⁉️ #پرسش_و_پاسخ 📌 #منادی 💬 سؤال: نحویون بر این باورند که فقط «اسم» می تواند منادی واقع شود، به همین جهت منادی واقع شدن را از علائم و خواصّ اسم شمرده اند. پس چطور در آیۀ «يا لَيْتَني‏ كُنْتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزاً عَظيماً» (النساء: 73)، حرف نداء (یا) بر حرف (لیت) داخل شده است، نه اسم؟ 📝 جواب: 🔸 گاهی در کلام عرب، حرف نداء (یا) بر غیر اسم داخل شده است، همچون «فعل»، «حرف» و «جملۀ اسمیه»؛ در توجیه این امر 3 مبنا وجود دارد: 1️⃣ برخی این موارد را از جمله مصادیق حذف منادی می دانند؛ پس در حقیقت «یا» بر منادای محذوف داخل شده که اسم است، نه چیز دیگر. و منادای محذوف چیزی است که با معنا سازگاری داشته باشد، مانند: «یا قومِ»، «یا رجلُ» و... 2️⃣ بعضی دیگر، حرف «یا» در این موارد را #حرف_تنبیه دانسته اند نه نداء. 3️⃣ و برخی قائل به تفصیل شده اند؛ یعنی اگر بعد از «یا» دعا یا امر باشد، «یا» حرف نداست و منادی محذوف، چرا که نداء قبل از این دو زیاد واقع می شود، مانند: « يا مالِكُ لِيَقْضِ عَلَيْنا» (الزخرف: 77)؛ «یا آدمُ اسکُن» (البقرة: 35). و در غیر اینصورت حرف تنبیه است. 🔆 قول دوّم از جهت اینکه نیاز به تکلّف تقدیر ندارد از قول اوّل بهتر است، اما از آنجا که گاهی قبل از «یا»، حرف تنبیهی چون «ألا» آمده است (مانند: ألا يا اسقياني قبل غارة سنجال) و اجتماع دو حرف از یک سنخ در کلام عرب ممکن نیست، در این موارد نمی تواند «یا» حرف تنبیه باشد؛ لذا قول به تفصیل ارجح است. 📖 النّص: «إذا ولي «يا» ما، ليس بمنادى كالفعل‏... و الحرف‏... و الجملة الاسمیة...، قيل: هي للنداء، و المنادى محذوف، و قيل: هي لمجرّد التنبيه‏...، و هو أفضل من تكلّف التقدير...، و قال ابن مالك: إن وليها دعاء... أو أمر...، فهي للنداء، لكثرة وقوع النداء قبلهما...، و إلا فهي للتنبيه‏». ☑️ ر.ک: 📚 الحدائق الندیّة، ص 72 📚 مبادی العربیة، ج4، ص 279 #نحو #اسم #حرف_تنبیه #حرف_نداء 🆔 @arabbic در کتابهای نحو کاربردی، لذت خواندن ادبیات را بچشید. https://eitaa.com/joinchat/3737649200C929d332cc9