کیمیای تفکر
جدال احسن؛ سنتی که نمیخواهند!
تفکر اینگونه برانگیخته میشود؛ با جدال احسن. از سویی، دو عالم دینی، یکی مروج و دیگری منتقد فلسفه، یعنی آیتالله سیدرضی شیرازی با آیتالله سیدمحمدمهدی موسوی خلخالی پیرامون آراء #ابن_سینا به مباحثه میپردازند و در عین رفاقت، از مجادلات سهمگین نمیهراسند.
سوی دیگر نیز، دو چهره ماندگار #فلسفه و #شیمی، دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی و دکتر سید محمد بلورچیان در پائیز ۱۳۹۵ در فرهنگستان علوم ایران پیرامون «وجود جرم» با یکدیگر جدل میکنند؛ و یکی که به مشرب حکمی نزدیک است میپندارد که «شیمیست نمیتواند با فیلسوف تفاهم کند» و دیگری که او را پوزیتویست میدانند، برای دستیابی به این تفاهم میکوشد.
چنین جدلهایی، کیمیای احیاء تفکر در ایران امروز است. تاریخدانان زبده اتفاقنظر دارند که تمدن اسلامی طی پنج قرن از سالهای ۷۰۰ تا ۱۲۰۰.م پیشاهنگ جهان بود و از دل همین سنت فکری به قلههای معرفت رسید. #ویل_دورانت، مورخ شهیر آمریکایی معتقد است که دنیای اسلام به سبب قدرت جذب اندیشههای گوناگون، نه تنها به لحاظ نیرو، نظم، بسط قلمرو، اخلاق نیک، قوانین منصفانه، تساهل فکری و تحقیقات علمی پیشرو بود، بلکه به همین دلیل نفوذی انکارناپذیر بر دنیای مسیحی داشت و اروپاییها سرانجام دریافتند که باید از «شیوه آموزشی» آنها اقتباس کنند؛ الگویی که بعدها در خود سرزمینهای اسلامی فروپاشید.
همه اینها مدیون سنت #جدال_احسن در میان مسلمین بود که از نابترین سرچشمههای دینی و علمی ما میجوشید. ابوحامد ابن ابی الحدید در جلد بیستم شرح «نهجالبلاغه» از حکمتهای #امیرالمومنین نقل کرده که جوانان خود را به #بحث و #مجادله توصیه کنید.
در بحارالانوار نیز آمده که امام صادق فرمود جدال به طور مطلق نهی نشده، بلکه از جدال غیر احسن نهی شده است؛ اما افسوس که چنین سنت تمدنسازی که چهار راه افکار و خاستگاه دانشمندان جامع بود، از سدههای گذشته به تدریج رو به #انحطاط رفت و در نتیجه آن جامعه ایرانی به بحران فراموشی #حکمت دچار گشت و دریغا که در عصر ما، با پایان نسلی طلایی از متفکران جسور، آخرین شعلههای تفکر نیز رو به خاموشی است.
حتی اگر به ظاهر، موافقان و مخالفان فلسفه با یکدیگر به تفاهمی نرسند، یا فیلسوفانی چون دکتر #دینانی با شیمیستهایی چون دکتر #بلورچیان زبان مشترکی نیابند، باز هم احیاء و ترویج این سنت، سازنده است.
📝 پیام فضلینژاد
✅صدای انقلاب را از اینجا بشنوید
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️کدام یک از آیات قرآن به #آيه_حكمت معروف است و در شأن چه كسی نازل شده است؟
🔷در آيه ۲۶۹ سوره «بقره» مى خوانيم: «يُؤتِى الْحِكْمَةَ مَنْ يَشاءُ وَ مَنْ يُؤتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ اوتِىَ خَيْراً كثيراً؛ خداوند #دانش و #حكمت را به هركس بخواهد [و شايسته باشد] مى دهد و به هر كس دانش داده شود خير فراوانى داده شده است». حاكم حسكانى در «شواهد التنزيل» از ربيع بن خيثم نقل مى كند كه نام #على (عليه السلام) را نزد او بردند، گفت: «لَمْ اَرِهِم يَجِدُونَ عَلَيْهِ فى حُكْمِهِ وَ اللهُ تَعالى يَقُول وَ مَنْ يُؤتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ اوتِىَ خَيْراً كَثيراَ؛ نديدم كسى از مردم بتواند ايرادى بر حكم و داورى آن حضرت بگيرد و خداوند متعال مى گويد كسى كه دانشى به او داده شده است خير فراوانى به او داده شده است». [۱]
🔷در همان كتاب چند حديث ديگر به همين معنى يا نزديك به آن نقل شده است. در ضمن از ابن عباس نيز نقل مى كند كه #پيامبر_اكرم (ص) فرمود: «مَن اَرادَ اَن يَنْظُرَ اِلى اِبْراهِيْمَ فى حِلْمِهِ وَ اِلى نُوْحِ فى حِكْمَتِهِ وَ اِلى يُوسُفَ فى اِجْتِماعِهِ فَلْيَنْظُر اِلى عَلىِّ بْنِ اَبى طالِب؛ كسى كه مى خواهد به ابراهيم در حلمش، و به نوح در حكمتش، و به يوسف در مردم داريش بنگرد؛ نگاه به #على_بن_ابیطالب (ع) كند». [۲]
🔷و در جاى ديگر از ابى العمراء نقل مى كند كه: ما نزد پيامبر (ص) بوديم، #على (ع) به سوى ما آمد، #رسول_خدا (ص) فرمود: «مَنْ سَرَّهُ اَنْ يَنْظُرَ اِلى آدَمَ فى عِلْمِهِ وَ نُوح فى فَهْمِهِ وَ اِبْراهيمَ فى خُلَّتِهِ فَلْيَنْظُر اِلى عَلِىِّ بْن اَبيطالب؛ كسى كه خشنود مى شود كه به آدم (ع) در علمش نگاه كند و به نوح (ع) در فهمش و به ابراهيم در مقام خليل اللّهي اش پس نگاه به #على_بن ابیطالب (ع) كند [كه همه اين صفات در او جمع است]». [۳] و نيز از عبدالله بن عباس نقل مى كند كه نزد رسول خدا (ص) بودم، درباره #على (ع) از او سؤال شد فرمود: «قُسِّمتِ الْحِكْمَةُ عَشَرَةِ اَجْزاءَ فَاُعْطِىَ عَلى تِسْعَةُ اَجْزاءَ وَ اُعْطِىَ النّاسُ جُزْءً واحِداً؛ #دانش و #حكمت به ده قسمت تقسيم شده، نه قسمت آن به #على (ع) داده شده و يك قسمت آن به همه مردم». [۴]
🔷اين تعبيرات به خوبى نشان مى دهد كه در #امت_اسلامى بعد از #پيامبر_اكرم (ص) كسى در #علم و #دانش و #حكمت، به پاى #على (ع) نمى رسد و از آنجا كه مهمترين #ركن_امامت، #علم و #حكمت است، لايقترين فرد براى #امامت و #خلافت بعد از #پيامبر_گرامى_اسلام (ص) او بوده است. در صحيح ترمذى نيز آمده است كه #پيامبر_اكرم (ص) فرمود: «اَنَا دارُ الْحِكْمَةِ وَ عَلِىٌّ بابُها؛ من خانه دانشم و #على (ع) درب آن خانه است». [۵] مسلّم است كه هر كسى بخواهد وارد خانه اى شود بايد از در وارد گردد، همانگونه كه #قرآن_مجيد نيز دستور داده است: «وَ أتُوا الْبُيُوتَ مِنْ اَبْوابِها؛ و از در خانه ها وارد شويد». [بقره، ۱۸۹] بنابراين هر كس مى خواهد به #خزائن_علم و #دانش #پيامبر_اسلام (ص) راه يابد، بايد از #على (ع) آغاز كند و كليد اين گنجينه را از او بطلبد.
پی نوشت ها:
[۱] شواهد التنزيل لقواعد التفضيل، حسكانى، عبيد الله بن احمد، تحقيق: محمد باقر محمودى، سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامى، چ اول، ۱۴۱۱ ق، ج ۱، ص ۱۳۸، [سوره بقره، آيه ۲۶۹]، ح ۱۵۰
[۲] همان، ص ۱۳۷، [سوره بقره، آيه ۲۶۹]، ح ۱۴۷
[۳] همان، ص ۱۰۰، [سوره بقره، آيه ۳۱]، ح ۱۱۶
[۴] همان، ص ۱۳۵، [سوره بقره، آيه ۲۶۹]، ح ۱۴۶
[۵] الجامع الصحيح سنن الترمذي، محمد بن عيسى أبو عيسى الترمذي السلمي، تحقيق: أحمد محمد شاكر و آخرون، دار إحياء التراث العربي بيروت، بی تا، ج ۵، ص ۶۳۷، كتاب المناقب، باب مناقب على بن ابيطالب، ح ۳۷۲۳
📕پیام قرآن، مکارم شیرازی، ناصر، با همکاری جمعی از فضلا و دانشمندان، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۸۶ ش، چ ششم، ج ۹، ص ۲۷۱
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#امام_علی #امیرالمؤمنین #علی
هدایت شده از mesaghمیثاق
زمان:
حجم:
272.2K
⭕️ سوال
❓اینکه میگن در #شب_قدر #مقدرات یکسال انسان نوشته میشه،،،پس این اتفاقات که قراره تو یکسال آینده بیوفته از قبل تعیین شده و اینکه مگر نمی گن #دعا #تقدیر انسان را عوض می کنه,پس چطور ممکنه تقدیری که نوشته شده عوض بشه؟
و یه سوال دیگه داشتم خیلی دوست دارم #حکمت بعضی از کارهای خداوند را بدونم ،آیا از نظر معنوی راهی هست که بشه بفهمیم؟
🎙 استاد محمدی شاهرودی
هدایت شده از mesaghمیثاق
📚#حکایت
📖#تاریخ #سراسر عبرت است
میگویند روزی برای #سلطان محمود غزنوی #كبكی را آوردند كه یک پا داشت .
#فروشنده برای فروشش قیمت زياد میخواست.
سلطان محمود #حكمت قيمت زياد كبك را جويا شد.
فروشنده گفت: «وقتی #دام پهن میكنيم برای كبکها، اين #كبک را نزديک دامها #رها میكنم. #آواز خوش سر میدهد و كبکهای ديگر به سراغش میآيند و در اين وقت در #دام #گرفتار میشوند.
هر بار كه كبک را برای #شكار ببريم، حتما تعدادی زياد كبک #گرفتار دام میشوند.»
سلطان محمود امر به #خريدن كرد و خواستار كبک شد.
چون قیمت به فروشنده دادند و كبک به سلطان، سلطان #تيغی بر گردن #كبک زد و سرش را جدا كرد.
#فروشنده كه ناباوارنه #سر قطع شده و تن بیجان كبک را میديد، گفت اين كبک را چرا سر #بريديد؟
#سلطان محمود گفت: «#هر كس #ملت و قوم #خود را #بفروشد، بايد #سرش #جــــــدا شود!»
هدایت شده از mesaghمیثاق
3.29M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
💢 رهبر انقلاب صبح امروز در دیدار مسئولان وزارت امور خارجه و سفیران جمهوری اسلامی ایران: #حکمت یعنی عمل خردمندانه در تعاملات بینالمللی
هدایت شده از mesaghمیثاق
3.29M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
💢 رهبر انقلاب صبح امروز در دیدار مسئولان وزارت امور خارجه و سفیران جمهوری اسلامی ایران: #حکمت یعنی عمل خردمندانه در تعاملات بینالمللی
هدایت شده از mesaghمیثاق
8.73M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
هدایت شده از mesaghمیثاق
آقا امیرالمومنینعلیهالسلام:
همانا اين " دلها "
مانند بدنها ملول و خسته ميشوند!
پس براي شادابي دلها، سخنان زيبا و نغزِ #حكمت آميز را بجوييد.
نهجالبلاغه،حکمت۹۱
🦊 آنتی روباه
🦊 آنتی روباه
هدایت شده از mesaghمیثاق
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️کدام یک از آیات قرآن به «آيه حكمت» معروف است و در شأن چه كسی نازل شده است؟
🔹در آيه ۲۶۹ سوره «بقره» مى خوانيم: «يُؤتِى الْحِكْمَةَ مَنْ يَشاءُ وَ مَنْ يُؤتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ اوتِىَ خَيْراً كثيراً؛ خداوند #دانش و #حكمت را به هركس بخواهد [و شايسته باشد] مى دهد و به هر كس دانش داده شود خير فراوانى داده شده است». حاكم حسكانى در «شواهد التنزيل» از ربيع بن خيثم نقل مى كند كه نام #على (عليه السلام) را نزد او بردند، گفت: «لَمْ اَرِهِم يَجِدُونَ عَلَيْهِ فى حُكْمِهِ وَ اللهُ تَعالى يَقُول وَ مَنْ يُؤتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ اوتِىَ خَيْراً كَثيراَ؛ نديدم كسى از مردم بتواند ايرادى بر حكم و داورى آن حضرت بگيرد و خداوند متعال مى گويد كسى كه دانشى به او داده شده است خير فراوانى به او داده شده است». [۱]
🔹در همان كتاب چند حديث ديگر به همين معنى يا نزديك به آن نقل شده است. در ضمن از ابن عباس نيز نقل مى كند كه #پيامبر_اكرم (ص) فرمود: «مَن اَرادَ اَن يَنْظُرَ اِلى اِبْراهِيْمَ فى حِلْمِهِ وَ اِلى نُوْحِ فى حِكْمَتِهِ وَ اِلى يُوسُفَ فى اِجْتِماعِهِ فَلْيَنْظُر اِلى عَلىِّ بْنِ اَبى طالِب؛ كسى كه مى خواهد به ابراهيم در حلمش، و به نوح در حكمتش، و به يوسف در مردم داريش بنگرد؛ نگاه به #علىبنابیطالب (ع) كند». [۲]
🔹و در جاى ديگر از ابى العمراء نقل مى كند كه: ما نزد پيامبر (ص) بوديم، #على (ع) به سوى ما آمد، رسول خدا (ص) فرمود: «مَنْ سَرَّهُ اَنْ يَنْظُرَ اِلى آدَمَ فى عِلْمِهِ وَ نُوح فى فَهْمِهِ وَ اِبْراهيمَ فى خُلَّتِهِ فَلْيَنْظُر اِلى عَلِىِّ بْن اَبيطالب؛ كسى كه خشنود مى شود كه به آدم (ع) در علمش نگاه كند و به نوح (ع) در فهمش و به ابراهيم در مقام خليل اللّهی اش پس نگاه به #علىبنابیطالب (ع) كند [كه همه اين صفات در او جمع است]». [۳] و نيز از عبدالله بن عباس نقل مى كند كه نزد رسول خدا (ص) بودم، درباره #على (ع) از او سؤال شد فرمود: «قُسِّمتِ الْحِكْمَةُ عَشَرَةِ اَجْزاءَ فَاُعْطِىَ عَلى تِسْعَةُ اَجْزاءَ وَ اُعْطِىَ النّاسُ جُزْءً واحِداً؛ #دانش و #حكمت به ده قسمت تقسيم شده، نه قسمت آن به #على (ع) داده شده و يك قسمت آن به همه مردم». [۴]
🔹اين تعبيرات به خوبى نشان مى دهد كه در امت اسلامى بعد از #پيامبر_اكرم (ص) كسى در علم و دانش و حكمت، به پاى #امام_على (ع) نمى رسد، و از آنجا كه مهمترين ركن امامت، علم و حكمت است، لايق ترين فرد براى #امامت و #خلافت بعد از پيامبر گرامى اسلام (ص) او بوده است. در صحيح ترمذى نيز آمده است كه پيامبر اكرم (ص) فرمود: «اَنَا دارُ الْحِكْمَةِ وَ عَلِىٌّ بابُها؛ من خانه دانشم و #على (ع) درب آن خانه است». [۵] مسلّم است كه هر كسى بخواهد وارد خانه اى شود بايد از در وارد گردد، همانگونه كه قرآن مجيد نيز دستور داده است: «وَ أتُوا الْبُيُوتَ مِنْ اَبْوابِها؛ و از در خانه ها وارد شويد». [بقره، ۱۸۹] بنابراين هر كس مى خواهد به خزائن علم و دانش پيامبر اسلام (ص) راه يابد، بايد از #على (ع) آغاز كند و كليد اين گنجينه را از او بطلبد.
پی نوشتها؛
[۱] شواهد التنزيل لقواعد التفضيل، حسكانى، سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامى، چ اول، ج ۱، ص ۱۳۸، [سوره بقره، آيه ۲۶۹]، ح ۱۵۰
[۲] همان، ص ۱۳۷، [سوره بقره، آيه ۲۶۹]، ح ۱۴۷
[۳] همان، ص ۱۰۰، [سوره بقره، آيه ۳۱]، ح ۱۱۶
[۴] همان، ص ۱۳۵، [سوره بقره، آيه ۲۶۹]، ح ۱۴۶
[۵] الجامع الصحيح سنن الترمذي، محمد بن عيسى أبو عيسى الترمذی السلمی، دار إحياء التراث العربی، بی تا، ج ۵، ص ۶۳۷، كتاب المناقب، باب مناقب على بن ابيطالب، ح ۳۷۲۳
📕پیام قرآن، مکارم شیرازی، ناصر، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۸۶ش، چ ششم، ج ۹، ص ۲۷۱
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#امام_علی #امیرالمؤمنین
هدایت شده از mesaghمیثاق
#سیر_الی_الله
🚫 تكبّر 🚫
🔴خودبزرگبينى نسبت به ديگران، يكى از شعبههاى خودخواهى است كه
⬅️ در اثر توجه به دارايىهاى خود براى انسان حاصل مىشود،
_چه دارايىهايى كه كسب مىكند
_يا بدون زحمت خداوند به او عنايت كرده است.
اين حالت، آثار #شوم دنيايى، آخرتى و روحى نسبت به همه، #به_ويژه_عالمان دارد
و موجب ركود آنها از كسب و ازدیاد علومشان مىشود،
💫 امام على عليه السّلام مىفرمايد:
«لَا يَتَعَلَّمُ مَنْ يَتَكَبَّر»
اين حالت نمىگذارد انسان به جهل خود پى برده و به حقايق و واقعيات برسد.
💫حضرت موسى بن جعفر عليه السّلام مىفرمايد:
«زراعت در زمين نرم مىرويد و در زمين سخت نمىرويد؛
هم چنين #حكمت در #قلب_متواضع آباد مىشود و در قلب متكبّر جبّار، رشد نمىكند؛
چون خداوند #تواضع را وسيلهى عقل و #تكبّر را ابزار جهل قرار داده است.»
📚 برگرفته از کتاب گام های آغازین سلوک
#تواضع_وسیله_عقل
#تکبر_ابزار_جهل
هدایت شده از mesaghمیثاق
#سیر_الی_الله
🚫 تكبّر 🚫
🔴خودبزرگبينى نسبت به ديگران، يكى از شعبههاى خودخواهى است كه
⬅️ در اثر توجه به دارايىهاى خود براى انسان حاصل مىشود،
_چه دارايىهايى كه كسب مىكند
_يا بدون زحمت خداوند به او عنايت كرده است.
اين حالت، آثار #شوم دنيايى، آخرتى و روحى نسبت به همه، #به_ويژه_عالمان دارد
و موجب ركود آنها از كسب و ازدیاد علومشان مىشود،
💫 امام على عليه السّلام مىفرمايد:
«لَا يَتَعَلَّمُ مَنْ يَتَكَبَّر»
اين حالت نمىگذارد انسان به جهل خود پى برده و به حقايق و واقعيات برسد.
💫حضرت موسى بن جعفر عليه السّلام مىفرمايد:
«زراعت در زمين نرم مىرويد و در زمين سخت نمىرويد؛
هم چنين #حكمت در #قلب_متواضع آباد مىشود و در قلب متكبّر جبّار، رشد نمىكند؛
چون خداوند #تواضع را وسيلهى عقل و #تكبّر را ابزار جهل قرار داده است.»
📚 برگرفته از کتاب گام های آغازین سلوک
#تواضع_وسیله_عقل
#تکبر_ابزار_جهل