🔰 بر کرانه آیه‌ها #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری 💢 کلمه «اؚهدِنَا»: این کلمه دارای یک همزه و یک الف مدی است: ✓ همزه ابتدای کلمه: #همزه_وصل و ذاتا بدون حرکت است: اؚ ✓ الف مدی انتهای کلمه: در وقف، خوانا و در وصل، ناخواناست. درباره #همزه_وصل_ابتدای_کلمه، در مطلب مربوط به #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری آیه ۲ همین سوره، توضیحاتی ارائه شد که می‌توانید برای مطالعه آن، اینجا ضربه بزنید. نکته قابل توجه در اینجا این است که همچنانکه در خصوص حذف علامت فتحه قبل از الف، کسره قبل از یاء و ضمه قبل از واو در قرآن #کم_علامت توضیحاتی در مطلب آیه قبل (ایّاك نعبد ...) ارائه شد؛ اما اکنون در کلمه «اهدنَا» با حالت دیگری از این موضوع مواجه می‌شویم که این حرکت‌ها -که در اینجا فتحه است- حتی در قرآن کم‌علامت، مانند عموم مصاحف، نه‌تنها حذف نشده است؛ بلکه وجود آن در اینجا کاملا لازم و ضروری است. ✓ دلیل این نوع علامت‌گذاری: با توجه به اینکه کلمه «اهدنا» معمولا همراه با کلمه بعد (الصّراط)، قرائت می‌شود؛ لذا الف آخر «اهدنَا» و همزه اول کلمه «الصراط» در حالت وصل، #ناخوانا هستند و در قرائت این دو کلمه، حرف نون با حرکت فتحه بلافاصله به صاد مشدَّدِ مکسور ( ‍صِّ‍ ) چسبیده و قرائت می‌شود (نَـ … ـصّـِ). ← بنابراین بر خلاف کلمه «ایَّاك» در آیه قبل، که دارای #الف_مدی بوده و فتحه آن، غیرضروری است وجود فتحه نون در «اهدنَا» و تمام کلمات دیگر که فتحه، قبل از #الف_ناخوانا قرار گرفته باشد، ضروری بوده و در قرآن #کم_علامت نیز درج شده است. 💢 کلمه «الصّراط»: مطابق قواعد زبان عربی، در این کلمه و تمام کلمات دیگر با شرایط مشابه، حرف «لام» هنگامی‌که بعد از الف و قبل از #حروف_شمسی بیاید #همواره ناخواناست. حروف شمسی عبارتند از: ت، ث، د، ذ، ر، ز، س، ش، ص، ض، ط، ظ، ل، ن نکته: باید توجه داشت که بر خلاف سه حرف «و، ا، ی» که در شرایط مختلف، ناخوانا می‌شوند، حرف «لام» تنها در این موقعیت (بعد از الف و قبل از حروف شمسی)، ناخواناست و در هیچ‌یک از شیوه‌های علامت‌گذاری، روی این حرف در موضع ناخوانا علامتی گذاشته نشده است. 💢 کلمه «المستقیم»: با توجه به توضیحات بالا، چنانچه می‌بینیم در کلمه «المستقیم»، به این دلیل که حرف میم از #حروف_شمسی نیست، لذا حرف لام پیش از آن، ناخوانا نبوده و کامل تلفظ می‌شود. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org