✍ #نکات و #پیامهایی از هر جزء قرآن کریم
روزیازدهم : #جزء_یازدهم
قسمت سوم
✅ معرفی و تایید #قرآن:
الف- قرآن از جانب خداست اگر قبول ندارید، همانند آنرا بیاورید.
و چنان نيست كه اين قرآن از جانب غير خدا [و] به دروغ ساخته شده باشد بلكه تصديق [كننده] آنچه پيش از آن است مىباشد و توضيحى از آن كتاب است كه در آن ترديدى نيست [و] از پروردگار جهانيان است {37}
يا مىگويند آن را به دروغ ساخته است بگو اگر راست مىگوييد سوره اى مانند آن بياوريد و هر كه را جز خدا مىتوانيد فرا خوانيد {38}
ب- قران، #شفا و #رحمت است.
يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءتْكُم مَّوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّكُمْ وَشِفَاء لِّمَا فِي الصُّدُورِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِينَ ﴿۵۷﴾
اى مردم به يقين براى شما از جانب پروردگارتان اندرزى و درمانى براى آنچه در سينه هاست و رهنمود و رحمتى براى گروندگان [به خدا] آمده است {57}
يعني در ابتدا با موعظه , مردم را از خواب غفلت بيدار مي كند و از كارهاي ناروا بازمي دارد و در مرحله دوم باطن مردم را از صفات ناپسند پاك مي كند و در مرحله سوم مردم را به سوي خوبيها هدايت مي كند و در مرحله چهارم بشارت دهنده رحمت ,خيرات و بركات براي كساني است كه به آن گرويده اند.
✅ آیا قرآن، شفای #امراض_جسمی است؟
حضرت علي(ع) در خطبه ۱۷۶ نهج البلاغه مي فرمايد از قرآن براي بيماريهاي خود شفا بطلبيد و به آن براي حل مشكلاتتان استعانت بجوييد , چون قرآن شفاي بزرگترين دردهاست كه آن درد كفر و نفاق و گمراهي است.
طبرسی در مجمع البیان مینویسد: منظور از واژه «شفاء» در قرآن این است که: این کتاب پرشکوه شفابخشى دلها از بیمارى مرگبار شرک و کفر و آفت شک و تردید است، چرا که در فرهنگ این کتاب انسان ساز نعمت «یقین» به مفهوم درمان دردهاى معنوى و اجتماعى آمده و شرک و گناه و تردید درباره خدا و روز رستاخیز، بیمارى معرفى شده است.(مجمع البیان، ذیل آیه ۴۴ سوره فصلت)
طبرسی در ذیل آیه ۵۷ سوره یونس نیز مینویسد: واژه «شفاء»، بسان دارو و درمان است که براى برطرف ساختن بیمارى به کار میرود؛ و میدانیم که بیمارى جهل و نادانى، از بیمارى جسم زیانبخشتر و درمان آن نیز دشوارتر و طبیب آن نیز کمتر و نجات از این آفت نیز سرنوشت سازتر خواهد بود؛ و سینه نیز که جایگاه دل میباشد، به خاطر شرافت دل، شریفترین جایگاه نظام وجود انسان است."
✅ ای #مردم و ای #حاکمان؛ #بدی تان به #خودتان_برمیگردد
يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّمَا بَغْيُكُمْ عَلَى أَنفُسِكُم سوره یونس آیه 23
اى مردم سركشى(ظلم) شما فقط به زيان خود شماست
🔷 سخن از ﴿یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا﴾ نیست, سخن از ﴿یا أَهْلَ الْكِتَابِ﴾ نیست، سخن از ﴿یا أَیهَا النَّاسُ﴾ است _ ﴿إِنَّمَا بَغْیكُمْ عَلَی أَنفُسِكُم﴾؛ این حصر است یعنی هر كس #ستمی می كند ولو نسبت به #خانواده اش, ولو نسبت به همسایه اش, ولو نسبت به زیرمجموعه اش، در واقع نیشی به خود میزند، منتها الآن مَست #قدرت است؛ ولی وقتی این حالت تخدیری برطرف شد دادش در می آید.
♦️این طور نیست كه الآن درد نباشد، الآن آسیب هست منتها چون ﴿فِی سْكْرَتِهِمْ یعْمَهُونَ﴾ یعنی مستانه زندگی می كنند و تخدیر شده اند، كسی كه تخدیر شده است درد را احساس نمی كند، اما وقتی آخرهای عمر فرا رسید دادش در می آید؛ فرمود: ﴿إِنَّمَا بَغْیكُمْ عَلَی أَنفُسِكُم﴾.
📚آیت الله جوادی آملی.
برای مطالعه سایر نکات جزء یازدهم لینک زیر را لمس کنید
https://b2n.ir/f48999
༻🍃🌸🍃༺
🆔@quranpuyan
♦️♦️#عمل به #قران و نهی از منکر #حاکمان در اخرین #وصیت_امیرالمومنین ع
♦️بخش اول
شخصیتهای سیاسی، وصیتهای سیاسی دارند. قسمتی از وصایای آخر زندگی امیرالمؤمنین را برایتان میخوانم. حالا هم از زبان من نشنوید.
#على است. چشمان خود را ببندید. بروید به کوفه. زمان را طی کنید، در نوردید. این شخصیت بزرگ، این مرد عالم، این وجدان عالم، این مرد بینظیر عالم، این عدل مجسم، این محبت بزرگ خدا بر مردم، در بستر افتاده. اثر زهر شمشیر تا نوک انگشتانش رسيده. زبان به سختی میگردد و دارد وصیت میکند.
عمل کردن به قرآن قدرت شما را حفظ میکند
«وَ اللَّهَ اللَّهَ فِي الْقُرْآنِ لَا يَسْبِقُكُمْ بِالْعَمَلِ بِهِ غَيْرُكُمْ» خدا را در نظر داشته باشید. قرآن را فراموش نکنید! قرآن را چه کنیم؟ فقط سر قبر اموات بخوانیم؟ در مجالس فاتحه بخوانیم؟ همینطور قرائت کنیم و برویم؟ عمل! عمل به قرآن یک داروی شفابخش برای انسانهاست؟
«لَا يَسْبِقُكُمْ بِالْعَمَلِ بِهِ غَيْرُكُمْ» آن روز علی میگوید مواظب باشید که عمل به قرآن به دست غیر مسلمین نیفتد و این یک قدرت است. وقتی به دست آنها افتاد مثل همۀ قدرتها، به طرف شما برمیگردد.
شما زیردست خواهید شد: «وَ اللَّهَ اللَّهَ فِي الْقُرْآنِ لَا يَسْبِقُكُمْ بِالْعَمَلِ بِهِ غَيْرُكُمْ».
امر به معروف و نهی از منکر علت اصلی پیروزی است
«لَا تَتْرُكُوا الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيَ عَنِ الْمُنْكَرِ» هر فرد از شما آنقدری از معروف آنچه که باید بشود و آنچه عقل و وجدان و دین شناخته است و میگوید باید انجام بگیرد و آنچه منکر است. وجدان انسانها، عقل انسانهای سالم، دین آن را ناشناس میداند و منکر است. همۀ شما مسئولید. باید امر به معروف کنید و از منکر باز بدارید، در خانه، در خیابان، در مسجد، در مدرسه، در دانشگاه. این مسئولیت عمومی است.
حتی یک فرد عادی میتواند نسبت به کسی که در رأس مملکت واقع است امر به معروف و نهی از منکر کند. نه کارشکنی، نه ایراد بیجهت گرفتن. راه نشان دادن، آقا این راهتان اشتباه است. باید این راه را بروید. این کلمهای که گفتید نادرست است. همین شما که نشستید. صدها، هزارها گوش، سخنان مرا گوش میدهید. نباید تعبداً قبول کنید.
فرد فرد شما مسئوليد. به من بگویید اینجای کلام نا به جا بوده است. مسلمانهای صدر اسلام مگر اینطور نبودند؟ مگر وقتی خلیفۀ دوم گفت که من منحرف شدم مرا راست کنید، آن فرد بلند نشد گفت اگر راست نشدی با این شمشیر راستت میکنیم؟ مگر علی نمیگوید: دائماً به من تذکر بدهید؟ خیال نکنید شما پستترید از تذکر دادن و من بالاترم از شنیدن تذکرات شما.
👈 شما مسلمانها نباید اینطور باشید. اگر یک عده را انتخاب کردید برای مجلس خبرگان، خیال نکنید از شما رفع مسئولیت شده. اگر عدهای را انتخاب کردید برای #مجلس شورا، خیال نکنید مسئولیت از شما رفع شده. فرد فرد شما مسئوليد. باید با تمام شعور و چشم و گوشتان مراقب اعمال اینها باشید.
امر به معروف و نهی از منکر! این جامعۀ #آزاد است. این جامعهای است که رشد افراد ناباب و ناصالح در این جامعه از بین خواهد رفت. على هم همین را میگوید. بعد میفرماید که اگر ترک کردید، «فَيُوَلَّى عَلَيْكُمْ شِرَارُكُمْ».
پستترین، رذلترین مردم بر شما مسلط میشوند. این مسئولیت اجتماعی را وقتی کنار گذاردید، «شرار» بر شما مسلط میشوند. علی (ع) میگوید: «شرار». قرآن میگوید: «أَلَدُّ الْخِصَامِ». یعنی #مستبد. یعنی کسی که محکوم شهوت و خودخواهی و غرایز پست و هواها و عقدههای روحی و نفس خودش است.
🎙بخشهایی از سخنرانی آیتالله طالقانی در شب بیست و سوم رمضان 1358
┏━━━🍃=🌸━━━┓
@quranpuyan
┗━━━🌸=🍃━━━┛
♦️♦️#عمل به #قران و نهی از منکر #حاکمان
در اخرین #وصیت_امیرالمومنین ع
♦️بخش دوم:
🖋شخصیتهای سیاسی، وصیتهای سیاسی دارند. قسمتی از #وصایای آخر زندگی #امیرالمؤمنین را برایتان میخوانم. حالا هم از زبان من نشنوید.
#على است. چشمان خود را ببندید. بروید به کوفه. زمان را طی کنید، در نوردید. این شخصیت بزرگ، این مرد عالم، این وجدان عالم، این مرد بینظیر عالم، این #عدل_مجسم، این محبت بزرگ خدا بر مردم، در بستر افتاده. اثر زهر شمشیر تا نوک انگشتانش رسيده. زبان به سختی میگردد و دارد وصیت میکند.
🌱امر به معروف و نهی از منکر! این جامعۀ #آزاد است. این جامعهای است که رشد افراد ناباب و ناصالح در این جامعه از بین خواهد رفت. على هم همین را میگوید. بعد میفرماید که اگر ترک کردید، «فَيُوَلَّى عَلَيْكُمْ شِرَارُكُمْ».پستترین، رذلترین مردم بر شما مسلط میشوند. این مسئولیت اجتماعی را وقتی کنار گذاردید، «شرار» بر شما مسلط میشوند. علی (ع) میگوید: «شرار». قرآن میگوید: «أَلَدُّ الْخِصَامِ». یعنی #مستبد.
👈«فَيُوَلَّى عَلَيْكُمْ شِرَارُكُمْ ثُمَّ تَدْعُونَ». آن وقت هی بنشینید توی مساجد، #ختم «أَمَّن يُجِيبُ» بگیرید. من یادم هست همانهایی که پله شدند برای اینکه رضاخانی را بر مردم مسلط کردند، وقتی مسلط شد آن وقت در گل و گوشهها و مساجد مینشستند ختم «أَمَّن يُجِيبُ» میگرفتند که خدایا شر این را از سر ما کم بکن ولی هیچ هم مستجاب نشد. بعد بنشینید. بعد از آنکه اشرار و اوباش بر تودههای مردم مظلوم مسلط شدند، هی #دعا کنید. «فَلَا يُسْتَجَابُ لَكُمْ».
این همه دعا کردیم مستجاب نشد. آن وقتی که قیام کردید، سینه سپر کردید، مشت گره کردید، در مقابل #منکر، جرثومۀ منکر یعنی دربار، یعنی #هیأت_حاکمه. دیدی چطور زائلش کردید؟ ولی با دعا میتوانستید زائل کنید؟اگر #امربه_معروف و #نهی_ازمنکر را ترک کردید اشرار بر شما مسلط خواهند شد. هرچه دعا کنید مستجاب نمیشود.
این وصیتهای علی است. درست توجه میفرمایید؟ این محیطی است که قرآن میگوید #محیط_سلم. «ادْخُلُوا فِي السِّلْمِ كَافَّةً». با این برنامهها، با این روابط روحی و عملی، آن وقت محیطی میشود آزاد. مردمی #آزاد. اول باید خودمان انقلابی باشیم تا انقلاب ما پیش برود.
«أَنَّ اللَّهَ لَمْ يَكُ مُغَيِّرًا نِّعْمَةً أَنْعَمَهَا عَلَى قَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا مَا بِأَنفُسِهِمْ».
👈👈 دید ما، حرکت ما، زبان ما، منطق ما، شناخت ما از دین، از مسئولیتها،باید همه عوض بشود تا همه چیز ما عوض بشود.
🎙بخشهایی از سخنرانی آیتالله طالقانی در شب بیست و سوم رمضان 1358
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
جامعه_ما_و_غروب_نهجالبلاغه_سروش_محلاتی.MP3
17.38M
✅ #مردم از نگاه #حاکمان چه کسانی هستند؟
عموم شهروندان یا طرفداران آنها؟
🛑قسمت اول:
🔻در نهج البلاغه محور ارزشهای اجتماعی #عدالت است که شاخصهای آن در بهرهمندی از فرصتهای مساوی با #همه_شهروندان تبیین شده است.
❓چرا در جامعه این شاخصها محقق نشد؟
💢 با بدفهمی، معنای #عوام و #خواص در نامه مالک اشتر، همه امکانات و توجهات را برای بخشی خاص، در نظرگرفتند و شاخصهای #عدالت قربانی شد.
🔻اختصاص حقوق عموم شهروندان به اقشار خاصی از عوام ( که بنابر بیان خودشان، کسانی اندکه در صحنه ها و تجمعات پای کار نظام ایستاده اند) و حذف نقش گروههای اجتماعی مانند #نخبگان و #احزاب، شرایط کنونی را پدید آورده است.
💢رویکردشان این است که دنبال رضایت همان عوام باشید.
حتی در #انتخابات هم دغدغه شان مشارکت همین طبقه است.
خواص هم که همه احزاب و گروههای اجتماعی و مخالفین هستند، حضور و خواست اینها برایشان مهم نیست.
✅اما در گفتار علی ع طبقه #عامه، همه مردمند و صحبت از حقوق همه #رعیت است.
اما در نگاه علی ع #خاصه چه کسی است؟
کسانی که بیشتر حقشان محروم شده و مستحق رسیدگی هستند.
🔹استاد سروش محلاتی
📆۵ بهمن ۱۴۰۲، مصادف با ١٣رجب
@quranpuyan
🔰 تعريف #مردم از نگاه #حاكمان .
🛑قسمت دوم:
🔻امام علی ع فرمود: "ما اصبح بالکوفه احد الا ناعما ان ادناهم منزله لیاکل البر و یجلس فی الظل و یشرب من ماء الفرات" "در کوفه همه مردم به زندگی آبرومند دست یافته اند: پایین ترین طبقات جامعه از نان گندم استفاده می کنند؛ همگی سرپناه دارند؛ آنان از آب آشامیدنی گوارا برخوردارند" 📚بحار الانوار، ج۴۰، ص۳۲۷
🔖 وقتی واژه مردم از زبان #سیاست_مداران شنیده می شود، باید توجه داشت که به هیچ وجه آنان یک معنای مشترک از این واژه اراده نمی کنند. واژه "مردم"، در زبان حکمرانان، ممکن است معناهای مختلف زیر را بدهد:
📍۱. منظور از "مردم" همه مقامات سیاسی کشور، کارگزاران، کارمندان، و در یک کلام همه کسانی که بخشی از نیروی دولت هستند. به این جمع می توان محفل ها و حلقه های مشاوران، صاحبان نفوذ و چاکران را افزود. همچنین خانواده های این جمع نیز در ذیل مفهوم مردم قرار می گیرند.
📍۲. منظور از #مردم افرادی هستند که در بالا اشاره شد؛ اما به این جمع یک حلقه دیگر را نیز می توان افزود. آن حلقه کسانی از عموم مردم اند که هر چند سمتی در حکومت ندارند و از مردمان عادی هستند، اما حامی پروپا قرص حکومت و نیروهای سیاسی و مقامات بلند پایه به حساب می آیند. اینها کسانی هستند که به عنوان سیاهی لشگر، حکومت گران، در هنگام نیاز، از آنان استفاده ابزاری می کنند.
📍۳. منظور از مردم همه کسانی هستند که در یک کشور و در یک سرزمین زندگی مشترکی دارند. این مردم ممکن است بخشی از حکومت باشند یا نباشند. آنان می توانند حامی پروپا قرص حکومت باشند یا نباشند. آنان می توانند موافق دولت، سیاستمداران، سیاستهای داخلی و خارجی حکومت باشند یا مخالف آنها. مردم وقتی گفته می شود، همه طبقات، همه زبانها، همه صاحبان عقاید گوناگون، همه جنسیت ها، مردمان نیک کردار یا بد کردار، مرکز نشینان یا حاشیه نشینان، همه را دربر می گیرد.
🔖 وقتی یک سیاستمدار دم از مردم می زند، باید دید کدام یک از سه معنای فوق را در نظر دارد. باید گفته آنان را، با گفته های دیگر آنان، با اعمال آنان، و با اقدامات آنان سنجید. در یک بازه زمانی طولانی مدت به تدریج می توان فهمید که منظور هر سیاستمدار از "مردم" چیست.۰
🔖با کمال تاسف باید گفت که اکثر سیاستمداران وقتی صحبت از مردم می کنند، یکی از دو معنای اول یا دوم را مد نظر دارند. فقط در نظامهای به لحاظ سیاسی توسعه یافته است که معنای سوم از مردم در زبان سیاستمداران رایج می گردد.
👈👈در چارچوب فکر دینی هم، حکومت امانتی است که مردم در معنی سوم به حاکمان داده اند و شرط مشروعیت حکومت این است که حکمران #امانتدار_همه_مردم باشد.
🔸نتیجه گیری: باید در این ایام انتخابات دقت کرد، که کاندیداها کدام معنا از مردم را در سینه دارند و تا چه اندازه به مردم به عنوان صاحبان حقوق سیاسی اعتقاد دارند و دغدغه استیفای حقوق آنان را دارند.
آنکه در این میدان تزویر نمی کند کسی است که مردم در معنای سوم را، که بی تردید معنای واقعی این واژه است، در ذهن دارد و دلش به عشق مردم می تپد.
✍حجت الاسلام دكتر محمودشفیعی
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━
🔰 تعريف #مردم از نگاه #حاكمان .
🛑قسمت سوم:
مردم در نگاه اميرالمومنين #علي ع
در قسمت قبلي، به سه نوع تعريف مردم در نگاه سياستمداران و حاكمان اشاره شد.
در اين پست كه مقارن با عيدسعيد #غدير هم است به تعريف مردم در نگاه حضرت علي ع مي پردازيم.
ايا ايشان مردم را شامل كارگزاران حكومت و يا طرفداران حكومت خود مي دانستند و امكانات و مزاياي مادي و معنوي را براي همين مردم ميخواستند يا براي همه مردم به معناي واقعي كلمه؟
🛑لذا مروري بر برخي قسمتهاي فرمان ايشان به مالك اشتر داريم:
✳تعريف #رعيت از نگاه مولا
"بدان، که رعیت را صنف هایی است که کارشان جز به یکدیگر اصلاح نشود و از یکدیگر بی نیاز نباشند.
صنفی از ایشان لشکرهای خدای اند و صنفی، دبیران خاص یا عام و صنفی قاضیان عدالت گسترند و صنفی، کارگزاران اند که باید در کار خود انصاف و مدارا را به کار دارند و صنفی جزیه دهندگان و خراج گزارانند، چه #ذمی و چه #مسلمان و صنفی بازرگانان اند و صنعتگران و صنفی فرودین که حاجتمندان و مستمندان باشند.
✳حقوق رعيت و وظيفه #حاكم در برابر رعيت در نگاه مولا
🌹"بدان، بهترین چیزی که حسن ظن والی را نسبت به رعیتش سبب می شود،
نیکی کردن والی است در حق #رعیت و کاستن است از بار رنج آنان
و به اکراه وادار نکردنشان به انجام دادن کارهایی که بدان ملزم نیستند.
و تو باید در این باره چنان باشی که حسن ظن رعیت برای تو فراهم آید. زیرا حسن ظن آنان، رنج بسیاری را از تو دور می سازد
🌹اگر رعیت بر تو به ستمگری گمان برد، عذر خود را به آشکارا با آنان در میان نه و با این کار از بدگمانیشان بکاه، که چون چنین کنی، خود را به عدالت پروده ای و با رعیت #مدارا نموده ای. عذری که می آوری سبب می شود که تو به مقصود خود رسی و آنان نیز به حق راه یابند.
🌹 زنهار از این که به احسان خود بر رعیت #منت گذاری یا آنچه برای آن ها کرده ای، بزرگش شماری
یا وعده دهی و خلاف آن کنی.
زیرا منت نهادن احسان را باطل کند و بزرگ شمردن کار، نور حق را خاموش گرداند و خلف وعده، سبب برانگیختن خشم خدا و مردم شود.
🌹 #مهربانی به رعیت و دوست داشتن آن ها و لطف در حق ایشان را شعار دل خود ساز.
چونان حیوانی درنده مباش که خوردنشان را غنیمت شماری، زیرا آنان دو گروهند یا هم کیشان تو هستند یا همانندان تو در آفرینش
🌹باید که محبوب ترین کارها در نزد تو، کارهایی باشد که با #میانهروی سازگارتر بود و با #عدالت دم سازتر و #خشنودی_رعیت را در پی داشته باشد
باید که بهترین مایه شادمانی والیان برپای داشتن #عدالت در بلاد باشد و پدید آمدن دوستی در میان افراد رعیت."
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━
در محضر کلام مولا
🔰رعيت اصلاح نشود مگر به صلاح #حاكمان،
و حاكمان اصلاح نگردند مگر به #استقامت_رعيت.
ولى اگر رعيت بر والى غالب شود، يا والى بر رعيت ستم كند،
اختلاف كلمه پيدا شود،
و نشانه هاى ستم آشكار گردد،
و بيمارى روانها زياد شود،
به آن هنگام است كه نيكوكاران خوار، و بدكاران عزيز شوند.
💠فَلَيْسَتْ تَصْلُحُ الرَّعِيَّةُ إِلَّا بِصَلَاحِ الْوُلَاةِ،
وَ لَا تَصْلُحُ الْوُلَاةُ إِلَّا بِاسْتِقَامَةِ الرَّعِيَّةِ.
وَ إِذَا غَلَبَتِ الرَّعِيَّةُ وَالِيَهَا أَوْ أَجْحَفَ الْوَالِي بِرَعِيَّتِهِ،
اخْتَلَفَتْ هُنَالِكَ الْكَلِمَةُ
وَ ظَهَرَتْ مَعَالِمُ الْجَوْرِ
وَ كَثُرَتْ عِلَلُ النُّفُوسِ،
فَهُنَالِكَ تَذِلُّ الْأَبْرَارُ وَ تَعِزُّ الْأَشْرَارُ
🖊بخش هایی از خطبه ۲۱۶ نهج البلاغه حضرت علی ع
@quranpuyan
❇️ حقوق متقابل #حکومت و #شهروندان در #رساله_حقوق امام #سجاد(ع)
🛑قسمت اول:
#امام_زینالعابدین علیه السلام در این رساله شریفه به بیان پنجاه حق از حقوق الله تبارک و تعالی و حقوق انسان بر خود و حقوق بعضی از افعال عبادی و حقوق اصناف و گروههای مختلف اجتماع؛ پرداخته است.
آنچه در این مجال و مقاله مختصر به آن پرداخته میشود، درنگی کوتاه در «حقوق متقابل زمامداران و شهروندان» در این رسالۀ شریفه میباشد.
🌹#امام_سجاد علیه السلام #حقوق #حاکمان و #شهروندان را در بخش مربوط به «حقوق الائمه» بیان فرموده است:
🔸«فَأَمَّا حَقُّ سَائِسِکَ بِالسُّلْطَانِ فَأَنْ تَعْلَمَ أَنَّکَ جُعِلْتَ لَهُ فِتْنَهً وَ أَنَّهُ مُبْتَلًى فِیکَ بِمَا جَعَلَهُ اَللَّهُ لَهُ عَلَیْکَ مِنَ اَلسُّلْطَانِ وَ أَنْ تُخْلِصَ لَهُ فِی اَلنَّصِیحَهِ وَ أَنْ لاَ تُمَاحِکَهُ وَ قَدْ بُسِطَتْ یَدُهُ عَلَیْکَ فَتَکُونَ سَبَبَ هَلاَکِ نَفْسِکَ وَ هَلاَکِهِ وَ تَذَلَّلْ وَ تَلَطَّفْ لِإِعْطَائِهِ مِنَ اَلرِّضَا مَا یَکُفُّهُ عَنْکَ وَ لاَ یُضِرُّ بِدِینِکَ وَ تَسْتَعِینُ عَلَیْهِ فِی ذَلِکَ بِاللَّهِ وَ لاَ تُعَازِّهِ وَ لاَ تُعَانِدْهُ فَإِنَّکَ إِنْ فَعَلْتَ ذَلِکَ عَقَقْتَهُ وَ عَقَقْتَ نَفْسَکَ فَعَرَّضْتَهَا لِمَکْرُوهِهِ وَ عَرَّضْتَهُ لِلْهَلَکَهِ فِیکَ وَ کُنْتَ خَلِیقاً أَنْ تَکُونَ مُعِیناً لَهُ عَلَى نَفْسِکَ وَ شَرِیکاً لَهُ فِیمَا أَتَى إِلَیْکَ وَ لا قُوَّهَ إِلا بِاللّهِ». (مکاتیب الائمه، ج ۳، ص ۲۰۱)
❇درنگی در مواجهه شهروندان با حكومتهاي قدرت محور
امام زین العابدین علیه السلام در بخش مربوط به #حقوق_حاکمان و زمامداران که معنای آن این است که #شهروندان در برابر حکومت و حکومت کنندگان وظایف و تکالیفی دارند؛
↩️نخست خطاب به شهروندان که در آن اعصار به آنها « #رعیّت و رعایا» میگفتند، متذکر میشود که بدان تو موضوع و سوژه آزمایش برای حاکم و سلطان و زمامدار قرار داده شدهای و او مورد #ابتلا و #امتحان درباره تو میباشد، چرا که با قدرتی که دارد بر تو سلطنت یافته؛ وقتی چنین است تو به عنوان رعیت و شهروند وظیفهداری از سر اخلاص و خالصانه #ناصح و خیرخواه او باشی .
↩️و دیگر اینکه با او به #دشمنی و نزاع و درگیری بر نخیزی، زیرا او بر تو مسلط است و دست برتر با او است و در صورت #تخاصم و تنازعِ تو با او و حکومتش، نتیجه نابودی خودت و نابودی او میباشد.
ميزان همكاري با حكومت غيرمطلوب
👈البته حضرت درباره #تبعیت از #حکومت و سازگاری با برنامهها و رفتارش نیز حد و مرز بیان میکند و آن اینکه: تا آنجا که #ضرر و شرّ حاکم و حکومت از تو برداشته شود و آن حد و مقدار از تبعیّت برای دین تو ضرر ندشته باشد، با حکومت همراه باش و در این کار از خدای متعال درخواست یاری داشته باشد.
📌وظیفه دیگری که حضرت بیان میکند اینکه: با #حاکم و #حکومت در عزت و آقائی و بزرگی او معارضه نداشته باش و خودت را نظیر و مثل او قرار نده؛ چرا که تحقیقاً این کار تو نافرمانی و اذیت او و اذیت خودت میباشد و در نتیجه خود را در معرض بدیهای او قرار دادهای و او را نیز در معرض نابودی قرار دادهای؛ یعنی با #ظلم و جوری که در حق تو در این مدت خواهد کرد، او نیز نابود میشود. و تو خود با این کارت او را به ضرر خودت یاری کردهای و شریک او شدهای در #بدیهایی که در حق تو خواهد کرد.
حضرت در پایان نیز متذکر میشود که هیچ قوّت ونیرویی نیست مگر به نیروی مطلق و لایزال الله تعالی.
از فرازهای این بخش از رساله حضرت فهمیده میشود که حضرت حکومتهای رایج را قصد کرده و به علاقمندان خود یادآور میشوند که چه باید بکنند تا از خطرات و مضرّات آن محفوظ باشند.
❇این، حکومت و حاکم قدرت محور است که تحمل هیچ مخالف و مخالفتی را ندارد و با #شمشیر به #معارضهها و نافرمانیها پاسخ میدهد، در حالی که اگر حکومت اسلامی باشد، باید چنانکه امیرالمؤمنین علیه السلام فرموده #شنوای_سخنان_مخالف هم باشد و پا از جاده عدالت بیرون ننهد، چنانکه سیره آن حضرت همین بود و تنها ایجاد هرج و مرج و قتل و غارت شهروندان از سوی مخالفان و معارضان را خط قرمز قرار داده بودند و در این صورت با آنها مقابله میکردند.
ادامه دارد
📚حجت الاسلام محمد کاظم تقوی پژوهشگر فقه ومعارف اسلامی، نقل از سايت انديشه ما
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
📍#سکوت_عالمان در برابر #فقر و #ظلم باعث بی حیثیت شدن #دین_خدا و قربانی شدن #مردم میشود
📝یکی از مطالبی که #علامه_حکیمی در عرصه اجتماع مهم میدانستند و بسیار بر آن تاکید داشتند رابطه #عالمان در #جامعه با سیاستمداران و سیاستگذاران بود؛ یعنی بهتعبیری ایشان #عالمان را بهعنوان نخبگان جامعه، مسئول #اصلاح جامعه و #نظارت بر اعمال حاکمان میدانستند.
🔻این تعبیر را ما در #خطبه_منای امامحسین(ع) که یک سال قبل از عاشورا قرائت کردند هم داریم.
امام در آنجا علما و نخبگان جامعه را خطاب میکنند که شما به وظایف خود عمل نمیکنید و این مداهنه شما و این #زدوبند شما با #حکام و سیاستمداران باعث شده جامعه به این اوضاع برسد و فقرا و محرومان بسیار تحت فشار و ظلم باشند و فضای اجتماعی و سیاسی منحصربه قدرت یزیدیان باشد که بهصورت علنی برخلاف سنت و رویه پیامبر سیاستورزی کنند.
💫آقای #حکیمی این وظیفه را بر عالمان واجب میدانستند، طبق فرمایش امیرالمومنین، خدا از عالمان در اینباره پیمان گرفته است.
حضرت میفرمایند «لَولا... ما اَخَذَ اللهُ عَلَى الْعُلَماءِ اَلاّ یقارّوا عَلى کِظَّةِ ظالِمٍ وَ لا سَغَبِ مَظْلومٍ لاَلْقَیتُ حَبْلَها عَلى غارِبـِها»
⭕اگر خداوند از علما پیمان نگرفته بود که با پرخورى ظالم و #گرسنگى_مظلوم آرام نگیرند، زمام خلافت را به حال خود رها مىکردم.
یعنی اگر علما در جایی #فقر میبینند نباید سکوت کنند، چون فقر یعنی ظلم وجود دارد.
⭕وجود فقر در جامعه مساوی با وجود #ظلم است.
هر مقدار در جامعه فقر وجود دارد به همان مقدار بیعدالتی و ظلم در جامعه هست.
👈ایشان یکی از بزرگترین #وظایف_عالمان را #امربه_معروف #حاکمان میدانستند و بزرگترین مصداق امر بهمعروف حاکمان هم امر به #عدل بوده، کما اینکه در قرآن هم داریم: «لیقوم الناس بالقسط». بزرگترین هدف جامعهسازی هم این است که جامعه به قسط و عدل برسد و وظیفه عالمان نظارت بر این سیاستگذاریهاست.
🔷 #عالمان نباید دربرابر #انحرافات و مفاسد سکوت کنند، چون سکوت عالمان و نخبگان باعث قربانی شدن مردم میشود.
وقتی اینها دربرابر ظلم حاکمان و رویههای ظالمانه و ناعادلانه سکوت میکنند، درحقیقت حیثیت دین خدا را در میان مردم میبرند و باعث تشدید ظلم بر مردم و جری شدن ظالمان در جامعه میشوند.
💫علامه حکیمی در #الحیات، چندین فصل را به بحث وظایف عالمان خوب و ویژگیهای عالمان بد اختصاص دادند و آن را بسط داده و تعریف کردهاند.
تعبیری که ایشان بهکار میبرند این است که
«عالم در عینیت جامعه» باید چگونه باشد.
📱نقل از كانال مرحوم محمدرضا حكيمي
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━
💐💐با تبريك سالروز ميلاد حضرت #فاطمه و روز #زن
♦️ مظلوميت مضاعف حضرت فاطمه س: گوهر وجود زهرا س را برخي مبلغان و مداحان، در فدك و پهلوي شكسته پنهان كردند.
♦حضرت زهرا (س) نخستین زنی است که #آزادانه #انتقاد کرد و نهراسید
✅ در سال روز ولادت دخت پیامبر ص حضرت فاطمه زهراء سلام الله علیها نمی خواهم از تاریخ ولادت آن بزرگ بانوی اسلام مطلبی بر قلم آورم . زیرا تاریخ دقیق ولادت غالب بزرگان تاریخ به طور دقیق روشن نیست . همانطور که نمی توان روز ولادت پیامبر بزرگ اسلام را بدون هیچ اختلافی روشن ساخت،دوازدهم ربیع الاول ؟ در هر صورت هیچکدام به طور دقیق آشکار نیست و قلم فرسایی بر سر این مطلب چندان گرهی از کار فرو بسته امروز ما نمی گشاید .
♦️مهم این است که ما مسلمانان در این روزگار افسردگی وچند پارگی مسلمین، چه در سی برای رهایی از فلاکتی که بر دنیای اسلام میرود ، می توانیم بیاموزیم.
✅ #الگو بودن بانوی نمونه عالم یعنی سرمشقی برای زندگی همه بشریت .
واین که تفاوت نگاه به #زن در جاهلیت و پیش از اسلام و پس از اسلام در چه چیزی نهفته است ؟
🥲درد ناکانه باید گفت برخی به اصطلاح مبلغان و مداحان ، این کهکشان بی کران هستی را با عینک های تار و شکسته خود چنان در چشم تماشاگران تاریخ، تار و تیره گون به نمایش گذاشته اند که جز #مظلومیتی_مضاعف نمی توان نام دیگری بر آن نهاد .
فریادهای اعتراضی فاطمه را تنها در باغ محدود #فدک مصور ساخته و تنها به درد #پهلو و استخوان شکسته خلاصه کردهاند و گسترده طاق و رواق گفته های او را ، که برای همه بشریت بود ، به معدود مخاطبین در مسجد النبی کوتاه کرده اند
و این مصیبتی است بزرگتر که به دست و دهان به اصطلاح بعضی پیروانش بر او رفته و می رود
.
🌹🌺در ایام #ولادت و یا وفات آن حضرت به جای باز خوانی تاریخ و #خطبه آتشین او ، و احساس خطری که این بانوی مظلوم تاریخ نسبت به آینده اسلام و قران داشت ، چرا باید چهره حقیقی فاطمه را در لایه هایی از اخبار بی پایه گم نماییم .واز #تعالیم_انسان_ساز ش بی بهره بمانیم .
همانطور که نسبت به آموزه های امامان چنین کردیم
🔴تربیتی که پیامبر بر دخترش اعمال کر د ، نشان دهنده هویت واقعی زن در عصر تحقیر هویت زن بود. تربیت فاطمه به گونه ای رقم خورد که هیچ زنی در آن روزگار واجد چنین هویتی نگشته بود .
♻او نخستین زنی است که آزادانه در مسجد در برابر چشم همه تاریخ می ایستد و باب #انتقاد ازوضع موجود رامی گشاید
👈و این درسی است به همه زنان تاریخ که باید آزادانه سخن گفت ، #انتقاد کرد و از هیچ رعب و حشتی نهراسید .
او نشان داد که در برابر #حاکمان ، هم نباید #مرعوب بود و هم نباید #مجذوب گشت .
✅سلیمان کتانی نویسنده معروف مسیحی در کتاب« فاطمه زهی در نیام » که شخصیت فاطمه را از اعماق ورق پاره های تاریخ در آورده ، می گوید : در قضیه ای ، از پیامبر سوال شد ،
حضرت فرمود : نخست باید بدانم #رای_فاطمه چیست بدین گونه فاطمه در نتیجه تربیتی صحیح دارای رای و نظر یه شخصی گردید ... و علی در وجود #فاطمه تکمیل وجود خود را یافت .
🖌حجت الاسلام فاضل ميبدي.
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
#زندگي_قرآني
شماره 153
سوره #ال_عمران صفحه_64
#امربه_معروف و #نهى_ازمنكر از صفات #مومنان
🔴قسمت چهارم :
♦️♦️اگر انتقاد ونهی از منکر #حاکمان، نباشد #مستبدين و شرار بر شما حاكم ميشوند. وفقط هم با قيام حذف ميشوند نه با دعا.
🖌"قسمتی از #وصایای آخر زندگی #امیرالمؤمنین را برایتان میخوانم. حالا هم از زبان من نشنوید. #على است.
«لَا تَتْرُكُوا الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيَ عَنِ الْمُنْكَرِ» همۀ شما مسئولید.
باید امر به معروف کنید و از منکر باز بدارید، در خانه، در خیابان، در مسجد، در مدرسه، در دانشگاه.
این مسئولیت عمومی است.
👈حتی یک فرد عادی میتواند نسبت به کسی که در #رأس_مملکت واقع است امر به معروف و نهی از منکر کند. نه کارشکنی، نه ایراد بیجهت گرفتن.
راه نشان دادن،
👈آقا این راهتان اشتباه است. باید این راه را بروید. این کلمهای که گفتید نادرست است.
همین شما که نشستید. صدها، هزارها گوش، سخنان مرا گوش میدهید. نباید تعبداً قبول کنید.
فرد فرد شما مسئوليد. به من بگویید اینجای کلام نا به جا بوده است.
مسلمانهای صدر اسلام مگر اینطور نبودند؟ مگر وقتی خلیفۀ دوم گفت که من منحرف شدم مرا راست کنید، آن فرد بلند نشد گفت اگر راست نشدی با این شمشیر راستت میکنیم؟
♦♦♦مگر علی نمیگوید: دائماً به من تذکر بدهید؟ خیال نکنید شما پستترید از #تذکر دادن و من بالاترم از شنیدن تذکرات شما.
👈 شما مسلمانها نباید اینطور باشید. اگر یک عده را انتخاب کردید برای مجلس #خبرگان، خیال نکنید از شما رفع مسئولیت شده. اگر عدهای را انتخاب کردید برای #مجلسشورا، خیال نکنید مسئولیت از شما رفع شده.
👈👈فرد فرد شما مسئوليد. باید با تمام شعور و چشم و گوشتان مراقب اعمال اینها باشید.
بعد میفرماید که اگر ترک کردید، «فَيُوَلَّى عَلَيْكُمْ شِرَارُكُمْ».
#پستترین، رذلترین مردم بر شما #مسلط میشوند. این مسئولیت اجتماعی را وقتی کنار گذاردید، « #شرار» بر شما مسلط میشوند.
علی (ع) میگوید: «شرار». قرآن میگوید: «أَلَدُّ الْخِصَامِ». یعنی #مستبد.
👈«فَيُوَلَّى عَلَيْكُمْ شِرَارُكُمْ ثُمَّ تَدْعُونَ». آن وقت هی بنشینید توی مساجد، #ختم «أَمَّن يُجِيبُ» بگیرید. 😔😔
🔹من یادم هست همانهایی که پله شدند برای اینکه #رضاخانی را بر مردم مسلط کردند، وقتی مسلط شد آن وقت در گل و گوشهها و مساجد مینشستند ختم «أَمَّن يُجِيبُ» میگرفتند که خدایا شر این را از سر ما کم بکن ولی هیچ هم مستجاب نشد. بعد بنشینید.
♦♦بعد از آنکه اشرار و اوباش بر تودههای مردم مظلوم مسلط شدند، هی #دعا کنید. «فَلَا يُسْتَجَابُ لَكُمْ».
⭕⭕این همه دعا کردیم مستجاب نشد.
آن وقتی که قیام کردید، سینه سپر کردید، مشت گره کردید، در مقابل #منکر، جرثومۀ منکر یعنی دربار، یعنی #هیأت_حاکمه. دیدید چطور زائلش کردید؟
ولی با دعا میتوانستید زائل کنید؟
اگر امر به معروف و نهی از منکر را ترک کردید اشرار بر شما مسلط خواهند شد. هرچه دعا کنید مستجاب نمیشود.
این وصیتهای علی است.
درست توجه میفرمایید؟
«أَنَّ اللَّهَ لَمْ يَكُ مُغَيِّرًا نِّعْمَةً أَنْعَمَهَا عَلَى قَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا مَا بِأَنفُسِهِمْ».
👈👈 دید ما، حرکت ما، زبان ما، منطق ما، شناخت ما از دین، از مسئولیتها،باید همه #عوض بشود تا همه چیز ما عوض بشود.
🎙بخشهایی از سخنرانی آیتالله #طالقانی در شب بیست و سوم رمضان 1358
http://www.quranpuyan.com/yaf_postst5616_bzrgtryn-mnkhr-chyst--mr-bh-mrwf-w-nhy-z-mnkhr-Hkhmn-st-khh-jlwy-shyw-fsd-r-mygyrd.aspx
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
⭕️ راهکارِ #اهل_بیت (ع) در #دوران_غیبت و انحرافات فکری؛ «روشنگری، صبرِ دینی و اجازه #زندگی راحت به مردم» است
💫امام صادق (ع) درباره دوران غیبت می فرماید: «دوران غیبت چون دریایی طوفانی است که کشتی های عظیم را میبلعد.
این دوران، دورانی از آشفتگی و فتنه است که حتی کشتیهای غولپیکر را در خودش میبلعد، اما پس از گذشت زمان، تنها چهار تختهای از آن کشتی بر روی آب دیده میشود. این چهار تخته، نماد کسانی است که در فتنهها ثابت ماندهاند. آنها کسانی هستند که ایمانشان را حتی در برابر چالشهای بزرگ حفظ کردهاند.
✅راه اهل بیت(ع) روشن است
امام صادق (علیه السلام) در ادامه فرمودند: «أَمْرُنَا أَبْيَنُ مِنْ هَذِهِ اَلشَّمْسِ ؛ نگران نباشید، در #آخرالزمان راه ما اهل بیت(ع) از آفتاب روشنتر است.» حتی اگر کسی نتواند بین راه حق و باطل تفاوت قائل شود، راه اهل بیت همواره روشن خواهد بود.
⁉حال چند سوال مطرح می کنم تا باور کنیم راه اهل بیت روشن است؛
آیا ریختن #آبروی یک مومن درست است؟ پاسخ: درست نیست در همه دورانها از عصرامیرالمومنین تا آخرالزمان.
آیا ورود به حریم خصوصی زندگی مردم جایز است؟ پاسخ: خیر! حتی با بهانه دین، ورود به حریم خصوصی زندگی مردم جایز نیست.
❓آیا آزار و #اذیت_مردم مجاز است؟ پاسخ: این کار با مکتب اهل بیت(ع) مخالف است.
❓آیا قتل، به هر وسیله ای از چوبه دار و تیر مستقیم تا تصادف ساختگی و… حرام است؟ پاسخ: بله، قتل در مکتب اهل بیت حرام است و حتی در آخرالزمان این حکم تغییر نمیکند.
❓آیا سکوت در برالر حق کشی و ظلم و فساد جائز است؟ پاسخ روشن است ؛ نه خیر .
پس نتیجه می گیریم در هر حکومتی و هر تفکری هر کدام از این ها شکل بگیرد، انحراف است، این نمونه نشان میدهد که حتی در موقعیتهای پیچیده، راه حق و راه اهلبیت پوشیده نیست همواره روشن است و کسانی که به دنبال حق هستند، میتوانند به آن دست یابند و نباید گرفتار فریب ها شوند.
💫#حکومت_دینی اگر حکومت دینی است باید حتی کافران هم #زندگی موفقی داشته باشند
🌹امیرالمومنین (علیه السلام) میفرماید: « #حاکمان باید جامعه را به گونهای جامعه را مدیریت و اداره کنند که حتی #غیرمسلمانان نیز به تمام منافع زندگی، یک زندگی #رفاهبخش و آرامشبخش دست یابند ؛ يَعْمَلُ فِي إِمْرَتِهِ الْمُؤْمِنُ وَ يَسْتَمْتِعُ فِيهَا الْكَافِرُ .. 📚» (نهج البلاغه خ ۴۰)
در صریح کلام امام علی این نکته روشن است که در نظام سیاسی اهل بیت، عدالت و حقوق بشر بدون تمایز بین مسلمان و غیرمسلمان برای همه وجود دارد و همه از نتیجه تلاش خود بخوبی در دنیا بهرمند هستند.
⭕وظیفه در دوران غیبت؛ صبر و فراهم آوردنِ زمینه #زندگی_مناسب است
🖋مرحوم کلینی در ادامه ارائه خط صحیح و صراط مستقیم در دوران غیبت روایتی را از عمار ساباطی مطرح می کند که در این روایت تصریح امام صادق (علیه السلام) به این حقیقت است که: مومنان آخرالزمان بهترین ها هستند. چون با وجود غیبت امام شان، راه را پیدا کرده و در برابر فتنهها ثابت قدم ماندهاند.
👈سپس به یک دستور العمل مهمی تصریح می کنند؛ «صبر داشته و اطاعت از اهل بیت (سلام الله علیهم) کنید و منتظر دولت حق باشید و ناامید نباشید.» این گفته نشان میدهد که در دوران غیبت، صبر و انتظار نقش بسیار مهمی دارد.
و بعد فرمودند: «مواظب باشید اگر در جامعه ای که ظالمان حکومت میکنند زندگی میکنید، #جان خود را حفظ کنید و از دست تیغ ظلم دور بمانید.»
این گفته نشان میدهد که در مقابل #ظلم، باید بهطور هوشمندانه عمل و از خود محافظت کرد و بعد فرمودند: «در دوران غیبت و آخرالزمان، تلاش کنید زندگی کنید و صبر داشته باشید.
قَدْ مَنَعُوكُمْ ذَلِكَ وَ اضْطَرُّوكُمْ إِلَى حَرْثِ الدُّنْيَا وَ طَلَبِ الْمَعَاشِ مَعَ الصَّبْرِ عَلَى دِينِكُمْ وَ عِبَادَتِكُمْ وَ طَاعَةِ إِمَامِكُمْ وَ الْخَوْفِ مَعَ عَدُوِّكُمْ فَبِذَلِكَ ضَاعَفَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَكُمُ الْأَعْمَالَ فَهَنِيئاً لَكُمْ».
📚(اصول کافی ج ۱ص۳۲۳)
👈این گفته نشان میدهد که دین اسلام از زندگی راحت و آسوده مردم حمایت میکند، ولی همزمان از ما میخواهد که در #دین نیز ثابت باشیم.
⛅️ #دوران_غیبت، دورانی از #فتنه و آزمون است، اما راه اهل بیت(ع) همواره روشن است. کسانی که در این دوران زندگی میکنند، باید بهطور همزمان به دو موضوع توجه کنند:
اول، زندگی راحت و آسوده داشته باشند.
دوم، در دین خود #محکم باشند و از دینداری خود کاهش ندهند
🖊 استاد هادی سروش
💻نقل از سایت اندیشه ما
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دین
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛