هدایت شده از امتداد حکمت قرآنی و فلسفه الهی
📌 تشکیک انقلابیگری
(درآمدی بر منطق نقادی فکر و عملکرد کنشگران انقلابی)
🔹#انقلاب یک واقعیت اجتماعی است که از سطوح مختلفی برخوردار است. همچنین #انقلابیگری نیز حقیقتی مشکک و ذومراتب است و افراد با توجه به نسبتی که با سطوح مختلفِ واقعیت انقلاب برقرار میکنند به این وصف متصف میشوند. از اینرو، به راحتی نمیتوان کسی را از جرگهی انقلاب خارج دانست و به حذف آن پرداخت. اصلا متهم کردن ساده و سطحی افراد درون جامعهی انقلابی به ضد انقلاب، معلول نشناختن حقیقت ساری و جاری انقلاب و منطق تحول اجتماعی است.
🔸براساس عقلانیت انقلاب اسلامی، انقلاب اسلامی یک حقیقت متعالی است که محصول #تحول_باطنی و #انقلاب_درونی ملت ایران است و این تحول از سطوح مختلف معرفتی و عملی برخوردار است که مهمترین سطح آن، اعتقاد به حاکمیت اسلام و نفی سلطهی استکبار جهانی است. هر کس که به این اصل مهم معتقد باشد بدون تردید از سطح متعالی #انقلابی_بودن برخوردار است. حتی اگر کسی این سطح از ادراک و بینش را هم نداشته باشد اما با حضور و مشارکت صادقانهای خود در عرصههای اقتصادی، فکری و اجتماعی، موجبات اعتلا و پیشرفت جامعه را فراهم کند در جرگهی انقلابیون قرار دارد. لذا به راحتی نمیتوان عموم افراد ملت و مشارکتجویان اجتماعی را به غیرانقلابی و ضدانقلابی متهم نمود. بلکه اصل کلی این است: هرکسی که در جامعهای اسلامی حضور و مشارکت دارد و مشغول به کاری و انجام خدمتی است و آگاهانه ضربهی کاری به نظم اجتماعی نمیزند او در دایرهی حقیقت تشکیکی انقلاب قرار دارد و در درجاتی از انقلابیگری قرار میگیرد.
امام خمینی:
«هر مسلمانی که موازین و اصول اسلام را پذیرفته است و در اعمال و رفتار از انضباط دقیق شیعی برخوردار است یک عضو از اعضای حزب الله است؛ و تمامی دستورات این حزب و خط مشی آن را قرآن و اسلام بیان کرده است. این حزب غیر از حزبهای متداول امروز دنیاست. امروز تمام مردم ایران ـ در هر سِنی که هستند ـ از زن و مرد که با شعارهای اسلامی مبارزه می کنند جزء حزب الله هستند.» صحیفه امام ج۵ ص۴۰۸.
🔹 بر این اساس، آنانکه به بسط عقلانیت و معنویت و عدالت در جامعه اسلامی مشغولند و مردم را به آیندهی کشور امیدوار و به اسلام و مکتب اهلبیت (علیهمالسلام) مومن میکنند نقش مهمی در اعتلای انقلاب اسلامی و جامعهای اسلامی دارند حتی اگر نقدی هم به روندهای سیاسی و یا اندیشههای مستقر در نظام سیاسی ایران داشته باشند. این افراد به میزان گسترش عقلانیت، معنویت و عدالت، در جرگهی انقلابیون قرار دارند که لازم است جایگاه و نقش آنها مشخص شود.
🔸 به نظر میرسد که مهم این است، افراد در سطح و جایگاهی که هستند و با توجه به نقشی که بر عهده گرفتهاند در چارچوب انقلاب و انقلابیگری فهم شوند و براساس همان جایگاه تأیید یا نقد شوند. توضیح اینکه، انقلابی بودن سلسله مراتب و درجاتی دارد و نباید همه را در یک مرتبه و درجه قرار داد بلکه لازم است ابتدا طرحی نظری از جایگاهها و درجات کنشگری کنشگران فکری و فرهنگی و یا سیاسی و اجتماعی مشخص شود و سپس اندیشه و کنش افراد براساس آن درجات و جایگاهها تحلیل و بررسی شود.
🔹شاید مشکل امروز جامعهی ما این است که بدون داشتن چنین طرح و الگویی، افراد به صورت همعرض قرار میگیرند - به طور مثال هر صاحب فکر و کلامی و آدم سرشناسی را در یک رتبه قرار میدهند و یک انتظار از آن دارند و یک شأن و مرتبهی مساوی برای همه آنها قائلند- نتیجه این میشود که هرگونه نقد افکار و عملکرد افراد معروف و سرشناس، به معنای نفی و حذف آنها از انقلاب و انقلابیگری تلقی شود و اگر از تفاوت فکر و نظر آنها با مکتب انقلاب و اندیشههای رهبران انقلاب سخن به میان آید، شنونده لوازمی برای این سخن و نقد در ذهن خود میسازد میسازد که اصلا مقصود تحلیلگر و منتقد نبوده است لذا سریعا هر نقدی به معنای، برچسب زدن و متهم نمودن دیگران به غیر انقلابی و حتی ضدانقلاببودن و ضد رهبران انقلاب تفسیر میشود و در نتیجه یا گوینده و منتقد به بیانصافی و بدبینی و غرضورزی و ... متهم میشود و یا آن فرد سرشناس نقدشده، کاملا از عرشِ ذهنیتساخته شده، سقوط میکند و کنار گذاشته میشود.
🔸 با این رویهی حاکم بر ذهن کنشگران فکری و فرهنگی جامعه، باب هرگونه نقد و بررسی، تحلیل و آیندهپژوهی بسته میشود و باب ناراحتی و عصبانیت و بیاعتمادی و گله گذاری و احتمالا دشمنی باز میشود. در چنین فضایی باید با هرگونه تحلیل و بررسی جریانها و افراد وداع کرد و سکوت و تقیه پیشه کرد. و نهایتا به مخاطبین محترم صریحا اعلام کرد: خداحافظ
و آخر دعوانا ان الحمدللّه رب العالمین
#عقلانیت_انقلاب_اسلامی
#تحول_باطنی
#انتقاد
#نقد
#سکوت
#تقیه
https://eitaa.com/hekmat121/1612
هدایت شده از عقلانیت انقلاب اسلامی
📌برنامه آینده کانال عقلانیت اجتماعی در بارگزاری صوتهای دروس
استاد: سید مهدی موسوی
۱. درآمدی تاریخی و معرفتشناختی به #فلسفه_علم_مدرن در ۵ جلسه
تابستان ۱۴۰۳ مدرسه عالی فقه امام حسین (علیه السلام)
۲. #فلسفه_علوم_اجتماعی
برای دانشجویان رشته فقه و حقوق
نیمسال اول سال تحصیلی ۱۴۰۳
۳. #نظریههای_اجتماعی_متفکران_مسلمان
برای دانشجویان رشته دانش اجتماعی مسلمین
نیم سال اول سال تحصیلی ۱۴۰۳
۴. #فارابی_خوانی (قرائت و تفسیر متون اجتماعی فارابی همچون: احصاء العلوم، الملة، آرا اهل المدینه الفاضلة، السیاسة المدنیة و ...)
برای دانشجویان رشته جامعه شناسی
نیم سال اول سال تحصیلی ۱۴۰۳
۵. #جامعهشناسی_علم_و_معرفت
برای دانشجویان رشته فلسفه علوم اجتماعی
نیم سال اول سال تحصیلی ۱۴۰۳
❇️ #عقلانیت_انقلاب_اسلامی
https://eitaa.com/usul121/1585
📌 فلسفهی وجودی چرخش میدان در جنگ
(براساس حکمت قرآنی و فلسفه الهی)
🔹جنگ صحنه رویارویی با بلاها و سختیهاست و مانند همهی امور دنیایی، هم پیشروی دارد و هم پسروی؛ هم زدن دارد و هم خورد؛ هم کشتن دارد و هم کشته شدن. هم زمینزدن دارد و هم زمینگیرشدن.
🔸در هیچ جنگی نبوده و نخواهد بود که فقط پیشروی باشد و کشتن، رفتن باشد و فتح کردن. بلکه در طول تاریخ، عموم جنگها چند مرحلهای بودهاند و هر مرحلهی آن در مدیریت یک طرف بوده است و در مرحلهی دیگر همان طرف غالب، مغلوب طرف دیگر شده است. این #سنت_الهی است که امور دنیایی از جمله پیروزی در جنگها در حال چرخش است.
🔹 این چرخش روزگار و دست به دست شدن میدان نبرد فلسفهای بسیار بزرگ در تعالی جامعه و کارویژههای مؤثری برای رقم زدن آینده و حرکت به سمت پیروزی دارد.
🔸جنگ احد و جنگ بدر دو مرحلهی از یک جنگ سرنوشت ساز بود که در قرآن کریم در باب آن اینگونه آمده است:
إِن يَمْسَسْكُمْ قَرْحٌ فَقَدْ مَسَّ الْقَوْمَ قَرْحٌ مِّثْلُهُ وَتِلْكَ الْأَيَّامُ نُدَاوِلُهَا بَيْنَ النَّاسِ وَلِيَعْلَمَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَيَتَّخِذَ مِنكُمْ شُهَدَاءَ وَاللَّهُ لَا يُحِبُّ الظَّالِمِينَ (آل عمران ۱۴۰)
ﺍﮔﺮ [ﺩﺭ ﺟﻨﮓ ﺍﺣﺪ] ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺁﺳﻴﺐ ﻭ ﺟﺮﺍﺣﺘﻲ ﺭﺳﻴﺪ ، ﺁﻥ ﮔﺮﻭﻩ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ [ﺩﺭ ﺟﻨﮓ ﺑﺪﺭ] ﺁﺳﻴﺐ ﻭ ﺟﺮﺍﺣﺘﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺁﻥ ﺭﺳﻴﺪ . ﻭ ﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎ [ﻱِ ﭘﻴﺮﻭﺯﻱ ﻭ ﻧﺎﻛﺎﻣﻰ] ﺭﺍ [ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﻣﺘﺤﺎﻥ] ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﺮﺩم ﻣﻰ ﮔﺮﺩﺍﻧﻴﻢ [ﺗﺎ ﻋﺒﺮﺕ ﮔﻴﺮﻧﺪ] ﻭ ﺧﺪﺍ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺭﺍ ﻛﻪ [ﺍﺯ ﺭﻭﻱ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻭ ﺧﻠﻮﺹ] ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩﻩاﻧﺪ، ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﺷﻤﺎ ﮔﻮﺍﻫﺎﻧﻲ [ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﭘﻴﺮﻭﺯﻱ ﻫﺎ ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻃﺎﻋﺖ ﻭ ﺗﻘﻮﺍﺳﺖ، ﻭ ﺷﻜﺴﺖﻫﺎ ﻛﻪ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﻲ ﻭ ﺑﻲﺗﻘﻮﺍﻳﻲ ﺍﺳﺖ] ﺑﮕﻴﺮﺩ; ﻭ ﺧﺪﺍ ﺳﺘﻤﻜﺎﺭﺍﻥ ﺭﺍ [ﻛﻪ ﺑﺎ ﺳﺴﺘﻲ ﻭ ﺑﻲﺗﻘﻮﺍﻳﻲ ﺑﺮ ﺧﻮﺩ ﺳﺘﻢ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ] ﺩﻭﺳﺖ ﻧﺪﺍﺭﺩ.
🔹 براساس این آیه شریفه، چرخش ایام و دست به دست شدن میدان نبرد میدانی، برای #امتحان و سنجش میزان ایمان و بررسی میزان همراهی مردم با فرماندهان میدان نبرد است.
روشن است که میزان ایمان و همراهی مردم با امام جامعه و فرماندهان میدان، در شرایط سخت و لحظههای بحرانی و شرایط مرزی مشخص میشود و نه در دوران خوشی و پیروزی.
🔸در ادامه همان آیه، فلسفه دیگر این دست به دست شدن میدان نبرد این بیان شده است که موجب #پاکی و طهارت نفوس میشود و همین پاکی و طهارت نفوس است که اتصال وجودی به حضرت حق را در پی دارد و همین موجب نابودی جبهه کفار میشود:
وَلِيُمَحِّصَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَيَمْحَقَ الْكَافِرِينَ (آل عمران ۱۴۱)
ﻭ [ﻧﻴﺰ ﺍﻳﻦ ﭘﻴﺮﻭﺯﻱﻫﺎ ﻭ ﻧﺎﻛﺎﻣﻰﻫﺎ] ﺑﺮﺍﻱ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺭﺍ ﻛﻪ [حقیقتاَ] ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﻧﺪ [اﺯ ﻋﻴﻮﺏ ﻭ ﺁﻟﻮﺩﮔﻲﻫﺎ] ﺗﺼﻔﻴﻪ ﻭ ﭘﺎﻙ ﻛﻨﺪ ، ﻭ ﻛﺎﻓﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻧﺎﺑﻮﺩ ﻧﻤﺎﻳﺪ.
❇️ جمع بندی:
براساس فلسفه حرکت و فلسفهی جنگ در قرآن کریم، کشتهشدن و ابتلای به سختیها و زمینگیر شدن در میدان جنگ امری طبیعی است که دارای کارکردهای مؤثری در جبههی حق است.
دو کارکرد اصلی آن این است:
۱. امتحان و سنجش میزان ایمان و همراهی مردم و گروهای مدعی انقلابیگری و اعتماد آنها به امام جامعه و فرماندهان نظامی؛
۲. پاک شدن مردم و نیروهای میدان از ناپاکیها، شرکها و اعتماد به ابزار و فناوریهای مادی و اتصال وجودی به خداوند متعال که مبدأ عزت و قدرت و پیروزی است. که در منطق قرآن و معارف اهلبیت (علیهمالسلام) اصلیترین مزیت رقابتی و محوریترین عنصر پیروزی در جنگها، اتصال وجودی و اعتماد حداکثری به خداوند متعال و صفای معنوی و باور به قیامت و رستگاری است.
⏹ نتیجه:
امروز بعد ضربات سنگین رژیم جنایتکار صهیونیستی به جبهه مقاومت و شهادت #حمزه_سیدالشهدای مقاومت (مجاهد کبیر علامه #سید_حسن_نصرالله) که در واقع نشانه ضعف حقیقی و استیصال آنها است مادو #وظیفه بزرگ داریم:
۱. #اعتماد کامل به امام جامعه وفرماندهان نظامی جبهه مقاومت وپرهیز از هرگونه تخریب،توهین، افترا و بیاعتمادی آشکار و پنهان نسبت به ایشان (که متأسفانه دربسیاری ازکانالها و گروهای مدعی انقلابیگری به تخریب فرماندهان وتضعیف روحیه مردم مشغولند)
۲. گسترش #فضای_توحیدی و تقویت ایمان حقیقی و برانگیختن #فطرت کمال خواهی و تنفر ازنقص وظلم وذلت درمیان عموم مردم جامعه. امروزجامعهی اسلامی نیازمند به بازسازی اعتقادی و تقویت ایمانی برپایهی عقلانیت انقلاب اسلامی است. چراکه این اعتقادات عمیق وایمان توحیدی آحاد جامعه است که بزرگترین پشتیبان نیروهای میدان و مهمترین چرخهی پدافندی ماست نه اعتماد به سلاح وابزار نظامی.
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ حَصِّنْ ثُغُورَ الْمُسْلِمِينَ بِعِزَّتِكَ ، وَ أَيِّدْ حُمَاتَهَا بِقُوَّتِكَ ، وَ أَسْبِغْ عَطَايَاهُمْ مِنْ جِدَتِكَ
۱۰ مهرماه ۱۴۰۳
(پنجمین روز از آغاز #عصر_نصرالله)
#سید_حسن_نصرالله
#مقاومت
#عقلانیت_انقلاب_اسلامی
#فلسفه_جنگ
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/2116
📌 میدانداری ملت ایران در حل مشکلات منطقه
آیت الله العظمی خامنهای:
ما امیدواریم که به توفیق الهی، با همت بلند ملت ایران و با کمک از الهامات انقلاب اسلامی و با همکاری دیگر ملتها شر دشمنان را از این منطقه انشاءالله کم کنیم. ۱۴۰۳/۷/۱۱
#مقاومت
#عقلانیت_انقلاب_اسلامی
#فلسفه_جنگ
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/2119
📌 آغاز عصر نصرالله و مرگ تدریجی اسرائیل
(تحلیل مقایسه ای عملیات وعده صادق ۲ و عملیات شهادت سید حسن نصرالله)
🔸 تحلیل و مقایسهی موفقیت عملیات جمهوری اسلامی ایران در #وعده_صادق_۲ و عملیات رژیم غاصب اسرائیل در شهادت سید حسن نصرالله، متوقف بر توجه به نوع نگاه هر کدام از دو طرف، به ماهیت #قدرت و عامل اقتدار نظامی و سیاسی است.
🔹در نگاه بسیاری از غربیان و از جمله اسرائیل، ابزار و فناوریها بزرگترین عامل اقتدار در جنگ است و دستبرتر در میدان را کسی دارد که مجهز به پیشرفتهترین ابزار و فناوریهای تهاجمی و دفاعی باشد.
🔸در مقابل، در مکتب انقلاب اسلامی، ابزارها و فناوریها هرچند مهم و اساسیاند و نباید در کسب آنها کوچکترین و تردیدی داشت اما آنچه مرکز ثقل قدرت و عامل اقتدار آفرینی در میدان است، ایمان به خدا و معاد نیروهای میدان و همراهی ملتها و مستضعفان جهان است.
🔹بر این اساس عملیات وعده صادق ۲ و حمله ایران به سرزمینهای اشغالی، برای رژیم صهیونیستی بسیار سنگینتر و نگرانکنندهتر از شهادت سید حسن نصرالله برای جبهه مقاومت است. چون #گنبد_آهنین و مجموعه پدافندی برای اسرائیل، بزرگترین و مهمترین عنصر در قدرت نظامی و اقتدار سیاسی آنها بود که بواسطه آن برای خود یک هیمنهی داخلی و ساخته بود و در رسانهها و مجامع بینالمللی خود را یک رژیم شکستناپذیر جلوه داده بود. اما با عملیات وعدهی صادق ۲ این همینه به طور کاملا فرو ریخت و #گنبد_آهنین به عنوان نقطه ثقل و محور اقتدار اسرائیل #به_درک واصل شد.
🔸در واقع ایران اسلامی با عملیات وعده صادق ۲، توانست ضربهای بسیار بزرگ و جبران نشدنی به رژیم صهیونیزم وارد کند که هیچ جایگزینی ندارد مگر آنکه دست به دامن آمریکا و ناتو شود و به اعتبار آنها بتواند به خود تنفس مصنوعی بدهد.
🔹اما در مقابل، هرچند علامه مجاهد سید حسن نصرالله (رضوان الله تعالی علیه) برای ایران و جبهه مقاومت یک فرماندهی بزرگ و پرچمدار مقاومت بود و شخص او بسیار مهم و محوری بود اما با شهادت او، جبهه مقاومت تضعیف نخواهد شد چون سید حسن نصرالله یک شخص نبود بلکه یک راه و مکتب است که با شهادت، تمام نمیشود بلکه تکثیر میشود و هر جوان مسلمان جبهه مقاومت میتواند به یک سید حسن نصرالله جدید تبدیل شود. بنابراین با شهادت قهرمان مقاومت، خون تازهای در رگهای جبهه مقاومت جاری شد و موفقیت عملیات وعده صادق ۲ و موج شادی همهی مردم منطقه و مستضعفان جهان، نشانهای بر این تازه شدن و آغاز #عصر_نصرالله است.
🔸آیت الله العظمی خامنهای امروز فرمودند:
«اگرچه عزاداریم اما عزای ما به معنی ماتم گرفتن و افسرده شدن و گوشهنشینی نیست بلکه عزای ما از جنس عزای حضرت سیدالشهداء علیهالسلام است یعنی #زنده_کننده و #پیش_برنده و #شوقآفرین برای کار و پیشرفت است و این پیام باید در دل و جان ما واقعاً نفوذ پیدا کند.» ۱۱مهر ۱۴۰۳
✍ سید مهدی موسوی (دکترای فلسفه علوم اجتماعی)
#قدرت
#مقاومت
#عقلانیت_انقلاب_اسلامی
#سید_حسن_نصرالله
#فلسفه_جنگ
#گنبد_آهنین
#عصر_نصرالله
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/2121
مثل همیشه:
✔️قرآنی و توحیدی
✔️منطقی و عقلانی
✔️ مطمئن و آرام
✔️پر قدرت و با صلابت
✔️ راهبردی و بلندمدت
✔️وحدت ساز و اجماع آفرین
«در انجام وظیفه نه تعلل میکنیم و نه شتاب زده میشویم.»۱۴۰۳/۷/۱۳
#قدرت
#مقاومت
#عقلانیت_انقلاب_اسلامی
#سید_حسن_نصرالله
#فلسفه_جنگ
#عصر_نصرالله
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/2123
📌چرا در ایران، «نقد» را «تخریب» میفهمیم؟ و از «نقد» گریزانیم؟
❇️ بخش اول:
﴿فَبَشِّرْ عِبَادِ * الَّذِینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ: پس بندگان مرا بشارت ده! همان کسانى که سخنان [مختلف] را مىشنوند و پس [از نقادی و سنجش] از نیکوترین آنها پیروى مىکنند!﴾(الزّمر: ۱۷-۱۸).
🔸 قوام علم و جامعه به «نقد» مداوم و مستمر است که موجب زایندگی و پویایی و بقا علم و جامعه میشود. اگر نقد و بررسی عالمانهی اندیشهها و جریانهای فعال فکری، فرهنگی و سیاسی در جامعهای بود، امکان نوآوری و خلاقیت و رشد و پیشرفت آن جامعه وجود دارد؛ چرا که با «نقد» و بررسی عالمانه است که سره از ناسره تشخیص داده میشود، «فرصتها» و «ظرفیتها» کشف میشود و امکان تقویت آن فراهم میشود و در عوض «تهدیدها» و «محدودیتها» شناخته میشود و زمینه خودآگاهی و بازسازی دوباره فراهم میشود.
🔹 به بهانههای مختلف سیاسی و اجتماعی همچون «جبهه بودن» و «تفاهم» و «همکاری» نمیتوان از «نقد» کنارهگیری کرد. چرا که نقد نه تنها هیچ منافاتی با همافزایی، نگاه جبهههای و تفاهم میان کنشکران اجتماعی ندارد بلکه لازمهی تفاهم و همکاری، همافزایی و همجبهگی است. در واقع بدون شناخت دقیق اندیشهها و جریانها و بدون «نقد» واقعی، جامعه به محافظهکاری، تعارف، مماشات مبتلا میشود و همین زمینه سستی، بیتفاوتی، «نفاق» و «دورویی» را فراهم میکند. چرا که افراد جرأت نقد رو در رو را از دست میدهند و به «غیبت» و «بدگویی پشتسر»، «نقزدن» و «نمامی» و «زیرآب زنی» روی میآورند. مثل روز روشن است که با محافظهکاری، تعارف، مماشات، مجامله و تفاهم صوری و جبههسازی شکلی، نمیتوان به سمت مردمسالاری، جامعهپردازی و تمدنسازی حرکت کرد. بلکه شرط ماتقدم هر تفاهم و جبههسازی «نقد» واقعی و کشف حقیقت هر اندیشه و جریان فعال اجتماعی است. نقدی صریح و آشکار، واقعی و منطقی، عادلانه و منصفانه، برآمده از مطالعه و تحقیق عمیق.
🔸 «نقد» به معنای «منفیبافی»، «تخریب» و «دشمنی» و «حذف» نیست. نقد به معنای عیبها و بدیها را دیدن و برجستهکردن نیست. بلکه «نقد» یعنی شناخت عمیق و دقیق اندیشهها و جریانها از زوایای مختلف و پی بردن به مبانی و بنیانهای نظری و چارچوب فکری و عملی صاحبان اندیشه و راهبران جریانها تا نقاط قوت از ضعف، ظرفیتها از تهدیدها، امکانها و محدودیتها، پیامدها و نتایج بازشناخته شود و با جایگذاری آن در سر جای خودش، از افراط و تفریط در برابر آن پرهیز شود، از قوتها و ظرفیتهای آن در موضع خودش استفاده شود و با مطرح کردن نقصها و محدودیتها و انذار تهدیدها و پیامدهای مخرب آن اندیشه و جریان در آینده، ضرورت اصلاح و با اندیشی را تذکر دهد و به بازخوانی و بازسازی اندیشهها و جریانها کمک کند. و به افراد و جامعه کمک کند تا از احساسات و افراط و تفریط خارج شود و نسبت خود را با اندیشهها و جریانها بر اساس واقعیتها و ظرفیتها تنظیم و تدبیر کنند.
🔸«نقد» و تحلیل عالمانهی اندیشهها و جریانها، در گرو تمایزگذاری و دسته بندی منطقی و جریانی آن اندیشهها و جریانها در قالبها و صورتهایی است تا شباهت و تفاوتهای اندیشهها با یکدیگر شناخته شود و همافزایی میان آنها و یا تقابلها و تضادهای زیربنایی و یا روبنایی میان آنها شناخته شود. بدون تمایزگذاری و دستهبندی منطقی جریانها امکان کشف و بررسی شباهتها و تفاوتهای اندیشهها و تحلیل عمیق مبانی و پیامدهای آنان وجود ندارد. لذا «نقد» در گرو، جریان شناسی، تمایزگذاری، طبقهبندی و دستهبندی اندیشهها و جریانهاست. البته روشن است که این مهم با استفاده کامل از منابع مکتوب و تحلیل دقیق سیره و عملکرد آن اندیشهها و جریانها ممکن است و نباید به یک سلسله احتمالات ذهنی اعتماد کرد.
🔹 «نقد» کردن و «نقد» شنیدن نشانهای از «بلوغ عقلی» و «رشد فکری» فردی و اجتماعی و خروج از «ظاهربینی» و «سطحینگری» است. چرا انسان بالغ شده و رشد یافته است که از مواجهه احساسی و سیاسی با اندیشهها و جریانها فاصله میگیرد و با عقل و منطق با هر اندیشه و جریانی مواجه میشود و میداند که هیچ اندیشه و جریانی به تمام حقیقت دسترسی ندارد و علاوه بر ظرفیتها از محدودیتهایی نیز برخوردار است که اگر به درستی شناخته نشود میتواند در آینده پیامدهای خطرناکی داشته باشد. بخصوص کسانی که از «خودآگاهی تاریخی» برخوردارند میدانند که ریشه بسیاری از تغییرات اجتماعی و تحولات تاریخی، اختلافات فکری و معرفتی است که اگر به موقع شناخته میشد و پاسخ مناسبی به مشکله و مسئلهی آنها داده میشد تاریخ به گونهی دیگری رقم میخورد.
🛑 ادامه دارد ...
#نقد
#جریان_شناسی
#عقلانیت
#عقلانیت_انقلاب_اسلامی
✍ سید مهدی موسوی
۱۲مهر ۱۴۰۳
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/2129
📌چرا در ایران، «نقد» را «تخریب» میفهمیم؟ و از «نقد» گریزانیم؟
❇️ بخش دوم:
🔸 در فرهنگ قرآن کریم و مکتب اهلبیت (علیهمالسلام) «نقد» و «نقادی» و «جدال احسن» بسیار ارزش دارد و در آیات و روایات متعددی به اهمیت آن و بایستگیهای آن پرداخته شده است، چرا که براساس عقلانیت اسلامی، نقد و نقادی، مقایسه و سنجش موجب شناخت بهتر حقایق، ظرفیتها و تجمیع اندیشهها و تعمیق نظریات میشود و انسان را از ضلالت و گمراهی، حماقت، سادهلوحی و سطحیاندیشی، پیروی کردن و تقلید کورکورانه از اندیشهها و جریانهای مختلف باز میدارد بخصوص اندیشهها و جریانهایی که به ظاهر مذهبی و انقلابی هستند و حتی آتش آنها از مذهبیون و انقلابیون حقیقی هم تندتر است و به ستیز و تضاد با مخالفان و دشمنان مشغولند. در حالی که به لحاظ مبنایی و زیربنایی چندان هماهنگ با جریان اصیل حق و حقیقت نیستند.
به طور نمونه چند مورداز آیات و روایات مربوطه ذکر میشود:
✔️خداوند در قرآن خطاب به پیامبر (ص) میفرماید:
﴿اُدْعُ إِلِى سَبِیلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُم بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّکَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِیلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِینَ؛(النّحل/125).
با حکمت و اندرز نیکو، به راه پروردگارت دعوت نما و با آنها به روشى که نیکوتر است، استدلال و مناظره کن! پروردگارت از همگان بهتر مىداند چه کسى از راه او گمراه شده است و او به هدایتیافتگان داناتر است﴾
✔️در جوامع روایی از حضرت عیسی(ع) چنین نقل شده است:
«خُذُوا الحَقَّ مِن أَهلِ البَاطِلِ وَ لاَ تَأخُذُوا البَاطِلَ مِن أَهلِ الحَقِّ، کُونُوا نَقَّادَ الکَلاَمِ؛[بحارالانوار، ج 2: 96]
حق را از اهل باطل بپذیرید، ولی باطل را از اهل حق نگیرید، از نقّادان در کلام و سخن باشید»
✔️ امام علی (عليه السلام) فرمودند:
مَنِ استَقبَلَ وُجوهَ الآراءِ عَرَفَ مَواقِعَ الخَطَأِ . [نهج البلاغة: الحكمة 173]
هر كس از آراى گوناگون استقبال کند، جايگاههاى خطا (نادرست انديشى) را باز شناسد .
✔️ از حضرت نقل شده که به فرزندش محمد بن حنفیه مى فرماید:
«اضْمُمْ آراءَ الرِّجالِ بَعْضَها إلى بَعْض ثُمَّ اخْتَرْ أقْرَبَها إلَى الصَّوابِ وَأبْعَدَها مِنَ الاْرْتِیابِ؛ [من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 384]
آراى عالمان را در کنار دیگرى قرار بده [و مقایسه و نقادی کند] سپس آن رأى را که به حقیقت نزدیکتر و از خطا دورتر است انتخاب کن».
✔️امام حسین (علیه السلام) میفرماید:
«مِن دَلائِلِ العالِمِ إنتقادَةِ لِحَدِیثِه وَ عِلمِه بِحَقائِقَ فُنونِ النَّظَر؛[بحارالانوار، ج75، ص119]
از نشانههای عالم، نقد سخن و اندیشه خود و آگاهی از نظرات مختلف است.»
✔️امام الصادق عليه السلام:
أحَبُّ إخواني إلَيَ مَن أهدى إلَيَ عُيوبي. [الكافي ج 2 ص 639، تحف العقول ص 366]
محبوبترينِ دوستان من، كسى است كه عيبهايم را به من هديه دهد.
🔹 در فرهنگ اسلامی، هیچ کس از نقد و بهرهمندی از نظرات دیگران مبرا نیست تا جایی که حضرت امام علی(ع) میفرماید:
«فَلاَ تَکفُوا عَنِّی مَقَالَةً بِحَقٍّ أَو مَشوِرَةٍ بِعَدلٍ، فَإِنِّی لَستُ فِی نَفسِی بِفَوقٍ أَن أُخطِی، وَ لاَ آمَنَ ذَلِکَ مِن فِعلِی، اللهُ أَن یَکفِی اللهُ مِن نَفسِی مَا هُوَ أَملِکُ بِهِ مِنِّی» (نهجالبلاغه خ 216).
نسبت به من ازگفتن حق یا مشورت درعدالت توقف نکنید که نه من برتر از آنم که خطا کنم و نه در کار خویش از خطا ایمنم، مگر که خدا مرا درکار نفس کفایت کند که از من بر من تواناتر است.
این کلام امیرالمومنین (علیه السلام) سند واضح و شفافی دربیان مسئولیت اجتماعی همگان درباب بیان حق ومشورت درباب عدل نسبت به همگان حتی نسبت به شخصیتی درجایگاه امیرالمومنین.
🔹 خلاصه اینکه شکلگیری وقوام جامعه وحکومت اسلامی و «مردمسالاری دینی» در گرو، استقرار فرهنگ نقد و انتقاد، مشاوره و نصیحت و تذکار عمومی است و این مقوله نه یک امر فرعی بلکه یک «مسئولیت اجتماعی» است که در دو اصل «امر به معروف» و«نهی از منکر» جنبه شرعی به خود گرفته است و جزء واجبات اساسی جامعه است به نحوی که در قرآن کریم آن را شرط ولایت اجتماعی مؤمنان معرفی کرده است:
«وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَيُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَيُطِيعُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ أُولَٰئِكَ سَيَرْحَمُهُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ» (توبه ٧١)
در این آیه به روشنی مشخص است که ولایت اجتماعی مؤمنان در گرو، امر به معروف و نهی از منکر است.
🛑 ادامه دارد ...
#نقد
#جریان_شناسی
#عقلانیت
#عقلانیت_انقلاب_اسلامی
✍ سید مهدی موسوی
۱۲مهر ۱۴۰۳
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/2130
📌چرا در ایران، «نقد» را «تخریب» میفهمیم؟ و از «نقد» گریزانیم؟
❇️ بخش سوم:
🔸 هدف اصلی از «امر به معروف» و «نهی از منکر» جلوگیری از اختلاف و تفرقه در جامعه است که این اختلاف ناشی از تحریف مکتب فکری و معارف بنیادین جامعه است.
«وَلْتَكُن مِّنكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ / وَلَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ تَفَرَّقُوا وَاخْتَلَفُوا مِن بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ الْبَيِّنَاتُ وَأُولَٰئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ» (آل عمران: ۱۰۴ -۱۰۵)
در فرهنگ قرآنی، اختلافات برآمده از تحریف و تفسیر به رأی مکتب فکری اسلام و انقطاع از تاریخ و هویت اسلامی را عامل ضعف قوا و تشتت نیروها میشود که میبایست با «نقد» و بررسی جوانب مختلف اندیشهها و جریانها در مقابل این انحرافها و تحریفها گرفته شود. روشن است که بسیاری از این انحرافات و تحریفات نه برآمده از «قبح فاعلی» و انگیزههای ناپاک است بلکه ناشی از «قبح فعلی» و روش غلط انتخاب شده و انقطاع از تاریخ و علوم اسلامی است.
🔹 علی رغم همهی نکات ذکر شده، همچنان در فضای فکری و فرهنگی ایران و بخصوص بسیاری از مذهبیها، «نقد» علمی و منطقی اندیشهها و جریانهای مدعی انقلابیگری، «تخریب» و «منفی بافی» و «فحش» و ... فهم میشود و شنیدن هیچ نقدی را نسبت به برخی از اندیشهها و جریانهای که به آن علاقهمند است یا آن را مذهبی و انقلابی میپندارد به خود اجازه نمیدهند و هر نقدی نسبت به آنها برآمده از «خصومتهای شخصی» و «حب و بغضهای سیاسی» میپندارند.
🔸جالبتر اینکه، بارها شده است که در مباحث علمی شناخت اندیشهها و جریانهای معاصر و تبیین نسبت آنها با انقلاب اسلامی، متفکران و نویسندگان و مصلحان مختلفی طبقهبندی منطقی شدهاند و بعد از بررسی آثار و اندیشهها و عملکردها، از صدها نفر از علمای فرزانه و بزرگان صاحبنام تعریف و تمجید شده است و دهها نفر به عنوان مرجع فکری و اندیشمند تراز انقلاب اسلامی معرفی شده است و در این بین، به نقد و بررسی عالمانه و منطقی افراد دیگری اشاره شده است - که عموما متوسطین علمی با گرایشهایی مختلف اما دارای رسانههای قوی و پیروان فدایی هستند - و به نسبت سنجی مبانی فکری آنها با مثلاً مکتب فکری انقلاب اسلامی و آینده جامعهی اسلامی پرداخته شده است و بعد از نقد و بررسی، اشکالات و نواقص اندیشهی آنها و پیامدهای خطرناک احتمالی آنها برای انقلاب و جامعه در آینده بیان شده است اما به جای شکلگیری بحث وگفتگو و مطالعه و تحقیق، سریعا با واکنشهای تند برخی از مخاطبان در کلاسها و جلسات و همچنین بدگویی و غیبت و تهمت پشتسر گوینده مواجهه میشود و اینگونه القا میشود که «فلانی همه را تخریب کرد و کنار گذاشت و هیچ کس نماند و...» برخی هم این نقدها را «خصومت شخصی» میدانند و بعضی آن را «موجب اختلاف و تفرقه در جبهه انقلاب اسلامی میخوانند که آب به آسیاب دشمن است.» خلاصه کمتر کسی آمد و یک نقد عالمانه از نقدهای علمی و منطقی انجام شده ارائه کرد تا باب گفتگو و مباحثهی انتقادی باز شود و ابعاد و زوایای مختلف یک اندیشه و جریان کنکاش شود و سره از ناسره بازشناخته شود.
🔸 به هر حال ما در جمهوری اسلامی برخلاف سالهای مبارزه، با یک رویه غلط روبرو هستیم و آن این است که هاله قدسی به دور افراد مختلف مدعی انقلابیگری میپیچانیم و هر فرد صاحب منبر و کرسی را بر مسند متفکر و نظریه پرداز و راهبر انقلاب مینشانیم و اجازه نقد و بررسی آرا و اندیشههای آنها و تبیین پیامدها و نتایج بلند مدت آنها را به بهانههای اخلاقی، سیاسی، اجتماعی نمیدهیم. به تعبیر دیگر به محافظهکاری و خودسانسوری نسبت به برخی از جریانهای مذهبی و مدعی انقلابیگری به بهانه «جبههسازی»، «کار جمعی»، «رعایت اخلاق»، «تفاهم»، «تحمل» و امثال این بهانهها روی میآوریم. اما حقیقت امر این است که در برخی موارد این محافظهکاری ریشه در منفعتشخصی و حفظ اعتبار و جایگاه اجتماعی و رسانهای خودمان دارد. بسیاری از اهل درک و فهم، خود را از «نقد» واقعی اندیشهها و جریانهای مذهبی، مدعیانقلابیگری، چپاسلامی کنار کشیدهاند و فقط به نقد تند و تیز غربگرایان و جریانهای لیبرالیستی مشغولند. در چنین فضایی، امکان تبیین اندیشههای اصیل انقلاب و مبانی فلسفی و فقاهتی آن و مرزگذاری با سایر اندیشههای صوفیانه و یا چپگرایانه وجود ندارد و کوچکترین نقدی هم، بسیار زیاد، سنگین، سخت و خشن فهم میشود. چون همگان به وضع موجود راضیاند و چشم بر حقایق پوشیدهاند لذا همان آن یک «نقد»، بزرگ و سنگین و سخت و غیر معمول و غیر واقعی جلوه میکند.
🛑 ادامه دارد ...
#نقد
#جریان_شناسی
#عقلانیت
#عقلانیت_انقلاب_اسلامی
✍ سید مهدی موسوی
۱۲مهر ۱۴۰۳
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/2131
📌چرا در ایران، «نقد» را «تخریب» میفهمیم؟ و از «نقد» گریزانیم؟
❇️ بخش چهارم:
🔸 متاسفانه از گذشته خودمان درس نگرفتهایم و به بررسی بتسازیهای دهه شصت پیرامون برخی از روحانیون معروف، سخنگویان و دولتمردان و هالهسازیهای قدسی پیرامون امثال احمدینژادها در دهه هشتاد نپرداختهایم و از ضررهایی که به انقلاب و نظام تحمیل کردهایم عبرت نگرفتهایم و صرفا مشکل را در آن افراد دانستهایم و به ریشههای فکری و فرهنگی سقوط آنها که همین بتسازیها، مقدسپنداریها، متفکر سازی و قهرمان سازی هاست توجه نکردهایم. اگر خوب توجه کنیم میبینیم که این ما بودیم که آن افراد را از جایگاه خود خارج کردیم و در یک جایگاه بالاتری نشاندیم و انتظارات و توقعات زیادی در جامعه نسبت به آنها ایجاد کردیم و نهایت این شد که چون تطابقی میان شخصیت آن افراد با جایگاه تعریف شده وجود نداشت موجب ریزش افراد و انحراف مجموعهها شد.
🔹این رویه، ناشی از چند مشکله اساسی در فضای فکری و فرهنگی ما ایرانیان است که میبایست برای آن فکری کرد و به اصلاح ساختارهای فکری و فرهنگی جامعه پرداخت:
✔️ ۱. ضعف مطالعه در جامعه و اعتماد به شنیدهها
یکی از مشکلات اساسی جامعه ما، ضعف مطالعه و بیگانه بودن عموم مردم با کتاب و کتابخوانی است. سرانه بسیار پایین مطالعه در ایران و تزئینی بودن علم و اندیشه و اکتفا به شنیدهها در میان افراد و جریانهای مختلف موجب سطحیشدن و ظاهربینی مفرط نیروهای مختلف شده است و کمتر به مطالعه آثار علمی و پژوهشی جریانها و گروهها میپردازند لذا نمیتوانند به بنیادهای نظری جریانها راه پیدا کنند و برای تحلیل افراد و جریانهای صرفا به برون دادها و روبناهای شعاری و رسانهای اکتفا میکنند. از این رو، اگر یک فردی در رسانهها به عنوان چهره انقلابی شناسانده شود عموم جامعه به سرعت به او اعتماد میکنند و هرگونه نقد و بررسی علمی و منطقی اندیشهها و پیشبینی پیامدهای خطرناک آن اندیشه و جریان را بر نمیتابد.
✔️ ۲. نشناختن تاثیرهای مثبت «نقد» در جامعهپردازی و تمدنسازی
در فرهنگ عمومی ما ایرانیان، تعریف صحیح و درستی از «نقد» منتشر نشده است و کمتر درباره آثار و ثمرات علمی و عملی آن بحث شده است. هرگاه نامی از «نقد» برده میشود در ذهن افراد سریعا مفاهیمی همچون «تعریض»، «تخریب»، «کنار گذاشتن»، «خصومت شخصی»، «وحدت شکنی»، «منفیبافی» و... تداعی میشود واز ترکیب این امور، تلقی بسیار منفی در جامعه و اذهان عمومی نسبت به «نقد» و«ناقد» شکل میگیرد.
✔️ ۳. عدم نهادینه شدن فرهنگ «نقد» و «انتقاد» در جامعه به عنوان یک ارزش اجتماعی
بجهت مشکلات معرفتشناختی در فرهنگ عمومی نسبت به «نقد»، نتیجه این شده است که «نقد» یک مؤلفهی اخلاقی و ارزش اجتماعی فهم نمیشود و هرگونه نقد امر ضداخلاقی و ضد اجتماعی فهم شود. اگر در فرهنگ عمومی این بلوغ شکل نگیرد که نقد و نقادی یک ارزش اخلاقی و هنحار اجتماعی است راه برای «نقد» باز نمیشود و محافظه کاری و نفاق بر جامعه مسلط میشود.
✔️ ۴. ضعف نگاه تشکیکی و سلسله مراتبی به پدیدهها و سیاه و سفید دیدن اندیشهها و جریانها
از دیگر ریشههای گریز از نقد و انتقاد در جامعهی ما، ضعف نگاه تشکیکی و سلسله مراتبی به اندیشها، جریانها و پدیدههای اجتماعی است. به همین جهت، همه چیز ذیل خیر و شر، حق و باطل، سیاه و سفید دستهبندی میشود، لذا اگر چیزی سر مطلق نبود پس حتما خیر مطلق است. مثلاً اگر کسی دشمن نبود پس حتما دوست خوبی است و میتوانم به او اعتماد کنم تا همه انتظارات و توقعات من را برطرف کند اما اگر نتوانست برخی از انتظارات و توقعات من را برطرف کند و یا خلاف میل من رفتار کرد، پس او خوب و قابل اعتماد نیست و باید سریع از او جدا شوم.
در حالیکه براساس مکتب فکری انقلاب اسلامی، همه امور این جهانی، دارای سلسله مراتب تشکیکی، چند لایه و چند سطحی است. بر این مبنا، هم «انقلاب اسلامی» یک پدیدهی چند لایه و چندی سطحی است که آحاد جامعه را میتوان در نسبت با آن طبقهبندی و در ردیف انقلابیون جای دارد و برای آنها نقش روشنی تعریف کرد و هم اندیشهها و جریانها، امری چند لایه و چند سطحی است، زیربناهای معرفتی و نظری دارند و روبناهای رفتاری و اقدامی؛ ممکن است از حیث زیر بناهای معرفتی با انقلاب اسلامی غیرهمسو باشد اما در برخی از روبناها خیلی هم انقلابی دو آتیشه باشد و میتواند بالعکس هم ممکن باشد یعنی مبانی کاملا همسو و هماهنگ با انقلاب اسلامی باشد اما آن کنشگری فعال و پرشور میدانی را نداشته باشد. پیش از این در یادداشتی مستقل درباره «تشکیک انقلابیگری» و منطق نقادی فکر و عملکرد کنشگران انقلابی مطالب عرض شد که تکرار نمیشود. (اینجا)
🛑 ادامه دارد ...
#نقد
#جریان_شناسی
#عقلانیت
#عقلانیت_انقلاب_اسلامی
✍ سید مهدی موسوی
۱۲مهر ۱۴۰۳
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/2132
📌چرا در ایران، «نقد» را «تخریب» میفهمیم؟ و از «نقد» گریزانیم؟
❇️ بخش پنجم و پایانی:
🔸در پایان این یادداشتها خوب است بار دیگر به طور عمیق و دقیق پاسخ حضرت آیتالله خامنهای به نامه جمعی از دانش آموختگان و پژوهشگران حوزه علمیه در مورد کرسیهای نظریهپردازی در تاریخ ۱۳۸۱/۱۱/۱۶ مطالعه شود و به اهمیت نقد واقعی و انتقاد علمی بر پایه سه اصل ازادی، منطق و اخلاق در مکتب فکری انقلاب اسلامی پی برد و خود را با آن تطبیق داد.
🔹بخشی از آن نامه از این قرار است:
✔️نباید از «آزادی» ترسید و از «مناظره» گریخت و «نقد و انتقاد» را به کالای قاچاق و یا امری تشریفاتی، تبدیل کرد چنانچه نباید بجای مناظره، به «جدال و مراء»، گرفتار آمد و بجای آزادی، به دام هتاکی و مسئولیت گریزی لغزید.
✔️آن روز که سهم «آزادی»، سهم «اخلاق» و سهم «منطق»، همه یکجا و در کنار یکدیگر اداء شود، آغاز روند خلاقیت علمی و تفکر بالنده دینی در این جامعه است و کلید جنبش «تولید نرمافزار علمی و دینی» در کلیه علوم و معارف دانشگاهی و حوزوی زده شده است.
✔️بی شک آزادیخواهی و مطالبه فرصتی برای اندیشیدن و برای بیان اندیشه توأم با رعایت «ادب استفاده از آزادی»، یک مطالبه اسلامی است و «آزادی تفکر، قلم و بیان»، نه یک شعار تبلیغاتی بلکه از اهداف اصلی انقلاب اسلامی است.
✔️ من عمیقا متأسفم که برخی میان مرداب «سکوت و جمود» با گرداب «هرزهگوئی و کفرگوئی»، طریق سومی نمیشناسند و گمان میکنند که برای پرهیز از هر یک از این دو، باید به دام دیگری افتاد.
✔️حال آنکه انقلاب اسلامی آمد تا هم «فرهنگ خفقان و سرجنبانیدن و جمود» و هم «فرهنگ آزادی بیمهار و خودخواهانه غربی» را نقد و اصلاح کند و فضائی بسازد که در آن، «آزادی بیان»، مقید به «منطق و اخلاق و حقوق معنوی و مادی دیگران» و نه به هیچ چیز دیگری ، تبدیل به فرهنگ اجتماعی و حکومتی گردد و حریت و تعادل و عقلانیت و انصاف، سکه رائج شود تا همه اندیشهها در همه حوزهها فعال و برانگیخته گردند و «زاد و ولد فرهنگی» که به تعبیر روایات پیامبر اکرم (ص) و اهلبیت ایشان (علیهم السلام)، محصول «تضارب آراء و عقول» است، عادت ثانوی نخبگان و اندیشهوران گردد.
✔️بویژه که فرهنگ اسلامی و تمدن اسلامی همواره در مصاف با معضلات جدید و نیز در چالش با مکاتب و تمدنهای دیگر، شکفته است و پاسخ به شبهه نیز بدون شناخت شبهه، ناممکن است.
✔️اما متأسفانه گروهی بدنبال سیاستزدگی و گروهی بدنبال سیاستزدائی، دائما تبدیل فضای فرهنگی کشور را به سکوت مرداب گونه یا تلاطم گردابوار، میخواهند تا در این بلبشو، فقط صاحبان قدرت و ثروت و تریبون، بتوانند تأثیرگذار و جریانساز باشند و سطح تفکر اجتماعی را پائین آورده و همه فرصت ملی را هدر دهند و اعصاب ملت را بفرسایند و درگیریهای غلط و منحط قبیلهای یا فرهنگ فاسد بیگانه را رواج دهند و در نتیجه صاحبان خرد و احساس، ساکت و مسکوت بمانند و صاحبدلان و خردمندان، برکنار و در حاشیه مانده و منزوی، خسته و فراموش شوند.
✔️در چنین فضائی، جامعه به جلو نخواهد رفت و دعواها، تکراری و ثابت و سطحی و نازل میگردد، هیچ فکری تولید و حرف تازهای گفته نمیشود، عدهای مدام خود را تکرار میکنند و عدهای دیگر تنها غرب را ترجمه میکنند و جامعه و حکومت نیز که تابع نخبگان خویشاند، دچار انفعال و عقبگرد میشوند.
✔️چنانچه در نامه خود توجه کردهاید، برای بیدار کردن عقل جمعی، چارهای جز مشاوره و مناظره نیست و بدون فضای انتقادی سالم و بدون آزادی بیان و گفتگوی آزاد با «حمایت حکومت اسلامی» و «هدایت علماء و صاحبنظران»، تولید علم و اندیشه دینی و در نتیجه، تمدنسازی و جامعهپردازی، ناممکن یا بسیار مشکل خواهد بود. برای علاج بیماریها و هتاکیها و مهار هرج و مرج فرهنگی نیز بهترین راه، همین است که آزادی بیان در چارچوب قانون و تولید نظریه در چارچوب اسلام، حمایت و نهادینه شود.
✔️بنظر میرسد که هر سه روش پیشنهادی شما یعنی تشکیل 1) «کرسیهای نظریهپردازی» 2) «کرسیهای پاسخ به سؤالات و شبهات» و 3) «کرسیهای نقد و مناظره»، روشهائی عملی و معقول باشند و خوبست که حمایت و مدیریت شوند بنحوی که هر چه بیشتر، مجال علم، گسترش یافته و فضا بر دکانداران و فریبکاران و راهزنان راه علم و دین، تنگتر شود.
۱۳۸۱/۱۱/۱۶
🛑 پایان
#نقد
#جریان_شناسی
#عقلانیت
#عقلانیت_انقلاب_اسلامی
✍ سید مهدی موسوی
۱۲مهر ۱۴۰۳
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/2133
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
📌 مدرسه عرفانی امام خمینی (ره)
استاد: علامه مجاهد فخر اسلام حضرت سید حسن نصرالله (رضوان الله تعالی علیه)
(طرح کلی اندیشه اسلامی در دو دقیقه)
#مدرسه_تربیتی_امام_خمینی
#مدرسه_عرفانی_امام_خمینی
#سید_حسن_نصرالله
#مقاومت
#عقلانیت_انقلاب_اسلامی
#فلسفه_جنگ
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/2135
📌 ذات طلبگی و دانشجویی
🔹حیات علم و قوام دانشجویی و طلبگی به «نقد» است. اگر طلبه و یا دانشجویی هیچ نقدی به جریانها و گروههای مختلف نداشت و در حاشیه کتابها تعلیقه انتقادی نزد، #نشانه خروج از ذات طلبگی و دانشجویی و ورود به میدان تقلید و ارادت است.
🔸 اگر طلبه یا دانشجویی، زمینههایی دستیابی به قدرت و قوت عقلانیت انتقادی را در خود فراهم نکرد و نتوانست به کتابها و جریانهای مختلف اشکال وارد کند و افقهای جدید در معرفت و علم را بگشاید نشانه این است که درست درس نخوانده و مطالعه زیادی نداشته است و نتوانسته است به حقیقت راه پیدا کند.
🔹البته چنانکه بارها گفته شد، نقد و انتقاد نیاز به تحصیل عمیق در یک رشته و تلمذ در محضر استادان فن و انبوه خوانی در همان رشته و موضوع است که باید بر سه اصل #منطق، #آزادی و #اخلاق استوار باشد.
#نقد
#جریان_شناسی
#عقلانیت
#عقلانیت_انقلاب_اسلامی
✍ سید مهدی موسوی
۲۴ مهر ۱۴۰۳
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/2136
📌 چگونگی نقد نظریهها
🔹هر نظریهای مبتنی بر یک مبادی معرفتی، وقایع را به گونه ای تحلیل و شواهد را به طوری تنظیم میکند که از انسجام درونی برخوردار باشد و برای مخاطب قابل پذیرش باشد. لذا هر نظریه اجتماعی را فی نفسه بنگریم میبینم که کاملا درست است اما اگر با مبانی هستی شناسی و انسان شناسی خودمان بدان نظریه نظر کنیم، با تضادها و تناقضهای مختلفی در متن آن نظریه با مبانی ما و یا با ناکارآمدی آن در حل برخی از جوانب مسائل روبرو میشویم و ضرورتا به ناقص بودن و ناکارآمدی آن نظریه در تحلیل پدیدهها میرسیم.
🔸بنابراین بهترین روش برای نقد نظریهها و تحلیل اندیشهها، مراجعه به مبانی فکری و زیرساختهای نظری آن است تا میزان استحکام نظریه و ساختمانی که بر آن بنا شده است را بتوان تحلیل و ارزیابی کرد.
🔹متاسفانه امروز در تحلیل نظریهها، صرفا به روبناها و خروجیها توجه میشود و بر اساس همان افراد و نظریهها تقدیس و تخریب میشوند. این مسیر صحیحی نیست و امکان فهم و تحلیل نظریهها و اندیشهها را فراهم نمیکند که هیچ، موجبات گمراهی و اشتباه در تحلیل و محاسبات را هم در پی خواهد داشت.
🔸 بنابراین برای تحلیل و سنجش افراد، نظریهها و جریانها، ابتدا باید مبانی معرفتی و زیرساختهای نظری (معرفت شناسی، هستیشناسی، انسانشناسی) خودمان را از منابع اصیل و دقیق مشخص کنیم. در گام دوم به شناخت مبانی معرفتی نظریه و جریان مورد مطالعه، بپردازیم و در کام سوم به مقایسه و تحلیل بپردازیم.
🔹 مقام معظم رهبری بارها فرمودهاند که بهترین منبع برای شناخت مبانی معرفتی و زیرساختهای نظری انقلاب اسلامی، مجموعه آثار استاد شهید آیت الله مطهری است و با مراجعه عمیق و مطالعه مداوم آن میتوان به نظام فکری انقلاب دست یافت تا با درک صحیح از هستی و انسان شناسی اسلامی، امکان تحلیل پدیدههای اجتماعی و انقلاب اسلامی فراهم شود.
#نقد
#انتقاد
#تفکر_انتقادی
#جریان_شناسی
#شهید_مطهری
#عقلانیت_انقلاب_اسلامی
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/2167
📌 چگونگی امکان جمع میان نقد و وحدت
🔹بعد از نگارش یادداشت کوتاه «نشانهای از انحطاط فرهنگ و عقلانیت» یکی مخاطبین عزیز، پرسشی را مطرح کردند که اصل پرسش و پاسخ آن تقدیم حضور میشود:
🛑 پرسش:
حضرت آقا بر وحدت و عدم تفرقه در میان گروهها و جریانهای انقلاب تاکید دارند و این با ضرورت اهمیت نقد و انتقاد چگونه قابل جمع است؟ آیا برای تحقق وحدت جبههای میان انقلابیون نباید سکوت کرد و در برابر اصلاحطلبان و منتقدان از اختلافات فکری و نظری خودمان حرف نزنیم؟
❇️ پاسخ:
از مسلمات مکتب فکری انقلاب اسلامی، وحدت جامع و همهجانبه برای حفظ اسلام، نظام و ایران اسلامی و تقویت مسلمانان جهان است.
در نظام فکری امام خمینی (رضوان الله تعالی علیه) و آیتالله العظمی خامنهای(دامت برکاته)، وحدت یک راهبرد (استراتژی) اصلی و اصل محوری در #عقلانیت_انقلاب_اسلامی است نه یک تاکتیک و قراداد اجتماعی خُرد و قبیلهگرایانه برای حفظ منافع حزبی و گروهی. اندیشهی وحدت گزینشی نیست.
وحدت در همهی سطوح کلان و خرد آن مقصود است و باید به همه سطوح آن توجه داشت و به همه لوازم آن پایبند بود:
✔️میان همه آحاد ملت،
✔️میان اقوام و مذاهب،
✔️میان همهی احزاب و گروههای سیاسی درون نظام با گرایشهای متنوع،
✔️میان ملت و دولت،
✔️میان دولت و مجلس و قوه قضائیه،
✔️میان حوزه و دانشگاه،
✔️میان پیشرفت و عدالت،
✔️میان علم اسلامی و پیشرفت های بشری،
✔️میان امت اسلامی در راستای گسترش جبهه مقاومت بینالمللی.
و هرکس در هر لباس و جایگاهی که در میان همهی آحاد ملت، میان دولت و مجلس، میان حوزه و دانشگاه، میان پیشرفت و عدالت، میان علم اسلامی و تجربههای علمی بشری و میان امت اسلامی به هر بهانه سیاسی، مذهبی و ... #دوقطبی سازی و #اختلاف افکنی کند و تضاد و ستیز را در جامعه نهادینه کند و به هر جریان، جناح و گروه اجتماعی ، فرهنگی ، سیاسی همسو و یا غیر همسو، هرگونه توهین کند و تهمت بزند و به بهانههای واهی آنها را خارج از اصل انقلاب واسلام و نظام تفسیر کند قطعا #خائن است و وحدت و همبستگی اجتماعی رااز بین برده است و باید نزد همگان شناخته شوند ودر مقابل جریان اصیل انقلاب و مکتب وحدت بخش اسلام به درستی تبیین ومعرفی شود.
🔸نتیجه:
۱. وحدت همه آحاد جامعه وهمهی امت اسلامی مهم واساس است ونه فقط یک گروه خاص و هم حزبیها و هم گروههای خودمان؛
۲. تفرقه واختلافافکنی غلط است که محصول دوگانههای #تقدیس و #تخریب، #نفاق و #سکوت، #تکفیر و #تفسیق، #منفعتجویی و #جاهطلبی است و نه اصل متعالی و مترقی #نقد منصفانه و #انتقاد علمی وبررسی #منطقی و #تربیتی وبیان صریح و شفاف بدون نفاق که یک ضرورت مهم و اساسی برای رشد وبلوغ اجتماعی وشناخت جریانها و گروهها است تا هر کس سر جای خود قرار گیرد تا حق و عدالت تحقق یابد والا موجب هرج ومرج علمی، نفاق، دورویی، انحراف و التقاط میشود البته در لباس اسلام و انقلاب و ...؛
۳. لذا جریانها و اندیشههای غلطی که موجب اختلاف افکنی، دوقطبیهای کاذب در جامعه و میان امت اسلامی میشوند و به تحریف و تفسیر غلط مکتب اصیل انقلاب اسلامی مشغولند را -از هر طیف و گروهی که باشند- حتما باید نقد صریح و بررسی دقیق و برخورد منطقی و #تربیتی کرد تا بتوان ازوحدت وهمبستگی همه آحاد جامعه وپیوستگی ملت ودولت دفاع کرد.
۴. در برابر تفسیرهای غلط از مکتب فکری انقلاب اسلامی و تحریف اندیشههای امام ورهبری باید مجاهدان ایستاد وحقیقت متعالی آن مکتب را با مستندات دقیق وروش عالمانه ومجتهدانه برای آحاد جامعه شرح و تفسیر کرد. (جهاد تبیین).
۵. همه شواهد و قرائن در مکتب فکری انقلاب اسلامی و متفکران معاصر ما بر این نکته دلالت دارد که بزرگترین آفت و آسیب یک جامعه دینی، آفت درونی و عنصر #تحریف و غفلت از مبانی فکری و اصول بنیادین اسلام و انقلاب است و همه عوامل دیگر زمانی موثرند که جامعه از این جهت دچار مشکل و بحران شده باشد. به همین دلیل، حضرت آقا در عموم دیدارهای خود با جوانان، طلاب و دانشجویان بر ضرورت و اهمیت تعمیق بنیادهای فکری و تقویت نظام فکری و اعتقادی تاکید فراوان دارند و همه آنها را به مطالعه آثار استاد شهید آیت الله مطهری و برخی از حکیمان انقلاب توصیه میکنند و بارها فرموده اند که عامل انحراف و ریزش بسیاری از انقلابیون در سالهای قبل و بعد پیروزی انقلاب اسلامی، ضعف در بنیانهای اعتقادی و اعتماد به تفسیرهای غلط چپ و راست از اسلام بوده است.
۶. بر همین اساس، حضرت آقا، جهاد تبیین را یک ضرورت برای ادامه نظام اسلامی میدانند وطلاب وروحانیت را مسئول حفاظت از بنیانهای عقیدتی جامعه برهمان مبنای مکتب فکری امام، آثار علامه طباطبایی و شهید مطهری و شهید بهشتی معرفی میکنند وهرگونه تغییر آن مکتب فکری و فلسفی و فقاهتی را #کار_خطرناک و #تحول_غلط میخوانند وهمگان را از آن پرهیز میدهند.
https://eitaa.com/hekmat121/2191
هدایت شده از عقلانیت انقلاب اسلامی
📌تبیین نظریه مقاومت؛ وظیفه امروز روحانیت
حجت الاسلام دکتر سید مهدی موسوی استاد حوزه و دانشگاه گفت: روحانیت و طلاب وظیفه دارند نظریه مقاومت را براساس اندیشههای امام راحل و مقام معظم رهبری بهگونهای تبیین کنند که هر انسان آزادهای، هر انسان دردمند و دغدغهمندی با آن همراهی و یاری کند. این صرفاً اختصاص به شیعه ندارد، صرفاً اختصاص به مسلمین ندارد. بلکه نظریه مقاومت یک نظریه فطری و عقلانی و ریشهدار در حقوق بینالملل است.
متن کامل در:
https://rahamedia.net/?p=6461
❇️ #عقلانیت_انقلاب_اسلامی
https://eitaa.com/usul121/1711
📌جهاد تبیین و ضرورت تعمیق بنیانهای فکری
خروج از چپ و راست؛ افراط و تفریط
🎙آیت الله العظمی خامنه ای:
وظیفهی تبیین، امروز بر دوش همه است؛ از جمله بر دوش شما. اینکه بنده روی تبیین اینهمه تکیه میکنم، برای خاطر این است که امروز این جهاد کبیر به میزان زیادی متوقّف به تبیین است؛ تبیین، بیان کردن، روشنگری؛ امروز روشنگری لازم است. سعی کنید ذهنها را با عمقیابی، به اعماق حقایق و مسائل برسانید. این دانشگاه شما میتواند کارهای بزرگی را در این زمینه انجام بدهد و میتواند تبیین را یکی از برنامههای اساسی خودش قرار بدهد؛ هم در بین مجموعهی خودی، هم در قلمروِ وسیعتری، تا آنجایی که امکاناتش اجازه بدهد.
شعارهای انقلاب را باید حفظ کرد؛ این یکی از هدفها است. یکی از کارهای بزرگ و [یکی] از بخشهای بزرگ این جهاد عظیم -جهاد بزرگ- عبارت است از حفظ شعارهای انقلاب. شعارها هدفها را نشان میدهند، شعارها راه را به ما نشان میدهند، شعارها مثل علامتهایی هستند که در راه میگذارند برای اینکه انسان راه را اشتباه نکند؛ اَلیَمینُ وَ الیَسارُ مَضَلَّةٌ و الطَّریقُ الوُسطی هِیَ الجادَّة؛ به چپ و راست نغلتند، راه مستقیم و صراط مستقیم را بروند؛ هنر این شعارها این است، نقشش این است. در مورد این #شعارها و #حقایق هم فقط به #احساسات اکتفا نشود. من البتّه برای احساسات نقش زیادی قائلم، برای عواطف نقش زیادی قائلم، امّا کافی نیست؛ لازم است امّا کافی نیست. #عمق، #تعمّق و #ژرفنگری در همهی این شعارها باید وجود داشته باشد.
سعی کنید در مسائل #تعمّق کنید؛ وقتی #عمقیابی کردید، این #ایمانِ مستقر با هیچ نیرویی از شما جدا نخواهد شد.
مشکل اینهایی که میبینید یک روز #تندتر از همهی تندهایند و یک روز ۱۸۰ درجه به اینطرف میغلتند، #عمق نداشتن آن ایمان است.
داشتیم ما؛ اوایل انقلاب بعضیها بودند که آنچنان #تند و #آتشی بودند که انقلابیهای اصلی و قدیمی و سابقهدار را هم قبول نداشتند و به آنها هم ایراد میگرفتند امّا #سطحی بودند؛ این سطحیبودن بلای جانشان شد، از اینطرف ۱۸۰ درجه غلتیدند؛ مَمشایشان عوض شد. عمق و ژرفا [داشته باشید]؛ بروید در اعماق فکر و اندیشه و از راهنمایی استادهای صالح در این راه استفاده کنید.
✍بیانات در دانشگاه افسرى و تربیت پاسداری امام حسین علیهالسلام ، 3 / 3 /1395.
#چپ
#تندروی
#افراط
#عقلانیت_انقلاب_اسلامی
https://eitaa.com/hekmat121/2193
📌 الهیات متعالی انقلاب اسلامی
(مطهری همیشه زنده است و مطهریها ادامه دار هستند)
🔹در یکی از کانالها با استناد به کتابی از حمید دباشی (مدیر مطالعات کارشناسی ارشد در انستیتو ادبیات تطبیقی و جامعه در دانشگاه کلمبیا در شهر نیویورک) «الهیات نارضایتی» را «بنیاد ایدئولوژیک انقلاب اسلامی ایران» دانسته و استاد شهید مطهری را به ایدئولوژیپرداز نارضایتی تفسیر کرده است. در نهایت هم از نبود شهید مطهری در جامعه اسلامی برای گستراندن نارضایتی، تأسف خورده است و به نقد ائمه جمعه و جماعت پرداخته است.
🔸در پاسخ به این تفسیر چپگونه و ناصواب از انقلاب اسلامی چند مطلب به ذهن میرسد که عرض میشود:
۱. در تعریف یک پدیده باید اولا به فصل اخیر و عنصر اصلی اشاره کرد نه به برخی ویژگیهای میانی و مشترک با سایر جریانها و ثانیا باید از خود پدیده انتزاع شود و نه از ذهن مفسر.
انقلاب اسلامی خود دارای فلسفه و حکمت است و به تعریف دقیق خود پرداخته است و ذات خود را نمایان ساخته است. لذا باید به همه آثار امام و آقا و شهید مطهری مراجعه کرد و انقلاب را تعریف کرد.
با مطالعهی مفصل این آثار و بر بنیان تصریحات مکرر متفکران انقلاب اسلامی، ذات انقلاب اسلامی #کمالخواهی_فطری و #تحول_باطنی مردم و #قیام_برای_خدا بود که البته نارضایتی از نواقص و محدودیتهای اجتماعی را هم در درون خود داشت. اما صرف نارضایتی علت انقلابها نبوده و نخواهد بود. بلکه ذات و اساس یک انقلاب را باید در وجه ایجابی و در طرح آن از کمال و آرمان انسانی و الگوی زندگی، اجتماع و حکومت فهم کرد.
لذا فصل و عنصر تمایز دهنده انقلاب اسلامی از سایر انقلابها و تحولات اجتماعی را باید در وجه ایجابی، الهی، آرمانی و کمالخواهی آن جستجو کرد نه در عنصر مشترک و میانی آن که نارضایتی است.
از نارضایتی و اعتراض، نهایتا شورش و کودتا به وجود میآید نه انقلاب. بلکه انقلابها، محصول طرح ایجابی، افقگشایی، آرمانطلبی، کمالگرایی و تحولخواهی است. لذا الهیات انقلاب اسلامی نمیتوانست الهیات نارضایتی باشد بلکه یک الهیات متعالیِ آرمان بخش، تحولگرایانه، سازنده و امیدبخش نسبت به زندگی و آینده بود.
تقلیل انقلاب اسلامی و آثار حکیمان و فقیهان انقلاب به نارضایتی و جنبه سلبی یک ظلم بزرگ و احتمالا با مقاصد ناصواب همراه است که حتما باید به نقد آن پرداخت و جامعیت انقلاب و اندیشه ایجابی آن را تبیین کرد و جنبههای سلبی آن را ذیل کمال و آرمان متعالی و سازندهی آن فهم کرد.
شهید مطهری در کتاب «نگاهی به نهضتهای اسلامی در صد سال اخیر» به نحو عالی این مطلب را تبیین کرده است.
۲. بنابراین الهیات انقلاب اسلامی، الهیات رهایی بخشی و الهیات افق گشایی و الهیات کمال خواهی فطری بود نه نارضایتی. الهیات حکمت و فقاهت بود که جامعه را رشد داد و مسیرهای جدید را به روی انسان گشود و نوعی خاص از #تحول_باطنی را در انسان ایرانی به وجود آورد و او را الهی و آسمانی کند و برای دستیابی به کمال و تعالی وارد میدان انقلاب کند.
۳. استاد شهید آیت الله مطهری یکی از #فیلسوفان بزرگ در نهضت بزرگ الهی و اسلامی ملت ایران بود نه صرفا یک ایدئولوژیپرداز و ناراضی و مخالف وضع وجود. استاد شهید با آثار فلسفی و فقهی خود توانست ابعاد متعالی اسلام را استنباط و به پرسشهای بشر معاصر پاسخ عقلی و فلسفی دهد و افقهای متعالی زندگی و اجتماع را معرفی کند.
۳. اگر استاد شهید مطهری امروز بود حتما توسط برخی از افراد مدعی انقلابیگری و سیاست، به نئولیبرالیسم متهم میشد و مشکل او را اعتقادی میدانستند و او را خارج از دایره انقلاب تعریف میکنند و نقدهای او به جریانهای مذهبی و انقلابی را بر نمیتافتند و او را حذف میکردند. همچنان که جریان #چپ_اسلامی در چهرههای مختلف خود در زمان حیات استاد با ایشان بدرفتاری کردند و تلاش داشتند وی را از محوریت فکری انقلاب اسلامی حذف کنند و نهایتا ایشان را به شهادت رساندند. امروز هم برخی از مدعیان انقلابیگری و عدالت خواهی میکوشند تا آثار شهید مطهری را کنار بگذارند و اندیشههای دیگر را جایگزین کنند.
۴. اما بحمدلله، الان هم هستند کسانی که در امتداد راه و فکر استاد شهید مطهری، نورافکنی میکنند، ابعاد متعالی و اجتماعی اسلام را تبیین میکنند، مشکلات جامعه را میشناسند و جریانهای سیاسی و اجتماعی را به چالش میکشند و افقهای جدید را به روی نظام و ملت میگشایند، اما #مردهپرستی برخی اجازه دیدن و دیدهشدن آنها را نمیدهد. حکیمان متأله و عالمان پارسایی همچون استاد حمید پارسانیا، استاد سید یدالله یزدانپناه، استاد محمدرضا عابدینی و ... از این جمله هستند.
#تحول_باطنی
#عقلانیت_انقلاب_اسلامی
#شهید_مطهری
#نقد
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/2194
📌 استکبار فردی
امام خمینی:
امروز روزى است كه خداى تبارك و تعالى به ما آزادى و استقلال مرحمت فرموده است، و ما را با اين آزادى و استقلال امتحان مىكند. ما را آزادى مرحمت فرموده است كه ببيند در اين آزادى ما چه مىكنيم.
ما مستقل شديم و خداوند به ما اين مرحمت را فرمود تا ما چه بكنيم: آيا ما هم از مستكبرين باشيم يا از مستضعفين؟
هر فرد، مىشود كه مستكبر باشد و مىشود مستضعف باشد. اگر من به زير دستهاى خودم، و لو چهار نفر باشد، تعدى و تجاوز كردم و آنها را كوچك شمردم، بنده خدا را كوچك شمردم، من مستكبرم و او مستضعف؛ و مشمول همان معنايى است كه مستكبرين و مستضعفين هستند.
اگر شما كسانى كه زير دستتان هست ضعيف شمرديد و به آنها خداى نخواسته تعدى كرديد، تجاوز كرديد، شما هم مستكبر مىشويد. و آن زيردستها مستضعف. ببينيم ما از اين امتحان، از اين بوته امتحان چطور بيرون مىآييم. آيا سرفراز بيرون مىآييم يا گردن كج و شكسته؟
آيا ما با بندگان خدا به طورى كه خداى تبارك و تعالى امر فرموده است رفتار مىكنيم؟ حالا كه آزاد شديم، آزادى را وسيله براى خدمت به خلق و خدمت به خالق قرار مىدهيم. يا آزادى را براى مخالفت با خدا و استكبار بر مردم؟
صحيفه امام، جلد: ۷ صفحه: ۴۸۹
#استکبار
#عقلانیت_انقلاب_اسلامی
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/2206
📌 بیماری استکبار
امام خمینی (رضوان الله تعالی علیه):
«مستكبرين، جهان را از آن ديد خاص استكبارى خود و آن #بيمارى_روحى كه در آنها هست نگاه مىكنند. و اين #بيمارى موجب اين شده است كه تودههاى بزرگ ملتها را اينها از جهان حساب نمىكنند.»
صحيفه امام ج۱۱ ص ۸۸
#استکبار
#عقلانیت_انقلاب_اسلامی
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/2207
📌 گستره استکبار
امام خمینی (رضوان الله تعالی علیه):
«مستكبرين» منحصر نيستند به سلاطين، منحصر نيستند به رؤساى جمهور، منحصر نيستند به دولتهاى ستمگر. مستكبرين يك معناى اعمى دارد؛ يك مصداقش همان اجانب هستند كه تمام ملتها را ضعيف مىشمرند و مورد تجاوز و تعدى قرار مىدهند؛ يك مورد هم همين دولتهاى جائر، سلاطين ستمگر كه ملتهاى خودشان را ضعيف مىشمرند و به آنها تعدى مىكنند، دست تعدى به ملتها دراز مىكنند.
صحيفه امام، جلد: ۷ صفحه: ۴۸۸
#استکبار
#عقلانیت_انقلاب_اسلامی
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/2208
📌 اجمالی در باب دکتر علی شریعتی
❇️ پرسش:
سلام علیکم
ببخشید می شود مختصری درباره دکتر شریعتی بفرمایید ؟!
❇️ پاسخ:
سلام علیکم
مرحوم دکتر شریعتی جوان دغدغهمند، خوشفکر، پرکار، پرمطالعه و در مسیر شدن بود.
دغدغههای اجتماعی و روشنفکری و انقلابی داشت و بدین جهت به نقد جامعهشناختی جامعه ایرانی و فرهنگ اسلامی پرداخت تا از این طریق بتواند در فرایند انقلاب ملت ایران مؤثر باشد. اما چون اسلام شناس نبود و فلسفه، کلام، فقه و اصول بلد نبود و از برخی متفکران غربی و فرانسوی همچون سارتر، ماسنیون و گورویچ متاثر بود اشتباهات فراوان علمی و عملی داشت. اما او یکی از پایهگذاران جامعهشناسی انتقادی و جریان چپ اسلامی در ایران و حتی جهان اسلام بود.
متاسفانه حب شدید جمعی از جوانان موجب #تقدیس او شد و بغض شدید برخی از سنتیها موجب #تخریب و تکفیر او شد. این رویه موجب افراط و تفریط و دو دستگی در میان نیروهای انقلابی شد که به اعتراض امام خمینی (رضوان الله تعالی علیه) انجامید و حضرت امام سعی کردند تا جامعه را به مسیر صحیح انقلابیگری مبتنی بر حکمت و فقاهت اسلامی دعوت کنند.
متفکران انقلاب اسلامی همچون شهید مطهری، شهید بهشتی، شهید باهنر، شهید مفتح، آقای هاشمی و حضرت آقا با وی ارتباط داشتند و در جلسات گفتگوی مشترک با وی شرکت داشتند. به تبیین اندیشههای اسلامی پرداختند و در عین حال به نحو عاقلانه به #نقد عالمانه وی روی آوردند و اشتباهات علمی او را آشکار میکردند.
این متفکران توانستند با عقلانیت صحیح انقلابی به شیوههای مختلف، مسیر صحیح انقلابیگری و اعتراض اجتماعی را به جامعه معرفی کنند و به ترویج و تفسیر مکتب متعالی امام خمینی (رضوان الله تعالی علیه) بپردازند.
#شریعتی
#چپ_اسلامی
#عقلانیت_انقلاب_اسلامی
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/2209
هدایت شده از عقلانیت انقلاب اسلامی
📌 چرا سوریه در فتنهها شکست میخورد؟
🔹هیچ کشوری با تکیه بر هیچ قدرت خارجی نمیتواند دوام داشته باشد هرچند بتواند فتنه و جنگی را دفع کند، اگر عناصر قدرت درونی را فعال نکند با فتنه بعدی و جنگ پرقدرتتری روبرو خواهد شد.
🔸سه عنصر اصلی قدرت در هر کشوری عبارت است از:
۱. حضور و مشارکت فعال عموم مردم؛
۲. رشد علمی و دستیابی به پیشرفتهای علمی و فناوریهای روز؛
۳. وجود رهبری معنوی و هدایتگر که مورد قبول مردم باشد.
🔹مشکل سوریه، نداشتن همه این عناصر قدرت درونی است. اگر چه ایران و روسیه توانستند آن را از فتنه ۲۰۱۱ داعش و حامیان آن نجات دهند. اما با عدم فعال سازی قدرت درونی، #ضعف در حاکمیت همچنان باقی است. با توجه به اینکه این بار تروریستها و مسلحین با حمایت گسترده ترکیه، آمریکا و اسرائیل با تشکیلات بسیار قویتر و منسجمتر به میدان آمدند و طراحی منسجم و دقیقی داشته اند بخصوص بعد از شهادت سید حسن نصرالله و عدم امکان حضور مجاهدان حزب الله در میدان سوریه. بدین جهت فقط خود حاکمیت و مردم در درجه اول میتوانند در برابر آنها بایستاند، حمایتهای خارجی فقط حمایت است نه بیشتر.
🔸اگر #مردم وسط میدان نباشند که از خاک و وطن خود و نظام حاکم دفاع کنند هیچ حکومتی پابرجا نمیماند.
🔸 اگر کشوری از پیشرفتهای علمی و فناوریهای بروز بهرهمند نباشد مقهور قدرت دیگران خواهد شد.
🔸 اگر بر جامعهای رهبری حکیم و معنوی حاکم نباشد که مردم را به وحدت، وفاق و همبستگی دعوت کند و مسیر رشد و پیشرفت علمی و صنعتی را مشخص کند، چنین جامعهای از درون تهی خواهد شد دچار اختلافات و درگیریهای درونی میشود و از مسیر رشد و پیشرفت علمی و صنعتی باز میماند.
┄══•ஜ📖ஜ•══┄
❇️ #عقلانیت_انقلاب_اسلامی
https://eitaa.com/usul121/1760
📌 در خلأ حکمت و عقلانیت اسلامی
🔹 وضعیت امروز همه جهان اسلام، معلول نبود حکمت و عقلانیت عامی است که بتواند همهی مسلمین را بر حول قرآن کریم و #توحید حقیقی جمع کند. لذا فرقهگرایی، طایفهگری و سیاستزدگی بر کل جهان اسلام حاکم است. در خلأ حکیمان و فقیهان بزرگ، این دولتمردان ضعیف النفس، روشنفکران غربزده و جریانهای افراطی، تکفیری و برائتی هستند که برای کل امت اسلام تصمیم میگیرند و بر آتش اختلافات تاریخی و اجتماعی و سیاسی میدمند.
🔸متاسفانه بخش اعظمی از حوزههای علمیه تشیع و بسیاری از مسئولان فرهنگی و مذهبی ایران هم درک عمیقی از حکمت امام خمینی (ره) و حرف نو و مترقی انقلاب اسلامی نداشتند که بتوانند با یک اجماع سازی اسلامی، این خلأ را پر کنند و عقلانیت جدیدی را به جوامع اسلامی تزریق کنند. معالاسف شدید بخش زیادی هم از حوزه ما و نهادهای فرهنگی و مذهبی، گرفتار روزمرگی و دعواهای سیاسی و مذهبی شدهاند.(شرح این ماجرای نگرانکننده بسیار غمانگیز و البته ضروری و حیاتی است.)
🔹 امروز محور مقاومت، نیاز به آسیبشناسی راه طی شده و طراحی دوباره عقلانیت انقلاب اسلامی در سطح جهان اسلام و رهاسازی خود از هرگونه فرقهگرایی مذهبی و قبیلهگرایی سیاسی دارد.
🔸باید حکیمانه و فقیهانه به طرح جامع امام خمینی و آیت الله العظمی خامنهای بازگردیم و اندیشه فراموش شدهی #مردمسالاری_دینی را با محوریت #مردم در سطح بینالمللی احیا کنیم. همچنین باید نظریه #مقاومت را به عنوان یکی از ارکان عقلانیت اسلامی با زبان جهانی تبیین کنیم که صرف تصور آن موجب تصدیق آن خواهد شد.
🔹البته مرجفون و جریانهای افراطی، تکفیری، برائتی و مقدسمآب همچون گذشته جلوی این روند عاقلانه را میگیرند و به انحراف میکشانند.
۱۸ آذر ۱۴۰۳
سید مهدی موسوی
#مقاومت
#الهیات_مقاومت
#مردمسالاری_دینی
#عقلانیت_انقلاب_اسلامی
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/2234
📌پرسش یکی از مخاطبین محترم کانال:
سلام علیکم حاجآقا
وقتتون بخیر.
خدا قوت عرض میکنم.
خیلی مشتاق دیدارتون هستیم. در جوار حضرت معصومه -سلاماللهعلیها- التماس دعای مخصوص داریم.
یکی از چیزهایی که چند وقتی هست برای حقیر مسأله شده اینه که با توجه به لزوم اطلاعداشتن از جهان پیرامون و اتفاقاتی که در سطح ملی (دولت و...) و منطقه و جهان میافته، چطور میتونیم اطلاعات کافی و به روز و درجهیک از دنیای اطرافمون داشته باشیم؛ به نحوی که برامون مفید واقع بشه.
چطور میتونیم از این پرتبودن خارج بشیم؟ امثال امام خمینی و حضرت آقا در ایام طلبگیشان چطور نسبت به عالم پیرامونشان اطلاعات کسب میکردند و چطور تحلیل میکردند و صاحب تحلیل بودند؟
خب میدونید؛ تعداد کانالهای سیاسی و اخبار تحلیلی هم به شدت بالاست و از طرفی ورود به اینها وقت بسیار زیادی رو از انسان میگیره و تهش هم نتیجهای به دست نمیاد.
من میخوام طریقی رو معرفی کنید که از اون طریق بشه به یک نتیجهٔ درست و حسابی رسید. مثلا کانالهای خاصی مدنظر شما هست؟ یا کتابهای خاصی مدنظرتون هست؟ یا اصوات خاصی؟ یا...؟
ممنون
❇️ انشاءالله در اولین فرصت پاسخ تقدیم میشود.
#مقاومت
#الهیات_مقاومت
#مردمسالاری_دینی
#عقلانیت_انقلاب_اسلامی
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/2235
📌 ایران قوی، ایران مقتدر
🔹ایران اسلامی، چون برخوردار از چند رکن مهم است از قدرت برتری در جهان برخوردار است:
۱. مردم آگاه و هوشیار که نسبت به وطن و کشور خود غیرت دارند و جوانان غیور این ملت حاضرند که تا پای جان از این مرز و بوم پاسداری کنند.
۲. برخورداری از قدرت علمی و فناوریهای پیشرفتهی مستقل بدون وابستگی به کشورهای بیگانه، به نحوی که در شرایط سخت هم میتواند نیازهای مردم را تأمین کند و مهمترین تجهیزات و ابزار حمایت از خود را در داخل خود کشور تولید کند.
۳. رهبری حکیم و معنوی که با برخورداری از سطح بالای حکمت و عقلانیت، میتواند مرکز وفاق و وحدت و همبستگی جامعه اسلامی باشد و همه نیروها و امکانات را در مسیر پیشرفت و حفاظت از کشور بسیج کند.
🔸همه این ظرفیتها به برکت انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی به وجود آمده است و تا زمانی که سه رکن مهم، در جامعه از محوریت و ارزشمندی برخوردار باشد انشاءالله هیچ گزندی از هیچ جایی به این کشور و نظام نمیرسد.
🔹مهم این است که به این ارکان مهم ایمان حقیقی داشته باشیم و در هر شرایطی از آنها حفاظت کنیم و به هیچ بهانهای آنها را تضعیف نکنیم و برای تقویت و ارتقا همه جانبه آنها بکوشیم.
#مقاومت
#الهیات_مقاومت
#قدرت
#مردمسالاری_دینی
#عقلانیت_انقلاب_اسلامی
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/2238
📌 تحول علوم انسانی، بایستهها و راهبردها
✍ سید مهدی موسوی
بخش اول:
۱. هر جامعهای متناسب با شرایط و اقتضائات زیستی خود، به علوم انسانی متناسب با زیست بوم خود نیازمند است. انکار این اصل، ناشی عدم توجه به ذات «علوم انسانی» است که کاملا ناظر به انسان انضمامی و اکنونیت اوست. این همان وجه تمایز این علوم با علوم فلسفی و طبیعی است که به طبیعت و ذات فرا زمانی و فرامکانی میپردازد. انسان انضمامی، انسان در زمان و مکان و دارای وطن و فرهنگ است که ریشه در تاریخ و جغرافیای اختصاصی او دارد و علوم انسانی عهدهدار توصیف و تبیین کنشهای انسان است. کنشهایی که هویت آن را اگاهی، اراده، معنا، قصد و در موقعیت بودن تشکیل میدهد.
۲. جوامع اسلامی که شاهد یک دوره بزرگ از حکمت، علمیت و مدنیت بوده است متناسب با نحوه هستی و وجود خود و هماهنگ با مبانی الهیاتی و نیازهای اجتماعی انسان مسلمان، در یک فرایند چند صد ساله از نزول وحی تا عصر ترجمه و عصر تمدن اسلامی، مجموعهای از علوم انسانی را تولید کرد و براساس آن توانست چند قرن استمرار فرهنگی و اتصال تمدنی داشته است. این علوم از تنوع و تکثر قابل توجهی برخوردار است. حکمت عملی، علم فقه و شریعتنامه، سیاستنامهها، فتوتنامهها، علم عمران و ... از جمله این علوم متناسب با زمانه تمدن اسلامی بوده است. هر چند ممکن است که این علوم با همان ساختار نتواند به همه نیازهای امروز جوامع اسلامی و انسان معاصر پاسخ کامل دهد، اما نمیتوان وجود این علوم مهم و اساسی را انکار کرد. علوم انسانی موجود در تمدن اسلامی یک سرمایهای عظیم و افقگشاست و میتواند به عنوان بخشی از تاریخ و فرهنگ و هویت انسان مسلمان در #فاعلیت و کنشگری آگاهانه، رشیدانه، منتقدانه و انتخابگرایانه (سوژگی) او مؤثر واقع شود و از این طریق نسبتی جدید را با عالم و آدم، غرب و شرق برقرار کند که به پیشرفت و تعالی جوامع اسلامی بیانجامد.
۳. جوامع غربی نیز متناسب با عالَم وجودی خود، تدریجا به سمت تولید علوم انسانی متناسب با بنیادهای فلسفی و ارزشی خود رفت. قرن ۱۹ و ۲۰ قرن ظهور علوم انسانیهای متناسب با بحرانهای اجتماعی، اقتصادی و روانی انسان غربی است. مسئله این علوم، مسئله انسان غربی و جوامع اروپایی است. در حقیقت، اندیشمندان و عالمان غربی، با مشاهده دقیق کنشهای انسان متجدد و ساختارهای تاریخی و فرهنگی جوامع غربی، به دنبال توصیف عمیق و تبیین چرایی کنشهای انسانی و پدیدههای واقعی در زندگی اجتماعی خود است تا از این طریق بتواند خیر عمومی و منافع بیشتر را کشف و در مسیر اکتساب آن حرکت کند.
۴. علوم انسانی موجود در غرب، همچون هر تجربه علمی و تاریخی بشر، یک فرآورده مهم و عظیم است و نمیتوان به سادگی از کنار آن گذشت. اما چند نکته مهم را باید توجه کرد:
✔️نکته اول: علوم انسانی موجود، محصول زمینهسازی بیش از ۴۰۰ سال اندیشهورزی جمع کثیری از فیلسوفان، متفکران، سیاستمداران، عالمان و محققان غربی در عصر رنسانس و عصر روشنگری در کشورهای مختلف فرانسه، آلمان، انگلیس، آمریکا و ... است که بعد از آن در اواخر قرن نوزدهم و قرن بیستم صورت علمی و روشی به خود گرفت.
✔️نکته دوم: علوم انسانی، یک پدیدهی سطحی و تک لایه نیست بلکه یک پدیده پیچیده و دارای ابعاد و حیثتهای مختلف معرفتی و غیر معرفتی است؛ مانند: ۱. مبانی و مبادی فلسفی، ۲. روشها و ابزارهای معرفتی، ۳. منابع و ادله اطلاعاتی، ۴. ساختار زبانی، مفاهیم و اصطلاحات تخصصی، ۵. پیشفرضها و نظریهها، ۶. اهداف و غایات فرهنگی، سیاسی و اقتصادی، ۷. سازوکارهای نهادی و اجتماعی.
✔️ نکته سوم: این علوم حاوی گزاره های اکتشافی و تجویزی فراوانی برای انسان امروزی و جامعهی متجدد است که بر مبادی فلسفی متفاوت و روششناسیهای متنوع علمی استوار است و همین موجب شکلگیری مکاتب مختلف و متضاد در علوم انسانی شده است که علیرغم اشتراک در بنیادهای فلسفی اومانیستی و دغدغههای فرهنگی، تفاوتها و تعارضهای متکثری در توصیفها، تبیینها، پیشبینیها و تجویزهای خود دارند و نمیتوان در هیچ مسئلهای میان دانشمندان غربی، توافق و اجماع قابل توجهی یافت.
🛑 ادامه دارد...
۲۶ آذر ۱۴۰۳
(در آستانه شهادت آیةالله دکتر مفتح و روز وحدت حوزه و دانشگاه)
#علوم_انسانی
#تحول
#علوم_انسانی_اسلامی
#عقلانیت_انقلاب_اسلامی
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/2256
📌 تحول علوم انسانی، بایستهها و راهبردها
✍ سید مهدی موسوی
بخش دوم:
۵. بر این اساس نمیتوان سطحیانگارانه و ظاهرگرایانه و به سهولت و سادگی، حکم به تأیید یا رد همهی علوم انسانی غربی کرد و از تولید سریع و آسانِ علوم انسانی بدیل سخن گفت. چرا که اولا علوم انسانی غربی یک کل منسجم و هماهنگ نیست بلکه مجموعهای مکاتب و نظریههای مختلف و متضاد است و ثانیا تولید علم یک طرح بلند مدت چند صدساله است همچنان که در تمدن غرب چند صد سال به طول انجامید.
۶. بنابراین مواجه با علوم انسانی موجود، به یک عقلانیت و دستگاه محاسباتی دقیق و اجتهادی نیازمند است تا جوانب مختلف این علوم شناسایی شود و متناسب با زیست بوم جوامع مسلمان و انسان ایرانی، سنجیده و ارزیابی شوند، سره از ناسره شناخته شود و نظریههای معتبر برگزیده و در ساختار وجودی و معرفتی خود بازسازی شود. تحقق این مهم متوقف بر شرایط و پیش نیازهای متعدد ۱. معرفتی، ۲. اخلاقی و ۳. اجتماعی است و در بستری ممکن است که در آن #علمورزی، #آزاداندیشی و #انتقاد مبتنی بر ۱. منطق، ۲. اخلاق و ۳. آزادی یک ارزش بنیادین باشد.
۷. تفصیل این نگرش را میتوان در کلان نظریه متفکران انقلاب اسلامی از جمله حضرت آیةالله العظمی خامنهای پیگیری کرد و برای مهم لازم است به کتاب «درآمدی بر علوم انسانی اسلامی در اندیشه حضرت آیةالله العظمی خامنهای» مراجعه شود تا به جزییات این نظریه واقف شد.
🛑 پایان
۲۶ آذر ۱۴۰۳
(در آستانه شهادت آیةالله دکتر مفتح و روز وحدت حوزه و دانشگاه)
#علوم_انسانی
#تحول
#علوم_انسانی_اسلامی
#عقلانیت_انقلاب_اسلامی
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/2257
هدایت شده از عقلانیت انقلاب اسلامی
📌 تذکر یک اشتباه راهبردی
کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» صرفا یک کتاب ادبی و شور افکن و هیجان انگیز نیست که برخی بر آن تأکید دارند و انتظار موج آفرینی و آتشفشانی رادیکالی و ضربتی از آن دارند و هر چه غیر این را بخصوص آتشنشان میخوانند.
بلکه در درجه اول یک کتاب معرفتی و علمی است که در ادامه سنت کلامی، فلسفی و الهیاتی متفکران مسلمان تا دوران معاصر و بخصوص دستگاه الهیاتی و مکتب فکری انقلاب اسلامی به وجود آمده است و یک صورت و شیوهی جدید در نظام معرفت دینی را عرضه میکند و همین نظام وارهی معرفتی بدیع، این کتاب را برجسته ساخته است و موجب اقبال نسل جوان شده است.
بنابراین کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی» یک کتاب نظری و علمی و عقلانی نظام واره است و میتواند بنیاد فکری عقلانیت و خلاقیت کنشگران انقلاب اسلامی باشد. نتیجه این طرحواره حکیمانه و فقیهانه، موج آفرینی و حرکت مسئولانه و متعهدانه برای بسط ولایت و همبستگی اجتماعی و سازندگی همهجانبهای ایران عزیز است. نهضت نرمافزاری و جنبش تولید علم و رسیدن به قلههای بلند علم و فنآوری، از مهمترین ابعاد موج آفرینی و حرکت پرتلاش الهیات صاحب کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» است.
✍ سید مهدی موسوی
دوشنبه ۳ دیماه ۱۴۰۳
#طرح_کلی
#طرح_کلی_اندیشه_اسلامی
#آیت_الله_خامنهای
#نظام_اندیشه
┄══•ஜ📖ஜ•══┄
❇️ #عقلانیت_انقلاب_اسلامی
https://eitaa.com/usul121/1793
هدایت شده از عقلانیت انقلاب اسلامی
📌 استثناانگاری و کتابنخوانی
(درآمدی بر فهم و تفسیر آثار متفکران انقلاب اسلامی)
🔹 یکی از پدیدههای مکرری که در ایران به طور عام و حوزویان بهطور خاص دیده میشود پدیده «استثناانگاری» و «معجزهپنداری» افراد یا آثار است. یعنی بعد از آنی که یک شخص با یک متفکر و گوینده آشنا میشود و یا کتابی را خوب و دقیق میخواند و با حرفها و نظرات جدیدی آشنا میشود که تا قبل آن نخوانده و نشنیده است به سرعت حکم بر فوقالعاده بودن، استثنابودن و معجزه بودن آن متفکر، گوینده و یا کتاب و نظریه میکند و معتقد میشود که هیچ فرد دیگری مثل او وجود ندارد و هیچ شخص دیگری چنین نظریهای نداده است.
🔸 این یک پدیده رایج و متداول میان ما ایرانیان و حوزویان است. نتیجه این نگاه هم، اثبات یک نفر و نفی دیگران است، یعنی «اثبات شئ، نفی ماعدا میکند»!!!
🔹 این پدیدهی استثناانگاری، معحزهپنداری و نفی دیگران، اگر چه ریشه در «حبّ الشئ یعمی و یصم» دارد؛ اما اگر خوب بنگریم ریشه عمیقتری دارد و آن هم «کتاب نخواندن» و گسترهی اطلاعاتی و مطالعاتی کم آنها از تاریخ اندیشه، متفکران، کتابها و نظریههاست.
🔸 افرادی که زیاد کتاب نمیخوانند و با کتابهای متفکران و نویسندگان آشنا نیستند و از تاریخ فکر و اندیشه مطلع نیستند، زمانی که به یک فرد و یا کتابی بر میخورند که نکات جدیدی دارد سریع جذب میشوند و به همان اکتفا میکنند و حاضر نیستند به تاریخ اندیشه مراجعه کنند و ریشه های فکری و استادان وهمعصران آن متفکر را مطالعه و مقایسه کنند و وجه شباهتها و تمایزهای میان آنها را به دقت بررسی کنند. نتیجه این ضعف مطالعاتی، محدود شدن و بسته شدن ذهنها و قضاوتهای زودهنگام و از سرِ حبّ و بغض سطحی است.
🔹 والا افرادی که اهل مطالعهی جدی و واقعی تاریخ اندیشه هستند و با متفکران و کتابها مأنوس هستند و از تازههای چاپ و نشر مطلع هستند و کتابهایی که از متفکران گذشته تا امروز هست را مطالعه و تحقیق و مقایسه کنند، مییابند که هیچ متفکری استثنا نیست، هیچ کتاب بشری، معجزه نیست و هیچ نظریهی علمی در خلأ به وجود نمیآید و بدون سابقه و پیشینه نیست. بلکه همهی متفکران بر دوش متفکران قبل از خود ایستادهاند و به نحو حداکثری از آثار و اندیشههای آنان بهره بردهاند. در خط به خط هر اثر و نظریهای، متفکران پیشین و نظریههای دیگران به نحو آگاهانه و یا غیر آگاهانه حضور دارند.
🔸 افراد أهل مطالعهی حقیقی و تحقیق واقعی (یعنی مأنوس به کتابهای قدیم و جدید، داخلی و خارجی، عمومی و تخصصی)، خوب میدانند که در هر عصر و دورانی - که گاه سیصد چهارصد سال طول میکشد- متفکران و نویسندگان، دغدغههای مشترکی دارند و از روح زمانه و دردهای مشترکی برخوردارند و در افقهای نزدیک به یکدیگر میاندیشند. با هم گفتوگوی مستقیم و غیرمستقیم دارند، از آثار یکدیگر استفاده میکنند؛ به نحوی که اگر خوب در آثار و اندیشههای آنها نگاه شود و مقایسه شود، بخش اعظم تولیدات آنها شباهت زیادی به هم دارد؛ هرچند که تمایزهای آنها در واژهپردازی، اصطلاحسازی، نحوه استدلال و نتیجهگیری و ... نیز غیر قابل انکار است.
🔹 هنر معلمان، مروجان و مفسران یک متفکر و یک اندیشه این نیست که استثناانگاری کند و یا معجزهپنداری، ذهن مخاطب را محدود کند و آنها را نسبت به سایر متفکران و اندیشهها بدبین کند و آنها را در جهل مرکب فرو ببرد، بلکه هنر این استکه ذهن مخاطبان را باز کرد، آنها را با تاریخ فکر و اندیشه و حیات متفکران مختلف آشنا کند، تطورات و تحولات فکر و اندیشه را به درستی تحلیل کند، ریشه های فکری متفکر و کتاب مورد نظر خود را نشان دهد، اشتراکات و شباهتهای آنها را با دیگر متفکران همعصر آشکار کند و بعد همهی اینها، تمایزها و نوآوریهای متفکر و کتاب مورد نظر را تبیین کند.
🔸 در عقلانیت انقلاب اسلامی، هرگونه استثناانگاری، معجزهپنداری و نفی دیگران، مردود است. متفکران انقلاب اسلامی در ادامه متفکران و اندیشمندان مسلمان از صدر اسلام تا دوران معاصر، حرکت کردهاند. تحولات گسترده علمی و اجتماعی در دوران معاصر را مطالعه کردهاند و از بخشهای مثبت آن تأثیر پذیرفتهاند و به بازخوانی اندیشه اسلامی و پاسخ به پرسشهای پرداختهاند. متفکران انقلاب اسلامی در ادامه الهیات اجتماعی دو سده اخیر جهان اسلام، اندیشیدهاند و به صورت یک جبهه واحد متصل و هماهنگ به تولید فکر پرداختهاند و از آثار و اندیشههای یکدیگر و سایر مصلحان، روشنفکران و نویسندگان بهره بردهاند و بعداز آن به نگارش کتاب پرداختهاند.
🔹متفکران انقلاب اسلامی همچون امامخمینی، آیتاللهخامنهای، علامهطباطبایی، شهیدان مطهری، بهشتی، باهنر، آیتالله طالقانی و... یک جبهه فکری مکمل و مؤید هم هستند.
✍ سید مهدی موسوی
سه شنبه ۴ دی ماه ۱۴۰۳
#طرح_کلی
#نظام_اندیشه
┄══•ஜ📖ஜ•══┄
❇️ #عقلانیت_انقلاب_اسلامی
https://eitaa.com/usul121/1794