ا ﷽ ا
🍀آشنایی با کتاب
«الهداية الكبرى»
🔸 كتابی است درباره زندگى و معجزات و كرامات چهارده معصوم (عليهمالسلام)
زبان عربی
تعداد جلد ۱
🔸مؤلف
حسین بن حمدان خصیبى (متوفای ۳۳۴ یا ۳۵۸ ق) از راویان و محدثان شیعه در قرن ۴ هجری است. هارون بن موسى تلعکبری را از راویان او شمرده اند.
🔸اقوال رجالیون درباره خصیبی مختلف است. نجاشی به تبع ابن غضائری او را فاسد المذهب می داند و کتبی را برای او برمی شمرد. اما سید محسن امین در اعیان الشیعه، ضمن مدح و ثنای خصیبی، سخن مخالفان او را رد کرده است.
🔸برخی از تألیفات وی عبارتند از: کتاب الإخوان، کتاب المسائل، تاریخ الأئمة، الرسالة، أسماء النبی، أسماء الأئمة، المائدة، الروضة، أقوال أصحاب الرسول و أخبارهم، الهدایة الکبرى.
🔸معرفی کتاب
در خصوص کتاب «الهدایة الکبرى» از قدیم اظهار نظرهاى شدیدى نسبت به محتواى آن وجود داشته، آن را غیر معتبر و غلو آمیز دانسته و برخى آن را از کتب فرقه نصیریه مىدانند. در سالهاى اخیر مقاله اى در نقد این اثر منتشر شده (مجله طلوع، ش ۱۶) که آن را از آثار مؤثر در شیعه امامیه و برگرفته از روایات غالیان دانسته و مىنویسد: به نظر مىرسد انتشار این روایات میتواند بیشترین اثر را در معرفی چهرهاى مشوّه از تاریخ تشیع و به دنبال آن انزجار عمومی مسلمانان از این مکتب تابناک داشته باشد. نقد این مقاله نیز در شمارههاى بعدى این مجله وجود دارد و نویسنده مىگوید: فهرست نویسان، کتاب الهدایه الکبرى را در ردیف آثار حسین خصیبى نیاوردهاند، بلکه وى کتاب الهدایه داشته و احتمالاً مطالبى بر آن افزوده شده است.
👌🌱با این وجود، کتاب «الهدایة» جایگاه مناسبى در میان آثار بعدى امامیه یافته است، چنانکه محمدتقی مجلسی، علامه مجلسی، شیخ حر عاملی، فیض کاشانی و سید هاشم بحرانی به این کتاب اعتماد نموده و از آن نقل کردهاند.
🔸محتوای کتاب
مطالب تاریخى کتاب «الهدایة الکبرى» به شیوه حدیثى بیان شده و مؤلف سلسله اسناد خود را بیان کرده است. ابواب چهاردهگانه کتاب به اعتبار چهارده معصوم (علیهمالسلام) تنظیم شده و هر باب به دو قسمت اصلی تقسیم میشود: قسمت اول کلیاتی درباره تاریخ هر معصوم از احوال شخصى است و قسمت دوم به ذکر روایات مختلف با ذکر سلسله اسناد مشخص میپردازد که غالب اسناد به ائمه منتهى مىشود و در آنها معجزات و کرامات هر معصوم شامل تعیین مصادیق علم غیب او، تصرف او در نظام تکوین همچون زنده کردن مردگان و طیّ الارض و نیز سخن گفتن به زبانهای گوناگون و نیز سخن گفتن با حیوانات و... ذکر میشود.
🔸حجم مطالب درباره هر معصوم متفاوت است، چنانکه درباره امام زمان (علیهالسلام) حجم بیشتری اختصاص داده شده است. همچنین ذکر روایاتی درباره رجعت، به ویژه روایت مفصل مفضّل بن عمر از امام صادق (علیهالسلام) است. پانزدهمین بخش کتاب که در نسخه چاپی حذف شده است، درباره ابواب دوازدهگانه ائمه (علیهمالسلام) میباشد. از مطالب ارزشمند این کتاب، ذکر تفصیلی دیدگاهها و اعمال یاران فارس بن حاتم قزوینی که در کمتر کتب رجالی و تاریخی شیعه یافت میشود، وضعیت جامعه شیعی بعد از شهادت امام عسکری (علیهالسلام) و فعالیتهای جعفر کذاب است.
#رجال
#غلات
#کتاب_شناسی
#الهدایه_الکبری کتاب
#حسین_بن_حمدان_خصیبى
•┈┈••✾••┈┈•
@qalalsadegh135
ا ﷽ ا
🍀حسین بن حمدان خصیبی
و کتاب « الهدایة الکبری»
نویسنده:
دکتر نعمت الله صفری فروشانی
🔸چکیده مقاله
حسین بن حمدان خصیبی از راویان بزرگ معتقد به امامت امامان دوازده گانه در دوره غیبت صغری و سالهای آغازین غیبت کبری است که در عین حال مورد احترام فراوان فرقه نصیریه نیز می باشد.
او دارای اندیشه های خاصی بوده که وی را از امامیه جدا می ساخته است و لذا رجالیون متقدم او را به شدت تضعیف کرده اند، اما رسوباتی نه چندان اندک از اندیشه های او در جوامع امامیه نفوذ پیدا کرده است. کتاب الهدایة الکبرای او از آنجا که از قدیمی ترین متونی است که با ذکر سلسله اسناد در صدد اثبات امامت و وصایت تک تک ائمه از راه بیان معجزات می باشد، برای ریشه یابی چگونگی نفوذ این اندیشه در میان شیعه امامیه که بعدها با نگارش کتب فراوان و احیاناً حجیم پیگیری شد، می تواند بسیار مفید باشد. علاوه بر آنکه ذکر برخی از وقایع تاریخی مربوط به اختلافات درون گروهی شیعه، ذکر اسنادی که در متون امامیه کمتر یافت می شود و نیز بیان مطالبی از غالیان که در کتب معتبر روایی امامیه مفقود است، از دیگر جهات اهمیت این کتاب است.
#پیشنهاد مطالعه کامل مقاله 👌👇
مقاله کامل 👇
https://hawzah.net/fa/Magazine/View/2691/6558/76246/%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%A8%DB%8C_%D9%88_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%C2%AB_%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%A9_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%A8%D8%B1%DB%8C%C2%BB
#رجال
#غلات
#کتاب_شناسی
#الهدایه_الکبری کتاب
#حسین_بن_حمدان_خصیبى
•┈┈••✾••┈┈•
@qalalsadegh135
ا ﷽ ا
🍀بررسی نظریهی تعویض السند
استاد شهیدی پور زنجانی
🔸مراد از نظریه #تعویض سند این است که مثلا شیخ طوسی در فهرست نسبت به بعضی از روات فرمودهاند: «اخبرنا بجمیع کتبه و روایاته» یا «اخبرنا بکتبه و روایاته» که از جملهی این روات حریز بن عبدالله و سعد بن عبدالله است و بعضی از طرقی که ایشان به این کتب ذکر میکند صحیح هستند، اگر در کتاب حدیثی یک حدیث با سند ضعیف به حریز بن عبدالله یا سعد بن عبدالله میرسید به جای این سند ضعیف آن سندی که شیخ طوسی در فهرست به جمیع کتب و روایات سعد بن عبدالله یا حریز ذکر کردند، جایگزین میشود. این را نظریهی تعویض سند میگویند....
📚 درس خارج اصول، ۱و۲ مهر ۱۴۰۳
#رجال
#سند_شناسی
#تعویض_سند
•┈┈••✾••┈┈•
@qalalsadegh135
ا ﷽ ا
🍀عشق به عبادت
حضرت رسولُ اللّه ِ
صلى الله عليه و آله:
🔸أفضَلُ النّاسِ مَن عَشِقَ العِبادَةَ فَعانَقَها،
و أحَبَّها بقَلبِهِ، و باشَرَها بِجَسَدِهِ،
و تَفرَّغَ لَها، فَهُو لا يُبالي عَلى ما أصبَحَ
مِنَ الدُّنيا:عَلى عُسرٍ أم عَلى يُسرٍ.
🔹برترين مردم كسى است كه عاشق عبادت شود و عبادت را در آغوش گیرد
و از صميم قلب دوستش بدارد و با بدن خود با آن در آميزد
و خود را وقف آن گرداند؛
پس برای چنين شخصى مهم نیست كه دنيايش به سختى بگذرد يا به آسانى.
📚الكافي
#حدیث
#عبادت
•┈┈••✾••┈┈•
@qalalsadegh135
ا ﷽ ا
🍀حکمت وضو
الإمامُ الرِّضا عليه السلام ـ
🔸في عِلَّةِ الوُضوءِ ـ: لأنّهُ يَكونُ العَبدُ طاهِرا إذا قامَ بَينَ يَدَيِ الجَبّارِ عِندَ مُناجاتِهِ إيّاهُ ،مُطيعا لَهُ فيما أمَرَهُ نَقِيّا مِن الأدناسِ و النَّجاسَةِ مَع ما فيهِ مِن ذَهابِ الكَسَلِ و طَردِ النُّعاسِ ، و تَزكِيَةِ الفُؤادِ لِلقِيامِ بَينَ يَدَيِ الجَبّارِ .
🔹امامرضا سلاماللهعلیه درباره حكمت وضو فرمودند:
براى اينكه بنده وقتى براى مناجات با خداوند جبّار در برابر او مى ايستد، پاك باشد،
فرمان او را اطاعت كرده باشد
و از آلودگى ها و نجاست پاكيزه باشد،
به علاوه اينكه وضو باعث از بين رفتن حالت كسالت و
زدودن خوابآلودگى
و پاك ساختن دل براى ايستادن در حضور خداوند جبّار است.
📚:علل الشرائع : ۲۵۷/۹.
#حدیث
#وضوء
•┈┈••✾••┈┈•
@qalalsadegh135
ا ﷽ ا
🍀ثمره قناعت
الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :
مَن رَضِيَ مِن اللّه ِ بِاليَسيرِ مِن المَعاشِ رَضِيَ اللّه ُ مِنهُ بِاليَسيرِ مِن العَمَلِ .
امام صادق عليه السلام :
كسى كه به معاش (روزى) اندك خدا خرسند باشد، خداوند به عمل اندك او خرسند شود.
📚اصول كافی ، ج ۳ ، ص ۲۰۷
#حدیث
#حدیث_منتخب
#آداب_دینی
#قناعت
•┈┈••✾••┈┈•
@qalalsadegh135
ا ﷽ ا
🍀کتاب "الخصال"
الخصال
اثر شیخ صدوق
🔸 کتابى است حدیثى که در آن، نویسنده، احادیثى را که مشتمل بر «شمارهاى» بودهاند، گردآورى کرده و به ترتیب اعداد در ابواب مختلف آورده است.
🔸کتاب، به زبان عربى و در قرن چهارم هجرى، نوشته شده است.
🔸هدف نویسنده از نگارش این اثر، بیان صفات نیک و بد بوده است.
🔸الخصال از کتاب های مشهور شیعه است. گزینش احادیث زیبا و ابتکار در سبک تألیف (روایات عددی)، سبب شده که این کتاب همواره نظر خوانندگان را به خود جلب کند.
🔸ابواب کتاب به ترتیب از یگانه ها شروع و باب صدگانه و بیش از صدگانه ها ادامه یافته است. نوزده باب (از باب خصلت های یگانه تا باب خصلت های نوزده گانه) به ترتیب اعداد تنظیم شده اند و بیشترین بخش کتاب را تشکیل می دهند.
🔸تمام روایات الخصال با سند متصل، از معصومان علیهم السلام نقل شده است. بیشتر این روایات از طریق راویان شیعی است.
🔸این کتاب، اثرى مهم است و از درجه اعتبار بالایى برخوردار مىباشد. علامه مجلسى در تنظیم بحار الأنوار از این کتاب بهره برده و در جلد اول بحار در قسمت معرفى کتب مورد استفادهاش، نام «کتاب الخصال» را در ذیل کتابهاى شیخ صدوق آورده است، همچنین در فصل دوم آن که به معرفى علائم اختصارى منابعش پرداخته، نام اختصارى «الخصال» را «ل» نهاده است. همچنین شیخ حر عاملى در نوشتن وسائل الشیعة از این کتاب استفاده کرده است.
🔸ساختار
دو مقدمه از مصحح و مؤلف، آغازگر مطالب مىباشد. شیخ صدوق در این کتاب، احادیث را به ترتیب عددى تحت عناوین «باب الواحد»، «باب الاثنین»، «باب الثلاثة» و... تا عدد بیست به ترتیب آورده و پس از عدد بیست، روایاتى در اعداد مابین 20 و 30 ذکر کرده و سپس ابواب زیر را آورده: باب 30 و مافوق آن، باب 40 و مافوق آن، باب 50 و مافوق، باب 70 و80 و بیشتر، پس از آن، یک باب تحت عنوان از یک تا صد ذکر کرده و همه روایاتى را که دربردارنده عدد بیش از صد است، به ترتیب در این باب ذکر کرده است. آنگاه بابى درباره 400 و بابى بیش از هزار آورده است که آخرین روایت این باب مشتمل است بر عدد یک ملیون که در رابطه با خلقت یک میلیون آدم و یک میلیون عالم (از امام باقر(ع)) است.
این شیوه نگارش و چینش احادیث، موجب شده که صفحات کتاب، موضوعات متفاوتى را در خود ثبت نماید. بیشتر احادیث کتاب، کوتاه است، لذا مورد استفاده خطبا در مجالس مختلف و استقبال مردم قرار گرفته است. شیخ صدوق در این اثر، مبنا را احادیث بیانشده از تمام معصومین(ع) قرار داده است.
🔸بیشتر روایات کتاب، ناظر به مباحث اخلاقى و بیان رفتارها و صفات پسندیده یا نکوهیده بوده و شیخ صدوق، سند کامل هر روایت را در آغاز آن بیان کرده است.
🔸انتساب این اثر به شیخ صدوق، معروف و بلکه متواتر است و از مصادر وسائل الشیعة، بحار الأنوار و مستدرک الوسائل بشمار مىآید.
🔸روایات کتاب با اسناد کامل، از طریق شیعه امامى و بیشتر با واسطه على بن بابویه پدر شیخ صدوق، ابن ولید، ابن ماجیلویه و ابن موسى بن متوکل، نقل شدهاند و در کمتر از هفتاد مورد، از طریق مشایخ حدیث اهل سنّت.
🔸کتاب، در دو جلد تنظیم گردیده است.
📚ویکی نور
#کتاب_شناسی
#الخصال کتاب
#صدوق
•┈┈••✾••┈┈•
@qalalsadegh135
ا ﷽ ا
🍀شهید ثالث به چند تن از علما اطلاق میشود؟
🔸قاضی نورالله شوشتری؛ (۹۵۶-۱۰۱۹ق) متکلم شیعه در دوره صفویه و قاضی القضاة هند که به فرمان جهانگیرشاه کشته شد و در آگرای هند مدفون است.
🔸میرزا محمدمهدی خراسانی؛ (۱۱۵۲-۱۲۱۸ق) عالم شیعه و سرسلسله خاندان شهیدیهای خراسان که توسط نادرقلی از نوادگان نادرشاه افشار به شهادت رسید و در حرم امام رضا(ع) مدفون شد.
🔸ملا محمدتقی برغانی؛ (۱۱۷۲ یا ۱۱۸۳-۱۲۶۴ق) از فقهای شیعه که به دست بابیه به شهادت رسید.
#اعلام
#رجال
#شهید_ثالث
#قاضی_نورالله_شوشتری
#میرزا_محمدمهدی_خراسانی
#ملا_محمدتقی_برغانی
•┈┈••✾••┈┈•
@qalalsadegh135