💠💠 الیگارشی پارسی و ایران (2)
✡ اسطوره‌ها و بنیان‌های اندیشه سیاسی یهود (قسمت اول)
🌐 مصاحبه با استاد عبدالله شهبازی
1⃣ #پارسیان یک طایفه کوچک #زرتشتی ساکن غرب شبه‌قاره هند هستند. در درون این طایفه، که در جریان سفر خود به بمبئی آنها را از نزدیک دیده‌ام یک اقلیت بسیار ثروتمند وجود دارد که از قرن هیجدهم به طور عمده در شهر بمبئی مستقر بودند و در دستگاه استعماری بریتانیا بسیار قدرت داشتند.
2⃣ در بمبئی قدرت اصلی در دست گروهی منسجم از #ثروتمندان_پارسی بود و بسیاری از مأموران سیاسی و اطلاعاتی حکومت هند بریتانیا در سایر مناطق یا منتخب آنها بودند و یا در رابطه نزدیک با آنها قرار داشتند.
3⃣ بخش عمده ثروت این #الیگارشی_پارسی از طریق #تجارت_تریاک قرن نوزدهم به دست آمده است و در این دوران آنها شرکای مهم تجارت تریاک انگلیسی‌ها و آمریکایی‌ها و #یهودی‌ها در شرق بودند.
4⃣ #تجارت_تریاک مهم‌ترین یا یکی از مهم‌ترین شاخه‌های اقتصاد جهانی در قرن نوزدهم بود و همین تجارت باعث شد که دو جنگ بزرگ میان قدرت‌های متحد اروپایی و چین، که قربانی اصلی این تجارت بود، رخ دهد که به #جنگ‌های_تریاک معروف است.
5⃣ این #الیگارشی_پارسی بر اساس یک افسانه منظوم به نام #قصه_سنجان خود را از تبار اشراف و #موبدان_ساسانی می‌داند که گویا در زمان حمله اعراب به ایران برای حفظ عقاید و دین خود به غرب هند فرار کردند و کتاب‌های دینی خود را هم به هند بردند.
6⃣ سران این طایفه از اوایل قرن هیجدهم میلادی نه تنها با ایران ارتباطات گسترده داشتند بلکه در سرنوشت ایران نیز بسیار مؤثر بودند. در حمله خونین و شوم #محمود_افغان به ایران و اشغال اصفهان و انهدام دولت صفوی این طایفه نقش جدّی داشت و فردی به نام #نصرالله_گبر نفر دوم قشون افاغنه و سپهسالار محمود افغان بود.
7⃣ در دوران جدید، #اردشیر_ریپورتر و پسرش شاپور، نه تنها نمایندگان #اینتلیجنس_سرویس بریتانیا در ایران بودند بلکه نماینده این #الیگارشی_پارسی هم به شمار می‌رفتند. مثلاً، اردشیر ریپورتر در تهران نماینده #کمپانی_تاتا بود که به الیگارشی پارسی تعلق دارد و حتی امروز هم بزرگ‌ترین کمپانی هندوستان به شمار می‌رود.
🔹 ادامه دارد...
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
🔸 هشتگ اصلی: #اندیشه_سیاسی_یهود
✡ پیش‌بینی نیوتن از آخرالزمان: پایان جهان در سال ٢٠۶٠
1⃣ #یهودی‌ها هر چند وقت یک بار، برای سرپوش گذاشتن بر جنایات خود و مشغول کردن اذهان عمومی و سرکیسه کردن #مسیحیان_صهیونیست آمریکایی، سند یا خبری را رو می‌کنند تا به‌نحوی توجیه‌کننده‌ی آینده‌سازی آنها برای منطقه و دنیا باشد!!
2⃣ در یکی از جدیدترین نوع از این برنامه‌های تاثیرگذاری بر اذهان، خبری پخش کرده‌اند که: بر اساس اسناد به‌دست آمده #اسحاق_نیوتن -دانشمند معروف- سخت به مطالعه‌ی #کتاب_مقدس و کتاب #مکاشفات مشغول بوده و پیش‌بینی کرده که #پایان_جهان سال ۲۰۶۰ میلادی است!!
3⃣ نیوتن مطالعاتی در کتاب مقدس و #مکاشفات_یوحنا نیز داشت و از دغدغه‌های او تعیین «پایان جهان» بوده است!! نیوتن در نامه‌ای که در سال ۱۷۰۴ نوشته پیش‌بینی کرده که سال ۲۰۶۰ آخر دنیا است!!
4⃣ وی پس از انجام دادن یک‌سری مطالعه، به نتیجه‌ای رسید و این راز را در چندین برگ کاغذ یاداشت کرد و در صندوقچه‌ای گذاشت و آن را پنهان کرد و پس از دو قرن که از مرگ نیوتون گذشته بود، به‌طور نامشخصی این صندوقچه پیدا شد!!
5⃣ بر اساس مطالعاتِ نیوتن، وی معتقد بود که حساس‌ترین نقطه‌ی دنیا #اورشلیم است. همچنین #یهودیان به #فلسطین بازمی‌گردند و مجدداً در فلسطین شروع به بازسازی #معبد_سلیمان می‌کنند!!
6⃣ نکته‌ی مورد توجه نیوتن #آرماگدون است. بر اساس مطالعات او، بین نیروهای خیر و شر جنگی صورت می‌گیرد که در نهایت نیروی خیر پیروز می‌شود. او سرانجام پیش‌بینی می‌کند که دنیا در سال ۲۰۶۰ به پایان می‌رسد!!
✍ حجةالاسلام دکتر رحیم کارگر
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ الیگارشی پارسی و ایران (٢)
✍ مصاحبه با استاد عبدالله شهبازی
1⃣ #پارسیان یک طایفهٔ کوچک #زرتشتی ساکن غرب شبه‌قاره هند هستند. در درون این طایفه یک اقلیت بسیار ثروتمند وجود دارد که از قرن ١٨ به‌طور عمده در شهر بمبئی مستقر بودند و در دستگاه استعماری بریتانیا بسیار قدرت داشتند. بسیاری از مأموران سیاسی و اطلاعاتی حکومت هند بریتانیا در سایر مناطق یا منتخب آنها بودند و یا در رابطهٔ نزدیک با آنها قرار داشتند.
2⃣ بخش عمدهٔ ثروت این #الیگارشی_پارسی از طریق #تجارت_تریاک قرن ١٩ به‌دست آمده است و در این دوران آنها شرکای مهم تجارت تریاک انگلیسی‌ها و آمریکایی‌ها و #یهودی‌ها در شرق بودند.
3⃣ #تجارت_تریاک مهم‌ترین یا یکی از مهم‌ترین شاخه‌های اقتصاد جهانی در قرن ١٩ بود و همین تجارت باعث شد که دو جنگ بزرگ میان قدرت‌های متحد اروپایی و چین، که قربانی اصلی این تجارت بود، رخ دهد که به #جنگ‌های_تریاک معروف است.
4⃣ این #الیگارشی_پارسی بر اساس یک افسانهٔ منظوم به‌نام #قصه_سنجان خود را از تبار اشراف و موبدان ساسانی می‌داند که گویا در زمان حملهٔ اعراب به ایران به غرب هند فرار کردند و کتاب‌های دینی خود را هم به هند بردند.
5⃣ سران این طایفه از اوایل قرن ١٨ نه‌تنها با ایران ارتباطات گسترده داشتند بلکه در سرنوشت ایران نیز بسیار مؤثر بودند. در حملهٔ خونین و شوم محمود افغان به ایران و اشغال اصفهان و انهدام دولت صفوی این طایفه نقش جدّی داشت و فردی به‌نام #نصرالله_گبر نفر دوم قشون افاغنه و سپهسالار محمود افغان بود.
6⃣ در دوران جدید، #اردشیر_ریپورتر و پسرش شاپور، نه‌تنها نمایندگان #اینتلیجنس_سرویس بریتانیا در ایران بودند، بلکه نمایندهٔ این #الیگارشی_پارسی هم به‌شمار می‌رفتند. مثلاً، اردشیر ریپورتر در تهران نماینده #کمپانی_تاتا بود که به الیگارشی پارسی تعلق دارد و حتی امروز هم بزرگ‌ترین کمپانی هندوستان به‌شمار می‌رود.
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡️ نقشهٔ چرچیل دربارهٔ تشکیل دولت اسرائیل
✍️ بخشی از کتاب یادداشت‌های حییم وایزمن، اولین رئیس‌جمهور اسرائیل
1️⃣ در اوایل سال ۱۹۴۲ مستر وینانت سفیرکبیر آمریکا در انگلستان مرا برای ملاقات خود دعوت نمود و نامه‌ای را که مستر #روزولت برایم فرستاده بود، به من داد.
2️⃣ در این نامه، مستر روزولت از من تقاضا کرده بود که به آمریکا بروم و عهده‌دار ریاست یکی از کارخانجات شیمی مخصوص کائوچو بشوم. در ماه مارس ۱۹۴۲ به آمریکا رفتم، ولی پیش از مسافرت از لندن لازم دانستم یک دیدنی از مستر #چرچیل نیز به عمل آورم.
3️⃣ مستر چرچیل مرا در کاخ وزارت امورخارجه ملاقات و آرزوی سفر خوشی برایم نمود و ناگهان موضوع صحبت خود را تغییر داد و گفت:
👈 «میل دارم بدانید که من برای پیشرفت قضیهٔ شما (قضیهٔ فلسطین) نقشه خوبی تهیه کرده‌ام، ولی این نقشه عملی نخواهد شد مگر پس از خاتمهٔ جنگ [جنگ جهانی دوم] و خلاصهٔ نقشهٔ من این است که ملک #ابن‌سعود را پیشوا و مرد اول خاورمیانه می‌سازد، مشروط بر این‌که برای پیشرفت برنامهٔ شما در فلسطین با #یهودی‌ها تشریک مساعی نماید. شکی نیست که ماها نیز همراه و یار شما خواهیم بود. ولی باید گفتهٔ مرا کاملاً محرمانه نگاه داشته و کسی از آن اطلاع حاصل ننموده و فقط بایستی حرف‌های مرا به مستر روزولت برسانی و مطمئن باش هرگاه من و روزولت چیزی را بخواهیم آن را عملی خواهیم کرد».
4️⃣ مستر جان فیلبی رایزن ملک ابن‌سعود نیز چند ماه پیش‌تر مرا ملاقات و راجع به فلسطین و اعراب صحبت‌هایی کردیم و یکی از حرف‌های ایشان که من هم آن را در آن وقت یادداشت کردم این بود:
👈 «من عقیده دارم برای حل قضیهٔ #یهود دو چیز لازم است: یکی آن‌که روزولت و چرچیل به ملک ابن‌سعود بگویند که ما میل داریم و می‌خواهیم که نقشهٔ یهودی‌ها در #فلسطین عملی شود، دوم آن‌که روزولت و چرچیل متفقاً سعی کنند که ملک ابن‌سعود را پیشوای خاورمیانه نموده و قرض‌های بزرگی برای آبادی کشور خود به او بدهند».
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter
✡ یهود و جعل حدیث ( #اسرائیلیات )
💥 یهود در آثار شهید مطهری (١)
1⃣ در موضوع وضع و #جعل_حدیث ابتکار در دست #یهود بود.
2⃣ #یهودی‌ها افکار و معتقدات خودشان را در میان مسلمانان به صورت حدیث درآوردند.
3⃣ اینها در #نفاق هم عجیب بودند. به ظاهر مسلمانی می‌کردند و با مسلمان‌ها رفت‌وآمد می‌نمودند ولی افکار خودشان را به‌صورت حدیث در میان مسلمین رایج می‌کردند و در این کار بسیار مهارت داشتند.
4⃣ البته مسیحی‌ها و مانوی‌ها هم این کار را کرده‌اند ولی #یهودی‌ها خیلی زیاد کرده‌اند، چون اینها مهارتشان در #تظاهر فوق العاده است که گاهی مسلمان‌ها آنها را از خودشان مسلمان‌تر می‌دانستند.
5⃣ شخصی نقل می‌کرد که سابقاً #یهودی بوده است. او دختری داشت. جوانی که سابقاً یهودی بود و مسلمان شده بود، از دختر این شخص خواستگاری کرد و او نمی‌داد. گفتند چرا نمی‌دهی؟ گفت: من خودم که مسلمان شدم تا پانزده سال دروغ می‌گفتم، حالا باور نمی‌کنم که این جوان راست بگوید، برای این‌که هفت سال است که اسلام آورده است.
📚 منبع: استاد شهید مرتضی مطهری، اسلام و نیازهای زمان، ج١، ص٩٧
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter
📚 انجیل واقعی و تورات واقعی
🔸 «حقیقت دین مسیح با حقیقت دین اسلام تفاوتی ندارد. همان چیزی را که حضرت مسیح آورده است، اسلام شاید اضافه هم داشته باشد. چون اسلام بعداً آمده؛
🔸 اما مشکل اینجا است که این انجیلی که دست شماست، انجیلی نیست که خدا از آسمان فرستاده باشد. اینها روایات است.
🔸 احتمال دارد آن انجیل اصلی دست #یهودی‌ها باشد؛ یهودی‌های فلسطین. آنها خیلی آدم‌های مرموزی هستند. بعید نیست #انجیل_واقعی و #تورات_واقعی را داشته باشند. البته قایم می‌کنند و به کسی نشان نمی‌دهند.
🔸 اما این‌هایی که ما داریم، و من هم دارم، روایت است. با چیزی که خدا بر قلب حضرت عیسی نازل کرده است فرق می‌کند.
🔸 آن #انجیل متأسفانه الان در اختیار کسی نیست. اگر آن بود، خیلی از مشکلات حل می‌شد. آدم می‌گذاشت کنار #قرآن و می‌دید که اینها با هم هیچ تفاوتی ندارند.»
🌐 قسمتی از سخنان مقام معظم رهبری در منزل خانواده شهید ارمنی «وهانج رشیدپور»؛ دی ماه ۱۳۹۴.
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter
✡️ فرانتس کافکا یهودی صهیونیست (٣)
1️⃣ از ابتدا تا انتهای این نوشتهٔ ضعیف، عناد و کینهٔ کور نسبت به #اعراب موج می‌زند؛ بی‌آن‌که دلیلی قانع‌کننده برای نسبت‌دادن این همه بدی و زشتی به آنان، ذکر شود. تنها دلیلی که شغال‌ها در این مورد ذکر می‌کنند، این است که اعراب «جانوران را برای خوردن می‌کشند، ولی از لاشهٔ مُرده [آنها]، پرهیز می‌کنند.» که می‌دانیم، این [حرام بودن لاشهٔ حیوان = میته] یک #حکم_اسلامی است و منطق محکم خاص خود را هم دارد. درحالی‌که به‌عکس، شغال‌ها، مُردارخوار و خواهان لاشهٔ حیوانات هستند.
2️⃣ «ما نمی‌توانیم نالهٔ گوساله‌هایی را تحمل کنیم که اعراب سر می‌بُرند. باید همهٔ جانوران بتوانند در صلح و صفا جان بدهند. باید ما بتوانیم به‌راحتی، تا آخرین قطرهٔ خون آنها را بیاشامیم و استخوان‌های آنها را پاک کنیم.»
3️⃣ «شغال‌ها و عرب‌ها»، فاقد تاریخ نگارش است. اما وقتی به تاریخ صدور #اعلامیه_بالفور (۱۹۱۷) توجه می‌کنیم، که در آن، وزارت‌خارجهٔ انگلیس متعهد شده است برای #یهودی‌ها، حکومتی در #فلسطین تأسیس کند، احساس می‌کنیم که این نوشته، نباید با آن اعلامیه، بی‌ارتباط باشد. خاصه اگر توجه کنیم که در این نوشته، به صحرا و رود نیل اشاره می‌شود و این اشاره، صحرای سینا را به ذهن متبادر می‌کند.
4️⃣ آری! #فرانتس_کافکا تنها یک #یهودی نیست. بلکه یک یهودی #صهیونیست، و طرفدار و مدافع اصلی‌ترین آرمان آن، یعنی گردآمدن و استقرار یهودیان جهان در #ارض_موعود (فلسطین) است.
✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter
🕎 درس‌هایی از داستان طالوت و جالوت
درس 1️⃣👈 مدنیّت و تمدن انسانی از ویژگی‌های زندگی انسان است. لازمهٔ مدنیّت که عامل رشد مادی و معنوی انسان‌هاست، وجود قدرت متمرکز و مدیریت متمرکز است. #بنی‌اسرائیل این نیاز را احساس کرده بودند. لذا نزد پیامبر خود آمدند و گفتند فرماندهی برای ما تعیین کن که حرف آخر را بزند و او دستور بدهد و ما عمل کنیم. بنابراین اصلِ نیاز به #حکومت_متمرکز، نیاز واقعی جامعه است. این واقعیتی است که هم عقل و هم تجربهٔ تاریخی انسان‌ها آن را اثبات می‌کند.
درس 2️⃣👈 تاریخ و تعالیم همهٔ ادیان نشان می‌دهد که تاکنون روزی نیامده که همهٔ انسان‌ها صالح، عادل و به حقّ خود راضی باشند. بنابراین باید در میان انسان‌ها گروهی باشند که دارای #قدرت مدیریت و مادی باشند و بتوانند جلوی ظلم‌ها را بگیرند. نصحیت به‌تنهایی موجب حل این مسایل نمی‌شود. باید یک #قوهٔ_دفاعی وجود داشته باشد و جلوی ظالمان را بگیرد. این مسأله از دو راه حکمت تکوینی و حکمت تشریعی خداوند تأمین می‌شود.
درس 3️⃣👈 اکثریت قریب‌به‌اتفاق بنی‌اسرائیل مردمی #حس‌گرا و #راحت‌طلب بودند. این‌که با کمترین زحمت بیشترین سود را ببرند آن‌هم بدون توجه به عادلانه یا ناعادلانه بودن آن. تاریخ آنها این مسأله را اثبات می‌کند. امروز نیز اغلب جنگ‌ها و فسادهای دنیا زیر سر این‌هاست. عدهٔ قلیلی هستند که سعی کرده‌اند #ثروت همهٔ کشورها را در اختیار داشته باشند و غصب کنند. اینها خودشان را #قوم_برتر می‌دانند و می‌خواهند بدون هزینهٔ زیاد همه را بدوشند. اصلاً غیر از #پول چیزی را نمی‌شناسند. نزد آنها قدرت، شرف، عقل و فکر، همه وسیله‌ای برای به دست‌آوردن پول است، و ملاک برتری نیز #پول‌داری است. البته برای این‌کار استدلال‌هایی نیز دارند؛ می‌گویند: وقتی بخواهید به مقامی برسید باید پول داشته باشید؛ برای پیروزی در #انتخابات هم باید پول خرج کرد؛ پس انسان باید از چند سال قبل سعی کند پول‌هایی از داخل و خارج فراهم کند تا روزی بتواند از آن استفاده کند. قهرمان این فکر #یهودی‌ها هستند و فلسفه‌اش را در دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌هایشان به دیگران نیز القاء می‌کنند.
درس 4️⃣👈 اگر کسانی می‌خواهند در مشکلات صبور و مقاوم باشند، باید تمرین #مقاومت کرده باشند و با #نازپروردگی نمی‌توان در جنگ پیروز شد. با راحت‌طلبی نمی‌شود به آزادی و #آقایی رسید.
✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter
💎 شهید مطهری و تعطیلی جمعه
1️⃣ اساساً جمعه و حتی اسم #جمعه هم اسم اسلامی است، یعنی قبل از اسلام این روز به نام روز جمعه نامیده نمی‌شد، اسم‌های دیگری ذکر کرده‌اند. خود اسلام این اسم «جمعه» را گذاشت و چه اسم خوبی است.
2️⃣ در میان اسم‌های هفته کلمهٔ #سبت (شنبه) ریشه‌ی یهودی دارد و کلمهٔ «جمعه» یک لفظ عربی است و عربی‌الاصل است و این نشان می‌دهد که چرا این روز به نام جمعه نامیده شده است، به این دلیل که روز اجتماع مردم بوده است.
3️⃣ شبانه‌روز جمعه اختصاصاتی دارد و برای یک سلسله عبادات اولویتی نسبت به سایر شب و روزها دارد که معمولاً در کتاب‌هایی که برای دعوات و زیارات نوشته‌اند ذکر شده است. برای #یهودی‌ها هم یک روز خاص روز هفته است که روز #شنبه است و برای مسیحی‌ها روز یکشنبه.
4️⃣ قهراً این یک #وظیفه_عمومی است برای همه مسلمین که این اختصاص و خصوصیت جمعه را حفظ کنند.
5️⃣ در همهٔ دنیا در هر هفته یک روز #تعطیل است و یک چنین تعطیلی‌ای ضرورت دارد. البته ما در اسلام تصریحی نداریم که حتماً شبانه‌روز جمعه را تعطیل کنیم... ولی قهراً دستورهای خاصی که در روز جمعه هست مثل عبادت‌های بدنی یا رفت و آمدها و صله رحم‌ها که اگر در جمعه صورت گیرد اجر و ثواب بیشتری دارد، اقتضا می‌کند که آن روزی که مسلمان‌ها می‌خواهند تعطیل هفتگی خود قرار دهند همان روز جمعه باشد.
6️⃣ امروزه در دنیا به یک سلسله مسائل که از بعضی جهات هیچ فرقی ندارد ولی از این نظر که عنصری از #فرهنگ آن مردم است و در روحیهٔ آن مردم اثر می‌گذارد و بلکه روحیهٔ آنان را تشکیل می‌دهد، فوق‌العاده اهمیت می‌دهند... شما اگر سراغ همین فرنگی‌ها بروید می‌بینید برای یک سنت بسیاربسیار کوچک، خود را به کشتن می‌دهند. ببینید همین ایرانی‌های خودمان برای این‌که سنت‌های ایرانی و به قول خودشان فرهنگ ایرانی را بخواهند زنده کنند، کوشش می‌کنند کارهایی را که از اول خرافهٔ محض بوده است زنده کنند، چون فکر می‌کنند که ملیت ایرانی را بدون اینها نمی‌توان نگه داشت. ولی همین آقایان وقتی که پای تاریخ به میان می‌آید می‌گویند حالا چه فرق دارد که ما مبدأ تاریخ را مبدأ مسیحی بگیریم یا مبدأ اسلامی ؟!
7️⃣ مسألهٔ تعطیلی جمعه هم از آن مسائلی است که در بعضی کشورهای اسلامی از وقتی که #استعمار آمد آن را تغییر داد. مثلاً در پاکستان انگلیسی‌ها از زمان ورودشان به هند سعی کردند همهٔ سنت‌های آنها را به سنت‌های خودشان تبدیل کنند. از جمله این‌که روز تعطیل را از جمعه به یکشنبه تبدیل کردند. هنوز هم در پاکستان همین‌طور است، اگر یک چیزی برگشت، عود دادنش به حالت اول بسیار مشکل است...
8️⃣ این را عرض می‌کنم برای این‌که ما باید توجه داشته باشیم به نغمه‌هایی که کم و بیش در مجله‌ها و در مقالات ادبی و به‌اصطلاح علمی و نیمه‌علمی شنیده می‌شود. می‌نویسند این برای ایران سبب رکود کارهاست که تعطیلات خودمان را جمعه قرار بدهیم در حالی‌که اکثریت مردم دنیا که ما با آنها سر و کار داریم تعطیلات‌شان یکشنبه است. آن‌وقت ما مجبوریم که در هفته دو روز تعطیل داشته باشیم، روز جمعه به‌خاطر خودمان و روز یکشنبه برای این‌که دنیا تعطیلی دارد. پس ما برای این‌که کارمان بیشتر جریان داشته باشد، بیاییم تعطیلی جمعه را تبدیل به یکشنبه کنیم!
9️⃣ دربارهٔ تاریخ هم می‌گویند: اکثریت مردم دنیا سال مسیحی را انتخاب کرده‌اند ولی ما سال هجری را انتخاب کرده‌ایم و این اسباب زحمت است که ما تاریخ خودمان را به هجری بنویسیم و آنها به مسیحی، پس بیاییم تاریخ هجری را به تاریخ مسیحی تبدیل کنیم.
🔟💥 اینها همه مقدمهٔ #جذب‌شدن و مقدمهٔ #هضم‌شدن فرهنگی در هاضمهٔ دیگران است.
📚 منبع: استاد شهید آیةالله مرتضی مطهری، آشنایی با قرآن، جلد ٧، صفحات ٨٣-٨٧ با تلخیص.
✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter