❓ ملاک و معیار تحقق تقلید؟ ✍️ پاسخ اجمالی: در مورد معیار تحقق تقلید با توجه به تعریفی که علماء از تقلید کرده اند دو قول مشهور وجود دارد: برخی از جمله آیت الله مکارم شیرازی گفته اند که برای تحقق تقلید باید به فتوای مجتهد «عمل» شود. برخی هم گفته اند با انتخاب یک مجتهد و یاد گرفتن فتوای او و التزام بر عمل به آن، تقلید محقق می شود. ✍️ پاسخ تفصيلي: https://maaref.makarem.ir/l/0418226 #تقلید #احکام #مجتهد #مرجع #فتوا #عمل #آیت_الله_مکارم_شیرازی ____________________________ 📡 Channel: @makaremeshirazi

❓ آيا عدول از مرجع تقليد جايز است؟ ✍️ پاسخ اجمالی: عدول، يعنى تغيير تقليد از مجتهدى به مجتهد ديگر، جايز نيست بنابر احتياط واجب، مگر آن که مجتهد دوم اعلم باشد؛ و اگر بدون تحقيق عدول كرده بايد بازگردد. همچنين در صورتي که مجتهدي برخي شرايط مرجعيّت و اجتهاد فقهي - مانند عدالت، عقل و... - را از دست داده باشد، بايد به مجتهد جامع الشرايط عدول کرد. نيز در مسائلي که مجتهد فتوايی ندارد يا احتياط واجب مي دهد، مي توان به مجتهد ديگری رجوع کرد. ✍️ پاسخ تفصيلي: https://maaref.makarem.ir/l/0418225 #تقليد #عدول #اعلم #احکام #شرايط_مرجعیّت #مجتهد #مرجع #فتوا #جامع_الشرايط #آیت_الله_مکارم_شیرازی ____________________________ 📡 Channel: @makaremeshirazi

❓ نتیجه آثار وضعی عمل به فتوای خطا؟ با توجه به احتمال اشتباه مراجع در برخی فتواها، نتیجه آثار وضعی عمل به فتوایی که به اشتباه داده شده چه می شود؟ ✍️ پاسخ اجمالی: از آنجا که مرجع تقلید انسان عادی و جایز الخطا می باشد، امکان اینکه در فتواهای خود دچار اشتباه شود وجود دارد. اما چون تمام سعی خود را برای رسیدن به حکم واقعی انجام داده نزد خدا مأجور است. در همین راستا، وظیفه مقلد عمل به فتوای مرجع است (خواه مطابق با واقع باشد یا نباشد) و بخاطر تعبدی که داشته، اجرش را خواهد دید و اگر از روی تنبلی به وظیفه خود عمل نکند، جزایش را نیز می بیند. در موردی که مقلد بخاطر انجام وظیفه گرفتار آثار وضعی فتوای اشتباه بشود، خداوند قطعا این آثار را از راه دیگری جبران خواهد کرد. ✍️ پاسخ تفصيلي: https://maaref.makarem.ir/l/0418376 #تقلید #مقلّد #مرجع_تقلید #مجتهد #اجتهاد #استنباط #خطا #اشتباه #جایز_الخطا #حکم_واقعی #تصویب #تخطئه #إجزاء ____________________________ 📡 Channel: @makaremeshirazi

❓ تقلید در روایات اسلامی؟ آيا مي توان رواياتی را به عنوان دلايل صحت و مشروعيت تقليد اقامه کرد؟ ✍️ پاسخ اجمالی: در رابطه با رواياتي که به معناي اصطلاحي تقليد تصريح کرده اند، مي توان از محاجّه يکي از ياران حضرت علي(ع) با خوارج ياد کرد، که با استفاده از واژه «تقليد» صريحا بيان مي کند که از آن حضرت در دينش پيروي مي کند. نيز در صحبت هايي که يکي از مراجعين امام صادق(ع) به ايشان داشته، از اصطلاح «تقليد» استفاده کرده تا به پيروي خود از آن حضرت اشاره کند. همچنين امام حسن عسکري(ع) نيز در بيان معروفي توده مردم را به تقليد از فقها، يعني پيروي از آنها فراخوانده است. گروه ديگري از روايات نيز وجود دارند که اگر چه در آنها صريحا به موضوع تقليد مصطلح فقهي اشاره نشده است، امّا مي توان مشروعيت و جواز تقليد را از آنها استنباط کرد. مثلا روايات زيادى از ائمه اهل بيت(ع) نقل شده كه به اصحاب خود دستور فتوا مي دانند؛ بديهي است طرف ديگر فتوا دادن توسط اصحاب، لزوم قبول و عمل به آن فتوا توسط ساير مکلفين است. ✍️ پاسخ تفصیلی: http://makarem.ir/maaref/fa/article/index/419187 #تقلید #روایات #امام_علی #اصحاب #دستور #فتوا #مکلف #امام_صادق #امام_حسن_عسکری ________________________

❓ «تقلید در احکام»؛ مخالفت با قرآن و عقل، و عامل پراکندگی! چرا باید تقلید کرد با اینکه: اوّلا: قرآن با هرگونه تقلید مبارزه پیگیر دارد و پیوسته از پیروى هاى نسنجیده انتقاد مى کند. ثانیاً: تقلید یک نوع تبعیّت بدون دلیل است و عقل و منطق پیروى بدون دلیل را نمى پذیرد. ثالثاً: تقلید مایه پراکندگى صفوف مسلمانان است، زیرا مراجع تقلید غالباً متعدّد بوده و آراى آنها در همه مسائل یکسان نیست!؟ ✍️ پاسخ اجمالی: واژه «تقلید» دو معنا دارد؛ 1- پیروى کورکورانه، که تقلید در عرف عام به این معنا استعمال مى شود. 2- مراجعه افراد غیر متخصّص به افراد متخصّص در مسائل تخصّصى. که اولی بسیار کار ناپسندی است و قرآن هم در آیه 23 سوره زخرف از آن نهی کرده، اما دومی مانند مراجعه بیمار به طبیب لازم و ضروری است. و این گونه مراجعه به دانشمندان، پیروى بدون دلیل نیست؛ بلکه آمیخته با یک دلیل منطقى است و آن این که؛ «نظریّه شخص عالم و متخصّص به حقیقت بسیار نزدیکتر است». امّا این که مى گویند مراجعه به مراجع تقلید موجب اختلاف و پراکندگى است، حرف عجیبى است. اوّلا: مراجع معروف تقلید در هر زمان غالباً یک نفر و یا چند نفرند، در حالى که اگر همه مردم بخواهند در احکام اسلامى نظر بدهند، به تعداد نفرات مسلمانان ممکن است آراى گوناگون پیدا شود و این از نظر اختلاف و پراکندگى فوق العاده اثرش بیشتر است. ثانیاً: اختلافات دانشمندان در مسائل درجه سه و چهار است و در مسائل اصولى و اساسى اختلافى نیست. ✍️ پاسخ تفصیلی: https://makarem.ir/maaref/l/0317439 #تقلید #احکام #قرآن #عقل #پراکندگی #اختلاف #متخصّص #مرجع_تقلید #دلیل #مسلمانان _

❓ اجماع فقها بر وجوب تقلید؟ آیا میان فقها بر وجوب تقلید اجماع وجود دارد؟ ✍️ پاسخ اجمالی: برخی از فقهای شیعه مانند شهید اول، سید مرتضی و میرزای قمی و نیز چهره هایی از فقهای اهل سنت مانند غزالی و فخر رازی، ادعای اجماع علما را بر مشروعیت تقلید نموده اند. با این حال از آنجایی که به نظر می رسد مدرک اجماع کنندگان، آیات و روایات است، اعتبار این اجماع به سایر ادله تقلید بازمی گردد و این اجماع به اصطلاح اجماعی «مدرکی» بوده و نمی تواند در این مورد خاص، به عنوان دلیل مستقل در کنار دیگر منابع اجتهاد در نظر گرفته شود. ضمن اینکه در طول تاریخ، عده ای از علما و صاحب نظران به مخالفت با تقلید پرداخته اند. به هر حال اگر تقلید از مجتهد امری نامشروع باشد، شخص مکلف برای تحصیل حکم شرعی راهی جز اجتهاد یا احتیاط ندارد. لازمه ضرورت یافتن اجتهاد برای همه مکلفین پدید آمدن عسر و حرج و اختلال در معیشت مردم‌ خواهد بود. چون اجتهاد مقدماتی دارد که فراگیری آنها بسیار دشوار‌ است‌ و انسان را از اشتغال به نیازهای دیگرش باز می دارد. از این رو بعضی از علما، اجتهاد مطلق ‌‌را‌ نـاممکن می دانند. حـال چگونه ممکن است شارع مقدس، همه امت را به دنبال‌ اجتهاد‌ و استنباط احکام بفرستد؟! احتیاط نیز امکان پذیر نیست، زیرا از لحاظ آشنایی با مبانی علمی، شناخت موارد احتیاط کمتر از درجه اجتهاد را نمی طلبد. ✍️ پاسخ تفصيلی: makarem.ir/maaref/l/0420343 #تقلید #اجتهاد #مکلف #مجتهد #فقیه #اجماع #احکام #استنباط #مرجع_تقلید #رساله_عملیه ______________

❗️ مراجعه مستقیم به قرآن و حدیث، به جای «تقلید»! ⁉️ وقتی قرآن و احادیث وجود دارند، چرا مستقیما به آنها رجوع نکنیم تا مجبور به تقلید باشیم؟! ✍️ پاسخ اجمالی: استنباط احکام از قرآن به مقدماتی مانند دانش عربی، علوم قرآن و تشخیص محکمات از متشابهات و ناسخ از منسوخ و... نیاز دارد. بدون دانستن این مقدمات، تلاش برای فهم قرآن به برداشت های ناقص و انحرافی می انجامد که در سخنان بزرگان دینی به عنوان «تفسیر به رأی» شناخته شده و بسیار نکوهش شده است. استخراج احکام از روایات نیز به قوه تشخیص عام و خاص، مطلق و مقید، معانی امر و نهی موجود در احادیث، ملازمات مضامین احادیث، شناخت رجال سلسله راویان حدیث، شناخت موارد تقیه از غیرتقیه، روایت‌های صحیح‌ السند از غیرصحیح السند و... وابسته است. از آن گذشته برای پدیده های جدیدی را که پیشینه ای در روایات معصومین و احکام شرعی گذشته ندارند و به اصطلاح فقها به نام «مسائل مستحدثه» شناخته می شوند، بدون طی کردن مراحل اجتهاد مصطلح، نمی توان حکمی استنباط کرد. داشتن چنین تخصص هایی از همه برنمی آید و بایستی عموم مردم از متخصصین پیروی کنند، در غیر این صورت جامعه به همان تشتت و اختلاف نظر عمیق و عدم انسجام علمی و فکری ای که سلفیه و وهابیت بر اثر آسان گیری در اجتهاد دچارش شده، مبتلا می گردد. ✍️ پاسخ تفصيلی: makarem.ir/maaref/l/0420333 #قرآن #حدیث #تقلید #کتاب #سنّت #اجتهاد #مقلّد #رساله #احکام #مرجع_تقلید #مجتهد #تخصص #تفسیر ___________

⁉️ محترم بودن همه عقايد؟! آيا هر عقيده اي محترم است؟ و صرف اینکه افراد زیادی طرفدار آن هستند ما نیز باید آن را به رسمیّت بشناسیم؟ محدوده احترام و آزادی عقاید تا چه حد است؟ ✍️ پاسخ اجمالی: از نگاه اسلامی «توهين» به عقاید و مقدسات ديگران، امری ناپسند بوده و حتّی «فحّاشی» به بت های بی جان نیز مذموم است؛ ضمن اینکه جان، مال و آبروی هر انسانی فارغ از «عقیده اش» محترم است. اما این به معنای درست پنداشتن و صحیح شمردن، حق دانستن و به رسمیّت شناختن همه آن عقاید نمی باشد. یعنی «عقیده» از حیث «عقیده» و «مبنای آن» مصون از نقد، چالش و مبارزه نخواهد بود و از این حیث محترم نیست. راه دين در تعامل با پيروان باورهای مختلف، نقد و بررسي عقلاني آنهاست؛ آنها که بر پایه منطق و مبانی عقلی و فطری بنا شده باشند، محترم شمرده شده و آنها که بر اساس تقلید، تعصب، خرافه و ... باشند، ارزشی نخواهند داشت. با عقایدی مانند بت پرستی، شیطان پرستی، انحرافات جنسی اخلاقی و... که نوعی انحراف و بیماری فکری و اخلاقی است، مانند یک بیماری برخورد خواهد شد، نه نوعی «اندیشه و باور محترم عقلانی»! ✍️ پاسخ تفصيلی: makarem.ir/maaref/l/0411776 #احترم #آزادی_عقیده #احترام_عقیده #عقیده #دین #عقل #تقلید #خرافه #بت_پرستی #شیطان_پرستی #حقانیت #توهین #انحراف #انحراف_اخلاقی #اندیشه _____________

❗️ اخلال در تقلید فقهی به خاطر اخلال در تأسی از معصومین! پرسش: با توجّه به وابستگی اجتهاد و تقلید فقهی بر تأسّی از معصومین و با توجّه به ممکن نبودن تأسّی بر معصومین، آیا می توان به تقلید فقهی پایبند بود؟! ✍️ پاسخ اجمالی: 1- گاهی گفته می شود: تاسی به معصومین(ع) فقط در زمان حضور آنان امکان پذیر است؛ لذا تقلید مبتنی بر تأسی از آنها ممکن نیست. پاسخ: می توان از طریق احادیث و سنت از آنان پیروی کرد. 2- گاهی گفته می شود: شرایط زمانی و مکانی در رفتار معصومین دخالت داشته؛ لذا امکان تقلید و تأسّی به آنان وجود ندارد. پاسخ: در ساحت باورها و ارزش ها، با توجه به این که آن ها می توانند ثابت باشند می توانیم از معصومین تقلید کنیم. در مورد ساحت راه کارها و روش ها که در آن ها تغییر رخ می دهد، می توانیم از جانشین عام او که فقیه در دین است پیروی کنیم. 3- گاهی گفته می شود: هر انسانی عقل دارد و باید به تشخیص و صلاحدید عقل خود عمل نماید. پاسخ: «تقلید» و پیروی در حوزه دین مبتنی بر دلیل عقلی و سیره عقلایی است؛ یعنی آنچه را که عقل مستقیماً درک نمی کند و راهی برای اثبات آن ندارد و یا در مواردی با وجود امکان تحقیق و بررسی و اجتهاد، به دلایلی انسان درصدد تحقیق برنمی آید، ملزم به تبعیت و پیروی از کسی است که راه را به او می نمایاند. 4- گاهی گفته می شود: پیشوایان دینی برداشت های مختلفی از دین داشته اند؛ با این وجود چگونه می توان از آنان تقلید و پیروی کرد؟ پاسخ: اختلاف در احکام به معنای وجود قرائت ها و برداشت های مختلف از اسلام نیست، بلکه ناشی از موضوعات مختلفی است که در پی هم تحقق می یابد. ✍️ پاسخ تفصیلی: makarem.ir/maaref/l/0409386 #تقلید #تاسی #معصوم