❖ تاملی دربارهی مفهوم #تفکر_انتزاعی بخش اول
📝یادداشت
در گفتوگویی، به من گفته شد: «شما و افراد مشابه شما بهصورت انتزاعی فکر میکنید.»
پرسیدم: «منظور شما از تفکر انتزاعی چیست؟»
در پاسخ بیان شد: «یعنی شما بهصورت ذهنی و اثباتمحور فکر میکنید و از بیان مسائل بهشکل عینی و واقعگرایانه (رئال) دوری میکنید.»
گفتم: «من هنوز درک دقیقی از این اصطلاحات پیچیده ندارم. در هر حال، پاسخ شما را خواهم داد، اما پیش از آن، لطفاً به پرسش من پاسخ دهید.»
گفت: «بپرس.»
پرسیدم: «ذهن من دقیقاً در کجا قرار دارد؟»
با تعجب پاسخ داد: «این چه سوالی است؟ پاسخ آن واضح است!»
گفتم: «اگر ذهن من در جهان خارج نیست، پس کجاست؟ آیا ذهن من خارج از جهان خارج قرار دارد؟ به عبارت دیگر، آیا ذهن من فراتر از حوزهی خارج است؟»
گفت: «نه، ذهن شما در خارج وجود دارد.»
گفتم: «اگر ذهن من در خارج وجود دارد، پس تعریف شما از تفکر انتزاعی بهعنوان امری صرفاً ذهنی نادرست است. بنابراین، تفکر انتزاعی باید معنایی فراتر از این داشته باشد. نخستین گام در پاسخ به هر پرسش، درک دقیق سوال است. بسیاری از اوقات، ما زیاد سخن میگوییم، اما در واقع حرفی نمیزنیم.»
- گاه نوشت های یک سهایی
_
#فلسفه_انتزاعی #فکر #ذهن #فلسفه
__
مدرسه علوم انسانی اسلامی ❞ سها ❝
༺ https://eitaa.com/msoha_ir ༻
مدرسه علوم انسانی سها
❖ تاملی دربارهی مفهوم #تفکر_انتزاعی بخش اول 📝یادداشت در گفتوگویی، به من گفته شد: «شما و افراد مش
❖ تاملی دربارهی مفهوم #تفکر_انتزاعی، بخش دوم
📝یادداشت
👤 گفت: اگر ذهنی اندیشیدن، انتزاعی اندیشیدن نیست، پس چیست؟
👤 گفتم: اگر ذهنی اندیشیدن، انتزاعی است، پس باید بگویی هر مفهوم ذهنی که وارد ذهنت میشود، در واقع وارد ذهنت نشده است.
👤 گفت: یعنی چه؟ بیشتر توضیح میدهی؟
👤 گفتم: هر مفهومی که وارد ذهن تو میشود، اگر چیزی باشد که به ذهنت وارد شده است، در تو اثری میگذارد. و اگر در تو اثری بگذارد، دیگر اساساً تو همان نیستی که تا پیش از ورود آن مفهوم بودی. تو همراه با مفهومی هستی که پیشتر نداشتی. پس مفهوم، تو را به چیزی تبدیل کرده که پیشتر نبودی. بنابراین، مفهوم و اندیشۀ مفهومی، تو را عوض میکند. آیا آنچه انتزاعی است میتواند تو را عوض کند؟
👤 گفت: اینگونه به مسئله نگاه نکرده بودم. پس واقعاً معنای انتزاعی اندیشیدن چیست؟
🔜 (ادامه دارد)
- گاه نوشت های یک سهایی
_
#فلسفه_انتزاعی #فکر #ذهن #فلسفه
__
مدرسه علوم انسانی اسلامی ❞ سها ❝
༺ https://eitaa.com/msoha_ir ༻
❖ اندیشه نظام وار؛ بخش اول
📝 #یادگیری_موثر
• در یادگیری علوم به دنبال کشف گزاره های نظام ساز باشید
🔹 یادگیری گزارهها و نظامات علمی 🔹
ما در مدلهای مختلف آموزشی برای یادگیری یک مسئله، همواره بر این بودهایم که صرفاً یک مفهوم یا تکگزارهای را که در جلسه درس استاد یا در کتاب به ما آموزش داده میشود، درک و تصور کنیم. به عبارت دیگر، بیشتر انرژی ما در یادگیری مسائل فلسفی، معطوف به فهم یک گزاره بوده است. هرچند فهم یک گزاره از اهمیت بسیار زیادی در یادگیری یک علم برخوردار است، اما این مدل آموزش، صرفاً یک آموزش جزیرهای و مجزا در فرآیند یادگیری علوم محسوب میشود.
🔸 جایگاه گزارهها در علوم 🔸
گزارههای یک علم به صورت تصادفی و اتفاقی در جایگاه خاصی قرار نگرفتهاند. اینکه یک گزاره در ابتدای یک علم مطرح میشود، گزارهای دیگر در میانه یا در انتهای آن قرار میگیرد، همه اینها به دلیل نظام حاکم بر آن علم است. در واقع، محل قرارگیری هر گزاره توسط ساختار و نظامات آن علم تعیین میشود. در هر علمی، گزارههایی وجود دارند که میتوان گفت در تمام بخشهای آن علم یا در بخش وسیعی از گزارههای آن تأثیرگذار هستند.
🔹 مثال فلسفه ملاصدرا 🔹
برای مثال، زمانی که گفته میشود فلسفه ملاصدرا یک فلسفه مبتنی بر نظام جدید است که در فلسفههای پیشین وجود نداشته، به این دلیل است که ملاصدرا با کشف گزارهای به نام «اصالت الوجود» و درک این نکته که این گزاره در تمام بخشهای علم فلسفه تأثیرگذار است، توانست کل علم فلسفه را متحول کند. شما نمیتوانید هیچ گزارهای در علم فلسفه پیدا کنید که تحت تأثیر مسئله اصالت الوجود نباشد. علاوه بر این، اجتهاد واقعی نیز به همین معناست که یک مجتهد بتواند یک نظام فکری ثابت و منسجم داشته باشد که بر اساس آن، کل گزارههای دیگر را تولید کند.
🔸 اهمیت کشف گزارههای نظامساز 🔸
بنابراین، در یادگیری علوم، بسیار مهم است که اولاً گزارههای نظامساز را که مانند نخ تسبیح، همه دانههای تسبیح را به هم متصل میکنند، کشف کنیم و ثانیاً به لوازم و پیامدهای آن نظام پایبند باشیم. نباید به گونهای عمل کنیم که وقتی یک گزاره مطرح میشود، چند صفحه بعد، بدون در نظر گرفتن تأثیر آن گزاره، به بیان مطالب دیگری بپردازیم.
🔹 بهترین مدل یادگیری 🔹
بهترین مدل یادگیری این است که اگر نویسندهای پس از طرح یک مسئله نظامساز، نتوانست به نظام فکری خود پایبند بماند، شما به جای او بتوانید تفکر کنید و آن گزاره را در چارچوب مبانی فکری آن نویسنده اصلاح نمایید. برای مثال، علامه طباطبایی در برخی از بخشهای فلسفه، با فلسفه ملاصدرا چنین کاری انجام داده است. ایشان علاوه بر مطرح کردن نظام «اصالت الواقعیت» که متفاوت از نظام «اصالت الوجود» است، توانستهاند بر اساس خود اصالت الوجود، چیدمان و وضوح بهتری به گزارههای فلسفی نظام صدرایی بدهند.
🔸 جمعبندی 🔸
در نتیجه، بهترین روش یادگیری این است که علاوه بر درک تکمسئلهها در هر علم، نظامات اساسی آن علم را نیز کشف کرده و تأثیر آن گزارهها را در کلیت آن علم درک کنیم. علاوه بر این، باید به منظومه هر علم نیز توجه داشته باشیم که روش منظومهوار را در یادداشت دیگری به شما توضیح خواهم داد.
💠 #یادداشت
#نظام #منظومه
#روش_آموزش #فکر
مدرسه علوم انسانی اسلامی ❞ سها ❝
༺ https://eitaa.com/msoha_ir ༻
❖ تاملی دربارهی مفهوم #تفکر_انتزاعی، بخش سوم
📝گفت: با توضیحات تو، انتزاعی اندیشیدن معنایی ندارد؛ چون هر اندیشهای فرد را تبدیل به انسانی دیگر میکند و بر اساس اینکه «از کوزه همان برون تراود که در اوست»، کنش او نیز متفاوت خواهد شد.
گفتم: این درست است که هیچ اندیشهای و هیچ فلسفهای انتزاعی نیست، اما میتوان برای آن معنایی قائل شد.
پرسید: خب، به چه معناست؟
گفتم: ما سه حوزه داریم:
۱️⃣ فرد بما هو فرد
۲️⃣ فرد بما هو اجتماع
۳️⃣ اجتماع بما هو اجتماع
🔹 در حوزۀ اول، هرچه فرد تفکر کند، این تفکر در کنش او نیز دیده میشود. اما همین کنش، وقتی وارد اجتماع میشود، اگر با ارزشهای موجود منافات داشته باشد، به عنوان یک ناهنجاری تلقی میشود. یعنی گرچه فلسفۀ فرد در کنش او اثر دارد، جامعه این کار فرد (بما هو فرد اجتماعی) را نمیپذیرد.
🔹 اما اگر این فرد سعی کند در فرایندی، ارزش خود را به عنوان یک ارزش برای بخشی از جامعه جا بیندازد، آنگاه جامعه بما هو جامعه، واجد این ارزش میشود. بنابراین، انتزاعی اندیشیدن به معنای تبدیل تفکر به کنش جمعی است. در غیر این صورت، هیچ تفکری انتزاعی نیست.
🔹 به این معنا، انتزاعی اندیشیدن نسبی است. نکتۀ دیگر این است که اگر فلسفه به معنای ثبوت باشد، فلسفه متن زندگی است و اساساً انتزاعی نیست. بلکه ظهور ثبوت برای افراد است که میتواند انتزاعی باشد. یعنی هرکس به وجهی از ظهور واقعیت که میرسد، از جنبۀ بسط و گسترش این ثبوت، میتوان از انتزاعی بودن آن سخن گفت.
#یادداشت #فکر #ذهن
__
مدرسه علوم انسانی اسلامی ❞ سها ❝
༺ https://eitaa.com/msoha_ir ༻