eitaa logo
مدرسه تاریخ‌اندیشی قصص
1.2هزار دنبال‌کننده
321 عکس
19 ویدیو
10 فایل
اینجا کانال مدرسه تاریخ‌اندیشی قصص است؛ محلی برای اندیشیدن در مقیاس تاریخ، با کمک قصه‌ها. + برای ارتباط با ما: 🆔 @sayyed_meysam
مشاهده در ایتا
دانلود
🔰طمع کردن فرزندان سرکشان| به‌مناسبت روزهای قبل فاطمیه حسن بصری روایت می‌کند که: وارد مسجد رسول خدا (صلى‌الله علیه و آله) شدم و کنار عبدالله‌بن‌عمر (پسر عمر خلیفه‌ی دوم) نشستم، و این در روز جمعه بود تا اینکه مروان‌بن‌حکم حاکم وقت مدینه بر ما ظاهر شد، خطبه خواند و نماز به جا آورد. عبدالله‌بن‌عمر پیوسته می‌گفت: "خدا رحمتت کند، ای سلمان." و این را بارها تکرار می‌کرد. به او گفتم: "ای ابو عبدالرحمن، از سلمان چیزی یاد کردی که این طور بر او رحمت می فرستی؟" گفت: "بله، روزی که مردم با ابوبکر بیعت کردند، سلمان نزد ما آمد و گفت: به خدا قسم، شما کاری کردید که فرزندان سرکشان را به طمع انداختید؛ و اگر خلافت را به اهل بیت پیامبرتان سپرده بودید، کسی طمع نمی‌کرد. من امروز به یاد سخن او افتادم وقتی مروان را بر منبر دیدم." 📚 شرح الاخبار قاضی نعمان: ج۱، ص۱۹۷. 🆔 @Qasas_school
🔰 جنگ تغییر و تغییر جنگ | درسی از ورود آمریکا به جنگ جهانی اول 🔴 در جنگ جهانی اول، کشورهای دارای سیاست استعماری مانند انگلیس، فرانسه و روسیه، بوی غنیمت را از پیکره‌ی در حال مرگ امپراتوری عثمانی استشمام می‌کردند و همین باعث شد قرارداد معروف را امضا کنند که در آن تقسیم غنائم صورت گرفته بود. ⚫️ در اواسط جنگ بود که یک کشور دیگر سایه‌ی خود را بر درگیری‌ها گسترد: . اما شکل ورود آمریکا به جنگ و همچنین اهدافی که ترسیم می‌کرد، بسیار متفاوت از شکل جنگ و اهداف استعمارگران اروپایی بود. 🔴 در همین حین آلمان که طرف درگیر با انگلیس و فرانسه بود، به صورت پیش‌دستانه سه کشتی بازرگانی آمریکا را غرق کرد. آمریکا باید وارد جنگ با آلمان می‌شد ولی هدف از ورود خود را اینطور عنوان کرد: "برای صلح جهانی و برای رهایی مردم جهان از جمله مردم آلمان خواهیم جنگید". یعنی نه صرفا برای داشتن سهم از لاشه‌ی امپراتوری عثمانی بلکه به هدف یک بنای جنگیدن دارد. سپس در عین اعلام جنگ با آلمان، به کشورهای متحد آلمان یعنی اتریش_مجارستان و امپراتوری عثمانی اعلام جنگ نداد. این نوعی تغییر شکل و تغییر هدف جنگیدن بود. ⚫️ آمریکا بارها اهداف خود از ورود به جنگ را طی یک بیانیه با دوازده ماده مطرح نمود که آخرین ماده‌ی آن مخالفت با اغراض استعمارگرانه متفقین بود. این یعنی آمریکا هرچند به فروپاشی عثمانی مایل بود اما استقلال و امنیت ملیت‌های موجود در امپراتوری عثمانی را به رسمیت می‌شناخت. 🔴 سپس آمریکا برای تغییر جنگی که هدفش تغییر اساسی عثمانی به نیت استعمار بود، باید حمایت عامه مردم را جلب می‌کرد. سختی کار در همین نقطه بود و ویلسون (رئیس‌جمهور وقت آمریکا) از هر فرصتی برای روشنگری دراین‌باره استفاده می‌کرد. آمریکا مدعی بود مانند فرانسه و انگلیس دنبال غنائم جنگی نیست و دو اصل اساسی را مکرر فریاد می‌زد: ۱- مردم و ولایات را نباید مثل اموال منقول یا پیاده‌های شطرنج بین دولت‌ها دست‌به‌دست کرد. ۲- هر توافق ارضی در این جنگ باید به سود و مصلحت جمعیت‌های دخیل باشد نه به قصد هماهنگی یا سازگاری بین ادعاهای دولت‌های رقیب. ⚫️ حتی اگر این ادعاها، رفتاری متظاهرانه و ریاکارانه می‌بودند، یک نکته‌ی اساسی را نشان می‌دهند: اگر بنای تغییر "شکل و هدف" جنگیدن را داری، باید حمایت عامه مردم را جلب کنی و سختی کار در همین نقطه است. ایران اگر بنای تغییر چه در جنگ و چه در صلح را دارد، مسیرش همین است: خلق اراده عمومی! 🆔 @Qasas_school
🔰 گوژپشت نتردام | وقتی قصه به کمک تبیین سیاسی می‌آید! طارق میتری وزیر سابق فرهنگ لبنان می‌گوید: ماه مارس سال ۲۰۱۰ من به همراه سعدالحریری به تهران رفتم. ما با آیت‌الله خامنه‌ای وقت ملاقات داشتیم. قبل از نشست من و سعدالحریری کنار یکدیگر نشستیم. سعدالحریری به من گفت که ما باید سلاح حزب‌الله را به‌عنوان موضوع اصلی مطرح کنیم. من چیزی نگفتم اما دیگران همه موافقت کردند. زمانی که به دفتر آیت‌الله خامنه‌ای وارد شدیم، ایشان بسیار گرم و صمیمانه با سعدالحریری برخورد کردند. ایشان از رفیق‌الحریری به نیکی یاد کرد. سعدالحریری درباره لبنان و موضوع سلاح سخن گفت و سپس آیت‌الله خامنه‌ای نگاهی به وی کرد و گفت که آیا رمان گوژپشت نوتردام را خوانده ای؟ مشخص بود که سعدالحریری این رمان را نخوانده بود. سپس آیت‌الله خامنه‌ای ادامه داد: این داستان یک زن بسیار زیبا و شاید زیباترین زن‌های پاریس است و طبیعی است تمام کسانی که قدرت داشتند به دنبال او بودند. تمام اشخاص دارای نفوذ و ثروت. اسم این زن چه بود؟ طارق میتری می‌گوید من جواب دادم: اسمرالدا.. آیت‌الله خامنه‌ای نگاهی به من (طارق میتری) کرد و با تبسمی گفتند: آفرین..معلومه که تو وزیر فرهنگ هستی؟! سپس رهبر ایران گفت که تمامی اشخاصی که ویژگی‌های این زن را در زیبایی و لطافت می‌دانستند خواهان سوء‌استفاده از وی بودند. این زن (اسمرالدا) خنجری زیبا و تیز همراه خود داشت تا در برابر سوء‌استفاده‌کنندگان از خود دفاع کند. آیت‌الله خامنه‌ای ادامه دادند: آقای نخست وزیر! لبنان شبیه این زن زیباست.. عروس مدیترانه است.. تمامی کشورها خواهان آن هستند و اسرائیل تهدید و خطری برای آن است... اما سلاح حزب الله مانند خنجر اسمرالدا است! 🆔 @Qasas_school
🔰 سنوار و تکرار قصه‌های تاریخی "مالک اشتر نخعی که آن شجاعت‌ها را در جنگ صفین از خود نشان داده است پیرمرد است، یعنی مردی است که در حدود شصت سال دارد. در جنگ جمل همین مالک و عبدالله‌بن‌زبیر- که جوان و بسیار شجاع بود- با یکدیگر نبرد کردند. اینقدر یکدیگر را زدند و دفاع کردند که دیگر از شمشیر کاری ساخته نبود. آخر، کار به کشتی‌گیری رسید. در اینجا مالک، عبدالله را به زمین می‌زند. همین که عبدالله را به زمین زد عبدالله فریاد کشید: «اقْتُلونی وَ مالِکاً» هم مرا بکشید هم مالک را. بالاخره اینها را از یکدیگر جدا کردند. بعد از مدتی که از قضیه گذشت و جنگ جمل خاتمه پیدا کرد، یک روز مالک با عایشه- که خاله عبد الله بود- ملاقات می‌کند. عایشه از روی گله و شکایت می‌گوید: تو آن روز با خواهرزاده من چنین و چنان کردی. مالک قسم خورد که سه شبانه روز بود غذا نخورده بودم‏ [یکی از چیزهایی که برای خودشان ننگ می‌دانستند این بود که در جنگ کشته بشوند و شکمشان پاره بشود و از آن قاذورات بیرون بیاید. لهذا تا حد امکان کم غذا می‌خوردند]، اگر من چیزی خورده بودم خواهرزاده‌‏ات جان سالم از دست من بدر نمی‌برد." 🔺گویا پس از کالبدشکافی پیکر شهید مشخص شد وی سه روز غذا نخورده بود. 📚 استاد شهید مطهری، اسلام و نیازهای زمان، ج ۱، ص۵۲. 🆔 @Qasas_school
🔰 الگو بودن زینب در نگاه کشیش کاتولیک پروفسور کریستوفر کلوهسی، کشیش کاتولیک و نویسنده‌ی کتاب «فاطمه، دختر حضرت محمد» و کتاب «نیمی از قلبم: روایت‌هایی از زینب دختر علی» است. او به عنوان یک نویسنده‌ی غیر مسلمان درباره کتاب‌هایش می‌گوید: «هر دو کتاب در تلاش برای تفسیر جدید و آکادمیک از زندگی این دو زن فوق‌العاده حضرت فاطمه و دختر ایشان، حضرت زینب است. هر دو آنها در مبارزه با استبداد و بی‌عدالتی (فاطمه پس از مرگ پدرش و زینب بعد از واقعه کربلا) نمونه یا الگوی کامل ایستادگی در مبارزات انسانی برای زنان معاصر در زمانه ما هستند...در تقلای روزمره برای وفادار ماندن به هرآنچه که عادلانه، درست و اخلاقی است – لحظاتی که کربلای شخصی هر فرد محسوب می شود- [حضرت] فاطمه (س) و [حضرت] زینب (س) نمونه و الگوی کامل ایستادگی هستند... اما درعین حال هر دو آنها انسان بوده‌اند –بدون در نظر گرفتن موهبت‌های معنوی ایشان، هر دو زن، همسر، مادر و دختر بوده‌اند. آنها از دست دادن، نگرانی و غم را درک کرده‌اند. این مساله است – انسانیت آغشته با شجاعت آنها- که ایشان را به چنین الگوهای مهمی تبدیل کرده است. و آنها از مرزهای مذهب، سیاست، فرهنگ و اجتماع عبور کرده‌اند. آنها فقط برای مسلمانان یا زنان الگوی شجاعت و صداقت نیستند. بلکه نمونه‌ای کامل برای همه افراد جامعه هستند.» 🆔 @Qasas_school
🔰قصه‌ی ناهمبستگی مسلمانان نفتی! ⭕ حدود سال 46خورشیدی، جلال آل‌احمد متن نامه‌ی دوستش را با اضافاتی از قلم خود منتشر می‌کند. وی در نامه به وضعیت اسرائیل و آمریکا و در یک کلمه امپریالیسم پرداخته وقتی با نفت کشورهای مسلمان، آدم می‌کشند. ایران در آن روزگار وضعیتی همانند وضعیت برخی کشورهای عربی در این روزگار را داشت. شیر نفتش را به سوی جانیان گشوده و شیرخورشیدش را بالای بیانیه‌های آبکی «جنایات را محکوم می‌کنیم» می‌کوبید. شبیه بلایی که کمی قبل‌تر برخی عرب‌های حاشیه خلیج فارس بر سر ایرانی‌ها آوردند آن‌گاه که با ملی کردن صنعت نفت‌شان توی شاخ غول امپریالیسم ایستادند. ⭕ در بخشی از متن آمده: «وقتی که نفت حوزه خلیج هفت مرتبه ارزان‌تر است از نفت الجزایر و ده مرتبه ارزان‌تر است از نفت حوزه پاناما و بیست مرتبه ارزان‌تر است از نفت آمریکا، اگر قرار باشد آمریکایی‌ها خودشان نفت به ویتنام برسانند، بودجه جنگی‌شان پنج برابر می‌شود و ناچار اقتصادشان ورشکسته. پس خدا را شکر کنید که هنوز ایران نفت دارد و قول داده است که استخراج نفتش را چنان بالا ببرد که جبران کمبود نفت‌های عربی را کرده باشد. عین همان کاری که در ملی شدن نفت ما، کویتی‌ها کردند. این است بزرگ‌ترین علامت همبستگی برادران مسلمان که هم در آن سالها و هم اکنون فقط به نفع متمدن‌های اروپایی و یهودی و آمریکایی تمام می‌شود.» ⭕ بلی! روزگاری آرزوی روشنفکران ایران این بود بتوانند در فضایی آزاد از دولت کشورشان بپرسند: «چرا نود درصد نفت اسرائیل را شما می‌دهید؟» «حکومت ایران از ترس اعراب اعلامیه می‌دهد ما در مقابل کمپانی هیچ‌کاره‌ایم و ایشان خودشان نفت را به هر که بخواهند می‌فروشند. آیا این عذر بدتر از گناه نیست؟ آخر این دم خروس را ببینیم یا کمک‌های شیر و خورشید سرخ را به آوارگان اردن که از حدود یک عوام‌فریبی در داغ‌ترین شرایط سیاسی فراتر نمی‌رود». ⁉ اما آیا روشنفکر عربی، شصت سال از روشنفکر ایرانی عقب‌تر است که امروز همین سوال را از دولتش نمی‌پرسد؟ یا فضای آزاد(!) این دولت‌ها شبیه اختناق شصت سال پیش ایران است که اجازه پرسیدن نمی‌دهند؟ 🆔 @Qasas_school
🔰وعده‌ی سر خرمن و خرمن وعده‌ها بُرنگ/ بریده‌هایی برای درنگ 🔸[جمال] عبدالناصر در نطق خود گفت که درست شب چهارم ژوئن که فردایش حمله اسرائیل شروع شد، نمایندگان آمریکا و شوروی به من توصیه کردند که اقدام به حمله نکنم و اطمینان دادند که در این صورت اسرائیل هم حمله نخواهد کرد و مسئله از راه سیاسی حل خواهد شد. بعد گفت ما منتظر حمله اسرائیل از شرق و شمال بودیم ولی از غرب مورد حمله قرار گرفتیم! (پایگاه‌های هوایی مهمی در لیبی است که دراختیار ارتش آمریکاست ولی ناصر به صراحت اسم نبرد) و گفت که سی‌‌.ای.ا در ماجرا بی‌شک دخیل بوده است و از این قبیل. 🔺این ماجرا زیادی تکراری نیست؟ 📚 آل‌احمد جلال، اسرائیل عامل امپریالیسم، ص۸۱. 🆔 @Qasas_school
🔰 قصه، مسیر فهم بهتر| در بیان یک جاسوس سیا بُرنگ/ بریده‌هایی برای درنگ "من به عنوان یک مأمور سرویس خارجی [سازمان سیا] طی مدت قریب بیست سال زندگی در خارج از کشور-عمدتا خاورمیانه- به جنبه‌های فرهنگی و روان‌شناختی رفتار ملی علاقمند شدم، به آموزش زبان‌ها و مطالعه‌ی ادبیات آنها پرداختم و سعی کردم الگوهای سیاسی رفتار و سیاق عملکرد آنها را که با فرهنگ سیاسی آمریکا متفاوت است بفهمم. این نگرش‌ها در ادبیات، داستان و حتی فیلم‌های یک کشور حسی‌تر و عمیق‌تر بیان شده‌اند و غالبا از پژوهش‌های سیاسیِ عالمانه، قابل درک‌تراند." 📚قبله‌ی عالم، ژئوپلیتیک ایران، ص ۱۴، اثر گراهام فولر. 🆔 @Qasas_school
🔰زندگی یعنی مبارزه؟ "در سال ۱۳۶۹ در فرانسه در دانشگاه سوربن درس می‌دادم، عضو CNRS مرکز ملی تحقیقات علمی فرانسه هم بودم. تصمیم گرفتم به ایران برگردم. یکی از همکاران فرانسوی‌ام گفت چرا به ایران می‌روی؟ اینجا یک لقمه نان پیدا می‌شود بخوری! به او گفتم این هم کشور است شما دارید؟ در اینجا همه کارها آسان است! ما در مملکت‌مان برای هر کاری مثل گرفتن بلیط هواپیما، خرید نان و گوشت خوب، برای استخدام شدن، برای چاپ کتاب و گرفتن مجوز چاپ نشریه و گرفتن مجوز پژوهشکده از وزارت علوم و غیره باید مبارزه کنیم، پارتی بتراشیم، خود را معرفی کنیم، هدیه بدهیم، کوچک و بزرگ شویم، عصبانی شویم، بادمجان دور قاب بچینیم، گاهی قلدری کنیم، گاهی به دادگاه برویم و شکایت کنیم، گاهی ساکت شویم و صبر پیشه کنیم، گاهی خودمان حق دیگران را ضایع کنیم. اینجا توی پاریس آرام و ساکت و صامت، راست‌راست راه می‌رویم. ما توی مملکت‌مان یک مجله چاپ می‌کنیم، چقدر پز می‌دهیم و چقدر دیگران حسادت می‌کنند. در مملکت شما ده‌هزار مجله چاپ می‌شود، حالا یکی را هم ما چاپ کردیم. بالاخره گفتم کشور شما برای تنبل‌ها خوب است و کشور ما برای مبارزان. ما با چنگ و دندان زندگی می‌کنیم و معنای زندگی همین تلاش‌ها، عصبانیت‌ها، دوندگی‌ها و صبرها و ظفرهاست. زندگی یعنی همین مبارزه، جوشش، کوشش، صبر، قناعت و تحمل کردن." 📚منبع: پاپلی‌یزدی، محمدحسین؛ شازده حمام، ج۱، ص۶۶. 🔺به این متن دکتر پاپلی‌یزدی می‌شود از زوایای گوناگون نگاه کرد و ده‌ها نتیجه گرفت. مثلا می‌شود نویسنده را در زمره‌ی جماعت خودتحقیر تپاند. همان‌ها که دوست دارند گربه‌ای در خیابان‌های پاریس یا اسبی بر یال یک تپه در آمریکا باشند. اما هرگز نمی‌شود رگه‌های واقعیت در جان‌کلام پاپلی‌یزدی را نادیده گرفت. یا مثلا می‌شود این سنخ حرف‌ها را بُرد در ژانر خلقیات و گفت خُلق‌وخوی ایرانی‌ها همیشه همین بوده و هست! ایرانی اصلاح‌ناپذیر است مگر به ضرب سنبه‌ی زور استبداد و شعار داد: "رضاخان روحت شاد!" یا می‌شود این حرف‌ها را دلیلی محکم گرفت بر توسعه‌نیافتگی ایرانی و نداشتن انواع خِرَد! عامل آن هم مثلا دین باشد و در نهایت نسخه‌ی سکولاریسم برای ایران و ایرانی پیچید. یا حتی می‌شود این حرف‌ها -مخصوصا سطور پایانی- را ربط داد به نسبت "زندگی و مقاومت"؛ چیزی که این روزها هم بابش باز است و هم داد سخنش بلند! یعنی زندگی، مبارزه باشد که از قضا به مذاق ما "خودی‌ها" بیشتر خوش می‌آید. ⁉️اما یک‌سوال: آیا واقعیت ماجرا ارتباط مستقیمی با اقتصاد ندارد؟ آیا بی‌پولی دلیلِ حسادت، چوب‌لای‌چرخ گذاشتن، شیرینی دادن و زیرمیزی گرفتن، پارتی آوردن و خود را شناساندن و... نیست؟ آیا ژن ایرانی یا خُلق و خوی او یا دینش یا... او را به چنین وضعی تاریخی رسانده؟ آیا به قول عباس‌میرزا آفتاب دیگری بر کله‌ی ملل مترقی اروپایی تابیده؟ ▪️ راستش را بخواهید من فکر می‌کنم ماجرا، ماجرای "غارت‌گر و فردِ غارت‌شده" است. 🆔 @Qasas_school
🔰 حزن سرمدی حادثه‌ی عاشورا تنها حادثه‌ی جهان است که بنی‌بشر و انبیاء و اولیاء از پیش و پس وقوع آن در صحرای کربلا، با آن گریسته‌اند. شکی نیست که موضوع روضه و مصیبت‌خوانی، ملک طلق سیدالشهداست. اصلا سنت است که حتی اگر برای موسی‌بن‌جعفر یا امام عسکری هم کسی روضه خواند، باید نقبی به کربلا بزند. سنتی که شاید ریشه در همان روایت معروف داشته باشد: "یابن‌شبیب ان کنت باکیا لشیء فابک للحسین." (امالی صدوق، ص۱۳۰) حالا تاریخ یک صحنه‌ای از غربت و تنهایی سراغ دارد که روضه‌ی آن را حسین خوانده است. یعنی در میان اوراق عالم، حادثه‌ای چنان غم‌بار مدفون است که حسین-این موضوع ازلی‌ابدی تمام گریستن‌های پربها- خودش روایتش کرده و روضه‌اش را خوانده. اصل ماجرا، روایت تقریبا بلندی است که بخشی از آن را برای‌تان ترجمه می‌کنم. به امید آنکه تقریر روضه‌خوانی ابی‌عبدالله را تلقی به روضه‌خوانی ما کنند. حضرت فرمود: 《پدرم صورت قبر را برهم زد تا اثری از مدفن هویدا نباشد. خاک دست‌ها را که تکاند، دلتنگی تازه رخ عیان کرد. اشک بر گونه‌هایش سرازیر شد. غم‌بار، مصیبت‌زده و دردآلود رو به سوی مرقد جدمان رسول خدا زبان به گلایه گشود که: یا رسول‌الله زهرا را از من ربودند. دلتنگی‌ام همیشگی شد.》و امّا حزنی فسرمد... (امالی مفید، ص۲۸۱) حزن سرمدی، عنوان مجموعه پادکست‌هایی کوتاه است که به ماجراهای تاریخی منجر به شهادت حضرت زهرا می‌پردازد. در این قطعات سعی شده با بیانی روایی و قصه‌وار به اصلی‌ترین پرسش‌های پیرامون فاطمیه پاسخ داده شود. در ادامه هر بخش از پادکست پست خواهد شد. 🆔 @Qasas_school
تخلف‌ها و مخالفت‌ها.mp3
24.43M
🎙 پادکست اول: تخلف‌ها و مخالفت‌ها ⁉️پرسش: چطور مردمی که همه چیز زندگی متعالی خود را مدیون پیامبر و دین اسلام بودند، چند صباحی پس از رحلت رسول اکرم به خانه‌ی دختر او هجوم می‌برند و یا به تماشای این حادثه‌ی عجیب می‌نشینند؟ ◾️عناوین طرح شده: 1⃣ تخلف برخی صحابه از سپاه اسامه 2⃣ مخالفت با مکتوب شدن وصیت پیامبر 🔺مبتنی بر گزارش عمربن‌خطاب 🆔 @Qasas_school
تخریب چهره‌ی علی(ع).mp3
22.07M
🎧 پادکست دوم: تخریب چهره‌ی علی (علیه‌السلام) 🎙چگونه دو جریان "دشمنان علی" و "رقیبان علی" روایتی وارونه از فداکاری‌ها و جنگاوری‌های ارزشمند علی ترویج کردند؟ ▪️عناوین طرح شده: 1⃣ علی؛ تندرو و خشن 2⃣ علی؛ منفور قریش و مردم 3⃣ عقب راندن پیامبر به نفع منافقان 🆔 @Qasas_school