کیش مهر (درمحضر علامه طباطبایی)
◾️قبساتی از افاضات استاد صمدی آملی روز هشتم ،ماه مبارک رمضان ۱۴۴٢ ه.ق ، برابر با ۱۴۰۰/۲/۱◾️ ◾️جلسه
◾️قبساتی از افاضات استاد صمدی آملی در شب نهم ماه مبارک رمضان سال ۱۴۴۲ ه. ق ،برابر با ۱۴۰۰/۲/۱◾️
◾️جلسه پانزدهم شرح رساله لقاءالله #قسمت_دوم◾️
▪️در اینجا استاد در بیان کون جامع نکاتی را بعنوان مقدمه بحث مطرح فرمودند:
▪️نکته اول اینکه هر یک از ما میتوانیم یک آدم و حوّایی تصور بشویم که نسل و فرزندانی داریم، فرزندان ما هم فرزندانی پیدا میکنند و نسل ها یکی بعد از دیگری میآیند.
▪️نکته دیگر اینکه ما در مورد اجداد خود تا جدّ دوم و سوم را میشناسیم و به ندرت از جدّ چهارم اطلاع داریم.
از ناحیه فرزندان نیز به همین صورت؛ نوه های خود، و شاید فرزندان نوه ها را ببینیم. بیشتر از این از اجداد قبلی خود و فرزندان بعد از خود خبر نداریم.
▪️به یک تعبیری؛ ما بطور کلی از اصل و ریشه خود بیخبریم فقط میدانیم که به جناب آدم و حضرت حوا متصل هستیم. از آنچه هم که بعنوان نسل و ذرّیه از ما باقی میماند نیز، بیخبریم.
▪️کونِ جامع؛ کونی است که مقامِ جمعی دارد. کون جامع هم به اَسرار وچودی خودش آگاه است و هم به اسرار وجودی ماقبل خود و هم به اسرار وجودی مابعد خود.
▪️کون جامع؛ به اَسرارِ وجودیِ عالَم ظاهری طبیعت از کرهی زمین و کرهی آب و کرهی هوا و کره ی اِتِر تا کهکشانهاست خبر دارد.
▪️کون جامع؛ از هر چه که در عالَم ظاهر و طبیعت است از مفردات؛ مثل عناصر اَربعهی اَرضی به صورت کلی؛ و عنصر خامِس سَماوی و همچنین آنچه را که در عالَم مِثال هست و هر آنچه که در عالم عقل هست، باخبر است.
▪️همهی این موارد پیش کون جامع حاضر است. که این مقام کون جامع را به عقلِ بِالمُستَفاد تعبیر میکنیم.
▪️نفسِ ما دارای قوایی هست که به واسطه آنها کار انجام میدهد؛ اعم از قوای نباتی و قوای حیوانی و قوای انسانی. نظیر قوه باصره برای دیدن و قوه سامعه برای شنیدن و سایر قوا ...
▪️در رأس قوای انسانیِ نفس، قوه عاقله است. قوهی عاقله دارای چهار مرتبه است: عقلِ هَیوُلانی، عقلِ بِالمَلَکه، عقلِ بِالفِعل و مرتبهی نهایی عقل، عقل بِالمُستفاد است.
قوه عاقله ابتدا در حد عقل هیولانی است.
▪️فرق بین عقل بالمستفاد و عقل بالفعل این است که عقل بالفعل معقولات را ادراک میکند اما عقل بالمستفاد؛ آن توانمندی نفس است که هر چه از معقولات را که عقل بالفعل ادراک کرده است؛ عقلِ بالمُستفاد، مخزن همهی این معقولات و مُدرَکات میشود.
▪️در رسالهی نفس الامر که یکی از هشت رسالهی عربی حضرت علامه حسن زاده (محبوب القلوب) است؛ آمده است: مخزن قوهی عاقله، عقل فعال است؛ مثل این که مخزن قوهی واهمه را حافظه می گوییم. و مخزن قوهی حس مشترک را قوهی خیال مینامیم.
#رمضان_۱۴۰۰
#جلسه_پانزدهم_شب_۱_۲_۱۴۰۰
#شرح_رساله_لقاءالله
@mohamad_hosein_tabatabaei
کیش مهر (درمحضر علامه طباطبایی)
◾️قبساتی از افاضات استاد صمدی آملی در شب نهم ماه مبارک رمضان سال ۱۴۴۲ ه. ق ،برابر با ۱۴۰۰/۲/۱◾️ ◾
◾️قبساتی از افاضات استاد صمدی آملی در شب نهم ماه مبارک رمضان سال ۱۴۴۲ ه. ق، برابر با ۱۴۰۰/۲/۱◾️
◾️جلسه پانزدهم شرح رساله لقاءالله #قسمت_چهارم◾️
▪️مستفاد از ریشهی "فادَ ، فیدَ" و در باب استفعال است و کلماتی نظیر "مفید" ، "فایده" ، "استفاده" همه از این خانواده اند.
▪️مستفید آنجایی است که کسی که بخواهد به انسان فایده ای برساند از باب اینکه میل و طبع باطنی و ذاتی او اینگونه باشد. یعنی اصلاً دوست دارد که به دیگران فایده رسانی کند. عقل مستفاد آن عقلی را می گویند که اصلاً شاکلهی وجودی اش این است که میتواند اِفاده و فایده رساندن را طلب کند.
▪️حال عقل فعّال؛ در مقامِ اِفاده و اِستفاضه، این قابلیّت را دارد که مُستفید و مُستفیض باشد. عقل فعال این قابلیت را دارد که هر آنچه ازمعقولات در او هست، را دفعتاً به انسان اطلاق و اِفاده بکند "اِنّا اَنزَلناهُ في لیلة القَدر"
▪️یعنی همهی آنچه که در عقل فعال وجودِ عینی دارد، عقل فعال میتواند تمام دارایی ها و دانایی های خود را به هر کسی که قابلیّت پذیرش داشته باشد، به یکباره بدهد.
▪️اگر انسانی به رُتبهی عقل بالمستفاد رسیده باشد این قابلیت را دارد که تمام معقولات را یکباره تلقی کند. چنین فردی به مرتبه ی عقل بالمُستفاد رسیده است.
در حالیکه درمرتبه ی عقل بالفعل چنین قابلیتی وجود ندارد.
▪️عقل بالمستفاد؛ کون جامع است. یعنی تمام صُوَر معقولاتی را که در عالم عقل فعال موجود است، بالاتر، صُور معقولات و موجودات مادونِ عقل فعال که عالم طبیعت است، همه به وجود عقلی در آنجا حاضر هستند.
بالاتر از عقل فعال ، عقل بسیط است ، عقل اول است. یعنی عقل اول، از لحاظ رتبه ی وجودی، بالاتر از عقل فعال است.
▪️عقل بالمستفاد؛ میتواند هر چه عقل فعال دارد یکجا از او بگیرد. بلکه دوست دارد هر چه که عقل اول دارد هم از او هم بگیرد. بعد آنچنان سیر صعودی میکند که حتی از عقل اولِ مفید هم بالاتر میرود.
▪️عقل فعّالِ مفید و مُستفید و مُستفیض را از جنبه شرعی تعبیر به جبرئیل میکنند. انسان می تواند حتی از جبرئیل هم برتر باشد و بالاتر برود.
✔️از چنین انسانی تعبیر به کون جامع میکنیم
#رمضان_۱۴۰۰
#جلسه_پانزدهم_شب_۱_۲_۱۴۰۰
#شرح_رساله_لقاءالله
@mohamad_hosein_tabatabaei
کیش مهر (درمحضر علامه طباطبایی)
◾️قبساتی از افاضات استاد صمدی آملی در شب نهم ماه مبارک رمضان سال ۱۴۴۲ ه. ق، برابر با ۱۴۰۰/۲/۱◾️ ◾
🏴 حی علی العزا...
◾️قبساتی از افاضات استاد صمدی آملی در شب نهم ماه مبارک رمضان سال ۱۴۴۲ ه. ق ، برابر با ۱۴۰۰/۲/۱◾️
◾️جلسه پانزدهم شرح رساله لقاءالله
#قسمت_پنجم◾️
▪️عقل بالمستفاد؛ عقل اِستِحضاری است. یعنی عقلی است؛ که هر آنچه که در عقل فعال است ، میتواند به یکباره در جانش حاضر بشود.
▪️یعنی حضور تمام معقولات در عقل فعال را در نفس ناطقه خودش طلب میکند وهمه در جانش حاضر میشود.
(اِذا شاءَ اَن عَلِموا عَلموا)
هر چه را بخواهد بداند، میداند.
و اگر اراده نکند که بداند ، چیزی در نفس او حاضر نمیشود.
▪️امام صادق میفرمایند: که ما هر شب های جمعه شانزده هزار عالم طی میکنیم. معلوم است که، میخواهند آنها در جانش حضور پیدا کند.(استحضار)
▪️پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله) یک قوه ای، یک توانمندی و قدرتی داشت که توانست به یکباره قرآن را بگیرد.
کسی هم که جانشین پیغمبر است، باید به این توانمندیِ عقلِ استحضاری برسد.
▪️عقل استحضاری مراتب دارد.
انبیا هم مراتب دارند.
چون مراتب مختلف هست؛ معلوم میشود عقل های استحضاری ، عقل بالمستفاد و کون های جامع؛ که انسان های کامل باشند هم، مراتب دارند.
▪️اعلَی المَراتب را، جناب خاتم انبیاء ، بِالاِصاله داشتند که قرآن را تلقّی کردند وامیرالموُمنین و اهل بیت (علیهم السلام) و امروز حضرت بقیةالله (م ح م د) ابن العسکری، دارند. که میتوانند هرچه را اراده بفرمایند در آنِ واحد، در جان خود حاضر بفرمایند.
(بجز مستاَثرات = برگزیده ها، مکنونات)
▪️عوالم وجودی؛ اعم از غیب و شهود، (مطلق ، مقید و یا مضاف) به چنین عقلی نیاز دارد. و به کسی هم که چنین مقامی را داراست؛ خلیفةالله میگوییم که کون جامع است.
▪️وسَقَاهُمْ رَبُّهُمْ شَرَابًا طَهُورًا (انسان - ۲۱)
اَی یُطَهِّرکُم عَن کُلّ شئِِ سَویَ الله (امام صادق)
هیچ چیزی از تَدَنُّس اَکوان(آلودگی ها) منزّه نیست جز خداوند.
لذا با شراب طهور، انسان کامل را از تمام اکوان تنزیه میکند.
▪️انسان های کامل و نیز اَبرار که این شراب را مینوشند، از همه ی چهار کون : غیب مطلق و مضاف، شهود مطلق و مضاف تنزیه میشوند.
انسان کامل که از مقرّبین است، حتی از کونِ جامع بودن هم، تنزیه میشود.
▪️این امر فقط اختصاص به جناب رسول الله ، امیرالمومنین و اهل بیت دارد. اینها مقرّبینِ مخصوص هستند.
مقربین یعنی کسانی که آنقدر به خداوند نزدیک شده اند که نزدیک تر از آن دیگر راه ندارد.
▪️در نشئه ی طبیعت خداوند شراب طهور را به خاتم انبیا وائمه علیهم السلام نوشانید بعد فرمود:
إِنَّما يُريدُ اللَّهُ لِيُذهِبَ عَنكُمُ الرِّجسَ أَهلَ البَيتِ وَيُطَهِّرَكُم تَطهيرًا (احزاب - ۳۳)
آنها ها را تطهیر مطلق فرمود.
▪️جناب رسول الله میفرمایند: برای ما وقت هایی نزد خداوند آنقدر قرب پیش میآید که در آن وقت؛
لِى مَعَ اللَّهِ وَقْتٌ لَا يَسَعُنِى فِيهِ مَلَكٌ مُقَرَّبٌ وَ لَا نَبِىٌّ مُرْسَلٌ
حتی ملک مقرّب و هم نبی مُرسَل درآنجا حضور ندارد.
یعنی خودش هم بعنوان نبیُ الله آنجا حاضر نیست.
مطلقاً بساط همه چیز جمع میشود.
▪️اگر کسی ، این قابلیت را بتواند پیدا کند و بتواند به این تطهیر برسد، صاحب اینچنین نفسی را ، کون جامع میگویند.
✔️که در نهایت این کونِ جامع تمام عالم را جمع میکند.
بعد خودش هم جمع میشود و در حق متعال غرق میشود.
#رمضان_۱۴۰۰
#جلسه_پانزدهم_شب_۱_۲_۱۴۰۰
@mohamad_hosein_tabatabaei