✅ رسالۀ نماز و روزه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای منتشر شد در فرسته‌های قبلی به این کتاب اشاره کرده بودیم. air.ir/ZYmSr

✅ مسافرت پیش از ظهر ماه رمضان هرگاه روزه‌دار پیش از ظهر مسافرت نماید، طبق نظر آیت‌الله #خامنه_ای در صورتی که از شب قبل قصد سفر کرده باشد، روزه‌اش باطل است. ولی اگر قصد سفر در روز بوده بنابر احتیاط واجب روزه بگیرد و پس از ماه رمضان آن روز را قضا کند. اما بنا بر نظر #امام_خمینی و آیت‌الله #سیستانی اگر روزه‌دار پيش از ظهر مسافرت كند، وقتی به حد تَرَخُّص برسد، نمی‌تواند آن روز را روزه بگیرد؛ چه شب قبل قصد سفر داشته یا نداشته‌است. _______ توضیح المسائل امام‌خمینی، م 1721؛ توضیح المسائل جامع آیت‌الله سیستانی، م 2105/ رسالۀ نماز و روزه، م 938

⚠ اصلاحیه آنچه از #امام_خمینی پیرامون #مضمضه ذکر شد، ناقص بود. ضمن عرض پوزش به جهت اشتباه صورت‌گرفته، نظر کامل ایشان پیرامون مضمضه تقدیم می‌گردد: اگر روزه‌دار آب را بدون قصد آشامیدن وارد دهان و مضمضه کند و بعد بدون اختیار آب وارد حلق بشود و پایین برود، روزه‌اش باطل می‌شود؛ مگر اینکه مضمضۀ او برای وضو یا غسل بوده باشد. فرقی هم ندارد هدف از وضو ادای نماز واجب بوده یا ادای نماز مستحب یا به قصد مطلق طهارت وضو گرفته شده‌ باشد. گرچه احتیاط مستحب است اگر شخص برای نماز واجب وضو گرفته و مضمضه کرده و آب بی‌اختیار فرورفته، روزه‌اش را قضا کند. البته اگر #روزه باطل شود (مضمضه برای غیر وضو)، باید ادامۀ روز را از انجام مبطلات روزه اجتناب کند؛ پس از ماه رمضان هم قضای آن را بجا آورد و کفاره هم لازم نیست. _________________ العروة الوثقی، کتاب الصوم، فصل فیما یوجب القضاء دون الکفارة، مورد نهم؛ تحریر الوسیلة، کتاب الصوم، القول فیما یترتب علی الافطار، مورد نهم

⚠ قابل توجه مقلدین محترم آیت‌الله سیستانی چاپ جدید کتاب شریف منهاج الصالحین که در سایت رسمی دفتر ایشان به نشانی https://www.sistani.org/arabic/ نیز بارگذاری شده‌است، در موارد متعدد، تفاوت‌هایی با چاپ قدیم این کتاب دارد؛ لذا لازم است مقلدین ایشان حتماً آخرین نظرات معظم‌له را که در چاپ جدید منعکس شده، مبنای عمل قرار دهند و به چاپ‌های قدیمی اکتفا نکنند.

✅ آیا در ماه مبارک رمضان می‌توان به دندان‌پزشکی رفت؟ 📝 اگر مطمئن باشیم که در صورت مراجعه به دندان‌پزشک حتماً آب (یا هر چیز دیگر) از حلق ما پایین می‌رود (حتی بدون اختیار)، در اینجا تا ضرورتی نباشد نباید در طول روز ماه #رمضان به دندان‌پزشکی رفت. اما اگر چنین اطمینانی نباشد، ایرادی ندارد که دندان‌پزشکی برود و اگر رفت باید مراقبت کند که چیزی از حلق پایین نرود، اما آب اگر پایین رفت، همان احکام #مضمضه را دارد که قبلاً ذکر شد. بنابراین طبق نظر #امام_خمینی و آیت‌الله #خامنه_ای باید باقی روز را امساک کند و بعد از ماه رمضان هم طبق نظر امام بنا بر فتوا و طبق نظر آیت‌الله خامنه‌ای بنا بر احتیاط قضای این روز را بجا بیاورد. البته طبق نظر آیت‌الله #سیستانی، اگر قبل از رفتن اطمینان نداشت چیزی پایین می‌رود، ولی بعداً بدون اختیار پایین رفت، اشکالی ندارد و روزه صحیح است. #روزه

✅ روزه گرفتن کسانی که به مشقت می‌افتند؛ مانند خردسالان یا کارکنان برخی مشاغل سخت 📝 دختران و پسرانی که تازه به سنّ بلوغ رسیده‌اند، مانند بزرگسالان مکلّف هستند و باید وظایف شرعی چون نماز و روزه و حجاب را انجام دهند؛ و ترک آن به صرف دشواری، ضعف جسمانی و مانند آن جایز نیست؛ اما ممکن است روزه برای آن‌ها عسر و حرج (زحمت و مشقت زیاد) داشته باشد. همچنین افرادی نیز هستند که به مشاغل سخت اشتغال دارند و امرار معاش آن‌ها وابسته به کارشان است و روزه برای آن‌ها مشقت غیرقابل تحمل دارد. وظیفۀ اولیۀ این افراد این است که سحری بخورند و نیت روزه کنند (طبق نظر آیت‌الله #سیستانی خردسالان قصد قربت مطلقه کنند؛ یعنی خصوص روزۀ واجب را نیّت نکنند؛ بلکه از مبطلات روزه پرهیز کنند و قصدشان از این کار به طور کلّی قربةً الی اللّه باشد.)؛ اما اگر در میان روز تحمل گرسنگی و تشنگی برای آنان غیر قابل تحمل شد، بنا بر نظر آیت‌الله سیستانی می‌توانند تنها بقدر ضرورت (بنا بر احتیاط واجب) بخورند و بیاشامند و باقی روز را باید از انجام مبطلات روزه اجتناب کنند، ولی بنا بر نظر #امام_خمینی می‌توانند روزۀ خود را افطار کنند و لازم نیست حتماً بقدر ضرورت باشد و لازم نیست باقی روز را از انجام مبطلات روزه اجتناب کنند. البته به هر حال روزۀ آن‌ها باطل می‌شود و باید بعداً قضای آن را بجا آورند. ضمناً اگر می‌توانند با کاهش فعالیت بدنی و خوردن سحری مقوی، بدون سختی غیرقابل تحمل روزه بگیرند، باید این کار را بکنند. ⚠ البته اگر روزه برای آنان ضرر داشته باشد یا بعداً موجب مریض شدنشان بشود یا بترسند که مریض شوند، احکام مریض بر آنان جاری است و روزه گرفتن بر آن‌ها واجب نیست. نظر ایت‌الله #خامنه_ای نیز مشابه همین است که عرض شد، با این تفاوت که ایشان قائل به یک تفصیل هستند: «اگر وضعیت مکلف به گونه‌ای است که به خاطر ضعف جسمانی یا طولانی بودن روز، روزه گرفتن به خودی خود ـ حتی با ترک فعالیت و مراعات تغذیه ـ سختی فوق العاده داشته باشد، در این صورت بنا بر احتیاط واجب روزه بگیرد و وقتی به سختی فوق العاده افتاد، افطار کند و قضای آن را بگیرد؛ اما اگر سختی فوق العاده داشتن ادامۀ روزه به دلیل فعالیت مانند اشتغال به کار یا تحصیل و مطالعه باشد، در این صورت بنابر فتوا باید روزه بگیرد و هر گاه به سختی فوق العاده افتاد، افطار کند و قضای آن را بگیرد.» #روزه

✅ وظیفۀ نمازگزار هنگام استماع آیۀ سجده اگر نمازگزار آیاتی را که سجدۀ واجب دارند، بشنود طبق نظر #امام_خمینی و آیت‌الله #سیستانی بنا بر احتیاط واجب و طبق نظر آیت‌الله #خامنه_ای بنا بر فتوا در هنگام #نماز با اشاره #سجده را انجام دهد و پس از نماز طبق نظر آیت‌الله سیستانی بنا بر احتیاط واجب بطور معمول سجده کند. (امام سجدۀ بعد از نماز را بنا بر احتیاط مستحب می‌دانند و آیت‌الله خامنه‌ای لازم نمی‌دانند.) (1) به طور کلی طبق نظر آیت‌الله سیستانی اگر هر زمانی آیۀ سجده‌دار بطور زنده – نه به صورت ضبط شده- شنیده شود و سجده کردن میسر نباشد، باید ایماء کرد و بعداً هر وقت میسر شد، سجده انجام داد. (2) ⚠ ذکر این نکته هم لازم است که اگر انسان موقعی كه آیۀ سجده‌‌دار را گوش می‌‌دهد، خودش نیز آن را بخواند، باید دو سجدۀ تلاوت به جا آورد. (3) _______ 1- تحریر الوسیلة، کتاب الصلاة، القول فی قراءة و الذکر، م 4؛ توضیح المسائل جامع آیت‌الله سیستانی، م 1298؛ رسالۀ نماز و روزه، م 178 2- بخش پرسش و پاسخ پایگاه رسمی دفتر آیت‌الله سیستانی؛ موضوع ایات سجده؛ پرسش شمارۀ 7 3- العروة الوثقی، کتاب الصلاة، سائر اقسام السجود، م 8؛ توضیح المسائل جامع آیت‌الله سیستانی، م 1291

✅ کارت به کارت کردن فطریه برای فقیر 📝 انسان می‌تواند از فقیر وکالت بگیرد و فطریه‌ای را که کنار گذاشته به وکالت از فقیر دریافت کند و سپس به همان مقدار، با اجازۀ فقیر، از حساب خود به حساب فقیر پول واریز کند. آنچه گفته شد مربوط به کسی است که #فطریه را کنار گذاشته و در این مطلب اختلافی بین فقها نیست. ⚠ اما اگر فطریه را کنار نگذاشته طبق نظر آیت‌الله #خامنه_ای می‌تواند به نیت پراخت فطریه، پول را به حساب فقیر واریز کند؛ اما آیت‌الله #سیستانی چنین کاری را کافی نمی‌دانند؛ بنابراین طبق نظر ایشان مکلف باید به همان صورت قبل (اخذ وکالت از فقیر و ...) عمل نماید.

✅ تفاوتها و اشتراکات کفاره و زکات فطره (فطریه) (بخش اول) اشتراکات: 1- هر دو (پرداخت #کفاره و #زکات_فطره) واجب عبادی هستند؛ یعنی در هر دو عمل باید مکلف قصد قربت داشته باشد؛ پس اگر دیگری بدون اطلاع مکلف از جانب او کفاره یا زکات پرداخت کند، کافی نیست و برای این دو عمل مکلف یا باید مستقیماً پرداخت کند، یا به کسی وکالت بدهد یا به کسی اذن بدهد که از جانب او پرداخت کند. 2- در هر دو عمل، کافی است کفاره یا #فطریه به فقیر داده شود و لازم نیست به فقیر بگویند که آنچه دریافت کرده، کفاره یا زکات است. 3- کفاره را نمی‌شود به فقیری که واجب‌النفقۀ انسان است (مانند همسر و فرزندان)، داد؛ همچنین زکات فطره را هم نمی‌توان از جهت فقیر بودنِ افراد واجب‌النفقه به آن‌ها پرداخت کرد (مصرف زکات جهات دیگری هم بجز صرف کردن برای فقرا دارد؛ شاید از جهات دیگر بتوان به افراد واجب‌النفقه زکات داد، اما اگر کسی بخواهد زکات را به فقیر بدهد، نمی‌تواند به فقیری بدهد که واجب‌النفقه‌اش است.).

✅ تفاوتها و اشتراکات کفاره و زکات فطره (فطریه) (بخش دوم) تفاوت‌ها: 1- در #کفاره حتماً باید طعام به فقیر تملیک شود و پول آن کافی نیست؛ اما در #زکات_فطره حتماً لازم نیست طعام به فقیر داده شود، بلکه پول آن هم کافی است. 2- کفاره حتماً باید به ملک فقیر دربیاید؛ اما #فطریه لازم نیست حتماً به ملک فقیر دربیاید، بلکه اگر صرف در امور فقیر هم شود، کافی است. 3- کفاره تا وقتی به ملک فقیر درنیاید، مال خود مکلف است؛ اما در مورد فطریه همین که مکلف مالی را به عنوان فطریه کنار گذاشت و از سایر اموال خود خارج کرد، از ملک او خارج شده و باید آن مال به فقیر داده شود (یا صرف در امور فقیر گردد) 4- کفاره و فدیۀ غیر سید را می‌توان به سید داد، ولی فطریۀ غیر سید را نمی‌توان به سید داد. ادامه دارد ...

✅ تفاوتها و اشتراکات کفاره و زکات فطره (فطریه) (بخش سوم) تفاوت‌ها: 5- در #کفاره و #فدیه، غنا (توانایی مالی؛ در مقابل فقر) شرط نیست؛ یعنی اگر کسی فقیر هم باشد، کفاره و فدیه بر ذمۀ اوست و هر زمانی که مقدور شد، بنا بر احتیاط واجب آن را بپردازد؛ اما در #فطریه اینگونه نیست و اگر کسی فقیر باشد، (اینکه شخص باید چه شرایطی داشته باشد، که شرعاً فقیر محسوب شود، در کتب فقهی مانند رساله‌های عملیه ذکر شده‌است) فطریه بر او واجب نیست. 6- پرداخت کفاره و فدیه فوریت ندارد (البته نباید بقدری تأخیر انداخت که عرفاً بی‌اعتنایی و کوتاهی تلقی شود)؛ اما فطریه را مکلف، اگر نماز عید می‌خواند، بنا بر احتیاط واجب باید قبل از نماز و اگر نماز عید نمی‌خواند، باید تا ظهر عید به فقیر بپردازد یا از مالش جدا کند. (البته اگر در آن زمان هم پرداخت نکرد از او ساقط نمی‌شود و باید (طبق نظر آیت‌الله #سیستانی بنا بر احتیاط واجب) بدون نیت ادا یا قضا پرداخت کند) 7- برای فدیه و کفاره، به هر فقیر باید حداقل یک مد (تقریباً 750 گرم) طعام داده شود؛ اما فطریۀ هر نفر یک صاع (تقریباً 3 کیلوگرم) طعام (پا پول آن) است. 8- در فدیه و کفاره هر نوع طعامی کافی است؛ اما در فطریه باید غذای متعارف شهر (یا پول آن) به فقیر داده شود. ادامه دارد ...

⚠ احتمالا امسال هم بین مراجع معظم تقلید شاهد اختلاف در اعلام عید سعید فطر خواهیم بود. این مسئله همیشه بین عموم مردم سوال‌برانگیز بوده و بعضاً افراد در تشخیص تکلیف خود دچار اشکال می‌شوند و حتی متأسفانه شاهد سوء استفاده‌های سیاسی از این قضیه هم هستیم. 📌 ان‌شاء‌الله فردا ساعت 18 حجت‌الاسلام‌والمسلمین کریمی، نمایندۀ حضرات آیات #خامنه_ای و #سیستانی، در یک گفت‌وگوی زندۀ اینستاگرامی جوانب مختلف مسئله را بررسی می‌کنند و به سوالات مطرح در این زمینه پاسخ خواهند داد. نشانی صفحۀ ایشان در اینستاگرام: @karimi_bayan_ahkam