☑️ درنگی بر مفهوم اعتراض و اغتشاش ✍ حمید احتشام ملائکه اعتراض کردند، #اعتراض به خلقت انسان؛ اما شیطان #اغتشاش کرد، عصیان کرد، از امر پروردگارش تخطی کرد. اعتراض نکوست؛ اما اغتشاش نکوهیده. اعتراض پاسخ دارد، جای رسیدگی دارد؛ اما اغتشاش، موجب اخراج است: «فَاخْرُجْ مِنْهَا فَإِنَّكَ رَجِيمٌ» (حجر: 34). اعتراض ملائکه به خلقت اهل جهل بود؛ انسان‌هایی که فساد می‌کنند و خون می‌ریزند: «أَتَجْعَلُ فِيهَا مَنْ يُفْسِدُ فِيهَا وَيَسْفِكُ الدِّمَاءَ» (بقره: 30) اما خدای متعال، نوع دیگری از انسان را اراده کرد بود؛ او می‌خواست در زمین خلیفه و جانشینی قرار دهد: «إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً» (بقره: 30) جانشینان خدای متعال، همگی اهل‌عقل‌اند؛ اما پیش از ایشان اهل جهل در زمین جولان می‌دادند. همانانی که اعتراض ملائکه را برانگیخته بودند. اهل‌جهل به سرکردگی شیطان حکم می‌راندند. علت ممانعت شیطان از سجده بر آدم همین بود. او نمی‌خواست از اریکه قدرت پیاده شود. در طول تاریخ با دو نوع انسان مواجه هستیم: عاقلان و جاهلان. تمام انسان‌ها براساس روایتی معتبر که از صادق آل‌محمد (علیهم السلام) به یادگار مانده است، آبستن معانی هستند. معانی تاریک و ظلمانی که عمده در اهل جهل حمل می‌شوند و معانی روشن و نورانی که عمده در اهل عقل. در روایتی دیگر انسان‌ها به معدن‌های طلا و نقره تشبیه شده‌اند: «الناس معادن کمعادن الذهب و الفضة»؛ استعاره معدن، گویای این است که انسان‌ها هر یک حامل معنایی هستند: خواه درخشان و نورانی، خواه کدر و ظلمانی. از معدن خیر جز خیر و از معدن شر جز شر انتظار نمی‌رود که از کوزه همان بود ترواد که در اوست! حسن و قبح در فرآیند صدور فعل همان فشار حمل است. انسان‌ها آبستن معانی هستند. ذاتِ فاقد، طلب می‌کند و ذاتِ واجد اعطا، این طلب و عطا یک لقاح وجودی است. یک نکاح تکوینی است. هر یک از انسان‌ها حامل معنایی هستند، حمل فشار می‌آورد تا ظاهر شود، فشار می‌آورد تا از نهان پیدا شود، نمایان شود؛ «و تضع کل ذات حمل حملها» (حج: 2) این فشار، فاعل را مضطر می‌کند، این اضطرار، همان میل است، همان ضرورت صدور فعل، کاسته‌شدن فشار حمل، ملائمت می‌آورد؛ بار را که زمین گذاشتی، احساس راحتی می‌کنی. اما این راحتی پایدار نیست، موقت است؛ اثر وضع حمل است؛ راحتی ماندگار بسته به نوع چیزی است که زاده‌ای... زمین و حکومت بر آن، قبل از اهلِ عقل، به جاهلان رسیده بود. اهل جهل، معانی خود را بر عالم زدند و تمدن خود را بر پا کردند. پیروان جهل کاخ‌های خود را بنا کرده، ساختارهای خود را ساختند و بساط سلطنت‌شان را بر زمین گستراندند. فراعنه و فرمانروایان جهل شنیده بودند که مادر عقل نیز آبستن معانی عقلانی است؛ از این‌رو در طول تاریخ مراقب بودند تا مبادا فرزندان عقل پا به دنیا نهاده، تاج و تخت‌شان را به باد دهند! اما این وعده خداست که سرانجام، صالحان‌اند که وارث حکومت بر زمین خواهند شد: «وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ» (انبیاء: 105). اینک جهان برای #نظمی_نو آماده می‌شود؛ گو اینکه #سپاه_عقل در خفا و جلا برای رویارویی با #جنود_جهل تجهیز شده‌اند. #ایذه #عقلانیت #انقلاب_اسلامی #نویسندگان_حوزوی @HOWZAVIAN