#ادامه_مبحث_جریان_شناسی_سیاسی در ایران 5⃣جریان سلطنت طلب ایـن جریـان کـه در زمـان #پهلـوی حاکـم بـود، از لحاظ فکری ریشـه خویـش در ایـران پیش از اسـلام مـی دانسـت.این جریـان ضمـن اعتقـاد بـه نظـام #سـلطنتی و حمایـت و طرفـداری از حاکمیـت یـک خانـدان بـه صـورت موروثـی بـر مقـدرات کشـور، شـاه را بـه عنـوان محـور همـه امـور دانسـته و از قـدرت مطلقـه او طرفـداری مـی کنـد و توجیـه گـر فسـاد و ظلـم شـاه بـود. اعضـای آن خـود را نوکـر، خانـه زاد، چاکـر و جـان نثـار و حلقـه بـه گـوش شـاه مـی دانسـتند. هـدف جریـان سـلطنت طلـب حفـظ و تقویـت نظـام سـلطنتی و اجـرای اوامـر شـاه بوده اسـت. ایـن جریـان همـواره «غیـر یـا دیگـری» خـود را جریـان اسـلام گـرا می دانسـت. ایـن جریـان از زمان رضـا شـاه آغـاز و در دوره پهلـوی دوم بـه اوج خود رسـید. از جملـه فعالیـت هـای آن در برابـر جریـان اسـلام گـرا مـی تـوان بـه مـوارد زیـر اشـاره کـرد: تـلاش بـرای جایگزینـی حقـوق غربـی بـه جـای فقـه اسـلامی، برگـزاری کنگـره هـای بیـن المللـی باسـتان شناسـی و ایـران گرایـی، کوشـش بـرای زدودن لغـات عربـی از فارسـی، مـدارس مختلـط دخترانـه و پسـرانه، #کشـف_حجـاب، منـع مراسـم عـزاداری بـرای ائمـه (ع) تـلاش بـرای سـرکوبی روحانیـت و حـوزه هـای علمیه،تغییـر تقویـم از هجـری بـه شاهنشـاهی و... ایـن جریـان همـواره از حمایـت بیگانـگان برخـوردار بـوده اسـت و پـس پیـروزی انقـلاب اسـلامی بخشـی بازداشـت واعـدام شـدند و بخشـی نیـز بـه خـارج از کشـور گریختنـد و امـروز نیـز بـه راهبری رضـا پهلـوی فعالیـت مـی نماینـد. ◀️مـی تـوان مبانـی فکـری ایـن جریـان را بـه اجمـال در مـوارد زیـر خاصـه کـرد: ۱. شـاه محـوری که مهمتریـن مبنـای فکـری ایـن جریـان محسـوب مـی شـود. بـر این اسـاس شـاه مرکـز، قلـب و قطب همـه امـور کشـور و امـری مقـدس و فـره ایـزدی محسـوب مـی شـود. ۲. نظـام سـلطنت بـه عنـوان موهبتـی الهـی؛ کـه بـر مبنـای آن همچنـان کـه شـاه سـایه خـدا در زمیـن اسـت، سـلطنت نیـز موهبتـی الهـی اسـت. ۳. باسـتان گرایـی و #ناسیونالیسـم سـلطنت طلبـان از ایـران قبـل از #اسـلام بـا عظمـت یـاد مـی کننـد و بـا تحسـین از دوران باسـتانی، اسـلام را به چشـم دشـمن می نگرنـد. بدین سـان بـا تحقیـر ارزش های دینـی در پـی احیـای آداب و رسـوم پیـش از اسـلام انـد. آنها ناسیونالیسـم گذشـته گـرا را بـرای ارائـه ایدئولـوژی جایگزیـن اسـلام در ایـران مطـرح مـی کننـد و مـی کوشـند فرهنـگ باسـتانی را بـه جـای فرهنـگ اسـلامی بنشـانند. ۴. رابطـه خدا یگانی بندگـی بیـن شـاه و رعیـت: بـه ایـن معنـا کـه مـردم، تنهـا رعیـت پادشـاه محسـوب مـی شـوند. ۵. سکواریسـم؛ یـا همـان جدایـی دیـن از عرصـه عمومـی ۶. غـرب گرایـی و غـرب زدگـی یـا تقلیـد از ظواهـر غـرب از یـک سـو و قـرار گرفـت در اردوگاه سیاسـی غـرب از سـوی دیگـر. ⏺از جملـه احـزاب و گروه هـای وابسـته بـه جریـان سـلطنت طلـب پیـش از انقـلاب را می تـوان احزاب زیـر دانسـت: حـزب مـردم، حـزب ملیـون، کانـون مترقـی، حـزب ایـران نویـن و حـزب رسـتاخیز ملـت ایـران. حــزب مــردم بــه رهبــری اســدالله علــم در ســال ۱۳۳۶ تشــکیل شــد کــه در ســال ۵۳ در حــزب رسـتاخیز ادغـام شـد، حـزب مهـم دیگـر حـزب ملیـون بـوده اسـت کـه در سـال ۱۳۳۷ بـه وسـیله منوچهـر اقبـال تاسـیس و سـرانجام در رسـتاخیز ادغـام شـد. 🔽بقیـه احـزاب مذکـور نیـز بـا تاسـیس حـزب رسـتاخیز در سـال ۱۳۵۳ در ایـن حـزب ادغـام شـدند و نظـام تـک حزبـی در ایـران سراسـری اعـلام شـد. ⏺ایـن حـزب مبانـی خـود را نظـام شاهنشـاهی، قانـون اساسـی و انقـلاب شـاه و مـردم اعـلام کـرد و به دسـتور شـاه، همـه مـردم مجبـور بـه عضویـت در آن بودنـد. ایـن حـزب در پاییـز ۵۷ بـه علـت ناکامی منحـل اعـلام شـد. اعضـای ایـن حـزب شـاه سـاخته، اغلـب از رجـال وابسـته بـه دربـار و وابسـتگان بــه اجانــب بود. 📚جریان شناسی سیاسی ایران معاصر ✏️ علی دارابی انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی #راه_ما_روشن_است 🇮🇷 #قرن_حماسه #تمدن_ساز #با_ما_باشید @rahroshaan 🔸🔹🌿🔸🔹

3⃣مجدد گرايان و نقادى علوم قديم و جديد: 🔸 ادبـار يـا اقبـال مفـرط بـه مدرنيتـه همـواره متفكرينى را واداشته تا مسيری ديگـر بيابنـد. ايـن مسـير، بـه عنـوان راه سـوم يـا ميانـه همـواره مى كوشد، در قبال دو #جريان تجدد گرايى و سنت گرايى، ميان آنچه از گذشته به ارث رسـيده با آنچه از مغرب زمين بر ما وارد شده است، #نقادانـه وجـه جمعـى بيابـد. اگـر جريـان متجـدد عمدتاً شيفته و دلباخته فكر و فرهنگ مسلط و غالب غربى است و چشم در فرا سوی مرز هـای ايران و جهان اسام دارد. 🔹جريـان مجـدد، بـه ارزش مواريـث خـودی و ميـراث غنـى و قـويم باز فكری و علمى مانده از پيشينيان، توجه و باور دارد و ارزيابانه و عالمانه بدان وفادار بـوده و در عين حال، به #دستاورد های فكر بشر معاصر احترام مى گذارد و در مقـام گـزينش يافتـه های معرفتى ملل ديگر بر مى آيد و در صدد تأمل و توليد و ارائه انديشه های تـازه و مسـتقل اسـت. 🔹 وجود شباهت های زيادی كه ميان اين جريان و تهذيب گرايان وجود دارد از يـك سـو، و نيـز عدم پى گيری گفت و گو هـای مجـددگرايان در بـاب تعامـل #اسـلام و علـوم جديـد، از سـوی ديگر، سبب شده تا برخى ميان آن دو جريان تمايزی برقرار نكنند؛ به ويژه آنكه ايـن جريـان فكری بر خاف گذشته كه در ذيل تلاش های علمى علامه سيد محمد حسـين طباطبـايى، امـام خمينى ( ره) و شهيد مرتضى مطهری، راهبری مى شد، امـروزه فاقـد راهبـری در پيشـاپيش خـود است و اغلب توسط #روحانيون جوانى كه تعلق فكری به آن سه متفكر دارند، بسط مى يابد. 🔸بـا اين همه، تأمل در آثار اين گروه از حوزويان، نشان مىدهد كه آنـان، هماننـد تهـذيب گرايان حوزه، در پى اسلامى سازی علوم انسانى موجـود نيسـتند. از نظـر آنـان، اسـلامى سـازی علـوم انسانى موجود، هدفى #نارسا به حساب مى آيد و ما را در دستيابى به علوم دينى گمراه مى كند؛ چرا كه حفظ قالب و تغيير محتوا و يا بالعكس، خطـايى روش شـناختى اسـت كـه بايـد مـورد توجه قرار گيرد. از اين رو بايد، با ابتناء بر تعريفى كه اسام از انسان و رفتار او ارائه مى كنـد، به طراحى #فلسفه علوم انسانى همت گماشـت و سـپس بـه توليـد نظريـه هايى مسـتقل از علـوم انسانى غرب رسيد. 🔸 از اين رو، تنها راه برون رفت از فضای گفتمانى غـرب، تـدوين نظريـه های مستقل و جديد بر پايه مبانى دينى و ارزشى خودمان و تدريس آنها در كنار #نظريه های كنونى در غرب است و اين راهى غير از تهذيب #علوم_انسانى موجود است.

🔻منظر سوم: روحانيت و امر سياسى سومين منظر، تكثر هايى را در بر مى گيرد كه روحانيت حوزهرهای علميه در توجه يا عدم توجه ها به امر #سياسى دارند؛ اين تكثرها در برگيرنده گروه های مختلفى در ميان روحانيون است 🔹الف) گروهى از مراجع و روحانيون، هـيچ عنايـت و التفـاتى بـه امـر سياسـى ندارنـد و در غياب سياست، زندگى خويش را اداره مى كنند. آنچه برای آنان اهميت دارد اجـرای احكـام شرعى (به مثابه غايت حكومت) است. از اينرو، برای آنـان غايـت حكومـت بـيش از منشـاء مشروعيت اهميت دارد. نزد اينان، مفاهيمى مثل حكومت دينى، مصلحت نظام و نا آشناست. انتظار آنان از هر نظام سياسى ای، مقابله با بى حجابى، عـدم مشـاركت زنـان در امـور سياسـى، مقاومت در مقابل وهابيت و دفاع و گسترش مذهب تشيع است. 🔸ب) گروه دوم، عالمانى هستند كه به امر سياسى عنايت دارنـد و ميـان ديـن و سياسـت نيـز پيوند برقرار مى كنند. كه خود به دو دسته تقسيم مىشوند: 1⃣ايجابى سنتى: طرف داران نگاه سنتى ايجابى كسانى اند كه امر سياسى را در قالب نظـم از بالا به پايين و در يك رابطۀ طولى تنظيم مى كنند. اين دسته از جريان زندگى سياسى در عصر غيبت حمايت مى ورزند، و بر وجود فقيهى كه رابط ميان شرع و زندگى #سياسى باشـد تاكيـد مى كنند. اين ديدگاه، در پاره ای از شارحان نظريه #ولايـت_فقيـه ديـده مى شـود. در نگـاه ايـن دسته دين اسلام در مقايسه با ديگر اديان تنها يك دين نيست، بلكه نظامى دولتـى نيـز بـوده و نظريه سياسى و حقوقى آن به اشكال مختلف اجرا شده است (نک، دارابی، ۱۳۸۸: ۱۴۷) در واقـع، هنر حكومت اسلامى در اين است كه بسياری از وظايف جمعى را در سايۀ حكـومتى ممكـن مى داند كه متعهد به #اسلام است (نک، عنایت، ۱۳۶۵، ۱۶)