❖ اندیشه نظام وار؛ بخش اول
📝 #یادگیری_موثر
• در یادگیری علوم به دنبال کشف گزاره های نظام ساز باشید
🔹 یادگیری گزارهها و نظامات علمی 🔹
ما در مدلهای مختلف آموزشی برای یادگیری یک مسئله، همواره بر این بودهایم که صرفاً یک مفهوم یا تکگزارهای را که در جلسه درس استاد یا در کتاب به ما آموزش داده میشود، درک و تصور کنیم. به عبارت دیگر، بیشتر انرژی ما در یادگیری مسائل فلسفی، معطوف به فهم یک گزاره بوده است. هرچند فهم یک گزاره از اهمیت بسیار زیادی در یادگیری یک علم برخوردار است، اما این مدل آموزش، صرفاً یک آموزش جزیرهای و مجزا در فرآیند یادگیری علوم محسوب میشود.
🔸 جایگاه گزارهها در علوم 🔸
گزارههای یک علم به صورت تصادفی و اتفاقی در جایگاه خاصی قرار نگرفتهاند. اینکه یک گزاره در ابتدای یک علم مطرح میشود، گزارهای دیگر در میانه یا در انتهای آن قرار میگیرد، همه اینها به دلیل نظام حاکم بر آن علم است. در واقع، محل قرارگیری هر گزاره توسط ساختار و نظامات آن علم تعیین میشود. در هر علمی، گزارههایی وجود دارند که میتوان گفت در تمام بخشهای آن علم یا در بخش وسیعی از گزارههای آن تأثیرگذار هستند.
🔹 مثال فلسفه ملاصدرا 🔹
برای مثال، زمانی که گفته میشود فلسفه ملاصدرا یک فلسفه مبتنی بر نظام جدید است که در فلسفههای پیشین وجود نداشته، به این دلیل است که ملاصدرا با کشف گزارهای به نام «اصالت الوجود» و درک این نکته که این گزاره در تمام بخشهای علم فلسفه تأثیرگذار است، توانست کل علم فلسفه را متحول کند. شما نمیتوانید هیچ گزارهای در علم فلسفه پیدا کنید که تحت تأثیر مسئله اصالت الوجود نباشد. علاوه بر این، اجتهاد واقعی نیز به همین معناست که یک مجتهد بتواند یک نظام فکری ثابت و منسجم داشته باشد که بر اساس آن، کل گزارههای دیگر را تولید کند.
🔸 اهمیت کشف گزارههای نظامساز 🔸
بنابراین، در یادگیری علوم، بسیار مهم است که اولاً گزارههای نظامساز را که مانند نخ تسبیح، همه دانههای تسبیح را به هم متصل میکنند، کشف کنیم و ثانیاً به لوازم و پیامدهای آن نظام پایبند باشیم. نباید به گونهای عمل کنیم که وقتی یک گزاره مطرح میشود، چند صفحه بعد، بدون در نظر گرفتن تأثیر آن گزاره، به بیان مطالب دیگری بپردازیم.
🔹 بهترین مدل یادگیری 🔹
بهترین مدل یادگیری این است که اگر نویسندهای پس از طرح یک مسئله نظامساز، نتوانست به نظام فکری خود پایبند بماند، شما به جای او بتوانید تفکر کنید و آن گزاره را در چارچوب مبانی فکری آن نویسنده اصلاح نمایید. برای مثال، علامه طباطبایی در برخی از بخشهای فلسفه، با فلسفه ملاصدرا چنین کاری انجام داده است. ایشان علاوه بر مطرح کردن نظام «اصالت الواقعیت» که متفاوت از نظام «اصالت الوجود» است، توانستهاند بر اساس خود اصالت الوجود، چیدمان و وضوح بهتری به گزارههای فلسفی نظام صدرایی بدهند.
🔸 جمعبندی 🔸
در نتیجه، بهترین روش یادگیری این است که علاوه بر درک تکمسئلهها در هر علم، نظامات اساسی آن علم را نیز کشف کرده و تأثیر آن گزارهها را در کلیت آن علم درک کنیم. علاوه بر این، باید به منظومه هر علم نیز توجه داشته باشیم که روش منظومهوار را در یادداشت دیگری به شما توضیح خواهم داد.
💠 #یادداشت
#نظام #منظومه
#روش_آموزش #فکر
مدرسه علوم انسانی اسلامی ❞ سها ❝
༺ https://eitaa.com/msoha_ir ༻