نهج البلاغه خطبه ۱۹۲-خطبه قاصعه (اين خطبه را «قاصعه» يعني تحقير كننده ناميدند كه در آن ارزشهاي جاهلي را كوچك و خوار شمرد و از طولاني‏ترين سخنراني‏هاي امام است كه در سال ۴۰ هجري در حاليكه سوار بر اسب بود ايراد فرمود) ۱ والايي پروردگار ستايش خداوندي را سزاست كه لباس عزّت و بزرگي پوشيد، و آن دو را براي خود انتخاب، و از ديگر پديده‏ها باز داشت. آن دو را مرز ميان خود و ديگران قرار داد، و آن دو را براي بزرگي و عظمت خويش برگزيد، و لعنت كرد آن كس را كه در آرزوي عزّت و بزرگي با خدا به ستيزه برخيزد، از اين رو فرشتگان مقرّب خود را آزمود، و فروتنان را از گردنكشان جدا فرمود. با آن كه از آنچه در دل‏هاست، و از اسرار نهان آگاه است، به فرشتگان فرمود. «من بشري را از گل و خاك مي‏آفرينم، آنگاه كه آفرينش او به اتمام رسيد، و روح در او دميدم، براي او سجده كنيد، فرشتگان همه سجده كردند مگر ابليس» كه حسادت او را فرا گرفت. ۲ نكوهش تكبر و خودپسندي شيطان شيطان بر آدم عليه السّلام به جهت خلقت او از خاك، فخر فروخت، و با تكيه به اصل خود كه از آتش است دچار تعصّب و غرور شد. پس شيطان دشمن خدا و پيشواي متعصّب‏ها و سر سلسله متكبّران است، كه اساس عصبيّت را بنا نهاد، و بر لباس كبريايي و عظمت با خدا در افتاد، لباس بزرگي را بر تن پوشيد و پوشش تواضع و فروتني را از تن در آورد. آيا نمي‏نگريد كه خدا به خاطر خود بزرگ بيني، او را كوچك ساخت و به جهت بلند پروازي او را پست و خوار گردانيد پس او را در دنيا طرد شده، و آتش جهنّم را در قيامت براي او مهيّا فرمود ۳ آزمايش‏ها درمان تكبّر خداوند اگر اراده مي‏كرد، آدم عليه السّلام را از نوري كه چشم‏ها را خيره كند، و زيباييش عقلها را مبهوت سازد، و عطر و پاكيزگي‏اش حس بويايي را تسخير كند مي‏آفريد، كه اگر چنين مي‏كرد، گردن‏ها در برابر آدم فروتني مي‏كردند، و آزمايش فرشتگان براي سجده آدم عليه السّلام آسان بود، امّا خداوند مخلوقات خود را با اموري كه آگاهي ندارند آزمايش مي‏كند، تا بد و خوب تميز داده شود، و تكبّر و خودپسندي را از آنها بزدايد، و خود بزرگ بيني را از آنان دور كند. پس، از آنچه خداوند نسبت به ابليس انجام داد عبرت گيريد، زيرا اعمال فراوان و كوشش‏هاي مداوم او را با تكبّر از بين برد. او شش هزار سال عبادت كرد كه مشخّص مي‏باشد از سال‏هاي دنيا يا آخرت است، امّا با ساعتي تكبّر همه را نابود كرد، چگونه ممكن است پس از ابليس، فرد ديگري همان اشتباه را تكرار كند و سالم بماند نه، هرگز خداوند هيچ گاه انساني را براي عملي وارد بهشت نمي‏كند كه براي همان عمل فرشته‏اي را محروم سازد. فرمان خدا در آسمان و زمين يكسان است«»، و بين خدا و خلق، دوستي خاصّي وجود ندارد كه به خاطر آن، حرامي را كه بر جهانيان ابلاغ فرموده حلال بدارد. ۴ هشدار از دشمني‏هاي شيطان اي بندگان خدا از دشمن خدا پرهيز كنيد، مبادا شما را به بيماري خود مبتلا سازد، و با نداي خود شما را به حركت در آورد، و با لشكرهاي پياده و سواره خود بر شما بتازد به جانم سوگند، شيطان تير خطرناكي براي شكار شما بر چلّه كمان گذارده، و تا حد توان كشيده، و از نزديك‏ترين مكان شما را هدف قرار داده است، و خطاب به خدا گفته: «پروردگارا به سبب آن كه مرا دور كردي، دنيا را در چشمهايشان جلوه مي‏دهم، و همه را گمراه خواهم كرد» امّا تيري در تاريكي‏ها، و سنگي بدون نشانه روي رها ساخت، گرچه فرزندان خودپسندي، و برادران تعصّب و خود خواهي، و سواران مركب جهالت و خود پرستي، او را تصديق كردند. افراد سركش شما تسليم شيطان شدند، و طمع ورزي او را در شما كارگر افتاد، و اين حقيقت بر همه آشكار گرديد، و حكومت شيطان بر شما استوار شد، و با لشكر خويش به شما يورش برد، و شما را به ذلّت سقوط كشانيد، و شما را به مرز كشتار و خونريزي كشاند، و شما را با فروكردن نيزه در چشم‏ها، بريدن گلوها، كوبيدن مغزها پايمال كرد، تا شما را به سوي آتشي بكشاند كه از پيش مهيّا گرديد. پس شيطان بزرگ‏ترين مانع براي دينداري، و زيانبارترين و آتش افروزترين فرد براي دنياي شماست شيطان از كساني كه دشمن سر سخت شما هستند و براي در هم شكستنشان كمر بسته‏ايد خطرناك‏تر است. مردم آتش خشم خود را بر ضد شيطان به كار گيريد، و ارتباط خود را با او قطع كنيد. به خدا سوگند، شيطان بر اصل و ريشه شما فخر فروخت، و بر حسب و نسب شما طعنه زد و عيب گرفت، و با سپاهيان سواره خود به شما هجوم آورد، و با لشكر پياده راه شما را بست، كه هر كجا شما را بيابند شكار مي‏كنند، و دست و پاي شما را قطع مي‏كنند، نه مي‏توانيد با حيله و نقشه آنها را بپراكنيد، و نه با سوگندها قادريد از سر راهتان دور كنيد. زيرا كمين‏گاه شيطان ذلّت آور، تنگ و تاريك، مرگ آور، و جولانگاه بلا و سختي‏هاست، پس شراره‏هاي تعصّب و كينه‏هاي جاهلي را در قلب خود خاموش سازيد، كه تكبّر و خود پرستي در دل مسلمان از آفت‏هاي شيطان، غرورها، و كشش

‏ها و وسوسه‏هاي اوست. تاج تواضع و فروتني را بر سر نهيد، و تكبر و خود پسندي را زير پا بگذاريد، و حلقه‏هاي زنجير خود بزرگ بيني را از گردن باز كنيد، و تواضع و فروتني را سنگر ميان خود و شيطان و لشكريانش قرار دهيد، زيرا شيطان از هر گروهي لشكريان و ياراني سواره و پياده دارد. و شما همانا قابيل«» نباشيد كه بر برادرش تكبّر كرد، خدا او را برتري نداد، خويشتن را بزرگ مي‏پنداشت، و حسادت او را به دشمني واداشت، تعصّب آتش كينه در دلش شعله‏ور كرد، و شيطان باد كبر و غرور در دماغش دميد، و سر انجام پشيمان شد، و خداوند گناه قاتلان را تا روز قيامت بر گردن او نهاد. ۵ پرهيز از تكبّر و اخلاق جاهلي آگاه باشيد در سركشي و ستم زياده روي كرديد، و در زمين در دشمني با خداوند فساد به راه انداختيد، و آشكارا با بندگان خدا به نبرد پرداختيد. خدا را خدا را از تكبّر و خودپسندي، و از تفاخر جاهلي بر حذر باشيد، كه جايگاه بغض و كينه و رشد وسوسه‏هاي شيطاني است، كه ملّتهاي گذشته، و امّتهاي پيشين را فريب داده است، تا آنجا كه در تاريكي‏هاي جهالت فرو رفتند، و در پرتگاه هلاكت سقوط كردند، و به آساني به همان جايي كه شيطان مي‏خواست كشانده شدند. كبر و خود پسندي چيزي است كه قلب‏هاي متكبّران را همانند كرده تا قرن‏ها به تضاد و خونريزي گذراندند، و سينه‏ها از كينه‏ها تنگي گرفت. ۶ پرهيز از سران متكبّر و خود پسند آگاه باشيد زنهار زنهار از پيروي و فرمانبرداري سران و بزرگانتان، آنان كه به اصل و حسب خود مي‏نازند، و خود را بالاتر از آنچه كه هستند مي‏پندارند، و كارهاي نادرست را به خدا نسبت مي‏دهند، و نعمت‏هاي گسترده خدا را انكار مي‏كنند، تا با خواسته‏هاي پروردگاري مبارزه كنند، و نعمت‏هاي او را ناديده انگارند. آنان شالوده تعصّب جاهلي، و ستون‏هاي فتنه، و شمشيرهاي تفاخر جاهليّت هستند. پس، از خدا پروا كنيد، و با نعمت‏هاي خدادادي درگير نشويد، و به فضل و بخشش او حسادت نورزيد، و از فرومايگان اطاعت نكنيد، آنان كه تيرگي‏شان را با صفاي خود نوشيديد، و بيماري‏شان را با سلامت خود درهم آميخته‏ايد، و باطل آنان را با حق خويش مخلوط كرده‏ايد، در حالي كه آنان ريشه همه فسق‏ها و انحرافات و همراه انواع گناهانند. شيطان آنها را براي گمراه كردن مردم، مركب‏هاي رام قرار داد، و از آنان لشكري براي هجوم به مردم ساخت، و براي دزديدن عقل‏هاي شما آنان را سخنگوي خود برگزيد، كه شما را هدف تيرهاي خويش، و پايمال قدم‏هاي خود، و دستاويز وسوسه‏هاي خود گردانيد. ۷ ضرورت عبرت از گذشتگان مردم از آنچه كه بر ملّت‏هاي متكبّر گذشته، از كيفرها و عقوبت‏ها و سختگيري‏ها، و ذلّت و خواري فرود آمده عبرت گيريد، و از قبرها و خاكي كه بر آنچه ره نهادند، و زمين‏هايي كه با پهلوها بر آن افتادند پند پذيريد، و از آثار زشتي كه كبر و غرور در دل‏ها مي‏گذارد به خدا پناه ببريد، همانگونه كه از حوادث سخت به او پناه مي‏بريد اگر خدا تكبّرورزيدن را اجازه مي‏فرمود، حتما به بندگان مخصوص خود از پيامبران و امامان عليهم السلام اجازه مي‏داد، در صورتي كه خداي سبحان تكبّر و خودپسندي را نسبت به آنان ناپسند، و تواضع و فروتني را براي آنان پسنديد، كه چهره بر زمين مي‏گذارند و صورت‏ها بر خاك مي‏مالند، و در برابر مؤمنان فروتني مي‏كنند، و خود از قشر مستضعف جامعه مي‏باشند كه خدا آنها را با گرسنگي آزمود، و به سختي و بلا گرفتارشان كرد، و با ترس و بيم امتحانشان فرمود، و با مشكلات فراوان، خالصشان گردانيد. پس مال و فرزند را دليل خشنودي يا خشم خدا ندانيد، كه نشانه ناآگاهي به موارد آزمايش، و امتحان در بي‏نيازي و قدرت است، زيرا خداوند سبحان فرمود: «آيا گمان مي‏كنند مال و فرزنداني كه به آنها عطا كرديم، به سرعت نيكي‏ها را براي آنان فراهم مي‏كنيم نه آنان آگاهي ندارند» ۸ فلسفه آزمايش‏ها پس همانا خداوند سبحان بندگان متكبّر را با دوستان خود كه در چشم آنها ناتوانند مي‏آزمايد، وقتي كه موسي بن عمران و برادرش هارون عليهم السّلام بر فرعون وارد شدند، و جامه‏هاي پشمين بتن، و چوب دستي در دست داشتند، و با فرعون شرط كردند كه اگر تسليم پروردگار شود، حكومت و ملكش جاودانه بماند و عزّتش برقرار باشد، فرعون گفت: «آيا از اين دو نفر تعجّب نمي‏كنيد كه دوام عزّت و جاودانگي حكومتم را به خواسته‏هاي خود ربط مي‏دهند در حالي كه در فقر و بيچارگي به سر مي‏برند اگر چنين است چرا دستبندهاي طلا به همراه ندارند» اين سخن را فرعون براي بزرگ شمردن طلا و تحقير پوشش لباسي از پشم گفت، در حالي كه اگر خداي سبحان اراده مي‏فرمود، به هنگام بعثت پيامبران، درهاي گنج‏ها، و معدن‏هاي جواهرات، و باغات سرسبز را به روي پيامبران مي‏گشود، و پرندگان آسمان و حيوانات وحشي زمين را همراه آنان به حركت در مي‏آورد. امّا اگر اين كار را مي‏كرد، آزمايش از ميان مي‏رفت، و پاداش و عذاب بي‏اثر مي‏شد، و بشارت‏ها و هشدارهاي الهي بي‏فايده مي‏بود، و ب

ر مؤمنان اجر و پاداش امتحان شدگان واجب نمي‏شد، و ايمان آورندگان ثواب نيكوكاران را نمي‏يافتند، و واژه‏ها، معاني خود را از دست مي‏داد. در صورتي كه خداوند پيامبران را با عزم و اراده قوي، گرچه با ظاهري ساده و فقير مبعوث كرد، با قناعتي كه دل‏ها و چشم‏ها را پر سازد، هر چند فقر و نداري ظاهري آنان چشم و گوش‏ها را خيره سازد. اگر پيامبران الهي، داراي چنان قدرتي بودند كه مخالفت با آنان امكان نمي‏داشت، و توانايي و عزّتي مي‏داشتند كه هرگز مغلوب نمي‏شدند، و سلطنت و حكومتي مي‏داشتند كه همه چشم‏ها به سوي آنان بود، از راه‏هاي دور بار سفر به سوي آنان مي‏بستند، اعتبار و ارزششان در ميان مردم اندك بود، و متكبّران در برابرشان سر فرود مي‏آوردند، و تظاهر به ايمان مي‏كردند، از روي ترس يا علاقه‏اي كه به مادّيات داشتند. در آن صورت نيّت‏هاي خالص يافت نمي‏شد، و اهداف غير الهي در ايمانشان راه مي‏يافت، و با انگيزه‏هاي گوناگون به سوي نيكي‏ها مي‏شتافتند. امّا خداي سبحان اراده فرمود كه پيروي از پيامبران، و تصديق كتب آسماني، و فروتني در عبادت، و تسليم در برابر فرمان خدا، و اطاعت محض فرمانبرداري، با نيّت خالص تنها براي خدا صورت پذيرد، و اهداف غير خدايي در آن راه نيابد، كه هر مقدار آزمايش و مشكلات بزرگتر باشد ثواب و پاداش نيز بزرگتر خواهد بود. ۹ فلسفه حج آيا مشاهده نمي‏كنيد كه همانا خداوند سبحان، انسان‏هاي پيشين از آدم عليه السّلام تا آيندگان اين جهان را با سنگ‏هايي در مكّه آزمايش كرد كه نه زيان مي‏رسانند، و نه نفعي دارند، نه مي‏بينند، و نه مي‏شنوند اين سنگ‏ها را خانه محترم خود قرار داده و آن را عامل پايداري مردم گردانيد. سپس كعبه را در سنگلاخ‏ترين مكان‏ها، بي‏گياه‏ترين زمين‏ها، و كم فاصله‏ترين درّه‏ها، در ميان كوه‏هاي خشن، سنگريزه‏هاي فراوان، و چشمه‏هاي كم آب، و آبادي‏هاي از هم دور قرار داد، كه نه شتر، نه اسب و گاو و گوسفند، هيچ كدام در آن سرزمين آسايش ندارند. سپس آدم عليه السلام و فرزندانش را فرمان داد كه به سوي كعبه برگردند، و آن را مركز اجتماع و سر منزل مقصود و بار اندازشان گردانند، تا مردم با عشق قلب‏ها، به سرعت از ميان فلات و دشت‏هاي دور، و از درون شهرها، روستاها، درّه‏هاي عميق، و جزاير از هم پراكنده درياها به مكّه روي آورند، شانه‏هاي خود را بجنبانند، و گرداگرد كعبه لا اله الا اللّه بر زبان جاري سازند، و در اطراف خانه طواف كنند، و با موهاي آشفته، و بدن‏هاي پر گرد و غبار در حركت باشند. لباس‏هاي خود را كه نشانه شخصيّت هر فرد است در آورند، و با اصلاح نكردن موهاي سر، قيافه خود را تغيير دهند، كه آزموني بزرگ، و امتحاني سخت، و آزمايشي آشكار است براي پاكسازي و خالص شدن، كه خداوند آن را سبب رحمت و رسيدن به بهشت قرار داد. اگر خداوند خانه محترمش، و مكان‏هاي انجام مراسم حج را، در ميان باغ‏ها و نهرها، و سرزمين‏هاي سبز و هموار، و پردرخت و ميوه، مناطقي آباد و داراي خانه‏ها و كاخ‏هاي بسيار، و آبادي‏هاي به هم پيوسته، در ميان گندمزارها و باغات خرّم و پر از گل و گياه، داراي مناظري زيبا و پر آب، در وسط باغستاني شادي آفرين، و جادّه‏هاي آباد قرار مي‏داد، به همان اندازه كه آزمايش ساده بود، پاداش نيز سبك‏تر مي‏شد. اگر پايه‏ها و بنيان كعبه، و سنگ‏هايي كه در ساختمان آن به كار رفته از زمرّد سبز، و ياقوت سرخ، و داراي نور و روشنايي بود، دل‏ها ديرتر به شك و ترديد مي‏رسيدند، و تلاش شيطان بر قلب‏ها كمتر اثر مي‏گذاشت، و وسوسه‏هاي پنهاني او در مردم كارگر نبود. در صورتي كه خداوند بندگان خود را با انواع سختي‏ها مي‏آزمايد، و با مشكلات زياد به عبادت مي‏خواند، و به اقسام گرفتاري‏ها مبتلا مي‏سازد، تا كبر و خود پسندي را از دل‏هايشان خارج كند، و به جاي آن فروتني آورد، و درهاي فضل و رحمتش را به روي‏شان بگشايد، و وسائل عفو و بخشش را به آساني در اختيارشان گذارد. ۱۰ پرهيز از ستمكاري پس، خدا را خدا را از تعجيل در عقوبت، و كيفر سركشي و ستم بر حذر باشيد، و از آينده دردناك ظلم، و سر انجام زشت تكبّر و خود پسندي كه كمين گاه ابليس است، و جايگاه حيله و نيرنگ اوست، بترسيد، حيله و نيرنگي كه با دلهاي انسان‏ها، چون زهر كشنده مي‏آميزد، و هرگز بي‏اثر نخواهد بود، و كسي از هلاكتش جان سالم نخواهد برد: نه دانشمند به خاطر دانشش، و نه فقير به جهت لباس كهنه‏اش، در امان مي‏باشد. ۱۱ فلسفه عبادات اسلامي خداوند بندگانش را، با نماز و زكات و تلاش در روزه‏داري، حفظ كرده است، تا اعضا و جوارحشان آرام، و ديدگانشان خاشع، و جان و روانشان فروتن، و دل‏هايشان متواضع باشد، كبر و خودپسندي از آنان رخت بربندد، چرا كه در سجده، بهترين جاي صورت را به خاك ماليدن، فروتني آورد، و گذاردن اعضاء پر ارزش بدن بر زمين، اظهار كوچكي كردن است. و روزه گرفتن، و چسبيدن شكم به پشت، عامل فروتني است، و پرداخت زكات، براي مصرف شدن ميوه‏جات زمين و غير آ

ن، در جهت نيازمنديهاي فقرا و مستمندان است. به آثار عبادات بنگريد كه چگونه شاخه‏هاي درخت تكبّر را در هم مي‏شكند و از روييدن كبر و خودپرستي جلوگيري مي‏كند ۱۲ تعصّب ورزيدن زشت و زيبا من در اعمال و رفتار جهانيان نظر دوختم، هيچ كس را نيافتم كه بدون علّت در باره چيزي تعصّب ورزد، جز با دليلي كه با آن ناآگاهان را بفريبد، و يا برهاني آورد كه در عقل سفيهان نفوذ كند، جز شما زيرا در باره چيزي تعصّب مي‏ورزيد كه نه علّتي دارد و نه سببي، ولي شيطان به خاطر اصل خلقت خود بر آدم عليه السّلام تعصّب ورزيد، و آفرينش او را مورد سرزنش قرار داد و گفت «مرا از آتش و تو را از گل ساخته‏اند»، و سرمايه‏داران فساد زده امّت‏ها، براي داشتن نعمت‏هاي فراوان تعصّب ورزيدند و گفتند: «ما صاحبان فرزندان و اموال فراوانيم و هرگز عذاب نخواهيم شد»«» پس اگر در تعصّب ورزيدن ناچاريد، براي اخلاق پسنديده، افعال نيكو، و كارهاي خوب تعصّب داشته باشيد، همان افعال و كرداري كه انسان‏هاي با شخصيّت، و شجاعان خاندان عرب، و سران قبائل در آنها از يكديگر پيشي مي‏گرفتند، يعني اخلاق پسنديده، بردباري«» به هنگام خشم فراوان، و كردار و رفتار زيبا و درست، و خصلت‏هاي نيكو پس تعصّب ورزيد در حمايت كردن از پناهندگان، و همسايگان، وفاداري به عهد و پيمان، اطاعت كردن از نيكي‏ها، سرپيچي از تكبّر و خود پسندي‏ها، تلاش در جود و بخشش، خود داري از ستمكاري، بزرگ شمردن خونريزي، انصاف داشتن با مردم، فروخوردن خشم، پرهيز از فساد در زمين، تا رستگار شويد. ۱۳ علل پيروزي و شكست ملّت‏ها از كيفرهايي كه بر اثر كردار بد و كارهاي ناپسند بر امّت‏هاي پيشين فرود آمد خود را حفظ كنيد، و حالات گذشتگان را در خوبي‏ها و سختي‏ها به ياد آوريد، و بترسيد كه همانند آنها باشيد پس آنگاه كه در زندگي گذشتگان مطالعه و انديشه مي‏كنيد، عهده دار چيزي باشيد كه عامل عزّت آنان بود، و دشمنان را از سر راهشان برداشت، و سلامت و عافيت زندگي آنان را فراهم كرد، و نعمت‏هاي فراوان را در اختيارشان گذاشت، و كرامت و شخصيّت به آنان بخشيد، كه از تفرقه و جدايي اجتناب كردند، و بر وحدت و همدلي همّت گماشتند، و يكديگر را به وحدت واداشته به آن سفارش كردند. و از كارهايي كه پشت آنها را شكست، و قدرت آنها را در هم كوبيد، چون كينه توزي با يكديگر، پركردن دلها از بخل و حسد، به يكديگر پشت كردن و از هم بريدن، و دست از ياري هم كشيدن، بپرهيزيد، و در احوالات مؤمنان پيشين انديشه كنيد، كه چگونه در حال آزمايش‏ و امتحان به سر بردند، آيا بيش از همه مشكلات بر دوش آنها نبود و آيا بيش از همه مردم در سختي و زحمت نبودند و آيا از همه مردم جهان بيشتر در تنگنا قرار نداشتند فرعون‏هاي زمان، آنها را به بردگي كشاندند، و همواره بدترين شكنجه‏ها را بر آنان وارد كردند، و انواع تلخي‏ها را به كامشان ريختند، كه اين دوران ذلّت و هلاكت و مغلوب بودن، تداوم يافت نه راهي وجود داشت كه سرپيچي كنند، و نه چاره‏اي كه از خود دفاع نمايند، تا آن كه خداوند، تلاش و استقامت و بردباري در برابر ناملايمات آنها را، در راه دوستي خود، و قدرت تحمّل ناراحتي‏ها را براي ترس از خويش، مشاهده فرمود. آنان را از تنگناهاي بلا و سختي‏ها نجات داد، و ذلّت آنان را به عزّت و بزرگواري، و ترس آنها را به امنيّت تبديل فرمود، و آنها را حاكم و زمامدار و پيشواي انسانها قرار داد، و آن قدر كرامت و بزرگي از طرف خدا به آنها رسيد كه خيال آن را نيز در سر نمي‏پروراندند. پس انديشه كنيد كه چگونه بودند آنگاه كه: وحدت اجتماعي داشتند، خواسته‏هاي آنان يكي، قلب‏هاي آنان يكسان، و دست‏هاي آنان مدد كار يكديگر، شمشيرها ياري كننده، نگاه‏ها به يك سو دوخته، و اراده‏ها واحد و همسو بود آيا در آن حال مالك و سرپرست سراسر زمين نبودند و رهبر و پيشواي همه دنيا نشدند پس به پايان كار آنها نيز بنگريد در آن هنگام كه به تفرقه و پراكندگي روي آوردند، و مهرباني و دوستي آنان از بين رفت، و سخن‏ها و دل‏هايشان گوناگون شد، از هم جدا شدند، به حزب‏ها و گروه‏ها پيوستند، خداوند لباس كرامت خود را از تنشان بيرون آورد، و نعمت‏هاي فراوان شيرين را از آنها گرفت، و داستان آنها در ميان شما عبرت انگيز باقي ماند. از حالات زندگي فرزندان اسماعيل پيامبر، و فرزندان اسحاق پيامبر، فرزندان اسراييل «يعقوب» (كه درود بر آنان باد) عبرت گيريد، راستي چقدر حالات ملّتها با هم يكسان، و در صفات و رفتارشان با يكديگر همانند است در احوالات آنها روزگاري كه از هم جدا و پراكنده بودند انديشه كنيد، زماني كه پادشاهان كسري و قيصر«» بر آنان حكومت مي‏كردند«»، و آنها را از سرزمين‏هاي آباد، از كناره‏هاي دجله و فرات،«» و از محيطهاي سر سبز و خرّم دور كردند، و به صحراهاي كم گياه، و بي‏آب و علف، محل وزش بادها، و سرزمين‏هايي كه زندگي در آنجاها مشكل بود تبعيد كردند، آنان را در مكان‏هاي نامناسب، مسكين و فقير، همنشين شتران سا

ختند،«» خانه‏هاشان پست‏ترين خانه ملّت‏ها، و سرزمين زندگيشان خشك‏ترين بيابان‏ها بود، نه دعوت حقّي وجود داشت كه به آن روي آورند و پناهنده شوند، و نه سايه محبّتي وجود داشت كه در عزّت آن زندگي كنند. حالات آنان دگرگون، و قدرت آنان پراكنده، و جمعيّت انبوهشان متفرّق بود. در بلايي سخت، و در جهالتي فراگير فرو رفته بودند، دختران را زنده به گور، و بت‏ها را پرستش مي‏كردند، و قطع رابطه با خويشاوندان، و غارتگري‏هاي پياپي در ميانشان رواج يافته بود. ۱۴ ره‏آورد بعثت پيامبر اسلام صلّي اللّه عليه و آله و سلّم حال به نعمت‏هاي بزرگ الهي كه به هنگامه بعثت پيامبر اسلام صلّي اللّه عليه و آله و سلّم بر آنان فروريخت بنگريد، كه چگونه اطاعت آنان را با دين خود پيوند داد. و با دعوتش آنها را به وحدت رساند چگونه نعمت‏هاي الهي بالهاي كرامت خود را بر آنان گستراند، و جويبارهاي آسايش و رفاه بر ايشان روان ساخت و تمام بركات آيين حق، آنها را در بر گرفت در ميان نعمت‏ها غرق گشتند، و در خرّمي زندگاني شادمان شدند، امور اجتماعي آنان در سايه قدرت حكومت اسلام استوار شد، و در پرتو عزّتي پايدار آرام گرفتند، و به حكومتي پايدار رسيدند. آنگاه آنان حاكم و زمامدار جهان شدند، و سلاطين روي زمين گرديدند، و فرمانرواي كساني شدند كه در گذشته حاكم بودند، و قوانين الهي را بر كساني اجراء مي‏كردند كه مجريان احكام بودند، و در گذشته كسي قدرت در هم شكستن نيروي آنان را نداشت، و هيچ كس خيال مبارزه با آنان را در سر نمي‏پروراند. ۱۵ علل نكوهش و سقوط كوفيان آگاه باشيد كه شما هم اكنون دست از رشته اطاعت كشيديد، و با زنده كردن ارزش‏هاي جاهليّت، دژ محكم الهي را در هم شكستيد، در حالي كه خداوند بر اين امّت اسلامي بر «وحدت و برادري» منّت گذارده بود، كه در سايه آن زندگي كنند، نعمتي بود كه هيچ ارزشي نمي‏توان همانند آن تصوّر كرد، زيرا از هر ارزشي گران قدرتر، و از هر كرامتي والاتر بود. بدانيد كه پس از هجرت، دوباره چونان اعراب باديه نشين شده‏ايد، و پس از وحدت و برادري به احزاب گوناگون تبديل گشته‏ايد، از اسلام تنها نام آن، و از ايمان جز نشاني را نمي‏شناسيد شعار مي‏دهيد: آتش آري، ننگ هرگز گويا مي‏خواهيد اسلام را واژگون، و پرده حرمتش را پاره كنيد و پيماني را كه خدا براي حفظ حرمت مسلمين در زمين، و عامل امنيّت و آرامش مردم قرار داد بشكنيد همانا اگر شما به غير اسلام پناه بريد، كافران با شما نبرد خواهند كرد. آنگاه نه جبرئيل و نه ميكائيل، نه مهاجر و نه انصار، وجود ندارند كه شما را ياري دهند، و چاره‏اي جز نبرد با شمشير نداريد تا خدا در ميان شما حكم نمايد. مردم از مثل‏هاي قرآن در باره كساني كه عذاب و كيفر شدند، و روزهاي سخت آنان، و آسيب‏هاي شديدي كه ديدند آگاهيد، پس وعده عذاب خدا را دور مپنداريد، و به عذر اينكه آگاهي نداريد خود را گرفتار نسازيد، و انتقام خدا را سبك، و خود را از كيفر الهي ايمن مپنداريد، زيرا كه خداي سبحان، مردم روزگاران گذشته را از رحمت خود دور نساخت مگر براي ترك امر به معروف، و نهي از منكر. پس خدا، بي‏خردان را براي نافرماني، و خردمندان را براي ترك باز داشتن ديگران از گناه، لعنت كرد. آگاه باشيد شما رشته پيوند با اسلام را قطع، و اجراي حدود الهي را تعطيل، و احكام اسلام را به فراموشي سپرده‏ايد ۱۶ قاطعيّت امام در نبرد با منحرفان آگاه باشيد خداوند مرا به جنگ با سركشان تجاوز كار، پيمان شكنان و فساد كنندگان در زمين فرمان داد: با ناكثان پيمان شكن جنگيدم، و با قاسطين تجاوز كار جهاد كردم، و مارقين خارج شده از دين را خوار و زبون ساختم، و رهبر خوارج (شيطان ردهه)«» بانگ صاعقه‏اي قلبش را به تپش آورد و سينه‏اش را لرزاند و كارش را ساخت. حال تنها اندكي از سركشان و ستمگران باقي ماندند، كه اگر خداوند مرا باقي گذارد با حمله ديگري نابودشان خواهم كرد، و حكومت حق را در سراسر كشور اسلامي پايدار خواهم كرد، جز مناطق پراكنده و دور دست. ۱۷ سوابق درخشان شجاعت و فضائل امام عليه السّلام من در خردسالي، بزرگان عرب را به خاك افكندم، و شجاعان دو قبيله معروف «ربيعه» و «مضر» را در هم شكستم شما موقعيّت مرا نسبت به رسول خدا صلّي اللّه عليه و آله و سلّم در خويشاوندي نزديك، در مقام و منزلت ويژه مي‏دانيد، پيامبر مرا در اتاق خويش مي‏نشاند، در حالي كه كودك بودم مرا در آغوش خود مي‏گرفت، و در بستر مخصوص خود مي‏خوابانيد، بدنش را به بدن من مي‏چسباند، و بوي پاكيزه خود را به من مي‏بوياند، و گاهي غذايي را لقمه لقمه در دهانم مي‏گذارد، هرگز دروغي در گفتار من، و اشتباهي در كردارم نيافت. از همان لحظه‏اي كه پيامبر صلّي اللّه عليه و آله و سلّم را از شير گرفتند، خداوند بزرگ‏ترين فرشته (جبرئيل) خود را مأمور تربيت پيامبر صلّي اللّه عليه و آله و سلّم كرد تا شب و روز، او را به راه‏هاي بزرگواري و راستي و اخلاق نيكو راهنمايي كند، و من همواره با پيامبر

بودم چونان فرزند كه همواره با مادر است،«» پيامبر صلّي اللّه عليه و آله و سلّم هر روز نشانه تازه‏اي از اخلاق نيكو را برايم آشكار مي‏فرمود، و به من فرمان مي‏داد كه به او اقتداء نمايم. پيامبر صلّي اللّه عليه و آله و سلّم چند ماه از سال را در غار حراء«» مي‏گذراند، تنها من او را مشاهده مي‏كردم، و كسي جز من او را نمي‏ديد، در آن روزها، در هيچ خانه اسلام راه نيافت جز خانه رسول خدا صلّي اللّه عليه و آله و سلّم كه خديجه هم در آن بود و من سوّمين آنان بودم. من نور وحي و رسالت را مي‏ديدم، و بوي نبوّت را مي‏بوييدم من هنگامي كه وحي بر پيامبر صلّي اللّه عليه و آله و سلّم فرود مي‏آمد، ناله شيطان را شنيدم، گفتم اي رسول خدا، اين ناله كيست گفت: شيطان است كه از پرستش خويش مأيوس گرديد و فرمود: «علي تو آنچه را من مي‏شنوم، مي‏شنوي، و آنچه را كه من مي‏بينم، مي‏بيني، جز اينكه تو پيامبر نيستي، بلكه وزير من بوده و به راه خير مي‏روي» ۱۸ خيره سري و دشمني سران قريش من با پيامبر صلّي اللّه عليه و آله و سلّم بودم آنگاه كه سران قريش نزد او آمدند و گفتند: «اي محمد صلّي اللّه عليه و آله و سلّم تو ادّعاي بزرگي كردي، كه هيچيك از پدران و خاندانت نكردند، ما از تو معجزه‏اي مي‏خواهيم، اگر پاسخ مثبت داده، انجام دهي، مي‏دانيم كه تو پيامبر و فرستاده خدايي، و اگر از انجام آن سرباز زني، خواهيم دانست كه ساحر و دروغگويي» پس پيامبر صلّي اللّه عليه و آله و سلّم فرمود «شما چه مي‏خواهيد» گفتند: «اين درخت را بخوان تا از ريشه كنده شود و در پيش تو بايستد» پيامبر صلّي اللّه عليه و آله و سلّم فرمود: خداوند بر همه چيز تواناست. حال اگر خداوند اين كار را بكند آيا ايمان مي‏آوريد و به حق شهادت مي‏دهيد گفتند: آري، پيامبر صلّي اللّه عليه و آله و سلّم فرمود: من بزودي نشانتان مي‏دهم آنچه را كه درخواست كرديد، و همانا بهتر از هر كس مي‏دانم كه شما به خير و نيكي باز نخواهيد گشت، زيرا در ميان شما كسي است كه كشته شده و در چاه «بدر» دفن خواهد شد،«» و كسي است«» كه جنگ احزاب را تدارك خواهد كرد. سپس به درخت اشاره كرد و فرمود: «اي درخت اگر به خدا و روز قيامت ايمان داري، و مي‏داني من پيامبر خدايم، از زمين با ريشه‏هايت در آي، و به فرمان خدا در پيش روي من قرار گير» سوگند به پيامبري كه خدا او را به حق مبعوث كرد، درخت با ريشه‏هايش از زمين كنده شده، و پيش آمد كه با صداي شديد چونان به هم خوردن بال پرندگان، يا به هم خوردن شاخه‏هاي درختان، جلو آمد و در پيش روي پيامبر صلّي اللّه عليه و آله و سلّم ايستاد كه برخي از شاخه‏هاي بلند خود را بر روي پيامبر صلّي اللّه عليه و آله و سلّم و بعضي ديگر را روي من انداخت و من در طرف راست پيامبر صلّي اللّه عليه و آله و سلّم ايستاده بودم، وقتي سران قريش اين منظره را مشاهده كردند، با كبر و غرور گفتند: «به درخت فرمان ده، نصفش جلوتر آيد، و نصف ديگر در جاي خود بماند» پيامبر صلّي اللّه عليه و آله و سلّم فرمان داد. نيمي از درخت با وضعي شگفت‏آور و صدايي سخت به پيامبر صلّي اللّه عليه و آله و سلّم نزديك شد گويا مي‏خواست دور آن حضرت بپيچد، امّا سران قريش از روي كفر و سركشي گفتند: «فرمان ده اين نصف باز گردد و به نيم ديگر ملحق شود، و به صورت اول در آيد» پيامبر صلّي اللّه عليه و آله و سلّم دستور داد و چنان شد. من گفتم: لا اله الا اللّه، اي رسول خدا من نخستين كسي هستم كه به تو ايمان آوردم، و نخستين فردي هستم اقرار مي‏كنم كه درخت با فرمان خدا براي تصديق نبوّت، و بزرگداشت دعوت رسالت، آنچه را خواستي انجام داد. امّا سران قريش همگي گفتند: «او ساحري است دروغگو، كه سحري شگفت آور دارد، و سخت با مهارت است». و خطاب به پيامبر صلّي اللّه عليه و آله و سلّم گفتند: «آيا نبوّت تو را كسي جز امثال علي عليه السّلام باور مي‏كند» ۱۹ الگوهاي كامل ايمان و همانا من از كساني هستم كه در راه خدا از هيچ سرزنشي نمي‏ترسند، كساني كه سيماي آنها سيماي صدّيقان، و سخنانشان، سخنان نيكان است، شب زنده داران و روشني بخشان روزند، به دامن قرآن پناه برده سنّت‏هاي خدا و رسولش را زنده مي‏كنند، نه تكبّر و خود پسندي دارند، و نه بر كسي برتري مي‏جويند، نه خيانتكارند و نه در زمين فساد مي‏كنند، قلب‏هايشان در بهشت، و پيكرهايشان سرگرم اعمال پسنديده است.

امروز در کلاس #مغنی مقرر شد که یکبار لااقل ترجمه خطبه #قاصعه یعنی خطبه ۱۹۲ #نهج_البلاغه را بخوانیم لذا تقدیم شد. فراموش نشود یکربع فقط برای #امیرالمومنین ...

سلامتی و نشاط در سن 94 سالگی در: بیانات حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی دام ظله العالی راجع به سلامتی، ورزش، کوهنوردی @mahdietollab

سلام بر دوستان عزیز امشب برنامه تدریس اسفند ۹۸ و نوروز ۹۹ را می بستم جمع بندی را جهت برنامه ریزی های دوستان برای مسافرت های نوروز ۹۹ اعلام می کنم: ✅ هر دو کلاس #مغنی و #بلاغت تا ۲۷ اسفند ۹۸ برقرار است ان شاء الله ✅ از روز ۵ تا ۱۴ فروردین ۹۹ فقط کلاس #مغنی برقرار است روزی ۲ یا ۳ ساعت(۸تا ۱۰ و در صورت تعطیلی سایر درسهای دوستان یک ساعت فوق العاده دیگر مثل ۱۱ تا ۱۲ به ساعت فعلی کشور). روز ۱۲ و ۱۳ فروردین هم کلاس برقرار است. ✅ کلاس #بلاغت در نوروز نداریم. بعید می دانم برنامه عوض شود ولی در صورت تغییر اعلام می شود. وفقکم الله🌺

ضمنا فردا تدریس برقرار است ظاهرا به خاطر ویروس #کرونا اعلام تعطیلی شده دوستانی که اندک احساس سرماخوردگی هم دارند لطفا کلاس نیایند صوت فردا را در کانال می گذارم ضمنا تلاش کنید #مصافحه را ترک کنید از #ماسک استفاده کنید و ... خداوند به همه شما و ما و مردم عزیزمان عافیت دهد.

بخوانید حمد شفا و دعای ۲۳ صحیفه سجادیه(در طلب عافیت)

#صوت #مغنی1 #فاء #جلسه105 تتمه ای بر فاء #فصیحه یعنی فاء #تعلیلیه جانشینی #اذا_فجائیه از #فاء_رابطه فاء #شبه_رابطه و ثمرات قرآنی آن در چند آیه تا سر فاء #زائده پنجشنبه 1 اسفند 98:

#صوت #بلاغت #جواهر #جلسه96 #فوائد_تشبیه: مورد 1و2 و بیان تأثیر #تشبیه در #تبلیغ_دین پنجشنبه 1 اسفند 98:

اظهار نظر جنجالی پروفسور کرمی در خصوص کرونا در قم / سوداگران کرونا چه کسانی هستن؟

🔴 توضیحات بسیار مهم دکتر لنکرانی وزیر اسبق بهداشت در مورد #ویروس_کرونا 🔹 حتما ببینید و برای دیگران هم ارسال کنید. 🔥 @mahramaneh1

فردا شنبه ۸ تا ۱۰ دو کلاس مغنی و بلاغت برقرار است و صوت آن در همین جا بارگزاری خواهد شد.

سلام بر همه شما گرامیان علیرغم اینکه سیاسی بودن قضیه ویروس #کرونا محرز شده یعنی آمریکای ملعون اقتصاد چین و انتخابات ایران را با این ویروسِ آسانتر از #آنفولانزا تحت تاثیر بوق تبلیغاتی خود قرار داد؛ اما بالاخره همه تحت تاثیر هستند و فشارهای زیادی از والدین طلاب عزیز به مدرسه معصومیه آمده که برای حفظ سلامت فرزندان حوزه تعطیل باشد. در این شرائط مسئولین محترم هم نگران موج فشارها هستند و امر شد که کلاس حضوری تعطیل باشد. لذا علیرغم میل فردا کلاس نیست ولی ادامه مباحث(فاء زائده در #مغنی) و (فوائد تشبیه در #جواهر مورد ۳ به بعد) فردا به صورت مجازی و در منزل ضبط می شود و صوتش در همین کانال قرار می گیرد. دوستان عزیز فقط یک ویروس آمده سربازی #امام_عصر عجل الله فرجه تعطیل شدنی نیست ... . اگر حضوری تعطیل شد #اینترنت که هست ... . همه در برابر حضرتش مسئولیم ... لذا حتما در ساعت کلاس تحصیل مجازی را دنبال بفرمایید سوال هم اگر بود در ایتا #صوت یا #متن بفرستید به یاری خدا پاسخگو هستم.

#صوت #مغنی1 #فاء #جلسه106 #فاء_زائده #زائده #مسأله «بل اللهَ فاعبُد» #مسأله «خرجتُ فاذا الاسد تا آخر آیه سوره #کوثر شنبه 3 اسفند 98:

#صوت #بلاغت #جواهر #جلسه97 #تشبیه #فوائد_تشبیه مورد3تا آخر 7 و #تنبیه یعنی تا سر طرق غیر اصلی تشبیه بیان شد. شنبه 3 اسفند 98:

حوزه فردا یکشنبه هم تعطیل شد(حضورا) لذا غیر حضوری در همین جا در خدمت هستم.

تا آخر این هفته حضورا تعطیل شد هر روز غیر حضوری/ همین جا حوزه تعطیل نیست

احسنت بر مدیریت حوزه معصومیه قم که به جای تعطیل کردن دروس در این ایام سایت راه انداختند و تمام دروس به صورت مجازی عرضه خواهد شد. واقعا تحسین برانگیز است. تعطیلات زیاد جز خسارت نیست و علم در تداوم و استمرار حاصل است. #اینجا_تعطیل_نیست @Masoumieh_ir

✅ مدرسه علمیه‌ای که تعطیل نیست ◽️ با وجود شیوع ویروس کرونا در استان قم و کشور و اعلام تعطیلی همه مراکز آموزشی از جمله دروس حوزه علمیه قم، اما مدرسه ای در قلب شهر قم تعطیل نیست. 🔻مدیر مدرسه علمیه معصومیه: چه خوب است در شرائط کنونی، با استفاده از فن‌آوری ها، ابزارها و روشهای جدید، مانور آموزشهای مجازی را با کمک اساتید و طلاب به انجام برسانیم و الحمدلله با همت برخی فضلا و همکاران در بخش فن‌آوری مدرسه زیر ساخت برگزاری کلاس، مباحثه، ارائه تقریرات، پاسخ دهی به سوالات و حضور و غیاب طلاب فراهم شده و لذا ان‌شاءالله " کلیه دروس و کلاسهای مدرسه در هفته جاری به صورت مجازی برگزار میگردد " که نحوه و کیفیت اجرای آن از طریق سایت مدرسه اطلاع رسانی می گردد. بنابراین کلیه دروس مدرسه علمیه معصومیه در هفته جاری به صورت #مجازی از طریق سایت مدرسه برگزار می‌گردد و مدرسه تعطیل نمی‌باشد. کانال رسمی خبرگزاری حوزه: ↙️ eitaa.com/joinchat/415432704C8ae17cca99

#صوت #مغنی1 #فاء #جلسه107 #مسأله_ثالثه(آیه12حجرات) #ما_تأتینا_فتحدّثنا(با بیان ثمرات قرآنی آن در سه آیه) #تنبیه(فاء #استنیاف) این جلسه ۶۵ دقیقه شد و حقّا معادل 2 جلسه درسی است. لذا با دقت استماع کنید. یکشنبه 4 اسفند98: