eitaa logo
راصد امت
1.1هزار دنبال‌کننده
159 عکس
337 ویدیو
19 فایل
درنگی در جریان‌شناسی معاصر جهان اسلام یادداشت‌های احمد ربیعی‌فر پژوهش‌گر عرصه جریان‌شناسی جهان اسلام @rased110 : در ایتا و تلگرام ادمین: @Ahmadrabiei
مشاهده در ایتا
دانلود
🔴 توضیح پست قبلی👆 «منظور از اسلام سیاسی چیست؟!» 🔻براساس نگرش رویکرد بیداری اسلامی، تنها جریان‌هایی را می‌توان در زمره رویکرد «اسلام سیاسی» تعریف کرد که سیاست را به عنوان یکی از عرصه‌های اجرای دین الهی می‌دانند و به‌دنبال حاکمیت شریعت الهی در تمام شئون زندگی بشریت هستند. جریان‌هایی که در این راه از اتحاد و اخوت اسلامی، جهاد و حکمت برخوردارند و پای حرکتشان، ملت‌های مسلمان هستند. نه آنکه شمشیری بر گردن ملت‌های مسلمان باشند. بنابراین، رویکرد تکفیری که در ضدیت با اتحاد اسلامی قرار گرفته و دست به تکفیر مسلمانان می‌زند، نمی‌تواند در زمره جریانات اسلام سیاسی قرار گیرد. 🔻 اما طبق تعریف رویکرد سکولار، هر جریانی که شعار احیای حاکمیت اسلامی و اجرای شریعت در شئون سیاسی و اجتماعی بشر را سر داده و در مسیر آن فعالیت کند، (اعم از تکفیری و غیرتکفیری) جریانی با رویکرد «اسلام سیاسی» محسوب می‌شود. بنابراین، از سید قطب و مودودی و امام خمینی (رحمه‌الله) و القاعده و اخوان‌المسلمین تا داعش، همگی در محدوده اسلام سیاسی قرار می‌گیرند. و صد البته در مقابل این اسلام سیاسی، اسلام معتدل یا سکولار قرار دارد که دین را در محدوده سیاست وارد نکرده و آن را آلوده به سیاست نمی‌کند! ! ⛔️جریان سکولار تلاش می‌کند با برجسته سازی اصطلاح «دولت اسلامی» برای جریانی همچون داعش، مصداق داعش را نتیجه ناگزیر اسلامی شدن سیاست معرفی کند. 🔎 @rased110
🔴🖼♨️ اسلام سیاسی اما سکولار؟! 🔻 گاهی اوقات در میان جریان‌هایی که در ابتدا بر اساس رویکرد بیداری اسلامی شکل گرفته‌اند، نفوذ نرم اما عمیق و گسترده جریان سکولار، باعث انحراف این جریان‌ها می‌شود. 🔴 این انحرافات در بعضی مصادیق به حدی است که جریان مبتنی بر بیداری اسلامی و با شعار حاکمیت شریعت الهی، به این مرحله می‌رسد که طبق سیاست دینی، باید سیاست را از دین جدا کنیم !! 🔻 خطر بزرگ اینجاست که در اینگونه موارد، دیگر با یک روشنفکرنمای سکولار طرف نیستیم، بلکه باید استاد مسلمان و حتی با یک عالم دینی مدعی جهاد و انقلابی‌گری مواجه هستیم که به او اعتماد داریم. 🔎 @rased110
🔬جریان تکفیری زیر ذره‌بین (1) 🔎 ❓ چه جریان‌هایی با عنوان جریان تکفیری شناخته می‌شوند؟ ❓ملاک و معیار تکفیری بودن یک جریان، چیست؟ 🔴 پاسخ‌های متفاوتی برای پرسش‌های فوق مطرح است. پاسخ‌هایی که هرکدام را باید مورد سنجش قرار داد. ⚠️ نکات مهم (پیش از ارائه و بررسی نظریات مطرح در خصوص پرسش‌های فوق) : 1️⃣ ضروری است توجه داشته باشیم: جریان تکفیری مانند ویروسی است که گاهی نشانه‌های ظاهری برجسته‌ای در پیکره امت ندارد، اما با گذر زمان، اثرات خود را نشان می‌دهد. بنابراین، باید در شناخت آن، گزاره‌هایی را معیار سنجش قرار داد که در هر صورت، ماهیت این جریان را آشکار سازد. (حتی پیش از بروز آسیب‌های محسوس و ویرانگر) 2️⃣ مقصود ما از جریان تکفیری در اینجا، جریانی است که مانع حرکت جریان بیداری اسلامی شده و انحرافی در امت است که باید از راه‌های مختلف و مناسب، از فعالیت و گسترش آن جلوگیری به‌عمل آورد. جریانی که وجودش در هر حالت و زمانی، زمینه کشتار مسلمانان بوده و تضعیف اسلام و تفرقه در میان امت را در پی دارد. ⏩ در پست‌های بعدی برخی از نظریات مطرح در خصوص معیار شناخت جریان تکفیری، مورد بررسی قرار خواهد گرفت. 🔎 @rased110
🔬جریان تکفیری زیر ذره‌بین (2) 🔎 در پاسخ به این پرسش‌ها که: ❓ چه جریان‌هایی با عنوان جریان تکفیری شناخته می‌شوند؟ ❓ملاک و معیار تکفیری بودن یک جریان، چیست؟ نرشات متفاوتی مطرح است که چهار نظریه را بررسی می‌کنیم: 1️⃣ هر جریانی که فرد یا گروهی از منتسبان به اسلام را تکفیر کند، جریان تکفیری است. ( 💡معیار: تکفیر کردن) 🔻 بررسی: با این توصیف، باب حکم به ارتداد و حکم به کفر برخی مدعیان دروغین اسلام، بسته می‌شود و حتی جریان‌هایی که مبتنی بر مبنای صحیح اسلامی و به صورت صحیح، حکم به کفر مدعیان دروغین اسلام کنند، تکفیری نامیده می‌شود. ❌ »»»»»»»»»»»»»..........««««««««««««« 2️⃣ هر جریانی که علاوه بر تکفیر عده‌ای از مسلمانان، این نظریه خود را عملی کند؛ یعنی جان و مال آن عده را نامحترم شمرده و در عرصه عمل نیز احکام کفار را بر آنان جاری سازد. (💡معیار: تکفیر و عمل به آن) 🔻 بررسی: همان اشکال نظریه اول، به این نظریه نیز وارد است؛ زیرا جریان‌هایی که به صورت صحیح و مبتنی بر تعالیم اسلامی، عده‌ای را کافر بدانند، طبق این نگاه، تکفیری محسوب می‌شوند. ❌ »»»»»»»»»»»»»..........««««««««««««« 3️⃣ هر جریانی که به‌صورت نابه‌جا و غلط، عده‌ای از منتسبان به اسلام را متهم به کفر کند. (💡معیار: تکفیر در غیرمحل) 🔻 بررسی: برخی از جریان‌ها به دلیل 🌀فهم غلط از طرف مقابل، اقدام به تکفیر نابه‌جا می‌کنند و یا 🚫برخلاف مبنای رسمی خود، عده‌ای را تکفیر می‌کنند. 📌چنین جریان‌هایی را نمی‌توان تکفیری دانست📌، هرچند شاید اشتباهشان به‌دلیل افراط و جهل باشد و می‌توان آنها را جریان‌های افراطی و جاهل دانست.❌ مثال اول 🌀فهم غلط از طرف مقابل: به اشتباه خیال می‌کنند که پیروان فلان مذهب قائل به وجود دو خدا هستند، پس آنها را تکفیر می‌کنند. هرچند این تکفیر، اشتباه و نابه‌جاست اما این جریان، تکفیری نیست؛ زیرا طبق مبنای اسلامی تکفیر کرده و اشتباه در تطبیق داشته است. در حالت عادی اگر بفهمد که گروه مورد نظر، چنین عقیده‌ای ندارند، مشکل حل می‌شود. مثال دوم 🚫برخلاف مبنای رسمی خود: هرچند مبنایش می‌گوید که تنها انکار عامدانه ضروریات دین، موجب کفر می‌شود و او نیز همین مبنا را قبول دارد، اما در جایی به دلیل اشتباه در فهم موضوع، انکار یک امر غیرضروری را دلیل بر کفر یک گروه اتخاذ می‌کند. مثلاً: گروهی را که قائل به ظالم بودن یکی از صحابه هستند را کافر قلمداد می‌کنند، در حالی که این امر، بر مبنای عقیده او، جزو ضروریات دین نیست. 👆این موارد در طول تاریخ اسلام و در میان بسیاری از گروه‌ها و مذاهب اسلامی رخ داده است ولی موجب پدیدآمدن جریان تکفیری نشده است. 🔎 @rased110
🔬جریان تکفیری زیر ذره‌بین (3) 🔎 نظریه چهارم در پاسخ به این پرسش‌ها که: ❓ چه جریان‌هایی با عنوان جریان تکفیری شناخته می‌شوند؟ ❓ملاک و معیار تکفیری بودن یک جریان، چیست؟ 4️⃣ هر جریانی که عده‌ای از مسلمانان را منطبق بر مبنای رسمی خود در عرصه عقیده، تکفیر کند، اما مبنایش در تکفیر، مخالف با مبنای اسلامی و قرآنی باشد. یعنی تعریفی را از مفاهیم اساسی اسلام داشته باشد که مخالف با تعریف قرآنی باشد و طبق همان تعاریف و مبانی، مسلمانان را تکفیر کند. (💡معیار: تکفیر طبق مبانی رسمی جریان که مخالف با مبنای عقیدتی اسلام باشد) 🔻 بررسی: چنین جریانی بر خلاف جریان‌هایی که در نظریه سوم مطرح شد، با درک صحیح از عقیده طرف مقابل و همچنین منطبق با مبانی عقیدتی رسمی خود، اقدام به تکفیر عده‌ای از مسلمانان کرده است، اما متأسفانه مبانی عقیدتی این جریان، مخالف با اسلام است. تعریفش از مفاهیم مبنایی اسلام و توحید، مخالف با تعریف صحیح است. 👆 چنین جریانی در صورتی که وجود یافته و فعالیت داشته باشد، دیر یا زود نتیجه‌اش به کشتار و ویرانی و فتنه میان مسملانان می‌انجامد؛ زیرا عقیده‌اش چیزی است که قابل جمع با اسلام نیست و اشتباه در تطبیق ندارد، بلکه انحرافش در اصل مبنا و عقیده است. اگر بخواهد اصلاح شود، اساساً باید از هویت جریانی خود دست بردارد. 💠 معرفی مصداق اصلی معاصر این جریان، همراه با بیان نقاط انحرافش در مبانی عقیدتی ، در شماره‌های بعدی از مجموعه «جریان تکفیری زیر ذره‌بین» معرفی خواهد شد ان شاء الله. 🔎 @rased110
🔴📌 مصادیق عینی جریان تکفیری 🔻 با توجه به سلسله مطالب «جریان تکفیری زیر ذره‌بین»، جریان تکفیری آن جریانی است که منطبق با عقیده رسمی خود در مبانی اسلامی همچون توحید و شرک، به تعاریفی معتقد باشد که برخلاف مبنای صحیح اسلامی، مسلمانان را متهم به کفر و شرک کند. ❓مصادیق عینی چنین جریانی در دوران معاصر کدام جریان‌ها هستند؟ ❇️ در پاسخ به پرسش فوق باید گفت که دردوران معاصر، تنها اندیشه‌ای که چنین تعریفی از اسلام، توحید و شرک ارائه کرده، جریان وهابیت است. ( در آینده باید مطالبی مستند در کانال ارائه کنم که انحراف وهابیت از مبانی اسلامی در تعریف توحید و شرک را آشکار سازد. انحرافی که تمام تکفیر‌های وهابیت و جریان‌‌های تکفیری منشعب از آن در موضوعات مختلف، ریشه در آن انحراف مبنایی دارد) ❎ نکته: البته جریان‌هایی که خود را وهابی نمی‌دانند اما همان تعریف وهابیت از توحید و شرک را دارند نیز، قاعدتاً تکفیری محسوب می‌شوند؛ چرا که تکفیری بودن و نبودن به ادعا نیست. 🔻 حال وقتی با این معیار سراغ جنبش‌ها و جریان‌های معاصر می‌رویم، دیگر نمی‌توان صرف تمجید از محمد بن‌عبدالوهاب و یا تکفیر نا به‌جای عده‌ای از مسلمانان و یا انجام عملیات مسلحانه، یک جنبش یا جریان را تکفیری نامید. به عنوان مثال: ♦️ در جریان القاعده چهار طیف فکری وجود دارد که تنها دو جریان از آنها را می‌توان تکفیری نامید. (در مطالب مربوط به معرفی القاعده اسناد این ادعا ارائه خواهد شد و طیف‌های مختلف با ارائه اسناد معرفی خواهند شد ان شاء‌الله) با تأکید بر اینکه هسته مرکزی و مؤسس القاعده، از طیف تکفیری آن نبوده‌اند. ♦️ در طالبان، نه‌تنها همسویی با جریان تکفیری نیست بلکه ضدیت با آن نیز مشهود است. البته انکار نمی‌کنم که در دل طالبان، تکفیر‌های نابه‌جا وجود دارد، اما مصداق همان تعریف سوم است که در دایره جریان تکفیری نمی‌گنجد و قابل حل است. ♦️ جریان داعش از فرق سر تا نوک انگشتان پا معتقد به اندیشه تکفیری وهابیت است و آن را سماً اعلام کرده و حتی خود را از عالمان وهابی جزیرة العرب نیز وهابی‌تر می‌داند. (اسناد آن را در بررسی داعش ارائه خواهم کرد) ♦️ و جریان‌های دیگری مانند اخوان و ... نیز باید زیر ذره‌بین رفته و رگه‌های تکفیری آنها از شاخه‌های اسلامی و یا سکولار، تجزیه شوند. 💠 این نگاه نیازمند آن است که مبتنی بر عقیده صحیح اسلامی در مبانی دین، ملاک‌ها را در اختیار داشته باشیم و سراغ جریان‌ها برویم. 🔴 در اینصورت دیگر نمی‌توان همه را با یک چوب راند و عنوان‌های کلیدی مانند سلفی، تکفیری، جهادی و... را مانند غربی‌ها بر همه این جریان‌ها به طور یکسان منطبق کرد. اسناد متعددی از القاعده، طالبان، داعش، اخوان المسلمین و جبهة النصره (هتش) وجود دارد که اصلاً دیده نشده و یا به آنها توجهی نشده و در آینده باید یک‌یک این اسناد ارائه و بررسی گردد. از خاطرات اعضای مهم القاعده و طالبان تا اثار و مقالات نظریه‌پردازان این گروه‌ها. جالب است بدانید، در بحران سوریه که حتی اغلب نخبگان اهل‌سنت که به ایرانی‌ها و شیعه نگاهی مثبت داشتند، ایران را قاتل ملت سوریه قلمداد می‌کنند، در حالی که برخی از مهم‌ترین نظریه‌پردازان القاعده، اینگونه نمی‌اندیشند، بلکه مقالات مفصلی در دفاع از موضع حزب الله و ایران در سوریه دارند. ⚠️ در این کانال چیزی که کمتر مورد استناد قرار می‌گیرد، مقالات غربی‌ها و سکولارها و تعاریف آنهاست. منابعی که سال‌هاست مسیر شناخت جریان‌های اسلامی را منحرف ساخته است. 🔎 @rased110
🔴🖼 ناله اسامه بن‌لادن از ظلم‌ها به واژه «سلف و سلفیت» ♨️ نکته مهم اینجاست که حتی بن‌لادن هم مانند رمضان البوطی و ... فهمیده بود عده‌ای به نام «سلفیت» در حال ظلم به این اصطلاح راهبردی و خیانت به بنیادگرایی اسلامی هستند، اما متأسفانه بسیاری از کارشناسان و نویسندگان جهان اسلام هنوز هم تلاش می‌کنند این واژه و راهبرد مهم امت اسلامی را زیر پاهای «وهابیت» ذبح کنند. 🔻مانند اصطلاح مهم و مقدس «جهاد و جهادی» که آن را برای داعش و امثالش به کار می‌برند. فقط به این دلیل که چنین استعمالاتی در آثار و کلام غربی‌ها و نویسندگان غرب‌گرا جا افتاده است. 🔎@rased110
🔴✍ ماهیت اخوان‌المسلمین 🔻 برای شناخت رویکرد و راهبرد اصلی یک جریان، باید اندیشه‌ها و آثار مؤسسان و اندیشمندان اصلی آن جریان مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد. 💠 یقیناً جریان بزرگی با گسترۀ وسیع اخوان‌المسلمین، گرایشات متعددی را در خود جای داده و همچنین دشمنان متعددی به دنبال منحرف کردن مسیر این جریان قدرتمند به سمت منافع خود هستند. اخوان‌المسلمین را می‌توان در میان جریان‌های اسلام‌گرای معاصر، «جریانِ مادر» دانست؛ به این معنا که اغلب گروه‌های اسلام‌گرای اهل‌تسنن در دوران معاصر تحت تأثیر این جریان بوده و سران‌شان مدتی عضو اخوان بوده و یا تحت تأثیر آثار و اندیشه اخوانی بوده‌اند. 🔻 یکی از مهم‌ترین راهبردهای غرب در برابر اخوان‌المسلمین این بوده است که این جریان را به‌عنوان قدرتمندترین و بانفوذترین جریان اهل‌تسنن در مقابل شیعه و انقلاب اسلامی ایران قرار دهد؛ چرا که انقلاب اسلامی نیز جریان محوری بیداری اسلامی در میان گروه‌های شیعی است. بدیهی است که اتحاد این دو جریان مهم امت به ضرر غرب و حاکمان دست‌نشاندۀ آنان در منطقه است. 🔻 برای تشخیص «اخوان‌المسلمین اصیل» از نسخه‌های جعلی که برآمده از سناریوهای غرب و سرویس‌های حکومت‌های طاغوتی است، باید به درستی آثار و اندیشه‌های رهبران اخوان‌المسلمین اصیل را بازخوانی کنیم. 🔻 به‌یاری خداوند ان شاءالله به‌زودی مطالبی علمی در کانال منتشر خواهد شد که نسبت شعارها و راهبرد اصلی رهبران فکری اخوان‌المسلمین با رهبران انقلاب اسلامی را بررسی خواهد کرد. 🔻 کسی که از این مبانی و اندیشه‌ها آگاهی نداشته باشد، تحت تأثیر تحلیل‌ها و سناریوهای رسانه‌ای غرب و اتباعش قرار خواهد گرفت و یا تحلیل‌هایی سطحی و ناشی از احساسات گروهی خواهد داشت. ⚠️ یک نکته: این کانال قرار نیست فقط به اخوان‌المسلمین بپردازد، اما اینکه در مطالب اخیر بیشتر بر اخوان تمرکز داشته‌ام به این علت است که اخوان‌المسلمین یک جریان ریشه‌دار، مهم، تأثیرگذار و گسترده است که مهد پیدایش اغلب گروه‌های اسلام‌گرای دیگر در میان اهل‌تسنن است. بنابراین، باید پیش از سایر گروه‌ها بررسی شود. 🔎@rased110
🔴✍ ما هم سُنی هستیم! 🔻 این متن مربوط به یکی از افغان‌های فعال در جریان است که در مقابله با اهل‌تسنن ضدوهابی نوشته. آن را بخوانید. چند نکته قابل تأمل دارد که ذیل متنِ منقول، ذکر می‌کنم: _»»»»»«««««___»»»»«««______ می‌گویند: شما مجسِمه‌های تکفیری هستید! می‌پرسم: یعنی ما از اهل سنت خارج هستیم؟ اگر بگویید: نخیر، اهل سنت سه فرقه‌اند: اشاعره، ماتریدیه و اهل حدیث. می‌پرسم: یعنی تجسیم و تکفیری‌بودن، گمراهی نیست؟ ۱. اگر بگویند: تجسیم و تکفیری‌بودن گمراهی نیست، چرا این‌قدر نگرانی و نقد و رد!؟ ۲. اگر تجسیم و تکفیری‌بودن گمراهی است، یا اهل حدیث مجسمه و تکفیری‌ نیستند، که باید دست از تهمت بکشید. ۳. یا اهل حدیث مجسمه و تکفیری هستند، که چگونه بخشی از اهل سنت هستند؟ ۴. چگونه می‌شود اهل سنت بودن را با مجسمه‌بودن، تکفیری‌بودن و گمراه‌بودن جمع کرد؟ و اگر بگویند: نخیر اهل حدیث از اهل سنت خارج‌اند. می‌گویم: نعره‌های بی‌امان شما گوش آسمان را کر کرده که اهل حدیث تکفیری‌اند و مردم را گمراه می‌دانند، حالا شما مگر گُل می‌پاشید برسر اهل حدیث، گوله‌های اعتدال!؟ _»»»»»«««««______»»»»««««__ ⚠️ نکات قابل تأمل: 1⃣ وهابیت، به دروغ خود را پیرو منهج اهل‌حدیث توصیف کرده و کسانی که این دروغ را باور و تکرار کنند، به وهابیت، پاسِ گُل داده‌اند تا اینگونه زبانش در برابر سنی‌های غیرتکفیری دراز شود. 2⃣ تنها پاسخ دندان‌شکن به متن فوق این است که گفته شود: آری شما مجسمه هستید و تکفیری هم هستید، اما اهل‌حدیث نیستید. چنان که حسن البنا و عالمان متعددی از اهل‌تسنن تصریح کرده‌اند، نگاه اهل‌حدیث در اسماء و صفات، بسیار با نگاه وهابیت تفاوت دارد. شما در اسماء و صفات، حشویه هستید نه اهل‌حدیث. در توحید و شرک هم تکفیری هستید و وهابی نه اهل‌حدیث. 3⃣ در جای‌جای این متن، آشکار است که نویسندۀ وهابی، اهل‌حدیث را گروگان گرفته است تا بدین‌وسیله، وهابیت را در دل اهل‌تسنن نگاه دارد و مانع از اخراج وهابیت از دایرۀ اهل‌تسنن شود. (این تلاش، از جهات گوناگون، بسیار قابل تأمل است. بحران هویت اندیشۀ وهابی و خروجش از اهل‌تسنن یک چالش بزرگ در برابر این منهج است.) با این حال، بعضی از ما متأسفانه به وهابیت، ریشه می‌دهیم و این منهج ساختگی و جعلی به دست یک بیسواد نجدی را منهجی حنبلی و اهل‌حدیثی و تیمی و... توصیف می‌کنیم. اما واقعیت، چیز دیگری است که نخبگان علمی سنی و وهابی‌ هم از آن آگاهی یافته‌اند، ولی بعضی هنوز... 4⃣⚠️ کسانی که تفاوت نگاه اهل‌حدیث با وهابیت تکفیری در مسئله اسماء و صفات الهی و در موضوع توحید و شرک را به خوبی درک نکرده باشند و فریفتۀ آثار و ادعاهای وهابیت شده باشند، هیچگاه نمی‌توانند به یکی وهابی ثابت کنند که اندیشۀ تو ربطی به اهل‌حدیث ندارد، بلکه متضاد با آن است. 5⃣ از زمان عقب نمانیم. جریان سروریه از بین رفته است. هرچند جریان وهابیت التقاطی، متأثر از جریان سروریه است اما این جریان، ریشه در اندیشه‌های به‌روزتری دارد و تابع شخصیت‌های جدیدی است که بسیار متفاوت از جریان قدیمی سروریه است. اساساً نامی از محمد سرور هم در این جریان نیست. اصول جدیدی در این جریان، حکم‌فرماست، که باید بررسی شود. در گذشته، رسوب نکنیم. 🔎 @rased110