صلی الله عليك یا سیدنا الغریب یا ابا عبدالله... ☑️کُلُّ یُومٍ عاشورا به چه معنی است؟ ▪️هر روز که عاشورا نیست. پس منظور گوینده از این #سخن چیست؟ یعنی هر روز صحنه تقابل #حق و #باطل هست. همان طور که در #کربلا حق و باطل در مقابل هم قرار گرفتند، هر روز این عالم دارای حق و باطل است. ▪️غیر از اینکه آدمها دارای حق و باطل هستند، خود انسان حق و باطل است. در هر آدمی حق و باطل هست. اصلا انسان ترکیبی است از حق و باطل؛ ترکیبی است از جنبه #رحمانی و #شیطانی . این تفابل هر روز و هر #لحظه هست. #دکتر_دینانی @mohamad_hosein_tabatabaei

صلی الله عليك یا سیدنا الغریب یا ابا عبدالله... ☑️سلوک عارف با عقل است ▪️عقل، گوهر شریف الهی است. بدون عقل هیچ کس نمی‌تواند کاری بکند آنجا که عقل تضییع شد، انسان هم تضییع شده است. راه معرفت عقل است اما نه عقل اقتصادی، سود اندیش و حسابگر. عقل، عقل‌هاست. عقل در مرتبه‌ای محاسبه‌های خودش را می‌کند (البته این مرتبه هم مهم است) ▪️اما عقلی هست که از این محاسبات (و مرتبه‌های پایین‌تر) بالا می‌رود و عرفای ما به این عقل پایبند بودند و حرکت می‌کردند. من به این نقطه رسیدم در کتابم (دفترعقل آیت عشق) هم نوشتم که بین عقل و عشق فاصله‌ای نمی‌بینم. عرفاء هم با عقل کار می‌کنند اما گرفتار عقل سود اندیش (مراتب پایین‌تر عقل) نمی‌شوند و اصلاً سلوک همین است. #دکتر_دینانی @mohamad_hosein_tabatabaei

صلی الله عليك یا سیدنا الغریب یا ابا عبدالله... ☑️هیچ چیز را کوچک ندانید ▪️یک جمله مسیر تاریخ را تغییر می‌دهد نه تنها یک جمله بلکه یک صحنه مسیر را عوض می‌کند. حتی یک قیافه؛ مورخین می گویند اگر دماغ کلئوپاترا یک مقدار درازتر بود، مسیر تاریخ گونه‌ای دیگر بود. ▪️کلئوپاترا معشوقه پادشاه فاتح بوده؛ اگر دماغش گونه‌ای دیگر بود، آن پادشاه جور دیگری جنگ می‌کرد و فتوحات به گونه‌ای دیگر بود پس تاریخ هم گونه‌ای دیگر می‌بود. ▪️کوچک‌ها را کوچک ندانید. هیچ چیز را کوچک ندانید. هر جمله‌ای جایگاه خودش را دارد. یک جمله می‌تواند سرنوشت تاریخ را عوض کند. #دکتر_دینانی @mohamad_hosein_tabatabaei

☑️عظمت حافظ گیج کننده است ▪️عظمت گوته را در این می‌دانم که ذوقش حافظ را می‌فهمیده است. جلوی خیال را نمی‌توان گرفت. کارهایی که خیال می‌تواند بکند، غیرمتناهی است. حافظ می‌فرماید: گفتم که بر خیالت راه نظر ببندم / گفتا که شب رو است این از راه دیگر آید ▪️خیال، برزخ بین عالم عقل و عالم حس است. خیال هم تنزل عقل است و هم ارتفاع حس است. وقتی راه نظر عقلانی بسته شد، خیال ظلمانی و تاریک می‌شود. در مورد همین بیت می‌شود کتابی نوشت (و این عظمت حافظ را می‌رساند) #دکتر_دینانی @mohamad_hosein_tabatabaei

☑️بی‌ربطی کجاست؟ ▪️دنبال ارتباط می‌گردید؟ یک موجود هرچه ریز یا هرچه درشت پیدا کنید که هیچ ربطی با هیچی نداشته باشد، پیدا کنید تا ربط را معنی کنم. ▪️در حکایتی است که ماهیان دریا با هم صحبت می‌کردند و می‌گفتند که ما شنیدیم «آب» چیز خوبی برای حیات ماهی است اما نمی‌دانیم چیست. همه رفتند پیش ماهی بزرگ و از او پرسیدند. او گفت: سوال خوبی است اما شما بفرمایید که غیر آب چیست؟ هر وقت غیر آب را به من گفتید، آب را برای شما معنی می‌کنم. ▪️حالا ماهی آیا می‌تواند غیر آب را تعریف کند؟ «ربط» چنین دریای بیکرانه است. ☑️پی نوشت: از جناب دکتر دینانی کتابی با عنوان «وجود رابط و مستقل در فلسفه اسلامی» به چاپ رسیده است که علاقه مندان می‌توانند پیگیر باشند. #دکتر_دینانی @mohamad_hosein_tabatabaei

گوش خر بفروش و دیگر گوش خر این سخن باور ندارد گوش خر ▪️هوشمندی از باطن انسان است. ما از صبح تا شب چقدر چیزهای مختلف می‌بینیم و می‌شنویم اما تو گویی که آنها را ندیده‌ایم یا نشنیده‌ایم. مولوی می‌فرماید: چشم باز و گوش باز و این عمی حیرتم از چشم بندی خدا؛ یعنی حقایق را نمی‌بینی. ▪️صدا دارای وجه طبیعی و مادی است که همان فرکانس است و یک وجه «معنی» دارد. یعنی یک معنایی را منتقل می‌کند. زمان بر همه چیز عبور می‌کند و فرسوده و پیر می‌کند اما «معنی» را نمی‌تواند فرسوده کند. #دکتر_دینانی @mohamad_hosein_tabatabaei

▪️در نگر تا که آفرید ترا ▪️از برای چه برگزید ترا ▪️در نگریستن یعنی نظر کردن تامل و تفکر در اینکه آفریدگار تو کیست؛ این یک سوال ماهوی است. یعنی علت فاعلی چیست و در مصرع دوم علت غایی را پرسیده است. هر چیزی دو علت وجودی بنیادی دارد که عبارت است از علت فاعلی و علت غایی در واقع هر عملی فاعل و غایتی دارد (از چه و برای چه) اما کدامیک از این دو مهم تر است فاعل یا غایت؟ ▪️تو چه پنداشتی که ایزد فتح ▪️از پی بازی ات پدید آورد ▪️هرنفس سوی رفتنت گامی است ▪️دانه دام و تدارک دامی است ▪️هر انسانی در درونش یک وحشی دارد، اگر آن حیوان وحشی درونی آزاد شد، عقل اسیر می شود. اگر با درایت عقلانی آن حیوان وحشی درون اسیر شد، عقل فعال می شود و آنگاه می پرسد که از کجا آمده ام و برای چه آمده ام. رفتن به دنبال علت غایی باعث عظمت و تعالی می شود #دکتر_دینانی @mohamad_hosein_tabatabaei

▪️در نگر تا که آفرید ترا / از برای چه برگزید ترا ▪️در نگریستن یعنی نظر کردن تامل و تفکر در اینکه آفریدگار تو کیست؛ این یک سوال ماهوی است. یعنی علت فاعلی چیست و در مصرع دوم علت غایی را پرسیده است. هر چیزی دو علت وجودی بنیادی دارد که عبارت است از علت فاعلی و علت غایی در واقع هر عملی فاعل و غایتی دارد (از چه و برای چه) اما کدامیک از این دو مهم تر است فاعل یا غایت؟ #دکتر_دینانی @mohamad_hosein_tabatabaei

▪️تو چه پنداشتی که ایزد فتح / از پی بازی ات پدید آورد ▪️هرنفس سوی رفتنت گامی است / دانه دام و تدارک دامی است ▪️هر انسانی در درونش یک وحشی دارد، اگر آن حیوان وحشی درونی آزاد شد، عقل اسیر می شود. اگر با درایت عقلانی آن حیوان وحشی درون اسیر شد، عقل فعال می شود و آنگاه می پرسد که از کجا آمده ام و برای چه آمده ام. رفتن به دنبال علت غایی باعث عظمت و تعالی می شود. #دکتر_دینانی @mohamad_hosein_tabatabaei

☑️عظمت حافظ گیج کننده است ◾️عظمت گوته را در این می‌دانم که ذوقش حافظ را می‌فهمیده است. جلوی خیال را نمی‌توان گرفت. کارهایی که خیال می‌تواند بکند، غیرمتناهی است. حافظ می‌فرماید: گفتم که بر خیالت راه نظر ببندم / گفتا که شب رو است این از راه دیگر آید ◾️خیال، برزخ بین عالم عقل و عالم حس است. خیال هم تنزل عقل است و هم ارتفاع حس است. وقتی راه نظر عقلانی بسته شد، خیال ظلمانی و تاریک می‌شود. در مورد همین بیت می‌شود کتابی نوشت (و این عظمت حافظ را می‌رساند). #دکتر_دینانی @mohamad_hosein_tabatabaei

▪️جمله‌ای در میان مردم رایج است که زیاد آن را شنیده‌ایم، اما فکر می‌کنم تنبلانه‌ترین جمله دنیاست. ▪️این جمله که «آزاد باش، هرکس حق دارد هر عقیده‌ای داشته باشد» حرف به‌ظاهر خوب، مدرن و صلح‌طلبانه‌ای به‌نظر می‌رسد. اما تنبلانه‌ترین سخن ممکن است. ▪️باید دانست که واقعیت چیست و کجاست و دنبال آن بود. نه این‌که هرکس هر عقیده‌ای بخواهد داشته باشد. #دکتر_دینانی #جستجوی_واقعیت @mohamad_hosein_tabatabaei

☑️اگر شیطان نبود.... ▪️(فرض کنید) اگر شیطان نبود، خداوند نابودش می‌کرد یا اصلا خلق نمی‌کرد؛ در عالم چه اتفاقی می‌افتاد؟ (پاسخ حضار: اصلا رشد نمی‌کردیم و تکامل نبود) چه کسی خوب بود و چه کسی بد؟ ▪️(فرض کنید) دروغ معنی نداشت در عالم هستی، آنگاه چه کسی راستگو بود؟ اصلا (راستگو) معنی نداشت. چون دروغ هست، راستی قدرش معین است چون می‌تواند (دروغ) بگوید اما نمی‌گوید. ▪️نگران (شیطان) نباشید! بگذارید شیطان کار خودش را انجام دهد اما شما اسیرش نشوید و مبارزه کنید. اگر مبارزه کردی یعنی مرد میدان هستی. اگر تاریکی نبود، روشنایی چه معنی ای داشت؟ به این (مساله در فلسفه) دیالیکتیک توحیدی می‌گوییم. #دکتر_دینانی @mohamad_hosein_tabatabaei