#نکات_اصولی قبل از بیان تفصیلی فرق بین حکومت و ورود وتخصیص وتخصص، لازم است با اصطلاحات آنها آشنا شویم؛ ۱_ تخصص: خروج موضوعی حقیقی (وجدانی) و تکوینی(یعنی به برکت وجدان در خارج) مانند : اکرم العالم ، لاتکرم الجاهل حکم اکرام عالم شامل جاهل نمیشود زیرا افراد جاهل وجدانا در خارج ، غیر از افراد عالم هستند. ۲_ ورود: ادخال یا اخراج موضوعی حقیقی (وجدانی) [جهت شباهت ورود به تخصص] و لکن تعبدی(به برکت تعبد شارع) [جهت فرق بین تخصص و ورود] مانند : نسبت قاعده قبح عقاب بلابیان با اماره ای که بیان و حجة معتبر شرعی است موضوع دلیل اول عدم بیان است و دلیل دوم بالوجدان خارج از آن است (یعنی با وجود اماره،قبح عقاب بلابیان دیگر کارکرد ندارد) چرا که امارات بیان هستند و لکن بیان بودن اماره و سبب این درک وجدانی، تعبد شارع بوده است. ۳_ تخصیص: اخراج حکمی حقیقی با حفظ موضوع با لسان رفع حکم مانند : اکرم العلماء ، لاتکرم العلماء الفساق حکم اکرام علما نسبت به بعضی از موضوع که علمای فاسق باشد تخصیص و قید خورده و در موضوع آن تصرفی صورت نگرفته است پس حکم است که تخصیص خورده و خروج حکمی است. ۴_ حکومت: حکومت دارای دو حالت است؛ حالت اول : اخراج حکمی حقیقی [جهت شباهت حکومت به تخصیص] با ضیق کردن موضوع، و بعبارتی خروج موضوعی[جهت فرق تخصیص با حکومت] مجازی (یعنی تعبدی) [جهت تفاوت حکومت با ورود] بواسطه تعبد شارع {در حکومت خروج موضوعی بالتعبد،تعبدا است بخلاف ورود که خروج بالتعبد، وجدانا بود} مانند : اکرم العلماء ، الادباء لیسوا بعالم حکم علماء شامل ادباء نمیشود از این جهت که موضوع علماء ضیق شده نه اینکه حکم مستقیما تخصیص بخورد. حالت دوم: ادخال حکمی با توسعه ی موضوع، بعبارتی دخول موضوعی مجازی (تعبدی) مانند : اکرم العدول ، العلماء عدول کلهم همه ی علما با تعبد شارع عادل شمرده شده اند و در نتیجه حکم اکرام عدول شامل همه ی علما از عادل و فاسق میشود. 1️⃣

#مکاسب #بیع احکام مقبوض با عقد فاسد جلسه ۲۲ https://eitaa.com/ostadabasalipoor

#فلسفه #نهایه #عله_ومعلول جلسه ۲۴ https://eitaa.com/ostadabasalipoor

#تطبیقات_الاصول ثمرات پذیرش اصل وضع و تنزیل الخطابات علی متفاهم العرفی جلسه۱ https://eitaa.com/ostadabasalipoor

تفاوت حکومت و ورود در قالب مثال،استفاده شده از درس خارج فقه استاد آیت الله شب زنده دار(دام ظله) در ورود بعد از آمدن دلیل وارد و تعبد به آن، یک واقعیت تکوینی (الحاق یا اخراج) به وجود می‌آید. ۱- مثال برای الحاق؛ دلیلی که خبر واحد را حجت می‌داند، وارد بر دلیلِ «خذ بالحجة» است، زیرا با متعبد شدن به حجیت خبر واحد، حقیقتا خبر واحد حجت و ملحق به دلیلِ «خذ بالحجة» می‌شود؛ یعنی مصداق حقیقی برای آن می‌شود. ۲- مثال برای اخراج؛ دلیل حجیت خبر واحد بر دلیل «قبح عقاب بلابیان» وارد است، زیرا با پذیرش حجیت خبر واحد، موردی که خبر واحد از او خبر می‌دهد تکوینا از عدم البیان خارج و دارای بیان می‌گردد. اما در حکومت با آمدن دلیل حاکم یک واقعیت تکوینی رخ نمی‌دهد و تنها یک تعبد وجود دارد. به طور مثال با آمدن دلیل «ولد العالم عالم» یا «الطواف بالبیت صلاة» و تعبد به آن دو، حقیقتا فرزند عالم، عالم یا طواف، نماز نمی‌شود. 2️⃣

👆👆👆👆 فرق بین تخصص، تخصیص، حکومت و ورود در کلام مرحوم میرزای نائینی فوائد الاصول ج 4 ص 714 3️⃣

لسان حکومت، لسان ناظر و مفسر است و در آن نوعی اجبار شرعی به پذیرش وجود دارد البته این نظارت دلیل حاکم، نظارت بر «حکم» است نه نظارت به «نفس دلیل» برخلاف تخصص و ورود که در آنها نفس دلیل متاثر می شود. تطبیق این بحث بر مثال های متعدد بالا برعهده خوانندگان محترم می باشد. 🌹🌹 4️⃣

#کفایه #اصول_عملیه #برائت جلسه ۲۵ https://eitaa.com/ostadabasalipoor

#نهایه #فلسفه #علت_ومعلول جلسه ۲۵ https://eitaa.com/ostadabasalipoor

فايده مهمة برای تشخیص قول حق از اقوال اربعه زیر،شناخت صحیح مجاری حکومت و ورود وتخصیص وتخصص لازم است. 👇👇👇👇 در بحث حجیت خبر واحد بعضی قائل به عدم حجیت خبر واحدهستند چرا که آیات ناهیه از عمل به ظن، آنها را شامل می‌شود. در مقابل جواب داده اند به این که ادله حجیت خبر واحد بر آیات ناهیه مقدم می‌شوند. اما در کیفیت تقدم اختلاف شده است. مرحوم آخوند قائل به تخصیص مرحوم نائینی قائل به حکومت مرحوم شیخ قائل به تخصص مرحوم بروجردی قائل به ورود است.... 5️⃣

فايدة مهمة استاد عندلیب همدانی(دام ظله) در درس خارج فقه، از آخوند همدانی(ره) نقل میکردند که ایشان در مورد شعائر حسینی و از جمله زیارت حضرت سیدالشهدا (و لو با احساس خطر) می فرمودند: ادله لاضرر، بر احکام اولیه، حکومت دارد و ادله زیارت سیدالشهدا بر خود لاضرر حکومت دارند. 6️⃣

آية الله سید ابوالقاسم خویی (رحمة الله علیه) در ترجمه حضرت زینب (سلام الله علیها) در معجم جلد ۲۴ صفحه ۲۱۹ می نویسد: همانا حضرت زینب (سلام الله علیها) شریک برادرش حسین (علیه السلام) در دفاع از اسلام و جهاد در راه خدا و نیز دفاع از شریعت جدش پیامبر (صلی الله علیه و آله) است. در فصاحت چنین بود که گویا گوشه ای از لسان پدرش بود و نیز در ثبات قدم هم به مانند پدرش بود. در مقابل افراد سرکش سر تعظیم فرود نمی آورد و از کسی غیر از خداوند پروا نداشت و کلامش حق و راستگویی بود. طوفان و تندباد روزگار او را تکان نمی داد و از بین نمی برد. و حقا که او خواهر حسین (علیه السلام) و شریک او در راه عقیده و جهاد بود.

السلام علیک یا بنت امیرالمؤمنین

#کفایه #اصول_عملیه #برائت جلسه ۲۶ https://eitaa.com/ostadabasalipoor

#مکاسب #بیع احکام مقبوض با عقد فاسد جلسه ۲۳ https://eitaa.com/ostadabasalipoor

#نکات_فقهی با طلبه های محترم درس مکاسب، بارها سر کلاس در مورد روش شیخ اعظم انصاری(ره) برای حل مساله و تحصیل قول حق، باهم صحبت کرده ایم که ما حصل مباحثات را ذیلا می آوریم؛ دانش فقه، روش خاص مربوط به خودش را دارد و روش مند می باشد؛ روش یعنی طی مراحل، به نحو گام به گام که امروزه به آن الگوریتم می گویند. حال سوال این است که مراحل حل یک مسئله فقهی در کتب فقهی خصوصا مکاسب چگونه است؟ می خواهیم مراحل و روش حل یک مسأله ی فقهی را به صورت اجمالی از دیدگاه فقها خصوصا مرحوم شیخ انصاری بیان کنیم. وقتی به کتاب مکاسب و دیگر کتب فقهی مراجعه می کنیم، متوجه میشویم که فقهاء برای حل یک مسئله فقهی مراحلی را مطرح میکنند، حال ممکن است بعضی از این مراحل در حل بعضی از مسائل مطرح نشود ولی در مجموع حل مسائل فقهی،این مراحل موجود است که ممکن است با تقدیم و تأخر خاصی بیان شود و لکن اگر بخواهیم این مراحل را به نحو منطقی چینش و به صورت گام به گام و روش مند بیان کنیم به صورت زیر می باشد : 👇👇👇👇👇 1️⃣

گام اول؛ تعریف موضوع و محمول در مسئله از دید گاه لغت و اصطلاح فقهاء عادة در اول هر مسئله فقهی به تبیین موضوع و محمول می پردازند؛ چراکه برای حل و تصدیق آن مسئله، ناچاریم که ابتداء تصویر صحیحی از موضوع و محمول داشته باشیم کما اینکه در علم منطق گفته اند هر تصدیقی متوقف بر سه تصور است، تصور موضوع، محمول و نسبت گام دوم؛ شناخت پیشینه ی مسأله با دقت در مکاسب می بینیم که شیخ در مسائل زیادی به بررسی پیشینه و تاریخ بحث می پردازند چراکه آشنایی با پیشینه ی بحث میتوان فضای ذهنی را نسبت به بررسی مسئله آماده کند. 2️⃣

گام سوم؛ تحریر محل نزاع در بعضی از مباحث فقهی مهمترین امر در حل آن مسئله، تعیین محل نزاع است چراکه با مشخص شدن محل نزاع، خیلی از اشکالات در مسئله دفع می شود و خیلی از ادله ی در مسئله مربوط به غیر محل نزاع می شوند و از کار می افتند و بعضا میبینیم که با مشخص شدن محل نزاع؛ نزاعی در بین نیست و دعوا بر اساس یک مغالطه ی لفظی شکل گرفته است فلذا این مرحله و گام در حل مسئله ی فقهی بسیار مهم است. 3️⃣

گام چهارم؛ اقوال در مسأله فقهاء برای حل مسائل فقهی به نقل اقوال در مسئله می پردازند ؛ اینجا سوال اساسی این است که اولا نقل اقوال چه فایده ای در حل مسئله ی فقهی دارد ؟ و ثانیا چه شرایطی برای نقل اقوال در آن مسئله باید ملاحظه شود؟ یکی از مهمترین فایده های نقل اقوال این است که ما بواسطه ی نقل اقوال در واقع به دنبال بررسی ادله ی در مسئله هستیم و از همین جهت بعد از ذکر اقوال باید در مراحل بعدی به ذکر ادله ی اقوال بپردازیم و از همین جهت با جمع آوری و استقصاء اقوال میخواهیم ، ادله ی در مسئله را استقصاء کنیم و بررسی کنیم. از شرایط نقل یک قول این است که آن قول باید قائل داشته باشد و استناد آن قول به آن قائل معتبر باشد فلذا در این مرحله باید دقت کنیم به اینکه فقهاء اقوال را از کدام کتاب نقل میکنند. گام پنجم؛ صاحبان اقوال و شناخت آنها فقهاء در حل مسائل فقهی خصوصا در فقه ، صاحبان اقوال در مسئله را مشخص میکنند و جهت این کار بخاطر این است که اولا مشخص شود آیا این قول قائل دارد یا صرف یک فرضیه است؛ و ثانیا قول مشهور مشخص شود که در مواردی این قول مشهور کاربرد دارد من جمله در جابریت ضعف سند احادیث و شناخت صاحبان اقوال نیز مهم است چراکه بنابر بعضی از مبانی در کشف اجماع از رای معصوم نظر کسانی به اجماع ضربه میزند که قائل آن از فحول از علماء باشد. 4️⃣

گام ششم؛ ادله ی اقوال ، کتاب ، سنت، اجماع و عقل فقهاء در این مرحله، ادله ی اقوال را ذکر میکنند و هدفشان بررسی این ادله می باشد. گام هفتم؛ قول مختار در گام هفتم از مراحل حل مسئله فقهی، قول مختار مطرح میشود و در 90% موارد، قول مختار، یک قول از همان اقوال سابق است. گام هشتم؛ ادله ی قول مختار در بیان ادله ی قول مختار در این مرحله توسط فقهاء ، در بسیاری از موارد ادله نیز همان ادله سابق است و لکن شیخ انصاری بار ها ادله ی سابق را نمی پذیرد و ادله ی دیگری مطرح می کند. گام نهم؛ ردّ سایر ادله و اقوال این مرحله از مهمترین مراحل و بسیار حائز اهمیت است. 5️⃣

#نهایه #فلسفه #علت_ومعلول جلسه ۲۶ https://eitaa.com/ostadabasalipoor

#نکات_اصولی #نکات_فقهی فايدة علمية مهمة(اصولية وفقهية) به مثال زیر توجه کنید؛ اگر دلیلی آمد وگفت ،اکرم العلماء و دو دلیل دیگر بیایند که یکی گفته لا تکرم الفساق من العلماء و دیگری گفته اکرم النحاة. در اینجا برخی مثل آقای خوئی(ره) ابتدا رابطه‌ی اکرم العلماء را با لا تکرم الفساق من العلماء می سنجد و نتیجه می‌شود: اکرم العلماء غیر الفساق و سپس این نتیجه را با اکرم النحاة می سنجد در نتیجه نسبت اولیه‌ی عموم خصوص مطلق بین اکرم العلماء و اکرم النحاة، به عموم و خصوص من وجه تغییر پیدا می‌کند.چون الان دلیل اول اکرم العلماء غیر الفساق است که نسبتش با اکرم النحاة عموم خصوص من وجه می‌باشد. نتیجه اینکه نحوی غیر فاسق واجب الاکرام است. 1️⃣

به این کار،اصطلاحا، قاعدۀ انقلاب نسبت می گویند که از قواعد اصولی کاربردی در فقه است معنای قاعده؛ ملاحظۀ نسبت جدید میان چند دلیل متعارض پس از تخصیص یکی از آنها به دیگری است. از این قاعده در اصول فقه، بحث تعادل و تعارض سخن گفته‌اند و در فقه، در مسائل مختلف بدان استناد کرده‌اند. 2️⃣

مرحوم آیت الله خویی (در مصباح الاصول ج۲ص۳۸۶) در این زمینه می‌ فرمایند: أما إذا وقع التعارض بين أكثر من دليلين، فهل تلاحظ الظهورات الأولية، أو لا بد من ملاحظة الاثنين منها، و علاج التعارض بينهما، ثم تلاحظ النسبة بين أحدهما و الثالث المعارض له، فقد تنقلب النسبة من العموم من وجه إلى العموم المطلق، أو بالعكس على ما سيذكر إن شاء اللَّه تعالى؟ اختار الشيخ و صاحب الكفاية (ره) عدم انقلاب النسبة، و أنه يلاحظ التعارض باعتبار الظهورات الأولية، بدعوى أنه لا وجه لسبق ملاحظة أحد الدليلين مع الآخر على الثالث. و لكن الصحيح هو انقلاب النسبة. 3️⃣

توجه کنید؛ شیخ اعظم انصاری و صاحب کفایه، انقلاب نسبت را قبول ندارند ولی خود مرحوم آیت الله خویی در ادامه‌ی این مطلب به اثبات انقلاب نسبت می‌پردازند. 4️⃣

آیت‌ اللّه‌ حاج سید محمود شاهرودی: من هر وقت کارد به استخوانم می‌رسید و مشکلات بر من غلبه می‌کرد، صد مرتبه صلوات تقدیم مادر حضرت عباس (علیه‌السلام)، ام‌البنین (علیهاالسلام) می‌فرستادم و حاجت می‎گرفتم.

یکی از اصطلاحات علم اصول در باب تعادل وتراجیح که شباهت زیادی به انقلاب نسبت دارد عنوان <<شاهد جمع>> است که انشاالله فردا در مورد آن صحبت خواهیم کرد. 5️⃣

#کفایه #اصول عملیه #تخییر جلسه۲۷ #استاد_عباسعلیپور https://eitaa.com/ostadabasalipoor

#نهایه #فلسفه #علت_ومعلول جلسه ۲۷ https://eitaa.com/ostadabasalipoor