May 11
۱۸ مرداد، سالروز شهادت شهید محسن حججی است. او که سَر داد ولی سَر فراز ماند.این روز به نام نامی شهدای مدافع حرم آذین بسته شده
چه مردانی که رفتند ،تا ما سربلند مانیم
و نیز آنان که با جانبازیشان ،تجسم ایثارند
به قربان صدای پای جانباز فدای نام جان افزای جانباز
شهید آئینه دار پاک هستی به جا ماند آبرو از نای جانباز
آغاز کلام میکنم، به نامِ رفیقی که ،دست، پا و تمام وجودش را در راه دوست بخشیده.
امینی ست ،امانتدار...!
آن که معتقد است، تمام وجودش امانت است و بایستی به درستی تقدیم صاحب اصلی آن گردد
او ،خود، این مسیر را طی کرده و انفاق را به کمال رسانده!
امین عزیزی، جانبازی که دست و دلبازانه ، به تمام عقاید و باورهای خویش جان بخشید.
در کوچه پس کوچههای خرامه فارس قد کشیده و برومند شده
از دستانش می توان، طراوت ایثار را استشمام کرد
و پاهایش همراه یقین گام برداشته
امین، پرورش یافته تفکری است که میخواهد زلال زندگی کند و زلال به پیشگاه معبود شرفیاب شود.
چشم و گوش بسته نیست. آگاه است به آنچه که باید اتفاق بیفتد . شاید بتواند در راه کربلا قدم بگذارد و نینوایی شود.
امین عزیزی عزتمند است . خودش خواسته که عزیز باشد او سال ۱۳۸۵ به قصد پاسداری از کیان این مرز و بوم ،به خیلِ سبز پوشان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی می پیوندد.
مانند عموی شهیدش بهادر.!
آن بهادری که، معتقد بود؛«بهشت را به بها دهند ،نه به بهانه» و چه زیبا نیز ،بهایش را ، درخاکریزهای دفاع از خاک پُر گهرِ ایران اسلامی پرداخت کرد.
امین نیز مانند عمو بهادرِ شهید، دریا دل بود.
دریا را برای یافتنِ معشوق انتخاب کرد.
بوموسی تا سیری، تنگهٔ هرمز و سواحل نیلگونِ خلیج فارس، دنیایی بود که ،امین، در آن به دنیال درّ ِبی بدیل معرفت سیر کرد و راه پیمود.
عجب ...!؛ هرچه زمان میگذشت ،امین، عاشقتر میشد و معشوق را دست نیافتنی تر! ،می یافت!
بدون تردید، روزگار؛ دفتری دیگر را برای او رقم خواهد زد.
سال ۱۳۹۴ فرا می رسد و به گفته خودش ،حضرت ابوالفضل العباس(ع) دوستش می دارد و او را، به یاری خواهر بزرگوارش، زینب ِرنج دیده (س) انتخاب می کند.
..وَ امین ؛ مدافع حریم ولایت و معرفت عاشورا می شود!..
امین عزیزی ،در ابتدای حضور در سوریه، دنیایی از کفر و نااهلی را مقابل کلام نور و معرفت میبیند
متعهدانه به جهاد، قدم برداشته و دلاورانه می رزمَد .
او پاسداری بصیر است و قلبش به عشق فرزندان زهرا ( س ) می تَپَد.
دلش روشن است که اینجا دیگر وعدگاهِ او و معشوق است. هر روز امیدوارانه تر و شادتر از دیروز ،به ندایِ هَلْ مِن ناصرًا یَنصرنیِ مولا پاسخ می دهد.
تا اینکه به همراه دوست دلاورش -علی رضا قلی پور - در روستای العیسِ خانطومان ،هم گام و همسنگر می شود .
نبردی نابرابر شکل می گیرد و در آن بین ،علی رضا ،با تیرِ خصمِ پلید،شیرینی شهادت را می چشد
وَ امین ، بیش از دویست ترکشِ خمپاره را جانبازانه ! ،به جان می خَرَد.
او دست ، پا و تمام وجودش را می بخشد ولی می مانَد، تا مسیر حسینیِ علی رضا و هزاران علی رضا ی دیگر را، اباالفضلی ،پاسداری کند
تعدادی از نیروهای لشکر ۲۷ محمد رسول الله (ص)،به امدادشان، می آیند .
امین و سایر مجروحان را به همراه پیکر پاک علی رضا قلی پور ، باز می گردانند.انگار ، از قافله ی کربلا جامانده !
اما نه!، او ،مانده است تا پیام آور کربلای خانطومان باشد
او ،جانبازی سربلند است و تا ابد بیرق آزاد اندیشی و آزادگی را به همراه دارد.
حلالم کنید!!
این را امین گفت،! آخر ،شما بایستی ما را حلال کنید.شما باید ما را ببخشید.که در روزمره غرق شده ایم و به درد فراموشی دچار گشته ایم
گفتم : سردار،! شما ما را حلال کنید
برادر!، ما شرمساریم !
حلال تندرستی...اجرتون به حضرت زهرا (س)
پدرام اکبری
┄┅═✼✿✵✿✵✿✼═┅┄
*خِرامه نما در روبیکاو ایتا*
🌐http://rubika.ir/kheramehnama
🌐https://eitaa.com/kheramehnama
┄┅═✼✿✵✿✵✿✼═┅┄
*خِرامه نما در تلگرام وواتساپ*
🌐http://t.me/kheramehnamaa
🌐https://chat.whatsapp.com/CtNeBWFpJGg3Zjat1JKpvc
هدایت شده از 🇮🇷 لطیفه حلال 🇮🇷
Mobareze-piroz.pdf
624.4K
دانلود کتاب👆👆
کانال 🇮🇷 لطیفه حلال 🇮🇷 👇👇👇
https://eitaa.com/joinchat/3540451341C466d1824a0
هدایت شده از 🇮🇷 لطیفه حلال 🇮🇷
Fathe-khon.pdf
865.7K
دانلود کتاب👆👆
کانال 🇮🇷 لطیفه حلال 🇮🇷 👇👇👇
https://eitaa.com/joinchat/3540451341C466d1824a0
زیباتر از تو نیست در این کهکشان سلام
ای واژه ی تنیده به هر گفتمان سلام
سر زد بهار فصل گل و زنده شد زمین
رقصید و گفت قاصدکی این میان سلام
باران گرفت و هلهله هاییست در هوا
هر لحظه باد می دهد از آسمان سلام
جاری به دشتها شده ای مقصدت بعید!
ای رودِ پر خروش و همیشه روان سلام
آغاز می کنی غزلی صبح و ظهر و عصر
تا لحظهٔ غروب و سپس تا اذان سلام
پیوند خورده شد همه ی تار و پود حرف
چون هست انتهای سلامِ بیان سلام !
پدرام اکبری
هدایت شده از 🇮🇷 لطیفه حلال 🇮🇷
#پاسخبهشبهات
🔴شبهه: متاسفم که در فرهنگی بزرگ شدم که مردمش تصور میکنند با اندوه، به خدا نزدیکترند... 👤فریدون فرخزاد
✅ پاسخ: نمی دانم نویسنده در کدام جامعه بزرگ شده است که این چنین تأسفش برانگیخته شده است، اما من که چنین جامعه ای را نمی شناسم!
♦️ اگر منظور نویسنده وجود آئین هایی مانند محرم، شب های قدر و ... در دین اسلام است، باید دانست که اندوه با گریه متفاوت است و به اصطلاح گریه اعم از اندوه است.
❇️ گریه انواعی دارد: گریه از روی درد، از روی ذوق و شادمانی، گریه از روی عشق و محبت، گریه ی به خاطر فراق و هجران و نیز گریه به خاطر اندوه. البته هر کدام از این انواع تقسیمات دیگری نیز دارند.
👈 واضح است: گریه¬ای که مثلا از روی عشق باشد نه تنها اندوه زا نیست، بلکه نشاط آفرین و بهجت زاست.
♦️ احساس سبک باری و نشاطی که پس از مناجات عاشقانه با خدا یا با ائمه اطهار ع ایجاد می شود، تجربه ای است که هرکس یک بار مزه ی آن را چشیده باشد، مشتاق تکرار آن شده است.☺️
♦️ در عزاداریهای محرم و عاشورا دیده می شود، در اثر نشاط زاید الوصف ایجاد شده برای سینه زنان و گریه کنندگان امام حسین ع، ناخودآگاه گعده هایی پر از خنده و قهقهه پس از جلسه شکل می گیرد که از دید بعضی با حرمت جلسه سازگاری ندارد.
✅ یادآوری میشود: از منظر پیشوایان دین، مومن واقعی کسی است که حتی اگر اندوهگین باشد، باید چهره اش، پرنشاط و شادمان باشد. (نهج البلاغه، حکمت، 333)
کانال 🇮🇷 لطیفه حلال 🇮🇷 👇👇👇
https://eitaa.com/joinchat/3540451341C466d1824a0
هدایت شده از 🇮🇷 لطیفه حلال 🇮🇷
Noghte-atf.pdf
3.51M
دانلود کتاب👆👆
کانال 🇮🇷 لطیفه حلال 🇮🇷 👇👇👇
https://eitaa.com/joinchat/3540451341C466d1824a0
هدایت شده از 🇮🇷 لطیفه حلال 🇮🇷
#پاسخبهشبهات
🔴شبهه: [کلیپ حسن آقامیری]: حر آب را به روی امام حسین بست اما تو ده روز به مقامی رسید که همه به مقامش غبطه می خورند، تو این ده روز امام حسین از نماز و روزه براش گفت؟ نه! فقط رفتار امام را دید. چطوریه چهل است با این همه نماز و روزه و هیات و روضه تحول ایجاد نمیشه و کفر از سرتا پای مملکت می ریزه؟ شمر هم همه نماز و روزه هاش را انجام داده بود و از نظر فقهی هیچ مشکلی ندارد!
🔵پاسخ: اینگونه صحبت ها از آقای آقامیری عادی شده و نمی توان از ایشان انتظار سخن منطقی داشت. فقط از ایشان که با #توبه_حر می خواهد نظام و انقلاب و حتی نماز و روزه را زیر سوال ببرد، سوال می کنم خود امام حسین علیه السلام با وجود نورانی و معطر خود چند تا #حر تربیت کرد؟ چرا لشکر (دست کم) سی هزار نفری که در مقابلش بودند، تنها جناب حر و چند نفر دیگه متحول شدند؟ بقیه چی شدند؟ کفر در زمان ایشان از سرتاپای مملکت نمی بارید؟ اگر ملاک، توبه ی امثال حر است، در طول این انقلاب صدها مانند حر تربیت شده که نمونه معروفِ اخیر آن شهید مدافع حرم، مجید قربانخانی است.
اصلا چرا خود پیامبر صلی الله علیه و آله نتوانست جامعه ای را تربیت کند که پس از رحلتش دخترش را و چند ده سال بعد سبط عزیزش را با آن وضع به شهادت نرسانند؟
🔹اینکه آقای آقامیری مبتلا به چه دردی شده است که وظیفه خود می داند همواره نماز و احکام دینی را زیر سوال ببرد نمی دانم، اما بر فرض که بپذیریم ایشان علم غیب دارد که با قاطعیت می گوید: شمر هیچ گونه نماز و روزه قضا نداشت!! اما قطعا اعمال شمر اشکالات فراوانی داشته است چون بر اساس نظر و مذهب اهل بیت علیهم السلام نبوده است. اگر آقای آقا میری فقط یک دور درسهای حوزه را کامل خوانده بود، حتما در همان کتاب لمعه ملاحظه می کرد که «ولایت از قبل جائر» یکی از محرمات مسلم فقهی است که شمر به آن هم مبتلا بوده است.
🔹چنانچه قبلا گفته شده، کلیپ های آقای آقامیری صرفا بر اساس تحریک احساس (سخنرانی همراه با داد و فریاد و بعضاً ناسزاگویی به تفکر مخالف+ موسیقی هیجان انگیز در پس زمینه کلیپ) است و معمولا از منطق عقلانی تهی است.
کانال 🇮🇷 لطیفه حلال 🇮🇷 👇👇👇
https://eitaa.com/joinchat/3540451341C466d1824a0
قدم ها زدی لحظه در لحظه ها
سفر کرده ای اربعین کربلا
به چشمان خود دیده ای عشق را
پس از روزها ماهها سالها
چه ایام دلواپسی داشتی
لب مرز مهران کسی داشتی..
که آشوب می زد چنان بردلت
و آتش می افکند در منزلت
طرف گفت اصلا نرو راه نیست
سفر این صفر خواه نا خواه نیست
هوا داغ و صحرا پر از خار هست
خیالت شده جاده هموار هست؟
کسی نیست آنجا جوابت دهد
ویا اینکه یک ذره آبت دهد
خطر در کمین است و وضعی عجیب
سفر می کنی کوفه ی نانجیب
نرو ،چون که آنجا گرفتاری است
پر از حادثه مرگ و بیماری است
ولی عاقبت دل به دریا زدی
دلت را به دستان مولا زدی
قدم های تو راهی جاده شد
برای حرم رفتن آماده شد
رفیقان راهت همه آشنا
کد ارتباطی یتان ،کربلا
کسی تشنه می شد،به ولله ،نه!
کسی ناله می کرد در راه،نه!
تمام مسیرت پیاده گذشت
ولی با توسل!، چه ساده گذشت
رسیدی نهایت به پایان کار
به پایان که نه ابتدای قرار
سلامٌ علیکم تمام وجود
همه هستی و آنچه بود و نبود
سلامٌ علی صاحبِ عشق و مهر
علی وارث آدمی و سپهر
نشد تا حبیبت شوم فی المثل
سیاهیِ رویَم نبین ، لااقل
خودم مطمئنم که خیلی بدم
ولی عاشقانه پی ات آمدم
نجف رفته ام تا ولایی شوم
اباالفضلی و کربلایی شوم
مسیری که دیدم فقط نور بود
چنان ازدحامی که پُر شور بود
رسیدم در آخر به اسرار نی
رَایتُ جمیلاً به نام تو ،ای....
پدرام اکبری..
دیشب جای دوستان گروه سبز بود..
شاعران محفل قند پارسی مثل همیشه خوش درخشیدند،،
تبریک به جناب محمدی رابع منتخب کشوری سوگواره کشوری عاشورای نی ریز
*السلام علیک یا ابا عبدالله الحسین (ع)*
💧💧💧💧💧💧💧
*اولین همایش پیرغلامان ، مداحان و شاعران حسینی ویژه پیشکسوتان محترم آموزش و پرورش فارس*
🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲
*زمان: شهریور ماه ۱۴۰۲*
*مکان: اداره امور پیشکسوتان آموزش و پرورش شیراز*
🍃🍃🍃🍃🍃🍃🍃
*برای کسب اطلاعات بیشتر و شرکت در مراسم با شماره 09173368272 تماس حاصل فرمائید*
🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲
*اداره امور پیشکسوتان آموزش و پرورش شیراز*
💢 *محفل شب شعر عاشورايى با حضور ١٣ شاعر کشوری ،استانى در نى ريز برگزار شد*
⭕شب شعر عاشورایی به مناسبت ایام عزاداری سرور و سالار شهیدان حضرت ابا عبدالله الحسين عليه السلام و یاران وفادارش برگزار شد.
⭕محمدجواد نصیرزاده دبیر ستاد مردمی شب های شعر اهلبیت علیهم السلام در بیانیه پایانی این مراسم باشکوه که در فضای مصفای آرامگاه استاد احمد نی ریزی برگزار شد گفت این سوگواره به همت ستاد مردمی شب های شعر اهل بیت علیهم السلام و با همکاری ومشاركت شهروندان وخيرين برگزار گردیده است. در این مراسم حسن اسحاقی، محسن کاویانی،سعید دشتی،سیده اعظم حسینی و محمد محمدی رابع به عنوان برگزیدگان کشوری و آرزو حقیقی، امید جهاندیده ، حسین کیوانی، اعظم زارع،فاطمه زردشتی و کوثر مرادنژاد به عنوان شاعران برتر شهرستان که توسط هیئت داوران اشعارشان برگزیده شده بود اشعارشان را در موضوع ادبیات عاشورایی و قرآن کریم قرائت کردند.
⭕محمدجواد نصیرزاده اضافه کرد این مراسم باشكوه حاصل تلاش شاعران باهمکاری اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان نی ریز است که با هدف ايام سوگوارى حضرت اباعبدالله الحسين عليه السلام وياران باوفايش و ارج نهادن به فعالیت شعرای شهرستان برگزار می گردد.
⭕دبیر ستاد مردمی از آقایان حسن خسروی وقار، سید محسن آل مجتبی از قم، افسانه نوری از یزد، محمدحسین فرهادی از داراب، نجمه باقی پور از مسجد سلیمان وخدیجه حلیمی از افغانستان ساکن شیراز خواست با دبیرخانه به شماره 09173324021 تماس بگیرند و با ارسال آدرس دقیق وکد پستی لوح تقدیر و کارت هدیه خود را دریافت نمایند.
⭕در این مراسم از اشعار حسین جعفری از تهران، حمزه محمودی از افغانستان ساکن قم، دکتر سعید مبشر از اردبیل و مژگان دستوری از لارستان به عنوان اشعار برتر تجلیل شد.
⭕در ادامه مراسم قطعه شعری توسط حجت الاسلام والمسلمين سيدمحمود حسينى امام جمعه معزز نى ريز با موضوع قرآن كريم قرائت گردید ودرادامه از شاعران ومداحان و از دست اندرکاران شب شعرعاشوايى تقدیر و تشکر کرد.
⭕در پایان مراسم با حضور حجتالاسلام والمسلمين سيدمحمود حسينى نماينده ولى فقيه وامام جمعه شهرستان نى ريز و دیگر مسئولان حاضر در مراسم از شاعران و مداحان دعوت شده تجلیل به عمل آمد.
✍️خبرنگار :عليرضا مقدسى
‼️ *نای ذی خبر، رسانه تراز انقلاب* ‼️
ما را در فضای مجازی دنبال کنید:
♦️لینک کانال پیامرسان ایتا :
https://eitaa.com/joinchat/1731789181C3aff4d963b
🔹 لینک گروه واتساپ:
6️⃣0️⃣
https://chat.whatsapp.com/CSE1ats7ApeLs7ML0UYH9Y
5️⃣1️⃣
https://chat.whatsapp.com/CrXVFnlLUFUJJLPZ3dxCAS
🔹 شماره واتس اپ:
✅ https://wa.me/+989020925030
🔸 نشانی صفحه اینستاگرام:
🆔 https://www.instagram.com/nayzinews
🥀
این هفته نیز جمعۀ ما بی شما گذشت
آقا بپرس این که چه بر حال ما گذشت!
این هفته هفت روز به ظاهر گذشتنی
بر من ولی عزیز دلم، قرنها گذشت...
هفتاد گوشه ناله زدم تا که جمعه شد
جانم به لب رسید ولی جمعه تا گذشت
گفتند جمعه بوی تو میآورَد نسیم
اما نسیم آمد و سر در هوا گذشت
خورشید هم هوای مرا تازهتر نکرد
او هفت دفعه آمد و بیاعتنا گذشت
عمرم به سر رسید و از این دستْ جمعهها
تکرار شد، نیامدی و عمر ما گذشت
#ایوب_پرندآور
شنبه شروع کرده ای از برگ دفتری
نو شد درون قالب تو حال دیگری
از ابتدای ثانیه هایت گذشتی و..
یکشنبه ای رسید و همان زود باوری
گفتی دوشنبه می رسد و حال می کنم
حالا سه شنبه هم شده و باز بدتری
حتی چهار شنبه هم از راه آمد و..
درگیر پنج شنبهٔ ادبار و انتری !
پنجاه و دومین گذری هست که هنوز...
در پیچ های مبهم فردا شناوری
جمعه که باب میل تو اصلا نبوده است
در فصل انتظار تو پدرام اکبری!
صبح و طلوع شعر و غزل ، ناشتای تو
یعنی سلام ، زنده شدم با دعای تو
یعنی دوباره با تو من از خواب میپرم
با موجهای ملتهب خندههای تو
حس میکنم که جنبش رگها و قلب من
تنظیم میشوند به آهنگ پای تو
یعنی که رگ رگِ تنِ من شوق میشود
یعنی که تنگ می شود این دل برای تو
تازه سلامِ اول این قصه میرسد
پر میشود تمام من از ماجرای تو
#امیر_مرزبان
┈┈••✾•🌷•✾••┈┈
محفل قند پارسی
┈┈••✾•🌷•✾••┈┈
📚فراخوان سیزدهمین جشنواره داستان و شعر انقلاب
(جایزه امیرحسین فردی)
حوزه هنری انقلاب اسلامی در راستای تحقق اهداف فرهنگی نظام مقدس جمهوری اسلامی و خلق آثار ارزشمند ادبیات انقلاب، سیزدهمین جشنواره داستان و شعر انقلاب را با موضوعات زیر برگزار میکند:
📖• بخشهای جشنواره :
الف: رمان بزرگسال
ب: رمان نوجوان
ج: مجموعه داستان کوتاه
د: مجموعه شعر(سنتی ، نو- نیمایی)
📃• مقررات تخصصی:
۱. مجموعه شعر: شركتكنندگان میتوانند در قالب شعر سنتی و شعر نو، دست کم ۲۵ قطعه مرتبط با موضوعات جشنواره ارائه كنند.
۲ . در این جشنواره فقط آثار منتشر نشده یا آماده برای انتشار پذیرفته میشود.
۳ . آثار برگزیده توسط انتشارات سوره مهر چاپ و منتشر خواهد شد.
📄• مقررات عمومی :
۱. متقاضیان برای ثبت نام و ارسال اثر باید به سایت www.artfest.ir مراجعه فرمایند.
۲. آثار ارائه شده باید با اندازه قلم 14، با فونت Bnazanin و در قالب فایل wordبدون ذکر مشخصات صاحب اثر در سامانه بارگذاری شود.
۳. دبیرخانه در صورت صلاحدید آثار منتخب را با نام صاحبان آثار منتشر خواهد كرد.
۴. دبیرخانه از دریافت آثار ارسالی بعد از موعد مقرر معذور است.
۵. هر فرد میتواند همزمان در همه بخشها شرکت کند.
۶. حضور راه¬یافتگان در مراسم پایانی جشنواره الزامی و عدم شرکت به منزله انصراف تلقی خواهد شد.
۷. شرکت در جشنواره محدودیت سنی ندارد.
🎁جوایز:
. رمان بزرگسال: تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و ۲/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰ ریال جایزه نقدی
. رمان نوجوان: تندیس جشنواره ، دیپلم افتخار و ۱/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰ریال جایزه نقدی
.مجموعه داستان کوتاه: تندیس جشنواره ، دیپلم افتخار و ۱/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰ ریال جایزه نقدی
.مجموعه شعر: تندیس جشنواره ، دیپلم افتخار و ۵۰۰/۰۰۰/۰۰۰ ریال جایزه نقدی
. نشر پنج اثر برتر در هر بخش به انتخاب هیأت داوران همراه با پرداخت حقالتألیف.
🗓• تقویم برگزاری:
مهلت ثبت نام و ارسال آثارتا تاریخ : ۳۰ آبان ۱۴۰۲
برگزاری اختتامیه: بهمن ۱۴۰۲
☎️شماره تماس کارشناس بخش داستان(خدایی) : ۹۱۰۸۸۴۷۷-۰۲۱
📞شماره تماس کارشناس بخش شعر(یوسفی) : ۹۱۰۸۸۴۸۳-۰۲۱
📲شماره تلفن دبیرخانه جشنواره : ۹۱۰۸۸۷۱۷-۰۲۱
@hozehhonari_ir
@adabefarsi.ir
@sepehrsoorehonar
#حوزه_هنری
#سپهرسوره_هنر
#شعر
#داستان
#ادبیات
#شعروداستان_انقلاب
#سیزدهمین_جشنواره_شعروداستان_انقلاب
"آه و آینه/ ادامهای بر یادداشتهای قبل"
یکی دیگر از مضامین پر تکرار در غزلهای فاضل نظری و بسیاری از شاعران جوانِ متمایل به سبک هندی و اصفهانی، استفاده از تناسب "آه و آینه" است.
آینه در تخیل و زبان شعر فارسی از سدههای نخستین، بهوضوح نمود داشته و حتی برخی شاعران آن را در جایگاه ردیف شعر به کار بردهاند. تا پیش از شعر سدهی هشتم، اغلب شاعران عرفانی، از آن در جایگاه نماد یا استعارهای برای روح و دل انسان بهره بردهاند و کمتر به جلوههای مضمونی آن توجه شده است.
آنچه پیش از پرداخت به این بن_مایه در شعر فاضل باید گفته شود؛ ریشهها و علت تناسب آه و آینه در شعر گذشتهی فارسی است. در قرنهای گذشته، هرچند آینههای رایج در جغرافیای زبان فارسی از جنسهای مختلف ساخته میشده؛ به نظر میرسد بیش از همه استفاده از آینههایفلزی مرسوم بوده است. این نکته را بهفراوانی در اشعار نیز میتوان دید. گویا ساخت آینه از "آهن " و "روی" بیش از همه سابقه داشته است؛ چنانکه حافظ از همین تناسب در شعر استفاده کرده است:
روی جانان طلبی آینه را قابل ساز
ورنه هر گز گل و نسرین ندمد ز "آهن" و "روی"
*
آه کز طعنه ی بدخواه ندیدم رویت
نیست چون آینهام "روی" ز "آهن" چه کنم؟
شاعران پیش از حافظ هم به این نکته در توصیفهای خود توجه کردهاند؛ چون مولوی:
گر "آهن" است دل تو ز سختیاش مگری
که صیقل کرمش آینه ی صفا سازد
یا نظامی:
چون آینه گرنه "آهنینم"
با سنگدلان چرا نشینم
*
ز "آهنی" گر سکندر آینه ساخت
خضر اگر سوی آب حیوان تاخت...
استفاده از آینه های فلزی در اشعار دورههای بعدی نیز نمود دارد؛ چنانکه بیدل دهلوی نیز به آن اشاره کرده است:
عکس خونی است فروریخته از پیکر شخص
گر هم آیینه بسازند ز "آهن" تیغ است
آینههای فلزی تا همین دوران معاصر نیز در ایران کاربرد داشته و شاعران آن را به چشم دیده بودهاند؛ هرچند بهمرور با رشد صنعت شیشه گری و آیینهسازی، نوع جدید جایگزین آن شده است.
حال ارتباط آینه با صیقل و آه در اشعار کهن کاملا واضح است. آینهی فلزی در مواجهه با بخار آب و هوای مرطوب زنگ میزند و کدر میشود؛ پس "آه" به دلیل مرطوب بودنش میتواند آینه را کدر کند؛ این علت احتمالا متضاد با گمانی است که ما از پیوند این دو در شعر معاصر داریم. منظور شاعران کهن از تناسب آه و آینه، بخار دهان بر آینههای شیشهای نیست.
نمونههای موجود از سنایی تا شهریار همه موید رعایت این تناسب و توجه به آن در کاربرد "آه و آینه" است(البته در شعر معاصر وضعیت کمی متفاوت است):
سنایی:
آه را زهره نی که آه کند
از پی آن که رویش آینه است
*
آفت آینه آه است شما از سر عجز
پیش آن روی چو آیینه چرا آه کنید؟
خاقانی:
کز آه دل بسوزم هرجا که آهنی است
تا هیچ صیقلی نکند دیگر آینه
سعدی:
چرخ شنید نالهام گفت منال سعدیا
کآه تو تیره میکند آینهی جمال من
*
ای رخ چون آینه افروخته
الحذر از آه من سوخته
*
تو روشن آینهای ز آه دردمند بترس
عزیز من که اثر میکند در آینه آه
اوحدی:
دلخستهام ولی نتوان رفت هر نفس پیش رخ چو آینهی او که آه دل
حافظ:
تا چکند با رخ تو دود دل من
آینه دانی که تاب آه ندارد؟
*
یا رب این آینهی حسن چه جوهر دارد
که در او آه مرا قوت تاثیر نبود؟
به همین دلیل است که در تصاویر کهن از تاثیر بلندمدت آه بر آینه سخن رفته است.
وحشی:
آیینهی جمال تو را آن صفا نماند
آهی زدیم و آینهات را جلا نماند
صائب:
از ما متاب روی که از آه نیمه شب
بسیار صبح آینه را شام کردهایم
بیدل:
ماتم و سور جهان آینهی یکدگرند
مقطع آه سحر مطلع دیوان گل است
حتی شاعران دورههای قاجار و معاصر نیز در ایجاد این پیوند به رابطهی منطقی تصاویر با جنس بیرونی آینه توجه کردهاند.
نکتهی مورد بحث این است که در غزلهای فاضل، دهها بار از این دو واژه در کنار هم استفاده شده و این مضمون یکی از بنمایههای اصلی تصویری در غزلهای اوست؛ با این حال، گوینده چندان توجهی به تغییر جنس آینه در دوران خود نکرده و نکوشیده تناسبی جدید و واقعی را از پیوند آه و آینه، از جهان خود و مخاطبان بردارد و به اشعارش وارد کند:
آیینهای مکدرم از دست روزگار
آهی بکش به یاد من ای بیوفا تو هم
*
هرچه آیینه به توصیف تو جان کند نشد
آه تصویر تو هرگز به تو مانند نشد
*
بیسبب نیست که یادآور تنهاییهاست
آه از آیینه که از خاطر افسرده پر است
*
دل اهل مکدر شدن از حرف کسی نیست
ای آه جگرسوز به آیینه چه گفتی؟
در بسیاری از این نمونهها "آه" تنها ادات تحسری است که هیچ پیوند موثر و منطقی از منظر تصویری با آیینه ندارد.
در نمونهی زیر، کاربرد سنگ در کنار آینه کاملا موید این است که تلقی شاعر از آن (شیشهای و نه فلزی) است و این نکته موید بیتوجهی او به پیشینه و علت پیوند این دو کلمه است: