آیات ۵-۱۱ نجم * #عَلَّمَهُ_شَدِیدُ_الْقُوی‏ * ذُو مِرَّةٍ فَاسْتَوی‏ * وَ هُوَ #بِالْأُفُقِ_الْأَعْلی * ثُمَّ #دَنا #فَتَدَلَّی * فَکانَ #قابَ_قَوْسَیْنِ أَوْ أَدْنی‏ * #فَأَوْحی‏ إِلی‏ #عَبْدِهِ ما أَوْحی‏ * ما کَذَبَ #الْفُؤادُ ما رَأی‏ (#وحی را #خداوندِ) قوی قدرت به او آموخت. (خداوندِ) صاحب صلابت که سلطه یافت. در حالی که او در #افق_برتر بود. سپس نزدیک شد پس نزدیک‌تر. تا جایی که فاصله‌اش به اندازه دو کمان یا کمتر شد. پس به #بنده‏‌اش #وحی کرد، آنچه را وحی کرد. #قلب، آنچه را دید دروغ نخواند. _________________________________ ▪«مِرَّةٍ» به معنای تابیده شده و محکم است و در قدرت و توانایی به کار می‌رود، چنانکه رسول خدا صلّی الله علیه و آله فرمود: صدقه بر «مرّه» و «سویّ»، یعنی افراد توانمند، روا نیست. ▪«دَنا» یعنی نزدیک شد؛ ▪«تدلی» یعنی خیلی نزدیک شد تا جایی که از شدّت نزدیکی وابسته شد.  ▪«قابَ» معادل کلمه مقدار ▪«قوس» به معنای کمان است. تعبیر به‏ «قابَ قَوْسَیْنِ» کنایه از شدّت نزدیکی و تقرّب پیامبر به خداوند به هنگام نزول وحی است.  👈در این‏که مراد از «شَدِیدُ الْقُوی‏» خداوند است یا جبرئیل، بحث و گفتگو است، ولی این‏ عنوان، در موارد دیگر فقط برای خدا آمده است. مثلًا در دعای ندبه می‌خوانیم: «و أره سیده یا شدید القوی» خداوندا! امام زمان را به ما نشان بده، یا در دعای وارده از امام حسن علیه‌السّلام برای دفع شرّ ظالم می‏‌خوانیم: «یا شدید القوی یا شدید المحال» به علاوه در آیات دیگر، خداوند، معلّم قرآن معرّفی شده است؛ از جمله:  «الرَّحْمنُ عَلَّمَ الْقُرْآنَ» (الرحمن،۱) معلّم قرآن، خداوند رحمان است. «عَلَّمَکَ ما لَمْ تَکُنْ تَعْلَمُ» (نسا،۱۱۳)، خداوند چیزهایی را که نمی‏ توانستی بیاموزی، به تو آموخت.  👈البتّه در سورۀ تکویر دربارۀ جبرئیل می‌خوانیم: «ذِی قُوَّةٍ» (تکویر،۲۰) ولی بسیار تفاوت است میان‏ «ذِی قُوَّةٍ» و «شَدِیدُ الْقُوی‏». بنابراین منظور از «شَدِیدُ الْقُوی‏» خداوند است.  💠در این آیات به مسئله #معراج_پیامبر صلّی الله علیه و آله اشاره شده است همچنین آیه اول سوره اسراء ✍در تفسیر روح‌المعانی آمده است:در جاهلیّت، هنگامی که دو نفر هم قسم می‌شدند، کمان‏ های خود را در کنار هم قرار می‌دادند و زه آن را می‌کشیدند و هر دو یک تیر می‌‏انداختند،کنایه از آن که هر دو یکی شده‌اند.  👈فرشته، در افق اعلی نیست، بلکه در افق مبین است و پیامبر بسیار بالاتر است و می‌تواند او را مشاهده کند. «وَ لَقَدْ رَآهُ بِالْأُفُقِ الْمُبِینِ»(تکویر،۲۳)  💠خداوند مکان ندارد و منظور از افق اعلی (ناحیه برتر)، مکان خاصّی نیست؛ بلکه مراد اوج بلند مرتبگی و کنایه از احاطه و تسلّط همه جانبه خداوند است.  💠وحی در زمین، با واسطه است؛ «نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الْأَمِینُ عَلی‏ قَلْبِکَ» (شعرا،۱۹۳)، جبرئیل، قرآن را بر قلب تو نازل کرد. امّا در اینجا که سخن از معراج پیامبر است، فرمود: «فَأَوْحی‏ إِلی‏ عَبْدِهِ ما أَوْحی‏» یعنی در مقام قرب خبری از واسطه نیست و فرشته مقرب هم راهی به آنجا ندارد. ✅ دین به قدری ارزش دارد که باید معلّم آن، خداوندی باشد که دارای قدرت بی‌نهایت است، «عَلَّمَهُ شَدِیدُ الْقُوی‏» و شاگرد آن، پیامبری باشد بی‌لغزش و معصوم. «ما ضَلَّ صاحِبُکُمْ»  👈 دریافت علوم الهی، نیازمند ظرفیّت خاصی است. «ما ضَلَّ صاحِبُکُمْ وَ ما غَوی‏ ...عَلَّمَهُ شَدِیدُ الْقُوی‏»  👈 یکی از راه‏‌های شناخت افراد، شناخت استاد است. «ما ضَلَّ صاحِبُکُمْ‏ ... عَلَّمَهُ شَدِیدُ الْقُوی‏»  👈وحی، همان تعالیم الهی است. «یُوحی‏ ... عَلَّمَهُ شَدِیدُ الْقُوی‏»  👈درقرآن تحلیل‌ها و تهمت‌های ناروا را پاسخ دهید. در مقابل کسانی که می‏ گفتند: این قرآن را دیگران به پیامبر آموخته‌اند، «یُعَلِّمُهُ بَشَرٌ» (نحل،۱۰۳)، خداوند می‌فرماید:«عَلَّمَهُ شَدِیدُ الْقُوی‏»  ✅ علم پیامبر از جانب خداوند است. «عَلَّمَهُ شَدِیدُ الْقُوی‏»  👈 همه بشر شاگردان خداوند هستند، «عَلَّمَ الْإِنْسانَ ما لَمْ یَعْلَمْ» (علق،۵) ولی شخص پیامبر شاگرد مخصوص اوست. «عَلَّمَهُ شَدِیدُ الْقُوی‏»  👈برنامه‌های الهی برای بشر، بسیار محکم و کامل است. «عَلَّمَهُ شَدِیدُ الْقُوی‏ ذُو مِرَّةٍ ...»  👈تقرّب به خدا، مرحله به مرحله و گام به گام است. «دَنا فَتَدَلَّی»  🍃🌸 رابطه معلّم و شاگرد باید نزدیک و صمیمی باشد. «دَنا فَتَدَلَّی»  👈 قرب به خداوند برای بندگان، محدودیّت ندارد. «أَوْ أَدْنی‏» ول فرشتگان نمی توانند. ✅ مردان خدا، در زمین باشند یا در آسمان، عبد خدایند. «أَسْری‏ بِعَبْدِهِ» (اسرا،۱)، «فَأَوْحی‏ إِلی‏ عَبْدِهِ» ✅ پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله هم در دریافت وحی معصوم است و هم در ابلاغ آن. «ما یَنْطِقُ عَنِ الْهَوی‏ ... ما کَذَبَ الْفُؤادُ ما رَأی‏»  👈آن شهود باطنی حجت است که مورد تأیید خدا باشد. «ما کَذَبَ الْفُؤادُ ما رَأی‏»