روش شناسی اجتهاد | روشنا
✅ #روششناسی اجتهاد آیت الله #خامنهای 🔹ارائه: استاد احمد #مبلغی جلسه سوم (۱۳۹۸/۱۰/۱۱) لینک کمکی:
✅گزارش اجمالی نشست #روششناسی اجتهاد آیت الله #خامنهای، بر اساس کتاب #غنا (جلسه سوم)
🔹گزارش این نشست را میتوانید در لینک ذیل مشاهده نمایید:
http://ijtihadnet.ir/شاذاندیشی-خوب-نیست-ولی-شاذپژوهی-خوب-اس
🔸 کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا)👇
🆔http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97b
✅ استاد علیدوست: بدون #روششناسی_اجتهاد، متکفل استنباط #فقیه نیست
🔹به متکفل استنباط، فقیه نمیتوان گفت مگر اینکه اولا خودش #صاحب_روش_باشد ... آیا ممکن است فقیه، فقیه باشد، ولی روش نداشته باشد و در هر بابی به روش گروه خاصی استنباط کند؟ مثلا در یک مسئله به روش مدرسهای و صناعی اشاره کند و در یک مسئله روش تجمیع ظنون را برگزیند؟ یا در یک باب از نصوص خود به قواعد کلام برسد و در یک باب به همان نصوص بسنده کند؟ این میشود #به_هم_ریختگی_در_اجتهاد و فقاهت فاقد روش.
🔹ثانیا متکفل استنباط فقیه نیست مگر اینکه #روشها_را_بشناسد، زیرا بخشی از کار یک مجتهد تتبع است و میخواهد متون دیگران را فهم کند. بنده اگر ندانم #شیخـاعظم متعلق به مدرسه صناعتمحور است یا اهل تجمیع ظنون است و ندانم که چگونه قواعد را از نصوص استخراج میکند و ندانم که #استظهار ش از نصوص بر چه مبنایی استوار است و ... ، آیا میتوانم متن فقهی شیخ را بفهمم؟!
(مصاحبه با مجله تا اجتهاد، سال اول، پیش شماره سوم، تابستان ۱۳۹۱)
🔸 کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا)👇
🆔http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604
روش شناسی اجتهاد در مسائل نوپیدا.MP3
13.35M
✅ استاد #علیدوست: با #روششناسی_اجتهاد گام موفقی در عرصه اجتهاد برداشته میشود
#فایلـصوتی نشست روششناسی اجتهاد در مسائل نوپیدا (اسفند ۱۳۹۷) با سخنرانی استاد علیدوست
🔹استاد #علیدوست: «یکی از موضوعاتی که در حوزه کمتر به آن توجه شده بحثهای روششناسی اجتهاد است، اگر کسی دارای #روششناسی در بحث اجتهاد باشد، توانسته #گام_موفقی در عرصه #اجتهاد بردارد».
🔸کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا)👇
🆔 http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604
✅کتاب #دروس_تمهیدیه، نمونه روشن روش #مکتب_نجف
🔹استاد #عشایری: کتاب دروس تمهیدیه استاد ایروانی نمونه خوبی از اجتهاد طبق روش مکتب نجف است؛ بابهای مختلف آن را با مباحث آیت الله بروجردی و محقق داماد و ... مقایسه کنید تا تفاوت دو مکتب را در روش استنباط متوجه شوید.
(نشست اشتراکات و افتراقات تفقه در دو مکتب نجف و قم، ۱۳۹۹/۴/۲۰)
▫️مطالعه کتاب دروس تمهیدیه فی الفقه الاستدلالی:
http://lib.eshia.ir/27840/1/0
▫️پینوشت:
اصطلاح مکتب قم و نجف، جغرافیایی نیست و ناظر به روش استدلال است. مکتب قم با عنوان مکتب تجمیعی (تجمیع ظنون) و قرائنی و مکتب نجف با عنوان مکتب تطبیقی و قواعدی و صناعتی و مدرسهای نیز شناخته میشوند.
🔸کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا)👇
🆔 http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604
✅ فواید #روششناسی_اجتهاد از منظر استاد #شبزندهدار
🔹۱. فراهم شدن زمینه استفاده از #راهکارهای_دیگران؛ این امر مشکلات بسیاری را حل میکند، در آموزههای دینیمان هم داریم که اعلم الناس من جمع علم الناس الی علمه.
🔹۲. #استحکام مطالب ارائه شده و ماندگاری بیشتر آنها؛ اگر شما مطلبی را بر اساس مکتبهای گوناگون اثبات کردید، هم ماندگار میشود و هم برای همه سودبخش است.
🔹۳. #اطمینان خاطر شخص نسبت به نتایج حاصله
🔹۴. #سرعت دستیابی به مبانی فتاوای فقها؛ انسان خیلی وقتها فتاوایی را میبیند، نمیداند مبنای این فتوا چیست؛ اما وقتی به مکتبها واقف باشد، میداند این حرف از کجا نشئت گرفته است.
(مکتبشناسی فقهی، استاد ضیاییفر،ص ۲۶۸).
🔸کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا) 👇
🆔 http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604
🔴 #یک_توضیح_لازم؛
روش اجتهاد آیت الله #خامنهای چگونه است؟
🔹اخیرا یکی از شاگردان مقام معظم رهبری در مصاحبهای بیان داشتهاند که: «سلوک فقهی ایشان شیوه علمای نجف است».
🔹لازم به ذکر است که مراد ایشان از شیوه علمای نجف، غیر از مکتب اجتهادی نجف است، چرا که روش اجتهاد و استنباط مقام معظم رهبری بر اساس #مکتب_قم (تجمیعی، قرائنی) انجام میگیرد و نه مکتب نجف (تطبیقی، قواعدی).
🔹استاد #مبلغی نیز در نشست سوم روششناسی اجتهاد آیت الله خامنهای بر این امر تصریح داشتهاند: «رهبری از جمله فقهای #قرائنی است نه قواعدی، یعنی ایشان توجه به قرائن را در استنباط بسیار لازم میداند، برخلاف فقهایی که قواعدیاند و بسیار محکم و غیر منعطف، فقط طبق قواعد پیش میروند» (۱۳۹۸/۱۰/۱۱).
🔸کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا) 👇
🆔 http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604
استاد عشایری بخش حذف صوت.mp3
38.12M
✅ #فایل_صوتی نشست اشتراکات و افتراقات روش تفقه #مکتب_نجف و #مکتب_قم (بخش دوم)
🔹ارائه: استاد محمد #عشایری منفرد
🔹برگزار شده در: مؤسسه فتوح اندیشه (۱۳۹۹/۴/۲۰)
منبع: @feghherasane
توضیح:
انتشار بخش اول این نشست، منوط به اجازه مراکز پشتیبان جلسه است که تاکنون با انتشار آن، موافقت نکردهاند.
🔸کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا) 👇
🆔 http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604
روش شناسی اجتهاد در مسائل نوپیدا.pdf
337.7K
✅ #گزارش مکتوب نشست روش شناسی اجتهاد در مسائل نوپیدا، استاد علیدوست
🔹نگارش: حجت الاسلام محمدجواد #نوروزی
#ارسالی_کاربران
▫️مطلب مرتبط:
فایل صوتی نشست: https://eitaa.com/ravesh_ejtehad/266
🔸کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔@ravesh_ejtehad
✅ دو مکتب فقهی از نگاه استاد #علیدوست
🔹#تجمیع_ظنون
در استنباطات فقهی ـ بهویژه در غیرعبادات ـ بهعرف و بنای عقلا توجه بیشتری میکند
به تاریخ صدور روایات و آیات نگاه جدیتر و مؤثرتری دارد
به اهل سنت در فقه و حدیث مقارن نیمنگاهی دارد
دادههای دانش تاریخ را در استنباط مطمح نظر قرار میدهد
به وثوقِ صدور، بیشتر از سندشناسی توجه میکند
کمتر بهصورت ریاضی فکر میکند؛ در استنباطاتش مجموعهای از ظنون را در نظر میگیرد (درست است که تکتک آنها را معتبر نمیداند؛ ولی آنها را در یک نظام حلقوی تنظیم میکند تا از به هم پیوستن همان اسناد نامعتبر دلیل معتبری آفریده شود)
به قرآن و مقاصد توجه میکند
نگاهش به شریعت اجتماعی است
از نصوصی که در موارد خُرد وارد شدهاند گاه میتواند به یک قاعده کلان برسد
شهرت را در نظر میگیرد و آن را جابر ضعف سند یا جابر ضعف دلالت میانگارد
🔹#تطبیق_قواعد
در همه مواردی که برای مکتب قبل برشمردیم در نقطه مقابل قرار دارد
نصبسند است و برای یک مسأله دنبال یک روایت خاص است؛ نمیگویم عام را انکار میکند؛ ولی ترجیح میدهد دنبال روایت خاص باشد
بسیار ریاضیوار فکر میکند
اصول آن از حد لازم خیلی فربهتر شده است
فقهِ آن، در مواردی #فقه_کشف نیست؛ بلکه #فقه_عذر است (ابتنای بیشتری بر اصول عملیه دارد).
متن کامل:
http://ravesh-ejtehad.blog.ir/post/30
🔸 کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔 @ravesh_ejtehad
✅ #روششناسی_اجتهاد از منظر استاد #مددی
🔹اگر ما #روش_و_متد را یاد بگیریم و وسایل کار را آماده کنیم، میتوانیم فقیهی را تربیت بکنیم که در طی #سه_چهار_سال بتواند در تمام ابواب فقه نظر بدهد.
منبع: http://dorous.ir/persian/article/8835/
🔸کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔@ravesh_ejtehad
✅ با روش آیت الله #خویی و اصول عملیه نمیتوان #نظامسازی کرد
🔹فقه مکتب تجمیع ظنون به واقعیت نزدیکتر است، چنانکه پاسخگوتر هم هست؛ چرا که بر اساس مکتب آیت الله خویی یعنی اصول عملیه نمی توان قانون نوشت و نظام و حکومتی را تاسیس و اداره کرد؛ نمیتوان در قانون گفت: احتیاط این است! ... وقتی کل تاریخ فقاهت را هم نگاه میکنیم، بیتردید غلبه از سوی مکتب تجمیع ظنون است.
▫️متن کامل:
http://ravesh-ejtehad.blog.ir/post/37
▫️پینوشت:
- منظور از #نظامسازی، طراحی نظامهای اجتماعی مانند نظام سیاسی، نظام رسانهای، نظام اقتصادی، نظام دفاعی، نظام تعلیم و تربیت، نظام بهداشت و درمان و ... است که رکن تمدنسازی به شمار میرود.
🔸کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔@ravesh_ejtehad
✅ #فراخوان همراهی در حوزه #روششناسی_اجتهاد
•┈••✾••┈••┈••✾••┈••┈••✾••┈••┈••✾••┈••┈••✾••┈•
🔸 استاد #مروی: با روششناسی اجتهاد، طلبه در ۶ ماه به اندازه ۸ سال جلو میافتد
🔸استاد #علیدوست: باید روششناسی اجتهاد را در حوزه به عرف تبدیل کنیم
🔸استاد #مددی: اگر ما روش اجتهاد را یاد بگیریم میتوانیم فقیهی تربیت کنیم که در طی چند سال در تمام ابواب فقه نظر بدهد
🔸 استاد #مبلغی: بدون روششناسی اجتهاد حوزه دچار خسارت خواهد شد
•┈••✾••┈••┈••✾••┈••┈••✾••┈• •┈••✾••┈••┈••✾••┈•
🔹کانال تخصصی حوزوی روششناسی اجتهاد (روشنا)، با عضویت شمار بسیاری از اساتید، فضلا و طلاب سطوح عالی و خارج، برای #انتشار_نکات_علمی_اساتید_و_پژوهشگران در حوزه منهجشناسی و روششناسی اجتهاد اعلام آمادگی مینماید.
🔹اساتید و پژوهشگران میتوانند مطالب خود را به آیدی مدیران کانال ارسال نمایند تا پس از بررسی در هیئت تحریریه، با نام خود بزرگواران انتشار یابد.
🔹این آثار میتواند ناظر به ضرورت روششناسی اجتهاد و یا ناظر به هر یک از سه محور فرایند کلان اجتهاد، خردهفرایندهای اجتهاد (بررسی دلالی، بررسی اقوال، بررسی سندی و ...) و نیز مبانی موثر در فرایند اجتهاد باشد.
توضیح بیشتر: https://eitaa.com/ravesh_ejtehad/84
🔹همچنین این آثار میتواند با دو رویکرد تعلیمی (آموزش روش اجتهاد به عموم طلاب درس خارج) و یا تحقیقی (بیان ویژگیهای روش اجتهاد فقیهان برجسته) باشد.
توضیح بیشتر: https://eitaa.com/ravesh_ejtehad/276
🔸کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔@ravesh_ejtehad
🌐www.ravesh-ejtehad.blog.ir
✅ #فرایند_کلان_اجتهاد #شیخ_انصاری از منظر استاد واسطی
🔹۱. بیان #فرضیه
ارائه مساله با حکمش مانند: سب المومن حرام؛ السحر حرام
🔹۲. ارائه #مستندات_اولیه برای موجهسازی فرضیه
مانند: مستند الحرمه روایه...؛ الاخبار مستفیضه به
🔹۳. تبیین #موضوع
مانند: المرجع فی السب الی العرف و هو ما باسناده یقتضی نقصه الیه؛ المراد بالسحر...
🔹۴. شاخص #تحققـموضوع
مانند: لایعتبر فی صدق السب مواجهه المسبوب و یعتبر فیه قصد الاهانه؛ المعتبر فی السحر الاضرار
🔹۵. انواع و #اقسام_موضوع
مانند: السحر علی اقسام
🔹۶. تبیین نهایی #حکم
المهم بیان حکمه و یکفی فی حرمتها کونها من ضروریات الدین
🔹۷. مراحل #تبیین:
أ. ارائه دلیل و بیان دلالت ظاهر دلیل
ب. تقویت این استظهار با تصریح دیگر فقهاء بر این ظهور
ج. ارائه فهم های دیگر با قرائنش و بررسی تطبیقی آنها با فهم اول
د. نقد آنها با احتمال پردازی در مراد عبارت و نتیجه گیری
ه. ارائه دلیلهای معارض، بیان دلالت دلیل
و. نقد دلیل
ز. جمع بین ادله
🔹۸ . تعیین #موارد_استثناء
مانند: و یستثنی من المومن المظاهر بالفسق؛ بقی الکلام فی جواز دفع السحر بالسحر
🔸کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔@ravesh_ejtehad
✅ خردهفرایند #بررسی_لغوی #شیخ_انصاری از منظر استاد واسطی
1️⃣ مراجعه به کتاب صحاح
2️⃣ مراجعه به قاموس
3️⃣ مقایسه با مصباح المنیر
4️⃣ جمعبندی لغوی با مراجعه به النهایه
5️⃣ مقایسه نتیجه با آنچه در کتب فقهی تعریف شده است (قواعد، تنقیح و تحریر)
(الگوریتم اجتهاد، ص ۱۰۲)
🔸کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔@ravesh_ejtehad
✅ ملاحظات استاد علیدوست بر #روش_اجتهاد_شیخ_انصاری
1️⃣ عدم توجه کامل به نصوص #مقاصد_شریعت
در برخی از اجتهادات شیخ به مقاصد شریعت آن طور که باید توجه نشده است. اگر کسی بتواند آیات و نصوص مبین مقاصد را شناسایی کند، میتواند از آنها نه به عنوان کارایی سندی، بلکه در خدمت نصوص مبین شریعت استفاده کند. نمونه های زیادی از این نصوص در کتاب فقه و مصلحت بیان شده است.
2️⃣ کممهری به #عقل
خود شیخ از قانون ملازمه «کل ما حکم به العقل، حکم به الشرع» دفاع می کند و کبری را تثبیت می کند؛ اما برای این کبری، صغرایی باقی نمیگذارد.
متن کامل در: http://ravesh-ejtehad.blog.ir/post/26
🔸کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔@ravesh_ejtehad
✅ نسبت روششناسی اجتهاد و فقههای تخصصی
1️⃣ #روششناسی_اجتهاد: روش عام استنباط در تمام ابواب فقهی را بیان میکند
2️⃣ #روششناسی_فقه_اجتماعی: روش استنباط فقهی در موضوعات اجتماعی را ارائه میدهد (مثلا روش شهید صدر مبنی بر فهم اجتماعی نصوص یا روش استاد علیدوست مبنی بر توجه به مقاصد یقینی شارع)
3️⃣ #روششناسی_فقه_اجتماعی_تخصصی (مانند روششناسی فقه رسانه، روششناسی فقه خانواده و ...): روش استنباط فقهی در یک موضوع اجتماعی خاص مانند رسانه یا خانواده را بیان میکند.
🔸کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔@ravesh_ejtehad
روش شناسی اجتهاد | روشنا
✅ #فایل_صوتی نشست اشتراکات و افتراقات روش تفقه #مکتب_نجف و #مکتب_قم (بخش دوم) 🔹ارائه: استاد محمد #عش
تقریرنموداری تاریخ مکاتب فقهی-استادعشایری منفرد.pdf
198.1K
✅ #تقریر نموداری نشست اشتراکات و افتراقات روش تفقه #مکتب_نجف و #مکتب_قم
🔹ارائه: استاد #عشایری
🔹فایل صوتی نشست (+)
منبع: @feghherasane
🔸کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔@ravesh_ejtehad
✅ #درس_خارج مطلوب در نگاه استاد #واسطی
🔹ثمره #روشمند_کردن_اجتهاد این است که هر مکتب و روش تلاش نماید تا الگوی خود را ارائه نماید. شبیهسازی این مطلب در کف میدان حوزههای علمیه چنین میشود که در #درسهای_خارج، اساتید به توصیف، تبیین و نقد و بررسی و مقایسه تطبیقی میان الگوریتم اجتهاد مثلا شیخ انصاری، آخوند، صاحب کفایه، محقق نائینی، محقق اصفهانی، آیت الله خویی و ... میپردازند.
🔹در درس خارج فقه، هر استادی #ابتدا الگوریتم استنباط خود را به عنوان #پیشفرض ارائه میکند و سپس بر اساس مراحل و فرایندهای ذکر شده در آن، به #تطبیق بر مسئله فقهی مورد بحث میپردازد و مخاطبان با در دست داشتن الگوریتم اجتهاد استاد، میتوانند در تمام مراحل و موارد،عملکرد استاد را رصد کرده و صحتسنجی کنند و با مقایسه روش استنباط فقها و اساتید مختلف، نقاط ضعف و قوت آنها را شناسایی نمایند.
🔸کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔@ravesh_ejtehad
مصاحبه استاد علیدوست.pdf
377.3K
✅ #مصاحبه با استاد #علیدوست پیرامون #روششناسی_اجتهاد (مجله تا اجتهاد)
🔸 کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔@ravesh_ejtehad
روش اجتهاد استاد شبزندهدار.pdf
743.2K
✅ #روششناسی اجتهاد استاد #شبزندهدار
🔹در این فایل کوشیده شده است بر اساس ۶۶ جلسه درس خارج فقه استاد شبزندهدار، منطق و روش اجتهاد و استنباط استاد به دست آید.
🔹تدوین: حجت الاسلام و المسلمین خندقآبادی
▫️پینوشت:
شما نیز اگر فرایند اجتهاد فقیهی را به صورت روشمند تدوین کردهاید، برای روشنا ارسال نمایید.
🔸 کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا)
🆔@ravesh_ejtehad
✅ استاد #مبلغی؛ ضرورت افتراض شقوق در #خرده_فرایند_موضوعشناسی
🔹در موضوعشناسی تا میشود باید افتراض شقوق کنیم، این یک #اصل_منهجی است و الا به دام مطلقانگاری میافتیم.
🔹وقتی موضوعشناسی میکنیم باید مفترضاتمان کامل باشد، یک عنصر منهجی در فقه است که اگر فقیه #اقسام_موضوع را کامل تصور نکند، نمیتواند دیدگاه اسلام را کشف کند، لذا به شکل معقول باید اقسام متصور برای موضوع را درنظر گرفت.
🔹 الان ضعفی که در موضوعشناسیها هست این است که سریع موضوع را با یک نگاه اولیه میبندند؛ این درست نیست، ممکن است شقوقی ذیل این موضوع باشد که برای هر کدام حکمی جداگانه باشد.
🔹مثلا مالکیت فکری، خیلی اقسام در ذیلش هست، منتهی ممکن است یک فقیه همین طور مالکیت فکری را روی هم رفته بگوید مشروع است یا بگوید غیرمشروع است، این از نظر منطقی صحیح نیست.
(۱۳۹۷/۳/۲۱، درس فقه رسانه، منتشر نشده)
🔸کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔@ravesh_ejtehad
✅ استاد #مبلغی: روش #افتراض؛ یکی از موفقیتهای #شیخ_انصاری
🔹#فقه_افتراضی فقهی است که فراتر از امور تحققیافته (نازلهها) حرکت میکند، فرض میکند، افتراض میکند، میگوید اگر یک موضوعی با این مشخصات بود، حکمش چیست.
🔹همیشه گفتهام یکی از موفقیتهای #شیخ_انصاری این بود که دست به تشقیقش خیلی خوب بود، تشقیق یعنی شقسازی، یعنی افتراض، #فرضسازی، یک دفعه بیست تا شق درست میکند.
🔹بعضیها میگویند این همه #احتمالات چیست که شیخ انصاری ساختهاند، اینها که نصفش فرو ریخته؛ غافل از اینکه اگر او این کار را نمیکرد، علم پیشرفت نمیکرد، شما بیست تا شق که درست میکنید، سه تایش بگیرد، علم به جلو رفته است، در مقام مطالعه یا #تولید_علم باید تشقیق کرد، اگر تشقیق نکنید، مطلقانگار میشوید، موضوع را با یک چشم میبینید.
🔹یکی از اشکالات ما این است که فقه ما به نوازل (امور تحققیافته)، بعد از ده سال از گذشتن از عمر نوازل بپردازد، این تعبیر از حضرت امام است که ما باید ده سال جلوتر باشیم، نه اینکه ده سال عقبتر باشیم.
(۱۳۹۷/۳/۲۱، درس فقه رسانه، منتشر نشده)
#خرده_فرایند_موضوعشناسی
🔸کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔@ravesh_ejtehad
✅ استاد #واسطی؛ تدریس #مکاسب با رویکرد #روششناسی
🔹استاد واسطی در چهل جلسه با رویکرد روششناسی به تدریس بخشهای نخستین مکاسب محرمه پرداختهاند.
🔹خرید آنلاین:
shop.isinmarkazi.ir/product/درس-مکاسب/
🔹خرید حضوری:
دفاتر موسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام نور
(دفتر قم: داخل حیاط مصلی قدس، تلفن ۰۹۳۳۱۰۲۵۵۷۲)
▫️یادآور میشود حسب اطلاع روشنا، این مورد و موارد دیگر از آثار استاد واسطی (اعم از تالیفات و کارگاهها و سیدیها) که به فروش میرسد؛ ارتباط مالی با استاد ندارد.
🔸کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔@ravesh_ejtehad
✅ #روش آیت الله #بروجردی در خردهفرایند #بررسی_روایات
🔹از ویژگیهای روش آیت الله بروجردی توجه به #یگانگی_برخی_روایات به ظاهر متعدد است. ایشان معتقد بود که اگر از یک امام یا یک راوی، چند روایت مشابه و نزدیک به هم صادر شده باشد، نشانگر یکی بودن آنهاست.
🔹برای #مثال، آیت الله بروجردی در «البدر الزاهر في صلاة الجمعه والمسافر» صفحه ۱۲۰، تعداد ۹ روایت ذکر کرده، در پایان نتیجه میگیرد که همه روایات معاوية بن عمار در واقع یک روایت است، آنگاه بر پایه این احتمال که روایت اسحاق بن عمار نیز همان روایات معاوية بن عمار باشد، آن را نیز به چهار روایت قبل ملحق می کند. دلیل ایشان در تقویت این احتمال، مشابهت محتوا و یکی بودن نام پدران اسحاق و معاویه است. آنگاه بنابر دلایلی روایت مفید را نیز در المقنعه به پنج روایت پیشین ملحق میکند و این طور نتیجه میگیرد: «فيرجع الروايات الثمانیه الی ثلاث روایات: روایه للحلبی و روایه لمعاویه بن عمار و روایه لزراره»
🔹از نظر #سندی فایده این کار آن است که تعدد سندها باعث تقویت روایت میشود و ضعف برخی سندها را نیز جبران میکند.
🔹از نظر #فقه_الحدیث نیز با مشاهده بخش مشترک روایات، میفهمیم که همه راویان دنبال اثبات یک نکته مهم و کلیدی بودهاند. همچنین با پرکردن جای خالی روایات به تصویری کامل از اصل روایت میرسیم.
🔹اثبات وحدت روایات کار آسانی نیست؛ اما از راههای ذیل میتوان به این اطمینان نزدیک شد: وحدت منقولعنه، وحدت موضوع و حکم، وحدت کلیدواژهها (منطق تفسیر متن، ص۱۲۰، با تلخیص).
#خردهفرایند_بررسی_روایات
🔸کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔@ravesh_ejtehad