🤔) بیانِ پرسش شماره: ۱۸ ⚫️👇🔵

*┄┄┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄┄┄* ─━━━━⊱✋یا الله✋⊰━━━━─ #پرسش شماره: ۱۸ ─━━━━⊱✋یا الله✋⊰━━━━─ ❓❔👈 با لحاظِ جوابِ پرسش های گذشته که گفته شد: 《ملاکِ در تنظیمِ قواعدِ علوم‌ نقلی-علم نحو عرف اهل محاوره می باشد》، سوالی به وجود می آید و آن این که آیا《قیاس و شباهت》از جمله ادلّه عرف پسند هستند تا در سیر تنظیم قواعدِ ادبی از آن استفاده نمود یا از جمله ادلّه عرف پسند نیستند تا در سیر تنظیمِ قواعد از آن استفاده نشود؟ 💯❌💯 #کپی با ذکر منبع، مجاز است. ✅لینک کانال #کانال_ادبیات_عرب: 🔺 http://eitaa.com/joinchat/3330867217C71996cac28

*┄┄┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄┄┄* ─━━━━⊱✋یا الله✋⊰━━━━─ #جوابِ پرسشِ شماره: ۱۸ ─━━━━⊱✋یا الله✋⊰━━━━─ 📝 📝یکی از مسائلی که میان علماء به شدّت مورد بحث و بررسی واقع شده است، بحث 《 #قیاس_و_شباهت》 می باشد؛ 🔍به طور کلّی علماء در بحث قیاس، به دو دسته تقسیم شده اند؛ ۱) موافقین قیاس؛ ۲) مخالفین قیاس. به همین ‌جهت در ادامه بحث را در قالب دو فقره پیش خواهیم برد؛ 💯❌💯 #کپی با ذکر منبع، مجاز است. 📝لینک #جدید گروه: بـَـحث جَنجالے طَلبگے: ╭─═ঊঈ⭕️👇⭕️ঊঈ═─╮ ⚫️ eitaa.com/joinchat/670302231C6b64d14cba ╰─═ঊঈ❌👆❌ঊঈ═─╯

🔴فقره اوّل: بیان نظر موافقین 🔸با رجوع به کتبی که در زمینه #اصول_النَّحو نگاشته شده اند، به راحتی می توان دریافت که یکی از مسائل پُرکاربرد و قابل اعتناء نزدِ اکثر نحویّون در جهت اثبات حکمِ ادبی، مساله 《قیاس و شباهت》 می باشد تا جایی که صاحب اصول النّحو عند السیوطی بین النظریّه و التطبیق می فرماید: {القیاسُ رکن رکین و مهمّ فی النّحو؛ فهو کما یذکر السیوطی معظم ادلّه النّحو و المعوّل فی غالب مسائله علیه} و یا ابن انباری در کتاب الاغراب فی جدل الاعراب و لُمَعُ الادلّه فی اصول النّحو می فرماید: {اعلم ان اِنکار القیاس فی النحو لا یتحقّق لاَنّ النحو کله قیاس ... فمن انکر القیاس فقد انکر النحو و لا نعلم احدا من العلماء انکره}؛ 👥قائلین به وجودِ قیاس، احکام متعدّدی را به واسطه آن در علم نحو وارد نموده اند به گونه ای که از منظر ایشان اگر در مسیر اثبات حکم ادبی، بحثِ قیاس و شباهت لحاظ نشود، موضوعات فراوانی بدون دلیل میمانند زیرا فائده استفاده از قیاس و شباهت، آن است که اگر موضوعی در علم نحو دارای حکمی بوده باشد لکن آن حکم در حقّ موضوع دیگری ثابت نبوده باشد، نحویّون با استفاده از قیاس و شباهت، آن حکم را در حقّ آن ‌موضوع ثابت می کنند و از این طریق درصدد کشف مراد متکلّم بلیغ برمی آیند. 🔺از سویِ موافقین قیاس، تعاریفِ مختلفی برای قیاس مطرح شده است مثلاً برخی گفته اند: 《هو اِلحاقُ الفرعِ بالاَصلِ بجامع》یا برخی دیگر گفته اند: 《هو اعتبار الشّیء بالشّیء بجامع》 و... . 👆👈ایشان اجمالاً قیاس بر چهار نوع دانسته اند: ۱) حمل الفرع علی الاصل؛ ۲) حمل الاصل علی الفرع؛ ۳) حمل النظیر علی النظیر؛ ۴) حمل الضد علی الضد؛ بحث ما نحن فیه، بر حول قیاس اوّل یعنی 《حمل الفرع علی الاصل》 می باشد لذا گفته می شود: ☑️نحویُّون برای قیاس و شباهت، ارکان و شروطی را طرّاحی نمودند که متعلّم به واسطه حفظ این ارکان و شروط، قابلیّت استفاده از آن در جهت کشف و اثبات حکم ادبی را دارا خواهد بود؛ ایشان ارکان را این گونه بیان کردند: 🔸۱) اصل، (مشبّه به)؛ 🔸۲) فرع (مشبّه)؛ 🔸۳) جامع(وجه شبه)؛ 🔸۴) حکم؛ 💯❌💯 #کپی با ذکر منبع، مجاز است. 🔴 #اهداف کانال:👇 📡 https://eitaa.com/kanon_adabi/1262

✏️مثلاً نسبت به مرفوع بودنِ نایب فاعل یعنی رفعِ {زید} در همانند {ضُرِبَ زید}، گفته اند: اصل در این که اسم مرفوع باشد، فاعل است لذا به همین ترتیب بیان داشتند: ۱) اصل (مشبّه به): فاعل؛ ۲) فرع (مشبّه): نایب فاعل؛ ۳) جامع (وجه شبه): اسناد؛ ۴) حکم: مرفوع بودن؛ و از این باب، مرفوع بودنِ نایب فاعلِ را تصحیح نمودند. به تعبیری دیگر: از آن جایی که هم در عنوان فاعل در همانند {جاء زید} و هم در عنوان نایب فاعل در همانند {ضُرِبَ زید}، اسناد موجود است لذا اسناد به عنوان جامع و وجه شبه در این قیاس لحاظ می شود و از طرفی اصل در مرفوع بودن، فاعل است لذا مشبّه به و اصل در این قیاس، فاعل و مشبّه و فرع در این قیاس، نایب فاعل و همچنین حکم در این قیاس را اثبات مرفوع بودنِ نایب فاعل دانشته اند لذا بعد از تشکیل ارکان قیاس، حکم یعنی مرفوع بودن را از موضوعی که در آن ثابت شده بود یعنی فاعل، بر موضوعی که در آن ثابت نشده بود یعنی نایب فاعل، سرایت داده اند و مرفوع بودن نایب فاعل را توجیه کردند. 📚رجوع کنید: ۱) الاقتراح فی علم النحو [للسیوطی]، ص۹۴ الی ۹۶، ناشر: ادب الحوزه، نوبت چاپ:۱. ۲) اصول النحو عند السیوطی بین النظریه و التطبیق، ص: ۲۴۳، ۲۴۴، ۲۴۶ و ۲۶۱ نشر: هیئه المصریه العامه للکتاب، مکان چاپ: قاره_مصر، نوبت چاپ:۰۱. ۳) الاغراب فی جدل الاعراب و لُمَعُ الادله فی اصول النحو، ص۹۳ و ۹۴، مطبعه الجامعه السوریه، ۱۳۷۷هـ . 💯❌💯 #کپی با ذکر منبع، مجاز است. 🔴 #اهداف کانال:👇 📡 https://eitaa.com/kanon_adabi/1262

🔴فقره دوّم: بیان نظر مخالفین 🔸برخی دیگر از علماء در مقابل حجیّت قیاس در جهت اثبات حکم ادبی، به مخالفت برآمده اند و گفته اند: 《العرب اُمَّه حکیمه، فکیف تشبه شیئا بشیء و تحکم علیه بحکمه و علّه حکم الاصل غیر موجوده فی الفرع. و اذا فعل واحد من النحویین ذلک جهّل و لم یقبل قوله فلِمَ ینسبون الی العرب ما یجهل به بعضهم بعضا؟ و ذلک اَنّهم لا یقیسون الشّیء و یحکمون علیه بحکمه الّا اذا کانت عله حکم ‌الاصل موجود فی الفرع...》؛ #یعنی عرف اهل محاوره، اُمّتی حکیم هستند به همین جهت چگونه شما (موافقین قیاس) ادّعا می کنید که اهل محاوره شی ای را به شیء دیگر تشبیه می کنند و حکم را انتقال می دهند در حالی که علّت در فرع موجود نمی باشد؟!!! #بنابراین اگر کسی از علمای علم‌ نحو به واسطه قیاس و شباهت، درصدد اثبات حکمی برای فرعی برآمده باشد، علاوه بر این که در حقیقت در جهل مرکّب است، حکمی که به واسطه این شباهت اثبات گردید را از آن قبول نمی نماییم؛ 🔸جای تعجّب است که چرا قائلین به قیاس، حکمی را به اهل محاوره نسبت می دهند که خود نیز یقین به آن ندارند زیرا برخی از آن ها با برخی دیگر از آن ها در آن چه که به اهل محاوره نسبت داده اند، اختلاف نموده اند مثلاً برخی در بیان وجه شباهتِ دو عنوانی که درصدد اثبات حکمی از اصلی به فرعی می باشند، اختلاف نموده اند و این اختلاف آن ها کاشف از این است که آن شباهت، از وجه معتبری نزد اهل محاوره برخوردار نیست. 📚رجوع کنید: کتاب الرد علی النحّاه لابن‌ مَضاء القُرطبی، ص: ۱۳۴ و ۱۳۵، نشر: دارالمعارف، طبع الثانیه. 💯❌💯 #کپی با ذکر منبع، مجاز است. 🔴 #اهداف کانال:👇 📡 https://eitaa.com/kanon_adabi/1262

✋ #تحقیق در مساله: ✍برخی در مقام تضعیف و ردّ قیاس، ایراداتِ متعدّدی را مطرح نموده اند که موافقین از نحویّون از آن جایی که به شدّت به وجود قیاس در جهت اثبات حکم ادبی اصرار داشتند، در مقابل این ایرادات، پاسخ هایی را بیان داشتند که اصل ایرادات به همراه پاسخ آن ها را می‌توان در کتاب {الاغراب فی جدل الاعراب و لُمَعُ الادله فی اصول النحو، ص:۱۱۰۰، مطبعه الجامعه السوریه، ۱۳۷۷هـ} مطالعه کرد؛ 👆👈 #لکن به نظر می رسد عمده ترین و اساسی ترین ایرادی که بر موافقین قیاس وارد می گردد، همان امری است که ابن‌ مَضاء قرطبی بیان کردند یعنی عدم فهم و عدم درک اهل محاوره از طرح شباهت و قیاس است. 😲توضیح مطلب آن‌ که در سیر اثبات یک حکم ادبی، مهمّ ترین نکته ای که می بایست، مورد توجُّه واقع گردد، این است که اثبات حکمی توسُّط یک عالِم ادبی، به منزله آن است که اهل محاوره چنین حکمی که توسُّط این عالِم ادبی به اثبات رسیده است را به طور کامل درک و فهم می ‌نمایند بدون هیچ گونه درنگی یعنی عملکرد یک عالمِ نحوی در سیر بیان ادلّه و تعلیلات در جهت اثبات یک حکم ادبی به گونه ای باید باشد که عرف آن ادلّه و آن تعلیلات را درک کند باشد #زیرا زمانی که مثلاً بگوید: {فعل مضارع به جهت شباهت به اسم، برخودار از اعراب می شود}، در حقیقت قائل به این شده است که: {در نهان و ذات اهل محاوره این مطلب نهفته است که فعل مضارع از آن جهت که شباهت به اسم دارد، اعراب خواهد گرفت} و یا مثلاً زمانی که می گوید: {اسم مفعول به جهت شباهت به فعل، برخودار از عمل می شود}، در حقیقت قائل به این شده است که: {در نهان و ذات اهل محاوره این مطلب نهفته است که از آن جایی که اسم مفعول شباهت به فعل دارد لذا برخودار از عمل شده است}؛👇 👀بنابراین کسانی که قیاس و شباهت را در مباحث ادبی مطرح می‌کنند، در واقع درصدد تفهیم این نکته هستند که آن‌ چه را که می‌گوییم، در نهانِ اهل محاوره موجود است. 💯❌💯 #کپی با ذکر منبع، مجاز است. 🔴 #اهداف کانال:👇 📡 https://eitaa.com/kanon_adabi/1262

👁با اندک تامّل بُطلانِ سخنِ فوق یعنی این که اهل محاوره، قیاس و شباهت را درک می کنند، روشن می گردد زیرا عرف اهل محاوره، بسیط بوده و پذیرایِ اینگونه تحلیلاتی که خالی از فائده می باشد و فلسفی مانند هستند، نیست. ☝️👈برای روشن شدن مطلب فوق به بررسی عمل اسم فاعل خواهیم ‌پرداخت؛ 🙌اکثر و قریب به اتّفاق نحویّون در پاسخ به این سوال که چرا اسم فاعل برخوردار از عمل می باشد، گفته اند: {از آن جایی که اسم فاعل، شباهت به فعل مضارع پیدا نموده است، برخوردار از عمل‌ شده است} کما این که ابن‌ جنّی در خصائص می فرماید: {انّما عمل اسم الفاعل لشبهه بالفعل المضارع} و همان طور که واضح است ایشان با استفاده از تعبیر {انّما} درصدد حصر علّت عمل اسم فاعل در شباهت به فعل بوده است و یا سیوطی در شرح همع الهوامع می گوید: {عمل اسم الفاعل فرع الفعل}؛ 👆👈با توجه به دو بیان فوق (لشبهه و فرع الفعل)، دانسته می شود که اکثرِ نحویّون، طریق اثبات عمل در اسم فاعل را با استفاده از قیاس و شباهت اثبات نمودند امّا با تفحّص میان #استعمالات اهل محاوره، این نکته برداشت می گردد که هرگاه امری برخوردار از حدث و حدوث بود، معمولات و ملابسات و متعلّقاتی را اقتضاء دارد و به همین خاطر دیده می شود که فعل از آن‌ جهت که برخوردار از حدث و حدوث است، معمولات کثیری همچون فاعل، مفعول به، مفعول معه، مفعول له و ... را اقتضاء دارد؛ 🖌با مشاهده عملکردِ عرف به این که هر امری برخوردار از حدث و حدوث باشد، معمولاتی را اقتضاء دارد، نتیجه گرفته می شود که ملاک در هر امری که برخوردار از حدث و حدوث باشد، وجودِ خودِ حدث و حدوث می باشد نه شباهت و قیاس لذا هر گاه اسمی چنین ملاکی را داشت، عمل برای آن ثابت می گردد همانند اسم فاعل که از آن‌ جهت که مشتمل بر حدث و حدوث است، دارای عمل است. 🔗 خلاصه این که با بررسی استعمالات اهل لسان عربی، وجود حدث و حدوث را علّت کاشفه برای اثبات عمل می دانیم نه شباهت و قیاس هایی که هیچ ریشه عرفی ندارد فافهم. 📚رجوع کنید: ۱) الخصائص ابن جنّی، ج۰۳، ص۲۷، نشر: دارالکتب العلمیه، مکان چاپ: بیروت_لبنان، نوبت چاپ: ۰۳. ۲) همع الهوامع شرح جمع الجوامع فی النحو، ج۰۳، ص۱۷۰، نشر: احیاء التراث العربی، مکان چاپ: بیروت_لبنان، نوبت چاپ: ۰۱. 💯❌💯 #کپی با ذکر منبع، مجاز است. 🔴 #اهداف کانال:👇 📡 https://eitaa.com/kanon_adabi/1262

💯حتماً مطالعه شود:👇 👌) بیانِ پرسش شماره: ۱۹

*┄┄┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄┄┄* ─━━━━⊱⭕️⊰━━━━─ #پرسش شماره: ۱۹ ─━━━━⊰⭕️⊰━━━━─ ❓❔👈 آیا مباحث ادبی، می توانند بر نظرات #فقهی و همچنین نظرات #تفسیری تاثیر مستقیم بگذارند؟ 💯❌💯 #کپی با ذکر منبع، مجاز است. 📝لینک #جدید گروه: بـَـحث جَنجالے طَلبگے: ╭─═ঊঈ⭕️👇⭕️ঊঈ═─╮ ⚫️ eitaa.com/joinchat/670302231C6b64d14cba ╰─═ঊঈ❌👆❌ঊঈ═─╯

*┄┄┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄┄┄* ─━━━━⊱⭕️⊰━━━━─ #جوابِ پرسشِ شماره: ۱۹ ─━━━━⊱⭕️⊰━━━━─ ❓❔👈 جوابِ پرسش فوق، از مباحث گذشته روشن و واضح است لکن در این باره می توان، مصداق دیگری را مطرح نمود که ارزش و عظمت و تاثیر ادبیات عرب را نمایان کند؛ 💯❌💯 #کپی با ذکر منبع، مجاز است. ✅لینک کانال #کانال_ادبیات_عرب: 🔺 http://eitaa.com/joinchat/3330867217C71996cac28