✅#قرآن کتاب عزیز است.
آیات ۴۱ و ۴۲و ۴۳ فصلت
🔸إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا #بِالذِّکْرِ لَمَّا جاءَهُمْ وَ
#إِنَّهُ_لَکِتابٌ_عَزِیزٌ
🔸لا یَأْتِیهِ الْباطِلُ مِنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَ لا مِنْ خَلْفِهِ تَنْزِیلٌ مِنْ حَکِیمٍ حَمِیدٍ
🔸ما یُقالُ لَکَ إِلَّا ما قَدْ قِیلَ لِلرُّسُلِ مِنْ قَبْلِکَ إِنَّ رَبَّکَ لَذُو مَغْفِرَةٍ وَ ذُو عِقابٍ أَلِیمٍ
البتّه کسانی که به#قرآن چون به سراغشان آمد کفر ورزیدند (به کیفر خود میرسند) در حالی که #قرآن_کتابی_نفوذ^ناپذیر_است.
هیچگونه باطلی از پیش رو و از پشت سر در آن راه ندارد، (این قرآن) از طرف خداوند فرزانه و ستوده نازل شده است
(ای پیامبر!) به تو گفته نمیشود جز آن چه به پیامبران قبل از تو نیز گفته شده، همانا پروردگار تو صاحب آمرزشی بزرگ و کیفری دردناک است
_____________________________
🔷🔶در تفسیر شریف مجمعالبیان در مورد #عزیز_بودن_قرآن این معانی آمده است:
الف) کسی مثل آن را نمیتواند بیاورد.
ب) خداوند با حفظ آن از تحریف، آن را گرامی داشته است.
ج) محکمترین تعبیرات را دارد.
د) سزاوار است مردم آن را عزیز بدارند.
✅عنوان «عَزِیزٌ» در میان کتب آسمانی، مخصوص #قرآن است. «وَ إِنَّهُ لَکِتابٌ عَزِیزٌ»
💐امام صادق و امام باقر علیهماالسّلام فرمودند: در خبرهایی که قرآن دربارۀ گذشته و در پیشگوییهایی که دربارۀ آینده نقل کرده سخن باطلی وجود ندارد.
💐امام باقر علیهالسّلام میخوانیم که نه در کتب آسمانی قبل مثل تورات و انجیل و زبور مطلبی است که قرآن را باطل کند و نه در آینده کتابی نوشته خواهد شد که قرآن را شکست دهد.
✅ #قرآن، مایۀ #ذکر و یادآوری است. «کَفَرُوا بِالذِّکْرِ» آنچه را که انسان دچار غفلت و فراموشی میشود، به یاد انسان میاندازد
👈کفر گروهی از مردم، سبب شکست کتاب آسمانی نمیشود. «لَکِتابٌ عَزِیزٌ»
✅قرآن از آیندۀ خود خبر می دهد. عزّت قرآن و تحریف نشدن آن در طول تاریخ با وجود آن همه دشمن، یک خبر غیبی است. «عَزِیزٌ- لا یَأْتِیهِ الْباطِلُ»
❌همۀ توطئههای گذشته و آینده در راه مبارزه با قرآن بیتأثیر است. «عَزِیزٌ ... لا یَأْتِیهِ ...»
👈هیچ گونه باطلی در قرآن نیست. (نه دروغ، نه تضاد، نه تحریف و نه ...). «لا یَأْتِیهِ الْباطِلُ»
✅ #قرآن که از طرف خداوند حکیم است، حکیمانه و استوار است. (محتوی، الفاظ، شیوۀ نزول و نیز تأثیر آن محکم و استوار است). «تَنْزِیلٌ مِنْ حَکِیمٍ»
✅خداوند حکیم است. «تَنْزِیلٌ مِنْ حَکِیمٍ ...» قرآن نیز حکیم است. «یس وَ الْقُرْآنِ الْحَکِیمِ» (یس،۱-۲) و پیامبر آموزگار حکمت است. «یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَةَ» (آ عمران،۱۶۴)
👈 قرآن، جلوۀ حکمت الهی و دلیل شایستگی خداوند برای حمد است. «حَکِیمٍ حَمِیدٍ»
👈 حتّی انبیاء به دلداری نیاز دارند و این آیه نوعی دلداری به پیامبر است. «ما یُقالُ لَکَ»
👈 عکسالعمل مخالفان در برابر انبیاء یکسان است. «ما یُقالُ لَکَ إِلَّا ...»
👈توجّه به رحمت و عقاب خداوند زمینهساز توبۀ انسان است. «لَذُو مَغْفِرَةٍ وَ ذُو عِقابٍ»
آیه ۴۴ فصلت
🔸#آیاتُهُ ءَ أَعْجَمِیٌّ وَ عَرَبِیٌّ قُلْ هُوَ لِلَّذِینَ آمَنُوا #هُدیً وَ #شِفاءٌ وَ الَّذِینَ لا یُؤْمِنُونَ فِی آذانِهِمْ وَقْرٌ وَ هُوَ عَلَیْهِمْ عَمًی أُولئِکَ یُنادَوْنَ مِنْ مَکانٍ بَعِیدٍ
و اگر ما #قرآن را عجمی قرار داده بودیم حتماً میگفتند: «چرا آیات آن باز و روشن نشده (و با تعجب می پرسیدند) آیا (قرآن) اعجمی و (مخاطب آن پیامبر و مردم) عربی؟!»
بگو: «این #قرآن برای کسانی که ایمان آوردند #هدایت و #شفایی است، و کسانی که ایمان نمیآورند در گوش هایشان سنگینی است و #قرآن برای آنان مایۀ کوری است، (گویی) آنان از راه دور ندا میشوند. (ولی صدا را نمیشوند)
____________________________
▪کلمۀ «أَعْجَمِیٌّ» از «عجمه» به معنای نارسا و نامفهوم است. از آنجا که زبانهای غیر عربی برای عرب ها نا مفهوم بوده است، لذا به زبانهای غیر عربی، أعجمیّ میگفتند.
❌ دشمن هرگز از بهانهجویی دست بر نمیدارد؛ اگر قرآن عربی باشد میگوید: گوش ما سنگین است «فِی آذانِهِمْ وَقْرٌ» و اگر عجمی باشد میگوید: چرا روشن نیست. «لَوْ لا فُصِّلَتْ آیاتُهُ»
✅شرط بهرهمندی از #هدایت و #شفای #قرآن #ایمان است. «لِلَّذِینَ آمَنُوا هُدیً وَ شِفاءٌ»
✅قرآن، درمان بیماریهای اخلاقی، خانوادگی، اجتماعی و ... است. «شِفاءٌ»
❌کسی که در برابر خورشید قرآن، چشم خود را ببندد گویا کور است. «وَ هُوَ عَلَیْهِمْ عَمًی»
👈خداوند به کسانی که کنار رسول خدا صلّی الله علیه و آله هستند ولی آمادگی پذیرش ندارند میفرماید: گویا از مکانی دور مورد خطاب واقع میشوند. «یُنادَوْنَ مِنْ مَکانٍ بَعِیدٍ»
🖲صفحه ۴۸۲ سوره فصلت 🖲
47_آگاهی به زمان وقوع قیامت تنها به خداوند باز میگردد، و هیچ میوهای از غلاف خود خارج نمیشود و هیچ مادّه ای باردار نمیشود و بار نمیگذارد مگر به علم او، و روزی که (خداوند) آنان را ندا کند: شرکای من (که میپنداشتید) کجا هستند؟» گویند: «ما عَرضه داشتیم که هیچ گواهی (بر گفتار و عقیدۀ خود) نداریم.
48_و هر چه را که از پیش همواره میخواندند، از نزد آنان محو شود، و میفهمند که برایشان هیچ راه فراری نیست.
49_انسان از دعای خیر خسته نمیشود، و هر گاه شرّی به او رسد پس بسیار مأیوس و نومید میشود.
50_ و اگر بعد از سختیای که به انسان رسیده از طرف خود رحمتی به او بچشانیم حتماً میگوید: «این رحمت، حقّ من است» (و چنان مغرور میشود که میگوید:) گمان نمیکنم قیامتی بر پا شود و اگر هم به سوی پروردگارم بازگردانده شوم حتماً برای من نزد او بهترین (منزلت) خواهد بود.پس ما کسانی را که کفر ورزیدند، حتماً به آن چه انجام دادهاند آگاه خواهیم کرد، و قطعاً از عذاب سخت به آنان خواهیم چشاند.
51_و هر گاه به انسان نعمتی بخشیم، روی گرداند و خود را کنار کشد و هر گاه شرّی به او رسد پس دعایی طولانی کند.
52_ بگو: به من «خبر دهید که اگر قرآن از جانب خداوند باشد سپس شما به آن کفر ورزیدید، کیست گمراه تر از آن که در مخالفت شدید با قرآن باشد؟
53_ما در آینده نزدیکی آیات خود را در اطراف جهان و در درون جانشان به آنان نشان خواهیم داد، تا برایشان روشن شود که قطعاً او حقّ است، آیا کافی نیست که پروردگارت بر هر چیزی گواه است؟
54_آگاه باش که مردم از ملاقات پروردگارشان (در قیامت) در شکّی عمیق هستند. آگاه باش که او به هر چیزی احاطه دارد.
🖲صفحه ۴۸۲ سوره فصلت 🖲
آیه۴۷ فصلت
إِلَیْهِ یُرَدُّ عِلْمُ #السَّاعَةِ وَ ما تَخْرُجُ مِنْ #ثَمَراتٍ مِنْ #أَکْمامِها وَ ما #تَحْمِلُ مِنْ أُنْثی وَ لا تَضَعُ إِلاَّ بِعِلْمِهِ وَ یَوْمَ یُنادِیهِمْ أَیْنَ شُرَکائِی قالُوا آذَنَّاکَ ما مِنَّا مِنْ شَهِیدٍ
آگاهی به زمان وقوع قیامت تنها به خداوند باز میگردد،
و هیچ #میوهای از #غلاف خود خارج نمیشود و هیچ مادّه ای #باردار نمیشود و بار نمیگذارد مگر به #علم او، و روزی که (خداوند) آنان را ندا کند: شرکای من (که میپنداشتید) کجا هستند؟» گویند: ما عَرضه داشتیم که هیچ گواهی (بر گفتار و عقیدۀ خود) نداریم
________________________
▪«أکمام» جمع «کم» به معنای چیزی است که روی میوه را میپوشاند.
«کم» آستین را گویند که دست را میپوشاند و «کمة» چیزی است که سر را میپوشاند، مثل عرقچین.
▪«آذَنَّاکَ» از «ایذان»، به معنای اعلام است.
💠در شأن نزول این آیه آمده است که مردم از پیامبر اکرم پرسیدند: قیامت چه زمانی است؟ این آیه نازل شد و پاسخ داد:علم آن مخصوص خداوند است.
✅خداوند به مسایل جزئی هستی نیز آگاه است. «أَکْمامِها»
👈علم خداوند تنها مربوط به جنسیّت جنین نیست؛ بلکه به تمام خصوصیات جنین است. «وَ ما تَحْمِلُ مِنْ أُنْثی وَ» ...
❌ مشرکان بارها مورد بازخواست قرار میگیرند و عجز خود و معبودهایشان را اعلام میکنند. «آذَنَّاکَ»
🔴پرهیز از غرور زدگی در نعمت ها
❌نه از نعمتش مغرور باش، و نه از سلب نعمت مأیوس!
آیات ۴۹ و ۵۰ فصلت
🔸لا یَسْأَمُ الْإِنْسانُ مِنْ دُعاءِ #الْخَیْرِ وَ إِنْ مَسَّهُ الشَّرُّ #فَیَؤُسٌ #قَنُوطٌ
انسان از دعای خیر خسته نمیشود، و هر گاه شرّی به او رسد پس بسیار #مأیوس و نومید میشود.
🔸وَ لَئِنْ أَذَقْناهُ #رَحْمَةً مِنَّا مِنْ بَعْدِ ضَرَّاءَ مَسَّتْهُ لَیَقُولَنَّ هذا لِی وَ ما #أَظُنُّ السَّاعَةَ قائِمَةً وَ لَئِنْ رُجِعْتُ إِلی رَبِّی إِنَّ لِی عِنْدَهُ لَلْحُسْنی فَلَنُنَبِّئَنَّ الَّذِینَ #کَفَرُوا بِما عَمِلُوا وَ لَنُذِیقَنَّهُمْ مِنْ عَذابٍ غَلِیظٍ
و اگر بعد از سختیای که به انسان رسیده از طرف خود رحمتی به او بچشانیم حتماً میگوید: «این رحمت، حقّ من است» (و چنان #مغرور میشود که میگوید:) گمان نمیکنم #قیامتی بر پا شود و اگر هم به سوی پروردگارم بازگردانده شوم حتماً برای من نزد او بهترین (منزلت) خواهد بود.» پس ما کسانی را که کفر ورزیدند، حتماً به آن چه انجام دادهاند آگاه خواهیم کرد، و قطعاً از عذاب سخت به آنان خواهیم چشاند.
🔸وَ إِذا #أَنْعَمْنا عَلَی الْإِنْسانِ أَعْرَضَ وَ نَأی بِجانِبِهِ وَ إِذا مَسَّهُ الشَّرُّ فَذُو دُعاءٍ عَرِیضٍ» و هر گاه به انسان نعمتی بخشیم، روی گرداند و خود را کنار کشد و هر گاه شرّی به او رسد پس دعایی طولانی میکند.
______________________
👈بعضی کلمۀ «فَیَؤُسٌ» و «قَنُوطٌ» را مرادف هم گرفتهاند.
👈ولی فخر رازی میگوید:
▪یأس، نومیدی در درون است
▪قنوط، اظهار نومیدی به دیگران است.
👈شاید مراد از #خیر در آیه #ثروت_دنیا باشد چنان که در جای دیگر میخوانیم: اگر کسی از دنیا رفت و خیری بر جا گذاشت، چنین و چنان کنید. «إِنْ تَرَکَ خَیْراً الْوَصِیَّةُ» «بقره، ۱۸۰»
👈انسان از طلب خیر، سیر و خسته نمیشود و به خاطر حرص و آز و افزون خواهی که جزو سرشت اوست، همۀ چیزهای خوب را برای خود میخواهد. «لا یَسْأَمُ الْإِنْسانُ مِنْ دُعاءِ الْخَیْرِ»
❌ انسان، کم ظرفیّت است و در اولین برخورد با سختیها خود را در بن بست میپندارد.«فَیَؤُسٌ قَنُوطٌ»
⚠️#دنیاگرایی عامل #غفلت و گاهی ا#نکار_معاد است.
💠در سورۀ کهف آیۀ ۳۵ میخوانیم که شخصی وارد باغ و بستان خود شد و همین که سرسبزی آن را دید گفت: این باغ از بین رفتنی نیست «ما أَظُنُّ أَنْ تَبِیدَ هذِهِ أَبَداً» و قیامتی هم در کار نیست «ما أَظُنُّ السَّاعَةَ قائِمَةً» و اگر مرا در قیامت برگردانند، بهتر از این باغ و بستان خواهند داد «لَأَجِدَنَّ خَیْراً مِنْها» ...
❌ انسان کم ظرفیّت و #مغرور است و در اولین مرحله رسیدن به نعمت بد مستی میکند. «لَئِنْ أَذَقْناهُ رَحْمَةً ... لَیَقُولَنَّ هذا لِی»
چنان که در اولین برخورد با شرّ از درون مأیوس میشود «فَیَؤُسٌ قَنُوطٌ» و فریاد میزند.«إِذا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعاً» «معارج، ۲۰»
👈 انسان، از خداوند طلبی ندارد و به هر نعمتی برسد از لطف اوست.«رَحْمَةً مِنَّا»
👈سرچشمۀ رحمت از اوست «رَحْمَةً مِنَّا» ولی سرچشمۀ سختیها عملکرد و خصلتهای خود انسان است.«ضَرَّاءَ مَسَّتْهُ» و نفرمود: «ضراء منا»
👈 تلخ و شیرینی دنیا اندک است در حدّ چشیدن و لمس کردن.«أَذَقْناهُ»، «مَسَّتْهُ»
❌انسان خودخواه است و کامیابیها را حقّ قطعی خود میپندارد. «هذا لِی» (چنان که قارون می گفت: سرمایهام به خاطر علمی است که نزد من است.«عَلی عِلْمٍ عِنْدِی» «قصص، ۷۸»)
👈 رفاه و نعمت، نشانۀ لیاقت و استحقاق و عاقبت به خیری نیست.«هذا لِی»
❌هر چه انسان به خودش توجّه کند، از مبدأ و معاد غافل میشود.«هذا لِی وَ ما أَظُنُّ السَّاعَةَ قائِمَةً»
❌ کمترین نعمت، برخی انسانها را به باطل میکشاند تا آنجا که میگوید: نعمت حقّ من است. «هذا لِی» قیامت نیست. «وَ ما أَظُنُّ السَّاعَةَ قائِمَةً» بر فرض که قیامت باشد،بهترینها برای من است. «إِنَّ لِی عِنْدَهُ لَلْحُسْنی»
❌ کفّار برای خود منطق و استدلال ندارند و عقیده آنان بر اساس گمان است«وَ ما أَظُنُّ السَّاعَةَ»
❌ شک و تردید در قیامت،نشانه کفر است«وَ ما أَظُنُّ السَّاعَةَ قائِمَةً ... الَّذِینَ کَفَرُوا»
👈نعمتها از خداست «أَنْعَمْنا»ولی حوادث تلخ نتیجه عملکرد یا خصلتهای بد خود انسان است. «مَسَّهُ الشَّرُّ»(شرّ به خدا نسبت داده نشده است).
💠مشکلات و تنگناهای زندگی در مقابل نعمتهای اعطا شده از سوی خداوند به او اندک است(برای نعمت کلمه «أَنْعَمْنا» آمده، ولی برای شرّ کلمه «مَسَّهُ» آمده که به معنای تماس ساده است.)
▪«نَأی» به معنای دور شدن است و هر گاه با واژه «جانب» به کار رود، کنایه از #تکبّر و #غرور است.
▪«نَأی بِجانِبِهِ» یعنی به خاطر نعمت و رفاه مغرور شد و متکبرانه خود را کنار کشید.
▪«عَرِیضٍ» به معنای پهن و کنایه از دعای زیاد است.
💠 تفاوت #غرور و #تکبر
غرور با تکبر متفاوت است. تکبر یعنی خود را بزرگتر و برتر از دیگران دیدن اما همان گونه که گفته شد غرور الزاماً همراه با تکبر نیست و تنها دلگرم شدن به غیر از خدا و به همان اندازه خود را بی نیاز دیدن از خدا غرور نام دارم. اما نکته مهم این است که غرور معمولاً منجر به ایجاد تکبر در وجود انسان میشود.
آیه ۵۳ فصلت
سَنُرِیهِمْ آیاتِنا فِی #الْآفاقِ وَ فِی #أَنْفُسِهِمْ حَتَّی یتَبَینَ لَهُمْ أَنَّهُ #الْحَقُّ أَ وَ لَمْ یکفِ بِرَبِّک أَنَّهُ #عَلی_کلِّ_شَی ءٍ #شَهِیدٌ.
به زودی نشانه های خود را در اطراف جهان و در درون جانشان به آنها نشان می دهیم تا آشکار گردد که او حق است: آیا کافی نیست که او بر همه چیز شاهد و گواه است.
__________________________
✅ تمام هستی،کلاس خداشناسی است.«فِی الْآفاقِ وَ فِی أَنْفُسِهِمْ»
💠آیات آفاقی همچون آفرینش خورشید و ماه و ستارگان با نظام دقیقی که بر آنها حاکم است و آفرینش انواع جانداران و گیاهان و کوهها و دریاها با عجائب و شگفتی های بی شمارش و موجودات گوناگون اسرار آمیزش که هر زمان اسرار تازه ای از خلقت آنها کشف می شود و هر یک آیه و نشانه است بر حقیت ذات پاک او.
💠 آیات انفسی همچون آفرینش دستگاههای مختلف جسم انسان و نظامی که بر ساختمان حیرت انگیز مغز و حرکات منظم قلب و عروق و بافتها و استخوانها: و انعقاد نطفه و پرورش جنین در رحم مادران: و از آن بالاتر اسرار و شگفتی های روح انسان می باشد: که هر گوشه ای از آن کتابی است از معرفت پروردگار و خالق جهان.
✅جلوههای قدرت و حکمت خدا تمام شدنی نیست.
👈درست است که این آیات قبلا به اندازه کافی از سوی پروردگار ارائه شده: اما با توجه به جمله سَنُرِیهِمْ که فعل مضارع و دلیل بر استمرار است: این ارائه به طور مستمر ادامه داردو اگر انسان صدها هزار سال نیز عمر کند هر زمان کشف تازه و ارائه جدیدی از آیات الهی خواهد داشت چرا که اسرار این جهان پایا ن پذیر نیست! تمام کتابهای علوم طبیعی و انسان شناسی در تمام ابعادش (علم تشریح: فیزیولوژی: روان شناسی: روانکاوی) و علوم مربوط به شناخت گیاهان و حیوانات و مواد آلی طبیعت: و هیئت: و غیر آن: در حقیقت همه کتب توحید و معرفة اللَّه هستند: چرا که عموما پرده از روی اسرار شگفت انگیزی بر می دارند که بیانگر علم و حکمت و قدرت بی پایان آفریننده اصلی این جهان است.
در پایان این آیه این بیان لطیف و جالب را با جمله زیبا و پر معنای دیگری تکمیل کرده: می افزاید: آیا برای آنها کافی نیست که خداوند شاهد و گواه بر هر چیز است (أَ وَ لَمْ یکفِ بِرَبِّک أَنَّهُ عَلی کلِّ شَی ءٍ شَهِیدٌ
چه شهادتی از این برتر و بالاتر که با خط تکوین قدرت خود را بر پیشانی همه موجودات نوشته است: بر صفحه برگهای درختان: در لابلای گلبرگها: در میان طبقات اسرار آمیز مغز: و بر روی پرده های ظریف چشم: بر صفحه آسمان و بر قلب زمین: و خلاصه بر همه چیز #نشانه_های_توحید خود را نوشته و #گواه_تکوینی داده است. آنچه در بالا گفته شد یکی از دو تفسیرمعروف و مشهور این آیه است که بر طبق این تفسیرگفتگوی آیه تمام پیرامون مسأله #توحید و#ظهور_آیات_حق در #آفاق و #انفس است. اما تفسیردیگر ناظر به اعجاز قرآن است که مسلمان ها در مکه به هنگام نزول این آیات آنچنان در اقلیت قرار داشتند که توانائی هیچ گونه فعالیت مثبتی برای آنها وجود نداشت اماوسیله این آیه مبارکه وعده داد به زودی نشانه های آفاقی مانند پیروزی اسلام در میدانهای مختلف نبرد: و در میدان مبارزه منطقی: و سپس درنقاط مختلف به شما نشان خواهیم داد که آئین اسلام چگونه جزیرةالعرب را فرا می گیرد و بر افکار مردم حاکم می گردد: آری همان یک مشت ناتوانان به فرمان پروردگار هجرت کردند و در مدت کوتاهی همه جا زیر پرچم آنها در آمد: و مکتب آنها از سوی گروه عظیمی از مردم سراسر جهان مورد استقبال قرار گرفت.
و آیات انفسی پیروزی مسلمانان بر مشرکان مکه در جنگ بدر: و در روز فتح مکه: و نفوذ نور اسلام در قلب بسیاری از آنها بود.
✅ آری! آیات آفاقی و انفسی نشان از این است که #قرآن مجید با اخبار از آینده و تحقق یافتن آنها بر حق است و شکی در آن نیست!!