🔴#سایه مخلوق خداست ودر برابر خدا خضوع می کند...!
شاید #نعمت_سایه؛ به نظر ساده و کم اهمیت بنظر بیآید.
ولی #آفرینش «#سایه» نشانه #لطف ؛ #قدرت و #عظمت آفریدگار❤️ جهان می باشد👇
خداوند❤️ در #سوره_فرقان پيغمبر اكرم(صلی الله علیه و آله) را مخاطب ساخته و می فرمايد:
💠(آیا ندیدى چگونه پروردگارت #سایه را #گسترده ساخت؟!)؛
«ألَمْ تَرَ اِلى ربِّكَ كَيْفَ مَدَّ الْظِّلَ».
(و اگر مى خواست آن را ساكن قرار مى داد)؛
«وَلَوْشاءَ لَجَعَلَهُ ساكِنا»
در پايان اين آيه مى فرماید:
(#خورشید☀️ را دلیلى بر آن قرار دادیم)؛
💠«ثُمَّ جَعَلْناَ الشَّمسَ عَلَيْهِ دَلِيْلا».
همچنین در آيه بعد مى فرماید:
(سپس آن را #آهسته #جمع_مى کنیم [و نظام حیات بخش سایه و آفتاب را حاکم مى سازیم])؛
💠«ثُمَّ قَبَضْناهُ اِلَيْنا قَبْضا يَسيْرا».
🤔 منظور از اين #سايه چيست⁉️ كه خدا آن را مى گستراند و تدريجال جمع مى كند؟ بعضى گفته اند: منظور #سايه_شب🌒 است كه به طور متناوب بر تمام سطح زمين گسترده و جمع مى شود، و وجود خورشيد☀️ دليل و گواه بر آن است، چرا كه هر چيز را با ضدّش مى‌توان شناخت «تُعْرَفُ الأَشْياءُ بِاَضْدادِها».
👈بعضى آن را اشاره به #سايه_كشيده_و_گسترده_اى مى دانند كه بين الطلوعين (ميان طلوع صبح و طلوع آفتاب) صفحه زمين را مى پوشاند و 👌#لذت_بخش_ترين انواع سايه ها و ساعات است.
🌓 مى دانيم #شب در واقع همان #سايه_نيم_كره_زمين است كه در برابر آفتاب قرار گرفته؛ سايه اى است مخروطى كه در طرف مقابل در فضا گسترده مى شود و #دائما در #حركت است.
🌝🌖🌗🌘🌒🌓🌔🌚
اگر #سايه_شب نبود نور آفتاب ☀️و حرارت ناشى از آن همه موجودات زنده را مى سوازند و نسل انسان به سرعت از پاى در مى آمد.😥
اگر سايه هاى ديگر نبود، و انسان مجبور بود تمام طول روز را در آفتاب بگذراند فوق العاده به زحمت مى افتاد😓؛ و زندگى مخصوصا در فصل گرما و تابستان براى او مشقّت بار بود.
خداوند #نعمت_سايه_ها را به انسان داد تا هم خودش و هم آنچه متعلّق به او است #آرامش و #آسايش يابد. به تبعير ديگر بعضى از اشياء «كدر آفريده شده‌اند، و بعضى شفّاف كه نور را از خود عبور مى‌د هند.
اگر همه اشياء شفّاف بودند و سايه اى وجود نداشت؛ زندگى بشر در برابر نور مداوم آفتاب به جهنم سوزانى مبدّل مى گشت، انسان اگر كمى در اين زمينه بينديشد عظمت و اهمّيت اين نعمت را در مى يابد و از آن مى تواند به حکمت آفريدگار جهان پى برد.
🤔ضمنا تصريح به #نظام_تدريجى سايه در آيه فوق، شايد اشاره به اين واقعيّت است كه اگر سايه ها یکدفعه پيدا يا محو مى شدند، زيان هاى فراوانى داشتند؛ چرا كه انتقال دفعى از نور به ظلمت و بالعكس، يا از گرما به سرما و بالعكس، زيان اش بر كسى پوشيده نيست. ولى سايه با تمام بركات و لطف اش اگر ثابت و جاودانى شود آن هم زيان بار است؛ چرا كه انسان را از نعمت نور محروم مى كند.
👌لذا در آيه فوق مى فرمايد: «اگر خدا مى خواست آن را ساكن قرار مى داد [ولى به لطف و كرمش اين كار را نكرد تا بندگان از نعمت نور و سايه هر دو بهره گيرند]».
💠همچنین در آیه ای از #آيات_توحيدى که در #سوره_نحل بيان شده؛ بعد از بر شمردن بخشى از #آيات_آفاقى و نعمت هاى پروردگار، مى فرمايد: «و [نیز] خداوند از آنچه آفریده است #سایه_هایى براى شما قرار داده)؛
💠«وَاللهُ جَعَلَ لَكُمْ مِمّا خَلَقَ ظِلالا».
بعضى از مفسّران گفته اند:
بعضى نيز آن را به معنى سايه هايى مى دانند كه در اثناء روز به خاطر برخورد نور آفتاب به كوه ها و درختان و ابرها و اجسام ديگر سقف و دیوار خانه ها به وجود مى آيد و تدريجا جابه جا مى شود.🌓🌳⛅️🗻🏕⛱
🤔بدون شك اگر همه اشياء مانند بلور شفّاف و درخشنده بود، و سايه اى در عالم وجود نداشت؛ زندگى براى انسان غیر ممکن بود.
در ادامه آيه به نعمت هاى ديگرى اشاره مى كند كه در واقع مكمّل وجود سايه اند؛ مانند
🤔پناهگاههايى كه در كوه ها⛰🗻 به صورت غارها و شكاف هاى كوه آفريده شده است؛
و همچنين لباس هايى👕 كه انسان را از حرارت سوزان آفتاب مى پوشاند، و يا در ميدان جنگ (مانند زره) جلو ضربات دشمن را مى گيرد.
💠«وَجَعَلَ لَكُمْ مِنَ الْجِبالِ أَكْنانا وَجَعَلَ لَكُمْ سَرابِيْلَ تَقِيْكُمُ الْحَرَّ وَ سَرابِيْلَ تَقِيْكُمْ بَأْسَكُمْ»
(و از کوهها پناهگاههایى؛ و براى شما پوشش هایى آفریده، که شما را از گرما [و سرما] حفظ مى کند؛ و پوشش هایى که به هنگام جنگ، حافظ شماست).
در پايان آيات می فرماید: (این گونه نعمتش را بر شما کامل مى کند، شاید #تسلیم [فرمان او] شوید)؛
💠«كَذلِکَ يُتِمُّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكُمْ لَعَلَّكُمْ تُسْلِمُوْنَ».
👈آرى #توجّه_به_نعمت ها و اسرار مختلف آنها از يك سو انسان را به #علم_و_قدرت_خدا آشنا مى سازد؛ و از سوى ديگر به خاطر تحريك حسّ #شكرگزارى او را وادار به #تسليم در برابر فرمان پروردگارى كه اين همه لطف و مرحمت دارد مى كند.
👈همچنین در آیه 48# سوره_نحل #مشركان را مورد ملامت و سرزنش قرار داده و می فرماید: (آیا آنها مخلوقات خدا را ندیدند که سایه هایشان از راست و چپ حرکت دارند، در حالى که با خضوع براى خدا سجده مى کنند؟!)؛
💠«اَوَلَمْ يَرَوْا اِلى ما خَلَقَ الله مِنْ شَىءٍ يَتَفَيَّؤُا ظِلالُهُ عَنِ الْيَمِيْنِ وَ الشَمائِلِ سُجَّدا للهِ وَ هُمْ داخِرُوْنَ».
🤔#جابجایی_سایه_ها
👈هنگامى که انسان در موقع #طلوع_آفتاب ☀️رو به طرف جنوب بایستد مى بیند قرص خورشید از سمت چپ، از #افق _مشرق، سر بر مى آورد، و سایه همه اجسام به طرف راست او مى افتند که همان طرف غرب است، این امر همچنان ادامه دارد و سایه ها مرتباً به طرف چپ جابه جا مى شوند، تا زوال ظهر در این هنگام، #سایه_ها به طرف چپ کاملاً #تغییر_مکان مى دهند تا هنگام #غروب_آفتاب🌅 که سایه هاى بزرگ و طولانى اجسام در طرف مشرق گسترده مى شوند و با غروب آفتاب، همه آنها پنهان می گردند.
🤔#سجده_سایه_ها
چه تعبير جالبى!
👌خداوند❤️ #حرکت_سایه_هاى اجسام را در راست و چپ به عنوان نشانه اى از #عظمتش معرفى مى کند و آنها را در حال #سجده براى پروردگار و #تواضع_خضوع می داند.
#سايه ها همه سر بر زمين نهاده و در برابر ذات پاك او #سجده مى كنند؛ چرا كه تسليم فرمان او هستند و اين #خضوع و #تسليم در برابر #قوانين_آفرينش سجده آنها در پيشگاه #حق است!
🤔‼️ چگونه انسان حتى از سايه ها كمتر باشد، و در برابر بت ها، و نه در مقابل پروردگار سجده كند.
✅#سجده_سايه ها جزئى از سجده عمومى تمام موجودات آسمان و زمين است؛ و خداوند در ادامه همين آيه، مى فرمايد: ([نه تنها سایه ها، بلکه] تمام آنچه در آسمان ها و زمین از جنبندگان وجود دارد، و همچنین فرشته گان، برای خدا❤️ #سجده می کنند و #تکبر_نمی ورزند)؛
💠«وَلِلَّهِ يَسْجُدُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ مِن دَابَّةٍ وَالْمَلَائِكَةُ وَهُمْ لَا يَسْتَكْبِرُونَ».
👈در آیه ۱۵ #سوره_رعد #سايه ها را در رديف موجودات آسمان و زمين كه همگى براى خداوند خضوع و سجده مى كنند قرار داده و مى فرمايد: (کسانى که در آسمانها و زمین هستند از روى اختیار یا اجبار ـ و همچنین سایه هایشان ـ هر صبح و شام براى خدا سجده مى کنند)؛
💠 «وَللهِ يَسْجُدُ مَنْ فِى السَّمواتِ وَ اْلأَرْضِ طَوْعا وَ كَرْها وَ ظِلالُهُمْ بِالْغُدُوِّ وَ اْلآصالِ».
👈تعبير به«طَوْعا و كَرْها» ممكن است اشاره به اين باشد كه موجودات عاقل و با شعور از روى ميل و رغبت؛ و موجودات فاقد عقل، همچون سايه ها، به حكم #قوانين_الزامى_آفرينش #تسليم_فرمان_خدا هستند و تمام ذرّات وجودشان به حكم قوانين الزامى آفرينش تسليم فرمان خدا است؛ و #سجود_تكوينى در برابر ذات پاك خداوند دارند. ولی مشرکان تسلیم امر پروردگار نیستند!!
👈تعبير به «غدو» و «آصال» (صبح و شامگاهان) شايد به اين دليل است كه در وسط روز ممكن است سايه ها محو شوند، و يا بسيار محدود و كوچك گردند؛ در حالى كه در صبح و شام چنين نيست. (اين تعبير در بسيارى از مواقع براى بيان دوام و عموميت است.)