا فرصت عدل در جامعه ✅ آیت الله اراکی در درس خارج «فقه فرهنگ» مطرح کرد؛ ⬅️ اصل ششم عبارت است از اراده خداوند متعال به برقراری عدل یا فرصت عدل در جامعه. این اصل مهم الهی است که خدای متعال اراده کرده در جامعه بشری عدل یا فرصت عدل برقرار باشد. یا باید در جامعه‌ عدل برقرار شود و یا جامعه بتواند بستری برای عدل فراهم کند که ما از آن به فرصت عدل تعبیر می کنیم. ⬅️ خداوند متعال در دو صورت جوامع را حفظ می‌کند، یا عدل در آن جامعه باشد یا فرصت عدل. اگر جامعه‌ای چنین نشد، منقرض خواهد شد. تمام آیات قرآنیه در خصوص عذاب اقوام گوناگون، برای زمانی است که یک آن جامعه نه خود بالفعل جامعه عدلی بوده و نه بستر جامعه عدلی در آینده داشته است. ⬅️ هر چند قوم حضرت نوح با او مخالت نموده اما عذاب الهی سریع بر آنان نازل نشد. در برخی از روایات ذیل آیه 37 سوره هود آمده است، زمانی که حضرت نوح به مردم وعده عذاب الهی را داد، جبرائیل از بهشت هسته خرمایی را برای حضرت آورد و گفت این هسته را بکار تا رشد کند. در بعضی از روایات آمده است که رشد و ثمر دهی این هسته چهل سال به طول انجامید و بار دیگر به حضرت وحی شد که از هسته این نخل صدها نخل دیگر بکار، سپس دستور آمده با چوب این نخل‌ها کشتی بساز. ⬅️ این مسئله با قیام سیدالشهداء مرتبط است. یکی از مهمترین فلسفه های قیام حضرت، نگه داری فرصت عدل در جامعه اسلامی بود؛ به این معنا که اگر قیام امام حسین علیه‌السلام رخ نمی‌داد، جامه‌ای که بنی امیه می‌ساخت نه تنها جامعه عدلی نبود بلکه تا روز قیامت جامعه فاسد و غیر قابل اصلاح بود و از این رو عذاب بر آنان نازل می شد. متن کامل: https://b2n.ir/e00943 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_فرهنگ #آیت_الله_محسن_اراکی 🔎@fiqhenezam_com

♦️ از نگاه برخی از روشنفکران جدید معروف یعنی هرآنچه که عرف می‌پسندد ✅ حجه الاسلام خطاط در درس خارج «سبک زندگی اسلامی» مطرح کرد؛ ⬅️ آداب عرفیه یعنی آدابی که در جوامع مورد توجه قرار می‌گیرد. واژه ادب در قرآن استعمال نشده گویا در زمان جاهلیت نیز مورد استعمال قرار نمی‌گرفته است. اما در دوره گذار از زمان جاهلیت به اسلام، استعمال دارد؛ یعنی در بیانات پیامبر و اهل بیت علیهم‌السلام واژه ادب استعمال شده است. ⬅️ بنابراین واژه ادب یا ریشه در دعوت دارد یا ریشه در ظرافت یا ریشه در هر دو دارد. با رجوع به متون دینی مشاهده می‌شود که ادب به معنای حد نگاه داشتن یا حد هر چیزی را رعایت کردن است؛ به عنوان نمونه امیرالمومین علیه اسلام می‌فرماید «أفضل‏ الأدب‏ أن‏ يقف‏ الإنسان‏ عند حدّه‏ و لا يتعدّى‏ قدره‏» انسان تا زمانی که حد خود را نشناسد، ادب لازم آن را هم نمی‌شناسد. ⬅️ کلمه مروت است. این کلمه نیز همانند کلمه ادب در قرآن کریم به کار نرفته اما در روایات وجود دارد. در کلمات فقها به عنوان شرط عدالت مطرح شده است. برخی مروت را واجب و بعضی شرط پذیرش شهادت دانسته‌اند. با کنار هم قرار دادن مثالهایی که برای این کلمه ذکر شده، به این نتیجه می‌رسیم که مورت به معنای شخصیت است. ⬅️ به نظر می‌رسد در روایات، مروت مصداقی از ادب محسوب شده است. آنچه از این کلمه به دست می‌آید نزدیکی آن به ادب است با این تفاوت که از پشتوانه روحی بهره‌مند می‌باشد. ادب فقط اشاره به جنبه ظاهری دارد اما مودت اشاره به حالت درونی دارد که انعکاس بیرونی پیدا کرده. متن کامل: https://b2n.ir/w94038 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #سبک_زندگی #حجه_الاسلام_خطاط 🔎@fiqhenezam_com

♦️ در کنار آموزش، عملیات تربیتی همچون موعظه، یادآوری و طرق مختلف دیگر به کار گرفته شود تا فرزند در مقام عمل ملتزم به ضوابط اجتماعی اسلام شود ✅ آیت‌الله اعرافی در درس خارج «فقه تربیتی» بیان کرد؛ ⬅️ اسلام در روابط اجتماعی انسان با همنوع، مسلمان، دوست، خانواده، علما و حکومت ضوابطی دارد که همه آنها را مفروض می‌گیری و بحث از این می‌کنیم که هدایت روابط اجتماعی به سمت این معیارها و قواعد چه حکمی دارد؟ در چه مواردی واجب است و در چه مواردی واجب نیست؟ دلیل فقهی آنها چیست؟ 🔻 قواعد انتزاعی حاکم بر تربیت خانوادگی: 1️⃣ وجوب آموزش احکام و تکالیف واجب و حرام به فرزندان. 2️⃣ در همان محدوده باید روش‌های مختلفی که سبب مقید شدن فرزندان به آن احکام و تکالیف می‌شود را در حد توان به کار گرفته شود. 3️⃣ آموزش اموری که از مستحبات و ممدوحات شرعی است به فرزندان، مستحب است. 4️⃣ مستحب است که فرزندان به گونه‌ای پرورش داده شوند که این ممدوحات شرعی را رعایت کنند. 🔻در تربیت چهار مسئولیت بر عهده پدر، مادر و خانواده است که عبارتند از؛ 1️⃣ آموزش قوانین و احکام اجتماعی الزامی اسلام که شخص باید در حین تکلیف به آنها عمل کند و مورد ابتلای او می‌باشد. 2️⃣ فعالیت‌هایی همچون موعظه، یادآوری و طرق مختلف دیگر به کار گرفته شود تا فرزند در مقام عمل مقید و ملتزم به ضوابط اجتماعی اسلام شود. 3️⃣ آنچه مستحب است به فرزندان آموزش داده شود. 4️⃣ فرزندان به‌گونه‌ای پرورش یابند که ملتزم به اجرا و عمل به این ضوابط استحبابی اسلام باشد. ⬅️ همان چهار قاعده‌ای که برای خانواده گفته شد، به استناد ادله‌ای که در باب حکومت و دولت هست، برای دولت نیز در حوزه تربیت اجتماعی وجود دارد. متن کامل: https://b2n.ir/a92645 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_تربیتی #آیت_الله_اعرافی 🔎@fiqhenezam_com