#مسلمانان در علم #نجوم مسلمین در رشته های علوم تجربی و حسی نیز تلاش های فراوانی نموده و پیشرفت های قابل توجهی به دست آوردند،اگر چه سر رشته برخی از این علوم در ابتدا در دست غیر مسلمانان بوده ولی آنگاه که به بلاد اسلامی راه پیدا کرده،علاوه بر تکامل و اصلاح،گاهی نیز همچون #علم_نجوم و #طب دچار تحول های عظیمی شده و ابداعات فراوانی در آن صورت گرفته است که امروزه منشاء خدمات فراوانی به کل جهانیان است/ #نجوم علاوه بر ترغیب قرآن به نگرش و تفکر در آسمان و صور و وقایع فلکی چون خسوف و کسوف،نیاز های عبادی همچون یافتن قبله،تعیین اوقات نماز،تعیین وقت طلوع و غروب،تعیین اول و آخر ماه،رویت هلال و…نیز مسلمانان را وامی داشت تا به فراگیری این علم بپردازند؛ در اینجا نیز همچون دیگر علوم امیرالمومنین حضرت علی (علیه السلام) پیشتاز این علم بود و در خصوص مسائل مختلف نجومی که از ایشان پرسیده شده پاسخ هایی داده اند که صحت و دقت آنها امروز مشخص می شود. از دانشمندان برجسته اسلامی در علم نجوم”ابوعبدالله محمد بن ابراهیم حبیب فزاری” از علمای بزرگ شیعی است که کتاب”سند هند کبیر” که در مورد عالم افلاک بود را به خواست منصور عباسی به فارسی ترجمه کرد،وی اولین کسی است که #اسطرلاب را ساخت و از آن در امور نجومی استفاده نمود و سالنامه هایی نیز مطابق سال های عربی تهیه نمود؛وی در علم #ریاضیات نیز تبحر داشته و صاحب بدایعی در این علم است(1). ورود علم نجوم به جهان اسلام از راه ترجمه متون یونانی و هندی بود که حاوی فرضیه ها و حدسیاتی درباره زمین و اجرام کیهانی بود،مسلمانان در ابتدا به جای تفکر و تامل در آیات قرآنی که به آسمان ها و زمین پرداخته،به مطالب این کتب توجه نمودند،که البته بعدها با غیر واقعی یافتن آنها،با جهان بینی خاص اسلامی خود و الهام از آیات قرآنی به تغییر مبانی این علم پرداختند/ دانشمندان مسلمانان با شرح کتاب های ترجمه شده و اصلاح محتویات آنها،تالیف کتب جدید و ابداعات تازه،تحولی شگرف در علم نجوم به وجود آوردند(2). منجمین اسلامی با فراهم آوردن سنت های بابلی،یونانی،ایرانی و هندی و یافتن ترکیبات بدیع از آنها،محاسبات و روش های تازه ای به وجود آوردند که بی سابقه بود و مبانی جدیدی در تاسیس این علم به وجود آورد،در زمینه ستاره شناسی دانشمندان اسلامی با ترجمه کتاب مجسطی بطلیموس که مهمترین کتاب نجومی بود،کار خود را آغاز نمودند؛ کار عمده آنها رصد نمودن و تهیه جدول ستارگان(زیج) بود که تعداد زیج هایی که منجمین اسلامی به دست آوردند بیش از تعداد آنها در کل مکتب های نجومی جهان است/ از دست آوردهای دیگر آنان: تعیین طول سال شمسی،محاسبه سال کبیسه،ساخت ساعت های آفتابی،ساخت انواع ابزار و آلالت رصد،زمان سنج های مکانیکی، ساخت اسطرلاب و…می باشد؛ میزان دقت اسطرلاب های ساخت دانشمندان مسلمان تنها با رایانه های پیشرفته امروزی قابل مقایسه است و پژوهش های آنان در زمینه زمان سنجی،مبنای علمی شد که در غرب پیشینه ای نداشته است. یکی از ابداعی ترین روشهای دانشمندان در محاسبه مختصات کره زمین بروز کرده است؛به طوری که ستاره شناسان زمام مامون عباسی به خواست او به محاسبه محیط کره زمین پرداخته اند که بسیار ساده و در عین حال قابل توجه است(3). ابطال نظریه بطلیموس(مرکزیت زمین) توسط اکثر دانشمندان اسلامی (خواجه نصیر الدین طوسی،ابن سینا،ابوریحان بیرونی،ابن هیثم،ابن شاطر و دیگران) از قدرت نمایی های علمی منجمین اسلامی است که پس از سالیان طولانی نظریه مطرح کیهان شناسی را رد و نظریه مرکزیت خورشید را مطرح نموده و محاسبات صحیحی و دقیق نجومی را بر پایه آن بنا نهادند. اگر چه این نظریه بعدها به نام کپلر و کوپرنیک مطرح شد اما خود غربیان نیز اذعان دارند که دانشمندان مسلمان پیش از آنان به این مهم دست یافته بودند و از نظریات نجومی مسلمانان با عنوان «نظریات پیش کوپرنیکی» یاد می کنند(4). 1* سیدحسین نصر،علم و تمدن در اسلام،ترجمه احمد آرام ص158-9 2* الفهرست ابن ندیم به نقل قربانی؛ص224 3* آلفونسو ص156-80 به نقل ولایتی؛ج1،ص182 4* آلفونسو به نقل ولایتی؛ج1ص183-178 http://eitaa.com/joinchat/2780430336C5028e29338

#مسلمانان در علم #ریاضیات در صدر اسلام علم ریاضیات و حساب چندان مورد توجه نبود؛ چرا که احتیاج مسلمانان به آمار و حساب مالیات و خراج بر عهده موالیان و اهل ذمه بود،با گسترش قلمرو اسلامی،نیاز به حساب نیز احساس شد و در جریان ترجمه علوم بیگانه به عربی،حساب نیز ترجمه شد و در زمره علوم مورد مطالعه جامعه اسلامی راه یافت. مسلمانان با فراگرفتن این علم بر تکامل آن کوشش هایی روا داشته و به نوآوری هایی نیز دست یافتند که بعدها به غربیان انتقال یافت و از آن بهره های فراوانی بردند؛ محمد بن ابراهیم فزاری که دانشمند شیعی معاصر منصور دوانیقی است،اولین شخصیت موثر در علم ریاضیات است که از راه ترجمه اعداد هندی را در عربی وارد نمود که زمینه استفاده دیگر دانشمندان اسلامی را فراهم نمود(1). اما خوارزمی،معاصر مامون و رییس کتابخانه وی،شخصیتی است که در این علم خوش درخشیده و پایه گذار علم جبر و الگوریتم(محاسبه)شد؛ کتاب های وی در این زمینه به زبانهای اروپایی ترجمه شد و به عنوان مبنای مطالعات ریاضی،سال ها مورد استفاده آنان قرار گرفت/ بوزجانی،ابن سینا و فارابی در مثلثات،ابن هیثم و اخوان الصفا در معادلات و ابوریحان بیرونی در هندسه،حساب،جبر و اعداد سر رشته داشته اند و کتابهای ایشان مورد استفاده دانشمندان غربی بوده است(2). 1* الفهرست ابن ندیم به نقل قربانی ص 216 2* همان،ص 217_219 http://eitaa.com/joinchat/2780430336C5028e29338