تمرکز؛ چرا و چگونه.pdf
494.1K
🔴🔷🔴🔷🔴 بروشور «تمرکز؛ چرا و چگونه؟»
👉@rahnameh
🔹🔸❇️نقش دروس رسائل، مکاسب و کفایه در پژوهش
⚪️⚪️⚪️
🔻در این متون همه چیز هست؛ فکر و قوۀ استنباط باز می شود. حتی اگر این طلبه نخواهد فقیه و اصولی بشود، قوه ای پیدا کرده که حتی فلسفه هم برایش کاربرد دارد.
🔻می توانید خیلی زود آزمایش کنید. دو تا طلبه را بیاورید: یکی که رسائل و مکاسب و کفایه را خوب خوانده و وارد علم کلام شده است و یک طلبه که سرسری گذرانده و وارد تخصصی علم کلام و تفسیر یا فلسفه شده است. یک موضوع به دو نفرشان بدهید. بگویید روی اینها چند ماه کار کنید. ببینید آن چیزی که این طلبه ارایه می دهد با آن پژوهشی که طلبه دیگر ارایه می دهد چقدر فرق دارد.
🔻پژوهش طلبه ای که متن را خوب فهمیده و قوۀ نقدش در متن پرورش پیدا کرده باشد، با پژوهش طلبه ای که سطح را خوب نخوانده قابل مقایسه نیست.
[طلبه اول] خیلی عمیق است. دقیق است. مسایل را ریشه یابی کرده؛ نه اینکه با سطحی نگری از آن کتاب و این کتاب چیزی بردارد و بنویسد.
📚رهنامه، ش 1، ص 10، مصاحبه با حجت الاسلام محمد عندلیب
#لوازم_پژوهشگری
#پژوهش
👉@rahnameh
🌸🌺🌼🌸🌺🌼🌸🌺🌼
#پیام_مخاطبان
سلام علیکم. به نظر بنده باید طلاب را در جهتی هدایت کرد که پژوهش هایشان مورد نیاز جامعه باشد علی الخصوص نیاز هایی که سبب تغییر در رویکرد مردم میشود مثلا پژوهش در عر صه دشمن شناسی وبصیرت افزایی جامعه.
دوما پژوهش محدود در یک یا چند عرصه نشود. مثلا علوم اقتصاد و برخی علوم دیگر که در حوزه علمیه غریب مانده اند نیز مورد توجه قرار بگیرد.
همچنین یک کتابخانه ی الکترونیکی در اختیار طلاب هم باشد .
دغده هایی که رهبر دارند برای طلاب عرضه شود وتشویق گردند جهت پژوهش در این عرصه ها همراه ارائه راهکار
👉@rahnameh
✳️ #پژوهش را جدی بگیرید!
🔻تحقیق، منبع تغذیهی آموزش است. ما اگر تحقیق را جدی نگیریم، باز سالهای متمادی بایستی چشم به منابع خارجی بدوزیم و منتظر بمانیم که یک نفر در یک گوشهی دنیا تحقیقی بکند و ما از او یا از آثار تألیفی بر اساس تحقیق او استفاده کنیم و اینجا آموزش بدهیم.
🔻این نمیشود؛ این وابستگی است؛ این همان ترجمهگرائی و عدم استقلال شخصیت علمی برای یک کشور است.
📚بیانات معظم له در دیدار اساتید و رؤسای دانشگاهها ـ ۱۳۸۶/۰۷/۰۹
#کلام_رهبری
#اهمیت_پژوهش
👉@rahnameh
⛔️⛔️⛔️دلال نباشید؛ تولیدکننده و نوآور باشید!
🌀من به حوزه خیلی ارادتمند هستم؛ اما ما یک دلّال داریم، یک مبتکر! فلان آقا اینطور گفته، مبنای فلان کس اینطور است! ... آقای نائینی اینطور گفته، آقا ضیاء اینطور گفته، آخوند اینطور گفته، این دلّال علم شدن است؛ این فضیلت نیست!
🌀... دلّال بودن، آشنا بودن به آرای دیگران، آشنا بودن به اقوال دیگران، غیر از نوآوری است.
🌀...راه دلّال شدن را باید ببندیم. علم محدود نیست و تقسیم نکردند. خدا شیخ اشراق را غریق رحمتش کند! گفت تاکنون وقفنامهای در نیامده که علم را خدا وقف فلان زمان و زمین کرده باشد. چرا ما نباشیم؟ چرا به دست ما نباشد؟
🌀دلّال بودن، آشنا بودن به آرای دیگران، آشنا بودن به اقوال دیگران، غیر از نوآوری است.
(آئین رونمایی از کتاب «تحریر الاصول» تقریر درس خارج اصول حضرت امام خمینی(ره) توسط آیت الله جوادی آملی، ۶ دی ماه ۱۳۹۷)
#لوازم_پژوهشگری
#آسیب_شناسی_پژوهش در حوزه
#کلام_بزرگان
#خلاقیت
👉@rahnameh
✅ تقویت قوۀ #خلاقیت ⬅️ حلقۀ مفقودۀ تعلیم پژوهش
🔻در روش جدید آموزش ما در کنار همان متون و مفاهیم، از طلبه میخواهیم، در کنار موضوعات خاصی، برود و کار پژوهشی انجام دهد که عمدتاً همان «مشق پژوهش» است. تمرین نویسندگی است. این روش یک روش تقلیدی است. حتی در آن جاهایی که این روش بالاصاله مورد توجه بوده است، توفیقش، کامل نیست.
🔻چیزی که مهم است و گاهی هم به آن توجه میشود و دیگران هم گفتند تمرکز و در واقع تأکید بر «تقویت قوّهی خلّاقیّت و ابداع» در طلبه است. صرف اینکه شما بخشی از نمرهی آموزشی را قرار بدهید برای اینکه یک چند سطری را سیاه بکند و بیاورد، جواب نخواهد داد. این الصاق کردن پژوهش پانزده صفحهای، با همین سبک و سیاقی که اصلاً تأکیدی بر قوهی خلّاقیّت ندارد، نمیتواند #آموزش_پژوهش_محور باشد. آموزش پژوهش محور باید بتواند در خودِ فرایند آموزشی، تمرکز و تأکیدش بر «تقویت خلاقیت ذهنی» باشد.
🔹رهنامه پژوهش، ش 1، ص 17. مصاحبه با حجت الاسلام علی عباسی
#آسیب_شناسی_پژوهش در حوزه
#مهارتهای_پژوهشگری
👉@rahnameh
🔴 ارکان #آموزش_پژوهش_محور (= مترقی ترین الگوی آموزش)
1️⃣ محتوایی که آموزش داده می شود باید به روز باشد. باید محتوای آموزشی، بر اساس آخرین داده ها و اطلاعات هر دانش باشد.
2️⃣ نکته دومی که از مقدمات آموزش پژوهش محور است، ایجاد قدرت «تفکر علمی» است. علم منطق برای همین کار بوده است. متاسفانه علم منطق ما خوب خوانده نمی شود. بیشتر طلبه های ما منطق را خوب نمی فهمند و این رشته به مهارت علمی تبدیل نمی شود.
3️⃣ نکته سومی که رکن آموزش پژوهش محور است ایجاد روحیه پرسش_گری و آزاداندیشی است.
4️⃣ نکته چهارم که این هم رکن است، ایجاد قوۀ خلاقیت و نوآوری و تقویت آن است.
5️⃣نکته پنجم ایجاد ملکه ها و مهارت های پژوهشی است. ایجاد مهارت علمی مطالعه، سازمان دادن به مطالب علمی و ... . این پنج رکن، ارکان اساسی است.
📚 مصاحبه با حجت الاسلام مجتبی زارعی، رهنامه #پژوهش، ش1.
📖متن کامل در:
🌐rahnamehmag
👉@rahnameh
💢پیشنهاد #موضوع_پژوهش
📚عنوان: «راهکارهای قرآن برای خانواده ها جهت مصونیت در برابر مخاطرات تربیتی عصر ارتباطات»
🔻توضیحات:
یکی از دغدغه های خانواده ها این است که در روزگار فعلی که دسترسی به اینترنت، شبکه های پیام رسان و تبادل اطلاعات و ارتباطات انسانی بسیار آسان و همگانی شده است، تربیت فرزندان دشوارتر از قبل است؛ به ویژه اینکه فضای جامعه وحتی رسانه های عمومی نیز در برخی ابعاد، مروج فرهنگ غیراسلامی است و ضمن ایجاد بلوغ زودرس، دائما زمینه انحراف اخلاقی و بزه کاری تشدید و ترویج می شود.
مجموع این عوامل سبب نگرانی والدین نسبت به تربیت فرزندانشان و گاه مقاومت در برابر فرزندآوری شده است. بنابراین لازم است در این زمینه به استنطاق قرآن پرداخت.
البته آنچه به درد جامعه می خورد، راهکارهای عملیاتی و نسخه های کاربردی، روشن و دقیق است لذا باید پاسخهای احتمالا بنیادین و کلان قرآن را طی چند مرحله ـ با تفکیک دقیق سیاست ها، راهبردها و تاکتیک ها ـ به شکل دستورالعمل مشخص، شفاف و قابل اجرا درآورد؛ که البته تلاش و ابتکار ویژه ای را می طلبد. [لطفا برای چیدن میوۀ این مرحله، حوصلۀ فراوانی به خرج دهید.] همچنین باید توجه داشت مخاطب شما خانواده ها هستند پس روی این قلمرو تمرکز نمایید.
✅گفتی است اگر ما معتقدیم که قرآن دست کم در حوزۀ انسانی هیچ نیاز بشری را فروگزار نکرده است، نباید از استنطاق قرآن درباره این موضوعات تعجب کنیم و احساس کنیم که نتیجه این پژوهشها تحمیل یافته های بشری بر قرآن است.
#سطح_سه
#کاربردی
👉@rahnameh
🔻 پاسخ حوزه به این همه سوال مطرح در دنیا چیست؟!🔻
🔷 امروز حوزه نباید در صحنههای متعدد فلسفی و فقهی و کلامی در دنیا غائب باشد. این همه سؤال در دنیا و در مسائل گوناگون مطرح است؛ پاسخ حوزه چیست؟
🔷نه باید غائب باشد، نه باید منفعل باشد؛ هر دو ضرر دارد. فکر نو لازم است، پاسخ به نیازهای نوبهنو لازم است که دارد مثل سیل در دنیا مطرح میشود؛ باید شما برایش جواب فراهم کنید. جواب شما باید ناظر باشد به این نیاز، و نیز ناظر باشد به پاسخهائی که مکاتب و فرقههای گوناگون میدهند. اگر از جوابهای آنها غافل باشید، پاسخ شما نمیتواند کار خودش را انجام دهد.
🔷باید پاسخ قوی، منطقی و قانع کننده بیاورید وسط. باید پاسخها در دنیا مطرح شود. دائم بایستی صادرات قم - همان طور که عرض کردیم، این قلب معرفتی دنیای اسلام - پمپاژ بشود.
🔷 در زمینههای گوناگون، امروز نیاز وجود دارد؛ هم برای نظام اسلامی، هم در سطح کشور، هم در سطح جهان. تبیین معرفتشناسی اسلام، تفکر اقتصادی و سیاسی اسلام، مفاهیم فقهی و حقوقی ای که پایههای آن تفکر اقتصادی و سیاسی را تشکیل میدهد، نظام تعلیم و تربیت، مفاهیم اخلاقی و معنوی، غیره، غیره، همهی اینها باید دقیق، علمی، قانع کننده و ناظر به اندیشههای رائج جهان آماده و فراهم شود؛ این کار حوزههاست.
📚بیانات در دیدار طلاب و فضلا و اساتید حوزه علمیه قم
۱۳۸۹/۰۷/۲۹
#کلام_رهبری
#رسالت_پژوهشی_حوزه
👉@rahnameh
1_188367824.mp3
3.3M
✨🍃🍂🌺🍃🍂🌺🍃🍂
🍃🍂🌺🍃🍂
🍂🌺🍂
🌺
💠روشنی چشم امام زمان (ع) باشید!💠
🔻ارزش یک روحانیِ «باعرضه، دانشمند و به روز» هم اندازۀ فتح خیبر است!
✅ سخنانی ناب از آیت الله جوادی آملی (حفظه الله)
#در_حاشیۀ_پژوهش
👉@rahnameh
📚معایب نظام آموزشی #حافظه_محور
🔺تأکید بر نگاه آموزش حافظه مدار و انباشت مطالب در ذهن فراگیران، در بسیاری از مراکز آموزشی، دیده می شود. گفتن، شنیدن، خواندن و حفظ کردن، ارکان فعالیتهای یاددهی ـ یادگیری این نگاه را تشکیل می دهد.
🔺استادان، اطّلاعات علمى را به فراگیران منتقل مىکنند. فراگیران هم، آنچه را به ذهن سپردهاند بهطور شفاهى یا کتبى، هنگام امتحان، باز پس مى دهند، نمره اى مى گیرند و به رتبه ای بالاتر ارتقا مىیابند. ولی پس از مدتى، فراموش مى کنند.
🔺در این سیستم آموزشی، غالبا انگیزه ای برای کنکاش موضوع در خارج از کلاس و مراجعه به بیش از منبع درسی وجود ندارد.
🔺انتقال یک طرفه مطالب از سوی معلم به فراگیران، مانع رشد توانایی حل مسئله و ارتقای قوۀ خلاقیت می گردد.
🔺ارزش مطالب علمی منتقل شده و کاربردهای آن در فرای موضوع تدریس، برای فراگیران جا نمی افتد.
🔺ارتباط لازم میان آنچه آموخته شده با آنچه در کف جامعه مورد نیاز است برقرار نمی شود و آموزش جنبه انتزاعی پیدا می کند.
✅پانوشت: نسخۀ درمان این معایب، #آموزش_پژوهش_گرا در سطوح ابتدایی، و #آموزش_پژوهش_محور در سطوح عالی است.
♨️ر. ک: رهنامه پژوهش، ش 1، مقاله آموزش پژوهش محور؛ ضرورت ها، چیستی و چگونگی
👉@rahnameh
✅چیستی نظام آموزشی #پژوهش_گرا
▪️تعریف: نظام آموزشی که نگرش ها، روحیات و مهارت های مورد نیاز #پژوهش را به فراگیران منتقل می کند.
🔻نگرش های مورد نیاز پژوهش عبارتند از: شناخت اهمیت پژوهش، ماهیت پژوهش، آسیب های پژوهش، انواع روش های پژوهش و ...
🔻 روحیات مورد نیاز پژوهش: نوآوری و خلاقیت، پرسش گری، پشتکار و ...
🔻مهارت های مورد نیاز پژوهش: مهارت جمع آوری و دسته بندی اطلاعات، مهارت مطالعه فعال، مهارت تمرکز، تحلیل محتوا، فرضیه پردازی، نگارش علمی و ..
#آموزش_پژوهش_محور
👉@rahnameh
✅ ویژگی های نظام آموزشی #پژوهش_گرا
🔹 مربیان و اساتید آن پژوهشگر هستند. یعنی در عرصۀ آن دانشی که مشغول آموزش آن هستند، دارای فعالیت تحقیقی هستند. این اساتید به لحاظ درگیر بودنِ فعال با مسائل آن دانش و رویکرد حل مسئله، همیشه دارای نشاط علمی هستند و سخنان تازه برای فراگیران دارند. ضمنا این اساتید در انتقال تجربیات پژوهشی به فراگیران نیز دست پُری دارند.
🔹 محتوای آموزشی از مجرای فرایندی پژوهشی انتخاب و تهی می شود.
🔹از روش های متنوع تدریس، مانند تدریس به روش کارگاهی، مشارکتی، بارش فکری و ... استفاده می شود.
🔹 به علم آموزان، به چشم فراگیران محض نگریسته نمی شود، بلکه یکی از عناصر دخیل در یادگیری محسوب می شوند از این رو با روش های مختلف زمینه مشارکت فعال آنان در برنامه های درسی فراهم می شود. مثلا موضوعات درسی از سوی معلم به صورت مسئله طرح می شود.
🔹علم آموزان برای کشف مفاهیم و بررسی محتوا به صورت گروهی یا فردی تشویق می شوند.
🔹 انجام تحقیقات فردی و گروهی، مباحثه و بحث علمی، پایان نامه نویسی، مقاله نویسی، شرکت در جشنواره ها و سمینارهای علمی، اردوهای علمی ـ پژوهشی، کارگاه های عملی و ... در برنامه تحصیلی قرار دارد.
🔹 به حدس ها و نظرات فراگیران، بهای کافی داده می شود.
🔹 خواندن علم برای علم، در عین اینکه مهم است، ولی ارزش نهایی ندارد. علم برای عمل و زندگی خوانده می شود. نمرات و مدارک، تنها تا حدی مهم هستند و در مقابل، تولیدات علمی و اندیشه های مطابق با نیاز های عینی است که ارزشمند تلقی می شوند.
🔹 رجوع به منابع دست اول، مورد اهتمام بیشتر علم آموزان است و رجوع به منابع پایین تر به عنوان مقدمه پذیرفته می شود.
🔹 در سطوح ابتدایی پیش نیازهای پژوهشی را به فراگیران منتقل می کنند و روحیات مورد نیاز پژوهش را در آنان نهادینه می کنند و در سطوح میانی فراگیران را با دردها و نیازهای پژوهشی جامعه آشنا و درگیر می کنند و در سطوح عالی حل مسائل و پاسخ به نیازها را از آنان مطالبه می کنند.
🔹 معلم سعی می کند به آنان بیاموزد چگونه خود، حقیقت را کشف کنند.
🔹 در ارزشیابی ها و امتحانات تنها به سنجش معلومات پرداخته نمی شود بلکه علاوه بر آن، سطوح مختلف فهم، قدرت تحلیل، مهارت های عملی و حتی روحیات پژوهشی آنها مورد ارزیابی قرار می گیرد.
🔹 چگونگی چیدمان میز و صندلی تغییر می کند و کلاس به شکل نیم دایره چیده می شود تا تعامل های دیداری و گفتاری افزایش یابد.
🔹 تمام عناصر سخت افزاری و امکانات لازم برای تحقیق و #پژوهش تامین و به راحتی در اختیار فراگیران قرار می گیرد.
🔹 کادر اجرایی آموزش و مجریان تا حد امکان ماهیت پژوهشی دارند.
♨️برای مطالعه بیشتر ر. ک: رهنامه پژوهش، ش 1، مقاله آموزش پژوهش محور؛ ضرورت ها، چیستی و چگونگی
#آموزش_پژوهش_محور
👉@rahnameh
✅نکته مهم
💢رابطۀ #آموزش_پژوهش_محور با #آموزش_پژوهش_گرا همچون رابطه فقیر و مسکین است. (اذا اجتمعا افترقا و اذا افترقا اجتمعا)
🔻هنگام اجتماع دو ترکیب، آموزش پژوهش محور یعنی اینکه استاد با پاره ای مسائل علمی، وارد عرصه آموزش شده و ضمن اجرای تدریجی فرایند حل مسئله با مشارکت علم آموزان، به آموزش مطالب تکمیلی و تمرین عملی پژوهش می پردازد.
🔻ولی هنگام افتراق، مراد از هر دو ترکیب، همان پژوهشگرایی در آموزش است.
#پژوهش
👉@rahnameh
🕌حوزه علمیه علوی قم؛ نمونه ای از #مدارس پژوهش گرای موفق
🔻طلبه، هر سال موظف است یک پژوهش ارائه کند.
🔻برپایی نمایشگاه و تجلیل از دست اندرکاران و پژوهش گران برتر، در آخر هر سال
🔻انتشار مجله اندیشه علوی (تاکنون 15 شماره منتشر شده است)
▪️ آدرس: قم، خیابان شهید دلآذر، کوچه 20
▪️سایت: www.alavi-qom.ir
👉@rahnameh
✍️بزرگ ترین مانع بر سر پژوهش گرایی در نظام آموزشی حوزه
♦️اگر طلبه بخواهد دروس سطح را خوب و عمیق بفهمد باید چهار کار انجام دهد:
1ـ پیش مطالعه با استفاده از صِرف کتاب درسی
2ـ حضور جدی در کلاس با حداقل غیبت
3ـ مطالعه درس استاد و رجوع به حواشی در موارد لازم
4ـ مباحثه جدی با حداقل غیبت
🔹بنابراین و با توجه به کثرت دروس هر پایه و تاکید بر محدوده ها، عملا زمانی برای فراگیری عملی پژوهش و انجام مشق پژوهش باقی نخواهد ماند؛ تازه اگر فراگیری رشته تخصصی را نیز اضافه کنیم که دیگر هیچ ....
✅پیشنهادات:
1ـ بخشی از دروس آموزشی یا محدوده های مصوب، به نفع پژوهش کاسته شود.
(دفع دخل: اگر انگیزه و نشاط علمی طلبه حفظ شود، در ادامۀ حیات علمی خود ـ به هنگام تدریس یا تحقق ـ آنچه را لازم دارد و احیانا نخوانده است خودجوش فرا خواهد گرفت.)
2ـ فقه و اصول نیز از پایۀ هفتم، یک رشته تخصصی در کنار دیگر رشته های تخصصی تلقی شود و دیگر لازم نباشد همه طلاب به یک اندازه مکاسب، رسائل و کفایه را درس بگیرند. رشته های غیر فقه و اصول، بخشی از این کتاب ها را بخوانند کافی است و در عوض رشتۀ تخصصی خود را به شکل پژوهشگرا بگذرانند.
(دفع دخل: به تعویق انداختن «پژوهش گرایی» به بعد از مقطع سطح، #فرصت_سوزی است چرا که «فراگیری پژوهش»، تنها نیازمند سواد پژوهش نیست؛ بلکه نیازمند روحیات و مهارتهای پژوهشی نیز هست، و اینها اموری است که باید به تدریج شکل بگیرند و سرمایۀ پژوهش در درس خارج شوند نه اینکه تازه زمانی که باید به تولید دانش پرداخت به فکر پیش نیازهای نداشته افتاد. البته بگذریم که درس خارج نیز عمدتا به حاشیه نگاری و تقریر نویسی می گذرد تا فعالیت پژوهشی جدی و تولید مقالات علمی!)
#آسیب_شناسی_پژوهش در حوزه
#آموزش_پژوهش_محور
👉@rahnameh
📖درس خواندن به سبک آیت الله کوه کمری
🔻نقل است آیت الله سید محمد حجت کوه کمري (ره)، عشق فراوانی به مطالعه داشت، به گونه اي که هنگام مطالعه هرگز احساس خستگی نمی کرد. عادت ایشان اینگونه بود که هر سه چهار سال یکبار، همه کتابهاي درسی حوزه را از مقدمات گرفته تا کفایه به دقت مطالعه می کرد.
📚مردان علم در میدان عمل، ج 1، ص 70
#سیره_پژوهشی_بزرگان
👉@rahnameh
✳️مدرسه معصومیۀ قم، نمونه ای از #مدارس پژوهش گرای موفق
♦️برگزاری جشنواره پژوهشی سالانۀ امام خمینی (ره) (هشتمین جشنواره)
🔹انتشار نشریه میثاق اندیشه (تاکنون 10 شماره منتشر شده است)
♦️برگزاری کارگاههای متعدد علمی ـ پژوهشی
🔹اجرای طرح الزامی تحقیقات کلاسی
♦️راه اندازی سالن پژوهش
🔹افتتاح #اتاق_مشاورۀ_پژوهشی
♦️تشکیل کانون های علمی
🔹برگزاری بازدیدهای علمی
♦️برگزاری دوره های دانش افزایی مهارت های پژوهشی اساتید
▪️آدرس: قم ـ ابتدای بلوار امین ـ تقاطع جمهوری
▪️سایت: www.masoumieh.ir
👉@rahnameh
⛔️عجله نکنید❗️
✅سطوح #پژوهش عبارتند از:
1ـ پژوهش های درسی و آموزشی (هدف: آشنایی و یادگیری)
2ـ پژوهش های تمرینی (هدف: کسب مهارتهای پژوهشی)
3ـ پژوهش به مفهوم دقیق کلمه (هدف: تولید دانش)
🔻برخی از طلاب جوان ما گاهی به اصطلاح عجله می کنند؛ بدون اینکه مراحل پژوهشهای درسی و مراحل پژوهش های تمرینی را پشت سر گذاشته باشند، مستقیما می خواهند وارد پژوهشهای تولید علم بشوند که این امکان پذیر نیست.
📚مصاحبه با استاد مجید طرقی، رهنامه پژوهش، ش 2، ص 23 ـ24
📖متن کامل در:
🌐rahnamehmag
👉@rahnameh
شیوه نگارش مقاله و رساله علمی ـ پژوهی.pdf
279.6K
♨️سنگی بزرگ پیش پای #آموزش_پژوهش_گرا
🔻شهید مطهری (ره):
چند سال پیش، در زمان رهبری و ریاست «مرحوم آیتالله سید ابوالحسن اصفهانی» ـ اعلی الله مقامه ـ عده در خور توجهی از علما و فضلای مشهور نجف که در زمان حاضر مرجع تقلیدند، جلسه گرفتند و پس از مشورت و همفکری، خواستند برنامه دروس طلبهها را تغییر دهند و نیازهای روز مسلمانان را در نظر بگیرند؛ به ویژه مسائلی که جزء اصول عقاید مسلمانان است، جزء برنامه درسی طلبهها قرار دهند و خلاصه حوزه نجف را از انحصار فقاهت و رساله عملیهنویسی خارج کنند.
خبر به گوش مرحوم سید ابوالحسن اصفهانی رسید. ایشان پیغام دادند که تا من زنده هستم کسی حق ندارد دست به ترکیب این حوزه بزند و اضافه کردند: سهم امامی که به طلبهها داده میشود، فقط برای فقه و اصول است، نه چیز دیگر.
(مقاله نواقص حوزه از دیدگاه شهید مطهری، رهنامه، ش 2، ص 28)
✅پانوشت:
مقام معظم رهبری در آغاز سال تحصیلی حوزه های علمیه سال 1370: «در حوزهها، اساس، فقاهت است. فقه باید پیشرفت بکند ... در عین حالی که فقاهت اساس امر است، نباید از دیگر علوم اسلامی در حوزهها غفلت بشود ... اینگونه نباشد که همه باید رشتهی فقاهت را بگیرند؛ نخیر!»
👉@rahnameh
🌀شاه کلید #پژوهش چیست؟
🔻عن رسول الله (صلی الله علیه وآله): العلمُ خَزائنُ و مَفاتیحُها السوالُ. (تحف العقول، ج 2، ص 41)
🔻دانش گنجینه هایی است که کلیدهای آن سوال است.
✅پانوشت: با نگاهی دیگر می توان گفت: این روایت افزون بر «سوال از معلم» بر «سوال از خود» نیز قابل انطباق است.
پژوهش غالبا با مشاهدۀ یک «مشکل» جرقه می خورد و با پرسشِ محقق از خود درباره چیستی، چگونگی و چرایی آن روی ریل می افتد. پس کلید بازکردن گنجینه های دانش، طرح پرسشهای دقیق است.
اتفاقا یافتن پاسخ نیز از مسیر درک درست و عمیق صورت مسئله می گذرد. نقل شده از انیشتین پرسیدند: «اگر برای حل مسئلهای پیچیده فقط یک ساعت زمان داشته باشی، چگونه این کار را انجام میدهی؟» پاسخ داد: «۵۵ دقیقه را به فهمیدن صورتمسئله اختصاص میدهم و ۵ دقیقه برای یافتن راهحل وقت میگذارم.»
#حدیث_پژوهشی
#مهارتهای_پژوهشی
👉@rahnameh
♦️از تو حرکت از خدا برکت
💠مقام معظم رهبری (حفظه الله):
ما باید به آنجا برسیم که اگر در اکناف عالم یک پژوهشگر، یک دانشمند، بخواهد به فلان نظریهی علمی یا نظریهی فلسفی دست پیدا کند، ناچار باشد زبان فارسی را یاد بگیرد. ۱۴/۰۲/۱۳۸۴
#کلام_رهبری
#چشم_انداز_پژوهش
👉@rahnameh
🌐ضرورت مدرسۀ تابستانۀ #پژوهش
🔺امروز دیگر روزی نیست که ما اجازه بدهیم، یک روز یا یک ساعت از عمر جوانی متدین و آماده برای تلاش و مجاهدت در راه دین ـ یعنی یک طلبه ـ هدر رود.
🔺حوزه باید وقت او را به بهترین شکلی پُر کند و از وقتش بهترین استفاده را ببرد و از او انسانی بسازد که میتواند امروز برای نظام اسلامی آبرو باشد. (بیانات مقام معظم رهبری در دیدار مجمع نمایندگان طلّاب ـ۱۳۶۹/۱۱/۰۴)
✅پانوشت: تابستان، بهترین زمان برای یادگیری مهارتهای پژوهشی است. مدارس می توانند برای برگزاری دوره ها و کارگاه های پژوهشی برنامه ریزی کنند و طلاب نیز می توانند ـ افزون بر مطالبه این امر ـ به شکل خودجوش، با راهنمایی یک استاد، برای خود انجام طرحی تحقیقاتی را در نظر بگیرند.
#کلام_رهبری
👉@rahnameh
پیشنهاد #موضوع_پژوهش
📚عنوان: «موانع شناخت در محیط اجتماع و راهکارهای مقابله با آن از نگاه قرآن»
🔻توضیحات:
ما در متن جامعه با اخبار، حوادث و مسائلی روبه رو می شویم که نیازمند کسب اطلاع درست از یک سو و تحلیل صحیح و عمیق آن از دیگر سو هستیم.
این در حالی است که ما در «شناخت اجتماعی» دست کم با دو دسته چالش روبه رو هستیم:
1ـ اطلاعات نادرست و یا ناقص از حوادث
2ـ تجزیه و تحلیل نادرست یا سطحی حوادث و مسائل متن جامعه.
بنابراین برای اینکه «رفتار اطلاعاتی» صحیحی داشته باشیم نیازمندیم این موانع را بشناسیم و راهکارهایی برای حذف این موانع ارائه دهیم.
🔹به عنوان مثال شیطان با پوشاندن واقعیت «شجره ممنوعه» با زرورق «شجرة الخلد» حضرت آدم را به اشتباه انداخت و مقهور خود نمود (فَوَسْوَسَ إِلَيْهِ الشَّيْطَانُ قَالَ يَا آدَمُ هَلْ أَدُلُّكَ عَلَىٰ شَجَرَةِ الْخُلْدِ) چنانکه خداوند این ترفند ابلیس (قلب واقعیت با آرایش لفظی) را در «زَین لهم الشیطان اعمالهم» و «زُین له سوء عمله فراء حسنا» نیز مورد اشاره قرار می دهد.
به نظر میرسد هر چه درباره هشدار نسبت به شیطان در قرآن آمده است میتواند سرنخ خوبی برای یافتن این موانع باشد چرا که یکی از پربسامدترین روشهای فریب شیطان، انحراف آفرینی در شناخت است.
🔹و به عنوان نمونه ای از راهکارها، می توان به داستان افک در سوره نور اشاره کرد. خداوند کسانی که اخبار مشکوک را منتشر می سازند «کاذبین» خوانده است لذا روشن می شود یکی از راهکارهای قرآن در قلمرو مدیریت شناخت اجتماعی این است که اخبار تایید نشده را در حکم دروغ قلمداد نموده است (با اینکه خبر مشکوک اعم از دروغ و راست است) لذا افراد تا زمانی که به صحت خبری واقف نشده اند باید آن را دروغ انگارند و حق انتشار و بازنشر آن را ندارند. جالب است که از پیامبر خدا (صلی الله علیه وآله) نیز نقل شده: کفی بالمرء کذبا أن یحدث بکل ما سمعه ـ امالی طوسی. [گفتی است خود این نکته اخیر نیز قابلیت نگارش یک مقاله مستقل را دارد.]
(منبع: @mozoat)
#سطح_سه
#کاربردی
👉@rahnameh
⁉️ چطور دلت میآید؟
یکی از طلبهها در دیداری از شهید صدر میپرسد: «خیلی وقتها دچار بیحوصلگی میشوم و درس و مطالعه و تألیف را کلاً رها میکنم. چه کنم [که از این حالت رها شوم]؟!»
شهید صدر پاسخ میدهد:
«کسی که توطئهها و دسیسهها و تبانیها بر ضد اسلام و تهمتها و دروغپردازیهایی که نسبت به مبانی اسلامی میشود را میبیند چگونه دلش میآید که مطالعه و کار جدی و بیوقفه را رها کند؟!»
📚محمدباقر الصدر؛ السيرة والمسيرة في حقائق ووثائق، ج٢، ص٢٨٩
#سیره_پژوهشی_بزرگان
#کلام_بزرگان
👉@rahnameh
🌿کسی که گرسنه است نان می خواهد نه آب!
#نیازمحوری_در_پژوهش
🔻[پژوهش] بدون توجه به نیازهای مردم معنا ندارد. نظیر کسی که گرسنه است و برای او آب ببرند!
🔻لکن مطلب حسّاس این است که نیاز را باید در دو لایه دید، نیاز کنونی و امروزی و نیاز آینده.
این را من با تاکید عرض میکنم. گاهی ما آنچنان به آینده فکر میکنیم که کنارِ دستمان فراموش میشود؛ گاهی هم چنان در نیازهای معاصر غوطهور میشویم که به روزمرگی میافتیم و برای ده سال یا پنجاه سال دیگر، هیچ چیزی را نمیبینیم. این در واقع نیازمحوری نیست، بلکه روزمرگی است.
یک شخص یا جریان یا حوزه باید نیاز را در دو لایه ببیند یک لایه نیاز کنونی و معاصر و لایه هم نیاز دراز مدت.
🔻بزرگان ما وقتی که کتابهای فقهی مینوشتند به ویژه در بخش سیاساتِ فقه (مثل قضا، شهادات، دیات، قصاص، تعزیرات) اگر میخواستند نیاز دوران معاصر را ببینند معنا نداشت که این آثار به وجود آید، چون اینها در یک سِری حکومتهای اهل تسنّن زندگی میکردند و حاکمیت با اهل سنّت بوده است.
📚مصاحبه با حجت الاسلام ابوالقاسم علی دوست، رهنامه، ش 6، ص 10
👉@rahnameh