🔵 #سیره_اخلاقی_پیامبر_اعظم_صلی_الله_علیه_و_آله (13) 👈ح - آراستگی (قسمت اول ) 🌸علی علیه السلام انَّ اللَّه جمیلٌ یُحِبُ الجمالَ ▫️خدا زیباست و زیبایی را دوست دارد. 🔸این نکته که مضمون احادیث مکرر است.(1) در شکل ظاهری و هیئت آشکار انسان های مسلمان هم تجلّی می یابد و خداوند زیبایی و آراستگی را برای بندگان و در مؤمنان هم می پسندند و ژولیدگی و در هم ریختگی را برآنان روا نمی دارد. 🌸به فرموده امیرالمؤمنین علیه السلام التَّجَمُّلُ مِن اخلاقِ المُؤمِنین . (2) ▫️آراستگی از اخلاق مؤمنان است. 🌸رسول اکرم صلی الله علیه و آله نیز فرموده است: «انَّ اللَّهَ یُبْغِضُ الوَسَخَ وَالشَّعَثَ . (3) ▫️پروردگار، چرکی و ژولیدگی را دشمن می دارد. 🔹با توجه به مطلوب بودن تجمّل و آراستگی از دید اسلام به بررسی گوشه هایی از این شیوه رفتاری، در سیره پیامبر خدا می پردازیم 1️⃣ آینه و شانه آراستگی سر و صورت و وضعیت موی چهره و سر، نشان اهمیّت دادن به این سنّت اسلامی است. 🌸وَ کانَ صلی الله علیه و آله یَنْظُرُ فِی المِرآهِ وَیُرَجِّلُ وَیَمْتَشِطُ وَرُبّما نَظَرَ فِی الماءِ وَسَوّی جَمَّتَهُ فیهِ و لقد کانَ یَتجَمَّلُ لَاصْحابِهِ فَضلًا عَلی تَجَمُّلِهِ لَاهْلِهِ . (4) ▫️رسول خدا در آینه نگاه می کرد، ▫️موی سر خود را شانه می زد، ▫️گاهی هم به جای آینه، در ظرف آب نگاه می کرد و موی سر خود رامرتب می ساخت ▫️و علاوه بر اینکه خود را برای خانواده آراسته و مهیا می کرد، برای برادران دینی هم خود را می آراست 🔸همسرش عایشه، دید که آن حضرت در ظرف آبی نگاه می کند که در اتاق اوست و خود را می آراید، گفت: پدر و مادرم فدایت! تو پیامبری و بهترین آفریدگان، چرا چنین می کنی؟ 🌸فرمود: انَّ اللَّهَ تعالی یُحِبُّ مِنْ عَبْدِهِ اذا خَرَجَ الی اخْوانِهِ انْ یَتَهَیَّأَ لَهُمْ وَیَتَجَمَّلَ. (5) ▫️خداوند از بنده اش این را دوست دارد که هر گاه نزد برادران دینی اش بیرون می رود، خود را برای آنان آماده و آراسته سازد. 🔹این شیوه سبب جذب و جلب دیگران می شود و نفوذ دعوت تبلیغی یک پیشوا را افزایش می دهد. 🌸آن حضرت با شانه، سر خود را شانه می کرد. ▫️همسرانش مراقب و منتظر بودند که وقتی از موهای سر و صورت او می ریخت، آنها را جمع می کردند. تار موهایی که گاهی نزد مردم به عنوان تبرک مانده بود از همان موها بود. 🔸وی گاهی روزی دوبار محاسن خود را شانه می زد و پس از شانه زدن شانه را در جای مخصوص خود می گذاشت . (6) 2️⃣خوشبویی 🔹از نشانه های دیگر آراستگی، استفاده از عطریات و مواد خوشبو کننده است، که هم عامل نشاط و روحیه خود شخص معطر است و هم به دیگران نشاط و مسرّت می بخشد. 🌸رسول خدا صلی الله علیه و آله آن قدر عطر و و مواد خوشبو کننده بر سر و صورت خود می زد، که گاهی جلوه و براقی آن در موهای سرش دیده می شد، ▫️با مشک و عنبر خود را خوشبو می ساخت، ▫️گاهی هم با «عود» و «غالیه» خود را معطر می کرد. (7) ✅خرج کردن در این راه بسیار پسندیده است و اسراف هم به حساب نمی آید. 🌸 به روایت امام صادق علیه السلام: کانَ رَسُولُ اللَّهِ یُنْفِقُ عَلَی الطّیبِ اکثَرَ مِمّا یُنْفِقُ عَلَی الطَّعامِ (8) ▫️پیامبر خدا، بیش از آنچه که برای خوراکی و طعام خرج کند، در راه عطریات خرج می کرد. این است اخلاق پیامبرانه! 🔸چه عیب دارد که بخشی از مخارج روزانه مسلمانان را، هزینه های بهداشتی و تمیزی و آراستگی و خوشبویی آنان تشکیل دهد؟! 🌸امام صادق علیه السلام می فرماید: ما انْفَقْتَ فِی الطّیبِ فَلَیسَ بِسَرَفٍ (9) ▫️آنچه در راه عطریات خرج کنی، اسراف نیست. 🔹پیامبر خدا صلی الله علیه و آله هر گاه از کوچه و گذرگاهی می گذشت، پس از عبورش، آنان که از آن مسیر می گذشتند، از رایحه خوش بر جای مانده می دانستند که پیامبر از این کوچه گذشته است! ▫️هر گاه عطری به او عرضه می شد، از آن استفاده می کرد و می فرمود: بوی آن خوش است، سنگینی هم ندارد! و استفاده از بوی خوش را همیشه دوست داشت و از آن لذّت می برد. (10) 🌸به فرموده امام صادق علیه السلام کانَ رَسولُ اللَّهِ یَتَطَیّبُ فی کُلِّ جُمْعَهٍ فَاذا لَم یَجِد اخَذَ بَعْضَ خُمُرِ نِسائِهِ فَرَشَّهُ بِالماءِ وَیمَسَحُ بِهِ . (11) ▫️رسول خدا هر جمعه عطر می زد و خود را خوشبو می ساخت و اگر عطریاتی هم در اختیار نداشت روسری بعضی از همسرانش را آب پاشیده بر سر و روی خود می کشید تا خوشبو گردد. ********** ⭕️پی نوشت 1-وسائل الشیعه، ج 3، ص 340. 2- غرر الحکم، آمدی. 3- نهج الفصاحه، حدیث شماره 741. 4- بحار الانوار، ج 16، ص 249. 5- بحار الانوار، ج 16، ص 249. 6- مکارم الاخلاق، طبرسی، ص 33. 7- مکارم الاخلاق، طبرسی، ص 34. 8- بحار الانوار، ج 16، ص 248. 9- مکارم الاخلاق، ص 41. 10- بحار الانوار، ج 16، ص 249. 11- مکارم الاخلاق، ص 41. @hal_khosh

🔵 #سیره_اخلاقی_پیامبر_اعظم_صلی_الله_علیه_و_آله (14) 👈ح- آراستگی (قسمت دوم ) 3️⃣بهداشت بدن 🔹استحمام کردن، شستشو، نظافت بدن و زدودن موهای آن از عوامل تأمین سلامتی و نظافت و از نشانه های آراستگی است. گرفتن ناخن، چیدن موی شارب، زدودن موهای زیر بغل نیز از همین نمونه هاست. 🔸پیامبر اکرم جمعه به جمعه موهای زائد بدن را می زدود، ناخن هایش را می گرفت شاربش را کوتاه می کرد(1) 🌸به روایت امام صادق علیه السلام: و کان صلی الله علیه و آله یُقَلِّمُ اظفارَهُ وَیَقُصُّ شارِبَهُ یَومَ الجمعَهِ قبلَ انْ یَخْرُجَ الی الصَّلاهِ . (2) ▫️آن حضرت روز جمعه پیش از آنکه برای برپایی نماز جمعه از خانه بیرون رود، ناخن هایش رامی چید و شارب خود را کوتاه می کرد. 🔹چیدن ناخن و کوتاه کردن مو به بهداشت آن کمک می کند. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله به این نظافت حتی در مسافرت ها هم توجّه داشت و هر گاه به سفر می رفت پیوسته پنج چیز را با خود داشت: آینه، سرمه دان، شانه، مسواک، و قیچی. (3) 🔸 هر گاه سر و صورت خود را می شست. موهای خویش را با «سدر» شستشو می داد. (4) 🔸آن حضرت علاقه داشت که بر موی سر و صورت خود روغن های خوشبو کننده بزند، حتی به ابروها و شارب هم می زد. در سفره ها هیچگاه شیشه روغن و سرمه دان و قیچی و مسواک و شانه را از خود دور نمی ساخت. (5) 4️⃣مسواک 🔹رسول خدا صلی الله علیه و آله اهمیت فراوانی به مسواک می داد. 🔸دندان هایش پیوسته برّاق و سفید بود و امت خویش را هم به مسواک زدن دستور می داد. ▫️هر گاه می خوابید، مسواک را بالای سر خود می گذاشت. ▫️قبل از خواب مسواک می زد. ▫️وقتی از خواب بیدار می شد مسواک می زد ▫️این نکته بهداشتی توصیه خدا به آن حضرت بود. (6) 🌸می فرمود: آن قدر (از سوی خداوند) به مسواک فرمان داده شدم که ترسیدم بر من واجب شود(7) 🌸نسبت به امت خویش نیزفرموده است که: اگر نبود که بر امتم دشوار سازم آنان را امر می کردم که با هر نماز مسواک بزنند. می فرمود(8) 🔹 مسواک هم پاکیزه کننده دهان، هم موجب رضای الهی است و از سنت های مؤکدی است که خداوند قرار داده است.(9) 🔸مجموعه آن چه در چهره و موی سر و صورت و لباس و دهان و دندان و بوی بدن و زیبایی ظاهری مطرح شد، سنت «تجمل» و آراستگی است که در زندگی نامه حضرت رسول صلی الله علیه و آله دیده می شود. 🔹امت محمد صلی الله علیه و آله نیز چه در مقابل امت ها و ملت ها و پیروان ادیان دیگر و چه به عنوان الگوی تأثیرگذار بر دیگران، به اسوه ای همچون پیامبر خدا صلی الله علیه و آله می نگرند که رفتار اجتماعی اش با مردم و نحوه معاشرت او در جامعه، به نحوی بود که محبوب دل ها شده بود و مردم از مصاحبت و هم سخنی و انس با آن حضرت لذت می بردند. 🔸نظم و بهداشت و پاکیزگی ره آورد غرب و اروپائیان نیست، بلکه متن دستورهای دینی و سنت های اسلامی است و بالاترین آن در وجود نازنین رسول مکرم تجلی یافته بود، آن هم با شرایط آن روزگار و کمبود آب و وسایل و امکانات. ********** ⭕️پی نوشت 1-سنن النبی، علامه طباطبایی، ص 94. 2-سنن النبی، علامه طباطبایی، ص 106. 3-همان، ص 109. 4-بحار الانوار، ج 16، ص 247. 5-مکارم الاخلاق، ص 35. 6-بحار الانوار، ج 16، ص 253. 7-همان. 8-سفینه البحار، محدّث قمی، ج 1، ص 674. 9-همان، ص 675. @hal_khosh

🔵 #سیره_اخلاقی_پیامبر_اعظم_صلی_الله_علیه_و_آله (15) 👈ط- لباس و پوشش (قسمت اول ) 🔹لباس، برای پوشاندن بدن و حفظ آن از سرما و گرما و آلودگی و مایه آبرو و آراستگی انسان است، نه وسیله تفاخر و تجمل. 🔸«ساده پوشی» به عنوان یکی از مظاهر ساده زیستی و رهایی از تعلّقات مادی است. 🔸پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله این گونه به زندگی و دنیا می نگریست و این گونه نیز می زیست و هرگز ارزش را در «لباس» نمی دید. سعدی گوید: تن آدمی شریف است به جان آدمیت نه همین لباس زیباست نشان آدمیت ▪️به نمونه هایی از سیره حضرت رسول صلی الله علیه و آله در مورد پوشیدن جامه، جنس لباس، رنگ و اندازه و تعداد و نحوه پوشیدن پیراهن و کفش و کلاه و عمامه و ردا و ..... اشاره می کنیم: 1️⃣جنس و رنگ لباس 🔹رسول خدا صلی الله علیه و آله هم به سلامت و عافیت جسمی، هم به سادگی و هم به نوع سالم تر پارچه لباس توجه داشت. لباس پنبه ای مورد علاقه آن حضرت بود. 🌸 علی علیه السلام می فرماید: البسوا الثّیابِ القطنِ فانّها لباسُ رسول اللَّه ▫️لباس های پنبه ای بپوشید، چرا که آن لباس پیامبر خداست(1) 🔹آن حضرت هم لباس بُرد یمانی می پوشید، هم جُبّه ای پشمین و خشن از پنبه و کتان (2) 🌸و می فرمود: پنج چیز را تا زنده ام ترک نمی کنم، یکی هم پوشیدن لباس پشمی.(3) کان یُعجِبه الثیابُ الخُضر، ▫️رنگ سبز، رنگ مورد پسند پیامبر صلی الله علیه و آله برای لباس بود.(4) 🔸بیشتر جامه های پیامبر سفید بود و می فرمود: ألبسوها احیاءکم و کفّنوا فیها موتاکم ▫️لباس سفید را بر زندگانتان بپوشانید و مردگانتان را هم با پارچه سفید کفن کنید.(5) 🔹رنگ سرخ، رنگی بود که پیامبر خدا صلی الله علیه و آله برای لباس آن را نمی پسندید.(6) 🔸رسول خدا صلی الله علیه و آله نمونه اعلای تمیزی و آراستگی بود. در لباس پوشیدن نیز به این نکته توجه داشت و در مورد نظافت جامه می فرمود: «مَنِ اتَّخَذَ ثَوباً فَلیُنَظِّفْهُ».(7) ▫️هر کسی لباسی تهیه می کند و می پوشد آن را تمیز کند. 🔹لباس سفید خودبه خود طوری است که چرک و آلودگی آن زودتر معلوم می شود و انسان مقیّد به سنّت نبوی نظافت، به شستن و تمیز کردن آن روی می آورد. به علاوه انبساط خاطر و باز شدن روحیه نیز از فواید پوشیدن لباس روشن و سفید است. 2️⃣ اندازه و کیفیت 🔸جامه ای که انسان را مغرور کند یا متکبر و خود برتر بینی آورد، ناپسند است. مقید بودن به نوع خاصّی از جامه نیز اسارت آور است. 🔸رسول خدا صلی الله علیه و آله هر گاه لباس تازه می پوشید خدا را شکر و سپاس می گفت و جامه قبلی را به مسکین می داد: «کانَ مِنْ فِعْلِهِ اذا لَبِسَ الثَّوبَ الجدیدَ حَمِدَاللَّه».(8) 🌸در روایت دیگر است که چون جامه نو به تن می کرد، دعا می کرد و می فرمود: خدایی را سپاس که بر تن من چیز پوشاند تا پوشش من باشد و میان مردم آراسته باشم.(9) ✅جامه بلندی که بر زمین کشیده شود، نشان تکبر است و در جاهلیت شیوه اشراف جاهلی بوده است. رسول خدا صلی الله علیه و آله ضمن آنکه از پوشیدن آن گونه جامه ها نهی می کرد، «کانَتْ ثِیابُهُ کُلُّها مُشَمَّرهً فَوْقَ الکَعْبَیْنِ».(10) ▫️خود جامه ای می پوشید که از نظر بلندی به قوزک پاهایش نمی رسید 🔹گاهی جامه وی کوچک تر از قطیفه (شَمله) بود، یا جامه ای پشمین و راه راه با خطوط سیاه و سفید که وقتی آن را به بر می کرد، هیئت زیبایی می یافت.(11) 🔸از نشانه های وارستگی آن حضرت در پوشیدن جامه و این که فخر خویش را به جامه و نوع آن نمی دانست این است که نقل شده هر نوع لباسی که فراهم می شد می پوشید، از لُنگ و پیراهن یا جُبّه یا هر چیز دیگر.(12) ********** ⭕️پی نوشت 1- سنن النبی، ص 126. 2-بحار الانوار، ج 16، ص 227. 3-مکارم الاخلاق، ص 115. 4- سنن النبی، ص 120. 5- سنن النبی، ص 120 6-سنن النبی، ص 133. 7-مکارم الاخلاق، ص 103. 8-بحار الانوار، ج 16 9-بحار الانوار، ج 16، ص 251 10-سنن النبی، ص 120 11-همان، ص 125، حدیث 135. 12-همان، ص 120 @hal_khosh

🔵 #سیره_اخلاقی_پیامبر_اعظم_صلی_الله_علیه_و_آله (16) 👈ط- لباس و پوشش (قسمت دوم) 3️⃣ ساده پوشی 🔸ساده زیستی رسول خدا صلی الله علیه و آله و وابسته نبودن به جلوه های فریبنده دنیا و به ناز و نعمت آن دل نبستن و به جلوه های مادی دل خوش نداشتن در همه شؤون زندگی وی متجلی بود، از جمله در کیفیّت و نوع لباس و فرش و زیرانداز .... 🔹گاهی آن حضرت، روی حصیر می خوابید، بی آنکه جز آن چیزی زیرش باشد.(1) هر چه فراهم بود می پوشید، چه قطیفه ای باشد که به برکند یا بُرد عالی که بپوشد، چه جبّه پشمین، هر چه که از حلال می یافت می پوشید: «ما وَجَدَ مِنَ المُباحِ لَبِسَ».(2) ▫️مهم مباح بودن جامه بود که برای رسول خدا اهمیت داشت نه قیمت و جنس و دوخت و جذّاب بودن! 🌸آن حضرت به صحابی پارسا ابوذر غفاری فرمود: ای ابوذر! من لباس خشن و سخت می پوشم، روی زمین می نشینم، بر چهار پای بی زین سوار می شوم و کسی را در ردیف خود سوار می کنم. این ها از سنت های من است، هر کس از سنن من روی گردان شود از من نیست.(3) عبایی داشت هر گاه می خواست نافله بخواند (یا جابجا شود) آن را تا می کرد و زیرش می انداخت.(4) 🌸پیامبر خدا صلی الله علیه و آله هرگز نسبت به جای خواب و رختخواب عیب جویی و ایرادگیری نداشت. «انْ فَرَشُوا لَهُ اضْطجَعَ و ان لَمْ یُفْرَشْ لَهُ اضْطجَعَ عَلَی الأرضِ».(5) ▫️اگر بستر برایش می گستردند، برآن می خوابید و اگر رختخوابی پهن نمی شد، بر زمین می خوابید: این نهایت زهد و اوج وارستگی از تعلقات دنیوی است. 🔹وقتی در خانه بود، لباس خود را می دوخت و بر کفش خویش وصله می زد.(6) روزی عمر خدمت آن حضرت رسید، در حالی که وی بر روی حصیری خفته بود و حصیر بر پهلوهای آن حضرت خط انداخته بود گفت: یا رسول اللَّه! کاش بستری گسترده بودید! 🌸فرمود: دنیا را می خواهم چه کنم؟ مَثَل من و دنیا مَثَل رهگذری است که در یک روز گرم ساعتی از روز را زیر سایه درختی به استراحت پرداخته سپس آنجا را وانهاده و رفته است!(7) 4️⃣لباس های ویژه 🔸کلاه عمامه، دستار و عرقچین گرچه پوشاننده «بدن» نیست ولی در ردیف جامه به شمار می آید. از سنت های اسلامی پوشاندن سر است چه هنگام عبادت و نماز چه در مواقع دیگر. ▫️پوشش پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله برای سر خود، اغلب «عمامه» بود. ▫️هنگام خطبه و جهاد به تناسب شرایط با چیزی سر را می پوشاند. ▫️گاهی هم سر برهنه بود. به روایت امام صادق علیه السلام پیامبر اسلام عرقچین و کلاه سفید راه راه می پوشید و 🔹در هنگام جنگ عرقچین بر سر می گذاشت که دو گوش داشت و روی گوش ها را می پوشاند.(8) «کانَ یَلبِسُ القَلانِسَ تَحتَ العَمائمِ».(9) ▫️در مواقع دیگر از زیر عمامه عرقچین هم بر سر می پوشید: البته گاهی عمامه بدون کلاه بر سر می نهاد یا کلاه بدون عمامه می پوشید.(10) عمامه سیاهی داشت که بر سر می پیچید و با آن نماز می خواند.(11) 🔹اگر استفاده از دستمال و حوله را برای خشک کردن دست و صورت هنگام وضو وارد بحث پوشش لباس کنیم بد نیست بدانیم که رسول خدا صلی الله علیه و آله حوله های متعددی داشت با نام های مختلف و کاربردهای گوناگون که به مراعات بهداشت و نظافت و نظم هم مربوط می شد. دستمال و حوله ای داشت که پس از وضو چهره خود را با آن خشک می کرد و اگر حوله و دستمالی همراه نداشت با گوشه لباس خود صورت را خشک می کرد.(12) 🔹آراستگی آن حضرت به خصوص هنگام حضور در جمع مسلمانان در مسجد و برای خطبه و نماز گوشه دیگری از سیره او را نشان می دهد. «کانَ لَهُ ثَوبٌ لِلجمعَهِ خاصَّهً».(13) ▫️لباس نماز جمعه وی مخصوص بود: در بعضی روایات نیز آمده که غیر از لباسی که در روزهای غیر جمعه می پوشید دو جامه مخصوص برای جمعه داشت.(14) ********** ⭕️پی نوشت 1- سنن النبی، ص 123. 2- محجه البیضاء، ج 4، ص 125. 3- سنن النبی، ص 131. 4- همان، ص 123، بحار الانوار، ج 16، ص 227. 5- محجه البیضاء، ج 4، ص 130. 6- بحار الانوار، ج 16، ص 230. 7- همان، ص 239. 8- مکارم الاخلاق، ص 120. 9- سنن النبی، ص 122، محجه البیضاء، ج 4، ص 143. 10- بحار الانوار، ج 16، ص 250. 11- سنن النبی، ص 125. 12- مکارم الاخلاق، ص 36. 14- بحار الانوار، ج 16، ص 227. 15- همان، ص 251. سنن النبی، ص 121. @hal_khosh

🔵 #سیره_اخلاقی_پیامبر_اعظم_صلی_الله_علیه_و_آله (17) 👈ط- لباس و پوشش (قسمت سوم ) 5️⃣ آداب لباس پوشی 🔹گر چه لباس پوشیدن کاری ساده و روزمرّه و عادی است ولی روش و سیره اولیای دین در این زمینه ها هم برای ما مهم است. 🔸پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله هر گاه لباس و پیراهن می پوشید ابتدا سمت راست را بر تن می کرد و هر گاه جامه از تن در می آورد، از سمت چپ شروع می کرد.(1) ▫️گاهی بی آنکه جامه دیگری بر تن کند روپوشی را بر اندام خود می افکند و دو طرف آن را بین دو شانه خود گره می زد و چه در خانه یا بیرون یا هنگام نماز بر جنازه ها، با همان حالت نماز می گزارد. ▫️گاهی نیز در یک لباس گشاد نماز می خواند. ▫️دو عدد جامه بُرد بافته شده داشت که آن ها را تنها در حال نماز می پوشید، 🔸امّت خویش را به «نظافت» دستور می داد و تشویق می کرد.(2) آن حضرت انجام کار را با دست راست و شروع از سمت راست را در همه کارهایش دوست داشت و نیز در پوشیدن جامه و کفش، در شانه کردن موی.(3) 🔹لباسی که می خرید اگر آستین آن بیش از اندازه بود مقدار اضافی را می برید(4) و نمی گذاشت لبه آن را هم بدوزند و به همان حال می پوشید و می فرمود: کار خیلی زودتر از این هاست!(5) ▪️و این ها همه این نکته را می آموزد که «جامه تقوا» و «پوشش عفاف» برترین لباس است و ارزش آدمی به جان پاک است نه جامه فاخر. ********** ⭕️پی نوشت 1- سنن النبی، ص 123. 2- همان، ص 126. 3- بحار الانوار، ج 16، ص 237. 4- همان، ص 278. 5- مکارم الاخلاق، ص 101. @hal_khosh

🔵 #سیره_اخلاقی_پیامبر_اعظم_صلی_الله_علیه_و_آله (18) 👈ی- خوردن و آشامیدن ✅اشاره سنت نبوی و سیره پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در مورد خوردنی ها و آشامیدنی ها و نحوه خوردن و آشامیدن و نوع غذا و ادب سفره و طعام از نکات آموزنده است. در این بخش به نمونه هایی از سیره آن حضرت در این زمینه اشاره می کنیم. 1️⃣وارستگی از اسارت شکم 🔸شکم پرستی و حرص بر طعام و پرخوری، از صفات ناپسند است. 🔹اولیای الهی پیوسته از اسارت شکم آزاد بوده اند و غذا و طعام را برای ادامه حیات می خواستند، نه حیات را برای خوردن و آشامیدن. از این جهت جلوه دیگری از زهد را در مورد خوراکی ها در زندگی پیامبرخدا صلی الله علیه و آله می بینیم. 🌸به فرموده امام صادق علیه السلام: نزد پیامبر خدا صلی الله علیه و آله هیچ چیز محبوب تر از این نبود که پیوسته گرسنه و خائف از خدا باشد.(1) 🌸امام صادق علیه السلام وقتی سخن از گرسنگی کشیدن های پیامبر و سیر نخوردن ها و اکتفا به نان جو کردن وی می گفت، می افزود: نمی گویم که آن حضرت نداشت و نمی یافت که بخورد! چرا که او گاهی به یک نفر صد شتر جایزه داد و اگر می خواست می خورد، جبرئیل سه بار کلیدهای گنجینه های زمین را برای او آرود و او را در پذیرفتن آن مخیّر ساخت، بی آنکه از درجات اخروی حضرتش اندکی کاسته شود، اما باز هم آن حضرت نیازمندی و تواضع در پیشگاه خدا را ترجیح می داد .(2) 🔸کسی از امام صادق علیه السلام پرسید: آیا این روایت صحیح است که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله از نان گندم سیر نخورد؟ فرمود: نه اصلًا نان گندم نمی خورد بلکه از نان جو آن قدر نخورد که سیر شود!(3) 🔹مقیّد نبودن آن حضرت به نوع خاصی از غذا جز این قید و شرط که حلال باشد، نشانه دیگری از این وارستگی بود کانَ رَسُولُ اللَّه یأکُلُ الأصنافَ مِنَ الطَّعام(4) ▫️پیامبر خدا هر نوع غذا را می خورد. 🔸گاهی از گرسنگی سنگ به شکم خود می بست. هر غذایی که حاضر بود می خورد و هر چه را می یافت رد نمی کرد(5) 2️⃣تکریم نعمت 🔹همه خوردنی ها و آشامیدنی ها و میوه ها و غذاها «نعمت خدا» است و احترامش لازم است. بدگویی از یک نوع غذا ناسپاسی است. رسول خدا هرگز از غذایی بد نمی گفت، نعمت الهی را نیز هر چند که کم و ناچیز بود بزرگ می داشت.(6) 🌸در حدیث دیگری آمده است: ماذَمَّ طَعاماً قَطُّ کانَ اذا اعْجَبهُ اکَلَهُ وَ اذا کَرِهَهُ تَرَکَهُ ولا یُحَرِّمُهُ عَلی غَیْرِهِ(7) هرگز از طعامی مذمت و بدگویی نکرد. ▫️اگر از غذایی خوشش می آمد می خورد، و اگر دوست نداشت نمی خورد و برای دیگران هم ممنوع نمی ساخت. ظرف غذا را با انگشتانش پاک می کرد و می فرمود: غذای آخر ظرف برکتش بیشتر است(8) 🌸هر گاه طعام و سفره در مقابل حضرت می نهادند چنین دعا می کرد: اللّهُمَّ اجْعَلْها نِعمَهً مَشکورهً تَصِلُ بِها نِعْمهَ الجنَّه(9) ▫️خدایا این را نعمتی سپاس گزاری شده قرار بده، نعمتی که آن را به نعمت بهشت، متصل سازی. 🔸آن حضرت به خوردن غذاهای مانده در سفره اهتمام می ورزید و طعام افتاده از سفره را مهریه حورالعین می دانست و خوردن خورده های غذا یا تکه نانی را که بر زمین افتاده مایه رحمت و مغفرت الهی معرفی می کرد(10) 🔹این گونه برخورد با مواد غذایی و مواهب خدا هم سپاس نعمت های الهی است، هم جلوی اسراف را می گیرد و به مردم می آموزد تا مواهب الهی را هدر ندهند و اسراف نکنند. *********** ⭕️پی نوشت 1- سنن النبی، ص 160. 2- همان، ص 182. 3- همان، ص 162. 4- مکارم الاخلاق، ص 26. 5- بحار الانوار، ج 16، ص 227. 6-مکارم الاخلاق، ص 13. 7-سنن النبی، ص 177. 8-همان 9-مکارم الاخلاق، ص 143. 10-همان، ص 141. @hal_khosh

🔵 #سیره_اخلاقی_پیامبر_اعظم_صلی_الله_علیه_و_آله (19) 👈ی- خوردن و آشامیدن (قسمت دوم) 3️⃣روش متواضعانه 🔸فروتنی و تواضع در آداب غذا خوردن، در نوع غذا، جای غذا، کیفیت خوردن و افراد هم غذا و هم سفره روشن می شود. 🌸یؤاکِلُ المَساکینَ وَیُناوِلُهُمْ بِیَدِهِ(1) ▫️رسول خدا با محرومان و بینوایان هم غذا می شد، حتی با دست خود به آنان غذا می داد. ▫️نحوه نشستن او بر سفره و کنار غذا نیز متواضعانه بود. ▫️آن حضرت روی زمین می نشست ▫️روی زمین غذا می خورد 🌸کانَ رَسُولُ اللَّه صلی الله علیه و آله یأکُلُ أکلَ العَبدِ و یَجلِسُ جُلوسَ العَبدِ وَیعلَمُ أنَّهُ عَبدٌ(2) ▫️مثل بندگان می نشست و همچون آنان غذا می خورد و می دانست که بنده است 👈#داستان :روزی زنی بر آن حضرت گذر کرد. به پیامبر که روی زمین نشسته و مشغول غذا خوردن بود گفت: یا محمد! مثل بردگان غذا می خوری و مثل آنان می نشینی! پیامبر فرمود: وای بر تو کدام بنده است که از من بنده تر باشد؟(3) 🌸به روایت حضرت امیر علیه السلام رسول خدا صلی الله علیه و آله سر سفره مانند بردگان می نشست و به ران چپ خود تکیه می داد. 🌸به فرموده امام صادق علیه السلام هرگز آن حضرت از آغاز بعثت تا دم مرگ در حال تکیه دادن غذا نخورد، مثل بردگان می خورد به خاطر فروتنی در پیشگاه خدا(4) 🌸می فرمود: پنج چیز را تا عمر دارم رها نمی کنم یکی هم غذا خوردن با بردگان است(5) 🔹 از نشانه های دیگر فروتنی او نسبت به غذاو نعمت الهی آن بود که هر کس آن حضرت را به طعام دعوت می کرد اجابت می نمود ▫️و فرقی میان برده و آزاد و فقیر و غنی نمی گذاشت. ▫️حتی اگر به تکّه ای گوشت هم دعوتش می کردند ردّ نمی کرد. ▫️هدیه این و آن را می پذیرفت، اگر چه یک جرعه شیر باشد می گرفت و آن را می نوشید ولی صدقه نمی خورد(6) 4️⃣ بر سفره های جمعی 🔸مهمان دوستی و علاقه به حضور دیگران بر سر سفره از خصلت های جوانمردان و سخاوتمندان است. 🌸پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله از غذاهای حلال همراه خانواده و خدمتکار و همزمان با آنان می خورد. ▫️اگر مسلمانی هم به میهمانی دعوت شده بود همراه آنان نشسته بر زمین و بر روی هر چه که دیگران طعام می خوردند، غذا می خورد ▫️و از هر چه که خانواده می خوردند با آنان می خورد مگر آن که مهمان داشته باشد که ترجیح می داد با مهمانش غذا بخورد. 🌸محبوبترین غذا و سفره در نظر پیامبر غذایی بود که شرکت کنندگان بیشتری بر سر طعام باشند.(7) 🌸وکانَ لایأکُلُ وَحدَهُ(8) ▫️آن حضرت غذا خوردن به تنهایی را دوست نداشت و تنها غذا نمی خورد 🌸اذا اکَلَ مَعَ قَومٍ طَعاماً کان اوَّلَ مَنْ یَضَعُ یَدَهَ و آخِرَ مَنْ یَرْفَعُها لِیأکُلَ القَومُ(9) ▫️در سفره های جمعی، رسول خدا زودتر از همه دست به غذا می برد و دیرتر از همه دست از غذا می کشید تا دیگران بدون حجب و حیا و خجالت کشیدن غذا بخورند 🌸و می فرمود: هر کس از جلوی خودش غذا بخورد. 🔹هرگاه نزد قومی مهمان بود و غذا می خورد چنین دعا می کرد: افْطَرَ عِندکُمُ الصّائمونَ وَ اکَلَ طعامَکُمُ الابرار(10) ▫️روزه داران نزد شما افطار کنند و نیکان از غذایتان بخورند. 🔸هر گاه با جمعی به یک مهمانی که دعوت شده بودند می رفتند اگر کسی که دعوت نبود با او و یارانش همراه می شد، نزدیک خانه طرف که می رسیدند، می فرمود: تو را که دعوت نکرده اند همین جا باش تا برای تو هم از میزبان اجازه بگیریم(11) 🔹هر گاه مهمان به منزل وی می آمد با مهمان غذا می خورد و از سفره دست نمی کشید تا آنکه مهمان دست از طعام بکشد(12) ********** ⭕️پی نوشت 1-بحار الانوار، ج 16، ص 288. 2-محاسن برقی، ص 456. 3-همان، ص 457، مکارم الاخلاق، ص 16. 4-همان، ص 162. 5-بحار الانوار، ج 16، ص 220. 6-بحار الانوار، ج 16، ص 227. 7-سنن النبی، ص 166. 8-همان، ص 177. 9-محاسن، برقی، ص 448. 10مکارم الاخلاق، ص 27. 11-همان، ص 22. 12-سنن النبی، ص 67. @hal_khosh

🔵 #سیره_اخلاقی_پیامبر_اعظم_صلی_الله_علیه_و_آله (20) 👈ی- خوردن و آشامیدن (قسمت سوم ) 5️⃣آب نوشیدن 🔸رسول خدا صلی الله علیه و آله چه در غذا خوردن و چه در آب نوشیدن «بسم اللَّه» و «الحمدللَّه» در آغاز و پایان می گفت. 🔹یَمُصُّ الماءَ مصّاً ولا یَعُبُّهُ عَبّاً و یَقولُ: الکِبادُ مِنَ العَبِّ. ▫️هر گاه آب می نوشید، آب را به صورت مکیدن می نوشید نه با یک نفس و به صورت بلعیدن و می فرمود: درد کبد از بلعیدن آب به یک نفس پدید می آید 🔸حضرت رسول صلی الله علیه و آله آب را با سه نفس می نوشید، آب را به صورت مکیدن می نوشید، نه یکسره و پیوسته و در هر بار بسم اللَّه می گفت و در پایانش خدا را شکر می کرد. 🔹ابن عباس نیز روایت کرده که آن حضرت را دیده که با دونفس آب می خورد(1) . نَفَس، گاهی ممکن است آلوده باشد و فوت کردن به آب و غذا یا نفس را به آن زدن موجب آلودگی شود. 🔹رسول خدا صلی الله علیه و آله نه در غذای گرم می دمید تا خنک شود و نه هنگام نوشیدن آب نفس خود را بر آن می رساند. 🔸هر گاه می خواست وسط آب نوشیدن نفس بکشد، ظرف را از دهانش دور می کرد. 🔹گاهی در ظرف های بلوری که از شام می آورند آب می نوشید، گاهی نیز در کاسه های چوبی، یا سفالی، 🔸گاهی نیز در مشت های خویش آب می نوشید و می فرمود: هیچ ظرفی به گوارایی دست نیست. 🔸گاهی هم از دهانه مشک می نوشید. 🔸گاهی ایستاده گاهی سواره و در هر ظرفی که پیش می آمد. 🌸شربت خنک را هم دوست داشت ولی می فرمود: سَیِّدُ الأشرِبَهِ فِی الدُنیا و الآخرهِ الماءُ(2) ▫️سرور و سالار همه نوشابه ها در دنیا و آخرت «آب» است 6️⃣ نکات و آداب دیگر 🔹رسول خدا صلی الله علیه و آله به خرما و شیرینی جات علاقه داشت، ▫️انار را دوست می داشت. ▫️غذای داغ نمی خورد، می گذاشت تا کمی سرد شود و می فرمود: در غذای داغ برکت نیست بگذارید سرد شود. ▫️ از جلوی خود غذا می خورد نه جلوی دیگران، ▫️هرگز از سیری آروغ نمی زد. ▫️بر سفره رنگین و پر طعام غذا نمی خورد. ▫️خرما می خورد، هسته اش را به گوسفندان می داد. ▫️سیر و پیاز نمی خورد (تا بوی آن دیگران را نیازارد) ▫️پس از غذا دستانش را می شست. 🔹پس از غذای چرب آب کم می خورد. وقتی علت را می پرسیدند می فرمود: این برای طعام گواراتراست، ▫️می فرمود: ما قومی هستیم که تا گرسنه نشویم نمی خوریم و تا سیر نشده ایم دست از غذا می کشیم. 🔸تا زنده بود نانی که آرد آن «الک» شده باشد نخورد (یعنی نان با سبوس می خورد) خیلی در امر غذا و جنس آن اهل دقت و سختگیری نبود. 🌸پیامبر خدا صلی الله علیه و آله هنگام غذا خوردن به کسی که رو به رویش نشسته بود، لقمه تعارف می کرد و موقع نوشیدن آب به کسی که سمت راستش بود، آب می داد. حضرت می فرمود: هنگام غذا خوردن، کفش های خود را در بیاورید، چرا که این سنّتی نیکوست و پاها را هم راحتی می بخشد. یک بار خدمت آن حضرت حلوا آوردند. حضرت میل نفرمود. پرسیدند: آیا آن را حرام می دانی؟ فرمود: نه، ولی دوست ندارم که خود را به چنین غذاهای لذیذی عادت بدهم(3) ************* ⭕️پی نوشت 1- سنن النبی، ص 169. 1- مکارم الاخلاق، ص 31. 1-این نکات از خلال روایات سنن النبی، از ص 175 تا 193 برگزیده شده است. @hal_khosh

🔵 #سیره_اخلاقی_پیامبر_اعظم_صلی_الله_علیه_و_آله (21) 👈ک- ادب عبودیت (قسمت اول ) ✅اشاره در این بخش از «سیره اخلاقی پیامبر» به گوشه هایی از سیره وی در عبادت و حالات معنوی می پردازیم، باشد که الهام بخش رفتار و الگوی عبودیّتمان گردد. 1️⃣ محو در عبادت 🔸اخلاص و حضور قلب، مغز عبادت و روح نماز است. بندگان وارسته خدا عاشقانه عبادت می کنند و پرستش خدا و نجوا با محبوب در نظرشان ارجمندتر و عزیزتر از هر چیز دیگر است. 🌸روایت است که: پیامبر خدا صلی الله علیه و آله هر گاه به نماز می ایستاد از خوف خداوند رنگ از چهره اش می پرید(1) 🔹شیفتگی او به عبادت و نماز، در حدی بود که هنگام نماز توجّه حضرت از هر چیز بر می گشت و به خداوند معطوف می شد. از قول عایشه نقل شده است که: کانَ رسولُ اللَّه صلی الله علیه و آله یُحدِّثنا و نُحَدِّثُهُ فَاذا حَضَرَتِ الصّلاهُ فکأنَّهُ لَمْ یَعرِفْنا و لم نَعرِفهُ(2) ▫️رسول خدا چنین بود که با ما مشغول صحبت و گفتگو بود. چون وقت نماز می رسید (چنان حالش دگرگون می شد که) گویا نه او ما را می شناخته و نه ما او را می شناسیم. 2️⃣ شوق به نیایش 🔹عارفان، مشتاق زمزمه و گفتگو با محبوبند. چه کسی از پیامبر خدا عارف تر و عاشق تر به پروردگار بود؟ نشانه این اشتیاق، در چشم دوختن به وقت نماز و حالت انتظار برای وقت اذان بود. ▫️بخشی از وقت خود را در خانه اختصاص به عبادت می داد(3) ▫️در همه حال، نشستن و برخاستن حضرت همراه با یاد خدا بود: وکانَ لایَقومُ ولایَجلِسُ الّا عَلی ذِکراللَّه(4) 🔸به نقل شهید ثانی، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله برای وقت نماز انتظار می کشید و شوقش برای عبادت افزون می شد و چشم به راه رسیدن وقت نماز بود(5) ▫️نماز و عبادت را بسیار دوست می داشت و می فرمود: جُعِلَ قُرِّهُ عَینی فی الصّلاهِ و الصَّومِ(6) ▫️روشنایی چشم من در نماز و روزه قرار داده شده است. 🔹در ماه های رمضان عاشقانه تر عبادت می کرد. دستور می داد برای او خیمه ای در مسجد می زدند، از زنان فاصله می گرفت، رختخوابش را جمع می کرد و خود را فارغ و خالص برای اعتکاف و عبادت می ساخت(7) 🌸به ابوذر غفاری می فرمود: ای ابوذر! خداوند نماز را محبوب من ساخته است همچنان که غذا را محبوب گرسنه و آب را محبوب تشنه قرار داده است، گرسنه هر گاه طعام بخورد سیر می شود و تشنه با خوردن آب سیراب می گردد، ولی من از نماز سیر نمی شوم: وَانا لااشْبَعُ مِنَ الصّلاهِ(8) 3️⃣ شاکر و سائل 🔹حضرت رسول صلی الله علیه و آله هم زبانی شاکر بر نعمت ها داشت، هم دستانی پیوسته به دعا بلند در درگاه خدای بزرگ، کمال را هم در همین می دید. اگربه مقام «رسالت» رسید چون «عبودیت» داشت و چون «بنده» بود «رسول» شد. در تشهدهای نماز نیز ابتدا به عبودیت او گواهی می دهیم سپس به رسالت او، چون آن بود که زمینه ساز این گشت. اشهدُ انَّ مُحمَّداً عَبدُهُ وَ رسولُهُ. 🔸به روایت امام صادق علیه السلام روزی جبرئیل بر حضرت پیامبر صلی الله علیه و آله نازل شد و عرض کرد: خدای متعال سلام می رساند و می فرماید: این دشت مکّه و بطحا از آنِ توست، اگر بخواهی آن را برایت پر از طلا کنم! حضرت رسول سه بار به آسمان نگاه کرد، سپس گفت: نه، خدایا! می خواهم یک روز سیر باشم تا تو را حمد و شکر کنم، یک روز گرسنه باشم تا از تو مسئلت نمایم: لا یا ربِّ! وَلکنْ اشبَعُ یوماً فَاحمَدُکَ وَاجُوعُ یوماً فَاسأَلُکَ(9) این نهایت اشتیاق بندگی است تا پیوسته عاکف درگاه حق و معتکف آستان عبودیت خدا باشد. ********* ⭕️پی نوشت 1-سنن النبی، ص 251. 2-سنن النبی، ص 251، حدیث 283. 3-محجه البیضاء، ج 4، ص 160. 4-همان، ص 130. 5-سنن النبی، ص 268، حدیث 275. 6-همان، حدیث 278. 7-بحار الانوار، ج 16، ص 273. 8-سنن النبی، ص 269. 9-مکارم الاخلاق، طبرسی، ص 24. @hal_khosh

🔵 #سیره_اخلاقی_پیامبر_اعظم_صلی_الله_علیه_و_آله (22) 👈ک- ادب عبودیت (قسمت دوم ) 4️⃣ حق بندگی 🔹برخی متظاهرانه ادای بندگی و عبودیت در می آورند و در دل «احساس عبودیت» ندارند. اما عارفانِ واصل به هر جا که برسند و هر چه مقام و علم و قدرت پیدا کنند، باز هم خود را «عبد» می شناسند. 🔸رسول خدا صلی الله علیه و آله سر حلقه این گونه عارفان است. ▫️مثل بندگان بر زمین می نشست، ▫️مثل بندگان بر زمین غذا می خورد و بر زمین می خفت و می دانست که بنده است. 🔹همین ویژگی سبب شد که با آنکه شخص اول عالم امکان و رسول برگزیده پروردگار بود ▫️بر کسی فخر نمی فروخت و تکبر نمی ورزید و تواضع خود را از دست نمی داد. 🔸حتی یک بار (طبق روایت ابن مسعود) مردی خدمت آن حضرت آمد و هنگام سخن گفتن با پیامبر خود را باخت و به لرزه و لکنت زبان افتاد. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله او را دلداری داد و فرمود: هَوِّنْ عَلَیکَ فَلَستُ بِمَلِکٍ انَّما انا ابْنُ امرأهٍ کانَتْ تأکُلُ القِدَّ(1) ▫️آرام باش و آرام گیر، من که پادشاه نیستم! من پسر زنی هستم که «قِدْ» (غذایی مثل اشکنه) می خورد! 🔸یعنی خود را عادی و معمولی جلوه می داد، تا هیبت او از جاذبه اش نکاهد و مردم دراو چهره یک حاکم مقتدر نبینند، بلکه او را پدر امت و پیامبری فرستاده شده از سوی خداوند بدانند و راحت با او سخن بگویند و رابطه برقرار کنند و عظمت و شخصیت والای او، مانع ارتباط و انس مردم با وی نگردد. 5️⃣ ذکر دائم 🔹حضرت رسول صلی الله علیه و آله پیوسته به یاد خدا بود، هم در دل و هم در زبان،هرگاه از مجلس برمی خاست می گفت: سُبحانَکَ اللّهمّ وَ بِحَمدِک(2) 🔹هنگام خوابیدن، هنگام بیدار شدن از خواب، هنگام آمادگی برای نماز شب در رختخواب، سر سفره، بعد از غذا، هنگام سفر و .... در همه حالات، دعا می خواند و یاد خدا می کرد. ▫️هنگام دعا مانند مسکینی که غذا می خواهد ▫️متضرّعانه به درگاه خدا دست بلند می کرد. ▫️روزی هفتاد بار می گفت «استَغفِرُاللَّه» با آنکه معصوم بود و گناهی از حضرتش سر نزده بود. ▫️هنگام خواب به توصیه جبرئیل امین «آیه الکرسی» می خواند(3) این، نشانه راه و رسم بندگی و عبودیت و توجه کامل و پیوسته به «معبود» است تا امت او، این گونه «ادب عبودیت را بیاموزند. 6️⃣ حج و زیارت 🔸مکّه وطن پیامبر خدا بود و مسجد الحرام نزد او حرمت و قداست بالایی داشت و به حج و طواف کعبه عشق می ورزید. 🔹هنگام ورود به مکّه، پیوسته نام خدا را بر زبان داشت و خدا را به بزرگی می ستود. وقتی وارد مسجد الحرام می شد، رو به کعبه می ایستاد و دعا می کرد. کعبه را طواف می کرد، حجر الاسود را می بوسید(4) 🔹و در هر دور، دست بر آن می کشید. سراغ آب زمزم می رفت و از آن می نوشید. حتّی وقتی در مدینه بود، می خواست که از آب زمزم برایش هدیه آورند: کان النَّبِیُّ یَسْتَهدِی مِنْ ماءِ زَمْزَمَ وَهُوَ بالمَدِینَهِ(5) ▫️عادت آن حضرت بود که روز عید قربان، گوسفند سفید و بزرگ قربانی می کرد. 🌸نقل شده است که روز عید قربان دو گوسفند ذبح می کرد، یکی از جانب خود، دیگری به نیابت از هر کسی از امتش که توان قربانی نداشت(6) 🌺روز عید، سرش را می تراشید، ناخن هایش را می گرفت و کمی از موهای اطراف صورتش را می زد(7) 🔸آن حضرت، رمی جمرات را پیاده انجام می داد. آن هم وقتی که خورشید بالا آمده باشد. 🔹شوق کعبه در دلش چنان بود که در شبهای تشریق، هر شب از منا به مکّه می آمد و خانه کعبه را زیارت می کرد و نماز خواندن در حرم الهی را بسیار دوست داشت. 🔸پیامبر اعظم، مدینه را حرم خود می دانست و در مدینه، به زیارت شهدای احد می رفت و بر آنان سلام می داد. مسجد قبا مورد علاقه آن حضرت بود. هر هفته روزهای شنبه، پیاده و گاهی هم سواره به مسجد قبا می رفت و آنجا نماز می خواند(8) 🌸از آن حضرت نقل شده که نماز در مسجد قبا، پاداش عمره دارد. 🔹رسول خدا صلی الله علیه و آله به زیارت حاجی هم می رفت. هر کس از حج برمی گشت، به او تقبّل اللَّه می گفت و در حق وی دعا می کرد. آن حضرت سه گروه را مهمانان خدا می دانست: رزمندگان، حج گزاران و عمره کنندگان(9) *********** ⭕️پی نوشت 1-مکارم الاخلاق، ص 16. 2-محجه البیضاء، ج 4، ص 132. 3-مکارم الاخلاق، ص 38. 4-فروع کافی، ج 4، ص 567. 5-تهذیب الأحکام، ج 5، ص 471. 6-فروع کافی، ج 4، ص 495. 7-سنن النبی، ص 379. 8-الطبقات الکبری، ج 1، ص 189. 9-الحج و العمره فی الکتاب والسنّه، ص 159. @hal_khosh

🔵 #سیره_اخلاقی_پیامبر_اعظم_صلی_الله_علیه_و_آله (23) 👈ک- سنن گوناگون (بخش اول) 1️⃣رسول خدا صلی الله علیه و آله برای مسافرت به ویژه سفرهای جنگ، اغلب روز پنجشنبه را بر می گزید، ▫️مسافرت تنهایی و بدون رفیق و همسفر را دوست نداشت. 🌸می فرمود: جزء سنّت است که هر گاه گروهی به مسافرت می روند، نفقه و خوراک و خرجی خویش را با خود بردارند، که این هم مایه پاکی و آسودگی جان و خاطرجمعی آنان است، هم موجب نیکی اخلاقشان می شود(1) 2️⃣هنگام سفر، وسایل مختلفی را همراه بر می داشت، از قبیل: شیشه روغن برای مالیدن به بدن، سرمه دان، قیچی، مسواک، شانه، نخ و سوزن خیاطی، سوزن کفش دوزی و وصله زنی، تالباس های خود را بدوز دو کفش خود را پینه زند(2) 3️⃣هر گاه از مسافرت بر می گشت ابتدا وارد مسجد می شد و آنجا دو رکعت نماز می خواند، سپس به خانه خود وارد می شد(3) 4️⃣پیامبر خدا صلی الله علیه و آله محکم راه می رفت. ▫️وقتی گام می نهاد چنان راه می رفت که معلوم بود عاجز و خسته نیست. ▫️هر گاه از راهی می رفت در بازگشت راه دیگری را انتخاب می کرد. ▫️هر گاه می خواست به جنگی برود، مقصد خود را از مردم پنهان می داشت و از آن با کنایه صحبت می کرد. ▫️در مسافرت ها هر گاه از بلندی سرازیر می شد: «سبحان اللَّه» می گفت و چون به بلندی ها می رسید: «اللَّه اکبر» می گفت(4) 5️⃣رسول اکرم صلی الله علیه و آله گاهی پیاده و پابرهنه، بدون عبا و ردا راه می رفت. ▫️تا آخرین نقطه مدینه برای عیادت مریض می رفت. ▫️با فقیران همنشین و هم غذا می شد. ▫️آنان را که اخلاق نیکوتری داشتند مورد احترام قرار می داد. ▫️میان اهل شرافت، با نیکی کردن به آنان الفت ایجاد می کرد. ▫️ به خویشاوندان خود احسان و نیکی می کرد. ▫️ به کسی جفا و تندی نداشت. ▫️عذر و پوزش دیگران را می پذیرفت. ▫️از همه خندان تر بود (تا وقتی که قرآن بر او نازل نمی شد یا سخن از موعظه نبود). ▫️ هرگز خود را از نظر خوراک و لباس بر بردگان و کنیزانش برتری نمی داد. ▫️هرگز به کسی دشنام نداد و کسی را طرد نکرد. ▫️هر کس چه آزاد و چه برده می آمد و کاری داشت برای انجام کار او اقدام می کرد. ▫️وقتی با کسی دست می داد، دست خود را رها نمی کرد بلکه آن قدر صبر می کرد تا او دستش را رها کند(5) 6️⃣با یاد خدا می نشست و بر می خاست. ▫️وقتی نماز می خواند، اگر کسی نزد او می نشست نمازش را سبک می کرد و زود تمام کرده به او رو می کرد و می گفت: کاری داری؟ ▫️وارد مجلسی که می شد هر جا که جا بود می نشست ▫️و بیشتر رو به قبله می نشست ▫️و در حال خشم و رضا جز حق نمی گفت (6) 7️⃣ پیامبر صلی الله علیه و آله متواضع بود، ▫️بی آنکه خجالت بکشد نیازهای خانه را از بازار تهیه کرده و به خانه می آورد، ▫️با فقیر و ثروتمند دست می داد، ▫️با هر کس رو به رو می شد سلام می داد، چه فقیر چه پولدار، چه کودک چه بزرگ، ▫️اگر او را به چیزی دعوت می کردند آن را به دید حقارت نمی نگریست، هر چند خرمایی پوسیده باشد. ▫️مخارج زندگیش سبک بود. ▫️چهره ای باز و خندان داشت. ▫️اندوهگین بود، بی آنکه چهره اش عبوس باشد. ▫️متواضع بود، بی آنکه از خود ذلّت نشان دهد. ▫️بخشنده بود، بی آنکه اسراف و ولخرجی کند. ▫️نسبت به هر مسلمانی مهربان بود ▫️و هرگز دست طمع به سوی چیزی دراز نکرد(7) ********* ⭕️پی نوشت 1-سنن النبی، ص 114. 2-سنن النبی، ص 115. 3-همان، ص 119. 4-همان، ص 110. 5-مناقب، ج 1، ص 146. 6-بحار الانوار، ج 16، ص 228. 7-سنن النبی، ص 41. @hal_khosh

🔵 #سیره_اخلاقی_پیامبر_اعظم_صلی_الله_علیه_و_آله (قسمت آخر) 👈ک- سنن گوناگون (بخش دوم ) 8️⃣پیامبر خدا صلی الله علیه و آله نگاهش را میان اصحابش یکسان و عادلانه تقسیم می کرد و به این و آن یکسان می نگریست، ▫️هرگز پاهایش را در پیش اصحاب دراز نمی کرد(8) 9️⃣چنان اهل شرم و حیا بود که روی «نه» گفتن نداشت. ▫️هر کس از او هر چه می خواست می بخشید. ▫️هر گاه از چیزی خوشش نمی آمد در چهره اش آشکار بود، ▫️به اصحابش می فرمود: نزد من از اصحاب من چیزی (از عیوب و خلاف هایشان) نگویید، دوست دارم هر گاه نزد شما می آیم سینه ام صاف و بی کینه باشد (10) 🔟هر گاه گروهی را به مأموریت نظامی می فرستاد و کسی را به فرماندهی آنان می گماشت، یکی از افراد مورد اطمینان خود را همراه او می فرستاد تا کارها و خبرهای او را مورد بررسی قرار دهد. ▫️وقتی که فرماندهی را همراه جمعی به سریّه (مأموریت جنگی) اعزام می کرد، او را به خصوص به تقوا سفارش می کرد، آن گاه عموم لشکریان را. سپس می فرمود: به نام خدا و در راه خدا بجنگید. ▫️ با هر کس که کافر است بجنگید ولی نیرنگ نزنید، ▫️خیانت نکنید، ▫️کشته ها را مُثله نکنید(11) ▫️به کودکان و صومعه نشینان کاری نداشته باشید، ▫️درخت خرما را قطع نکنید و آن را به آب غرق نکنید و درختان میوه دار را قطع نکنید، ▫️زراعت ها را آتش نزنید، چه می دانید شاید به آن ها نیاز پیدا کردید، ▫️چهارپایان حلال گوشت را پی نکنید، مگر آنچه به خوردن آن ناچار شدید، ▫️وقتی با دشمن مسلمانان روبه رو شدید، آنان را به یکی از سه چیز فرا خوانید: ⚪️مسلمان شدن، ⚪️جزیه دادن، ⚪️دست از جنگ کشیدن، 🔵 اگر هر کدام را پذیرفتند از آنان بپذیرید و دست از آنان بردارید(12) 1️⃣1️⃣گاهی پرده ای بر در اتاق پیامبر صلی الله علیه و آله بود که نقش و نگار داشت. به یکی از همسرانش می فرمود: «این را از جلوی چشم من دور کن. چون وقتی به آن می نگرم به یاد دنیا و زینت ها و زرق و برق آن می افتم». ▫️این گونه با دل و جان از دنیا روی گردان بود و یاد دنیا را از دل خود میرانده بود و دوست داشت که زینت دنیا از چشمش هم دور باشد، تا دنیا را تن پوش خود نسازد و قرارگاه خود نداند(12) 2️⃣1️⃣هر گاه میان دو کار مخیّر می شد، آن چه را که سخت تر بود انتخاب می کرد. ▫️هرگز به نفع خود اقدام به انتقام گرفتن نکرد، مگر آنکه حریم های الهی هتک می شد، آن وقت خشم او برای خدا بود(13) ▫️هنگام شدت های میدان جنگ و در بحبوحه نبرد، رسول خدا صلی الله علیه و آله خاندان خود را جلو می فرستاد تا به وسیله آنان حرارت و سوزش شمشیرها و نیزه ها را از اصحابش نگه دارد. عبیده بن حارث در جنگ بدر شهید شد و حضرت حمزه در احد به شهادت رسید و جعفر در جنگ موته شربت شهادت نوشید و دیگرانی هم بودند که شهادت طلب بودند(14) 🔹امیر مؤمنان علیه السلام فرموده است: هر گاه در میدان کارزار، جنگ شدّت می گرفت، ما در پناه رسول خدا صلی الله علیه و آله قرار می گرفتیم، هیچ کس از ما هم چون آن حضرت به دشمن نزدیک تر نبود(15) خدایا! توفیقمان ده که در اخلاق و رفتار فردی و اجتماعی به پیامبر اعظم و رسول مکرم صلی الله علیه و آله اقتدا کنیم و از آن الگوی کمال، ادب و آداب زیستن بیاموزیم. «آمین ********** ⭕️پی نوشت 1-همان، ص 47. 2-بحار الانوار، ج 16، ص 230. 3-مثله، بریدن گوش و دماغ و لب کشته را گویند. 4-سنن النبی، ص 85. 5-نهج البلاغه، صبحی صالح، خطبه 160. 6-بحار الانوار، ج 16، ص 237. 7-نهج البلاغه، صبحی صالح، نامه 9. 8-همان، کلمات قصار غریب الکلام، شماره 9، قبل از حکمت 261 ق. @hal_khosh