#النکت_البلاغیّة النّکتة الثّانیة عشرة: الإِفصاح بکسر الهمزة غیر الفَصاحة فإنَّ الإفصاح هو النّطق بکلام فصیح والفصاحة هي ملکة ذلک النّطق. توضیح: اِفصاح مصدر «أَفْصَحَ یُفْصِحُ» به معنای «فصیح و شیوا سخن گفتن» است که با یکبار هم حاصل می شود، ولی فَصاحة مصدر «فَصُحَ یَفْصُحُ» به معنای «فصیح و شیواسخن شدن» است که عادتاً جز با تکرار و تمرین بسیار زیاد حاصل نمی شود، از این رو دانشمندان علم بلاغت آن را به «ملکه ای نفسانی – یعنی حالت ثابت و راسخی در نفس – که توان فصیح سخن گفتن یا نوشتن را در هر شرایطی و به هر شکلی به گوینده یا نویسنده می دهد» تعریف کرده اند. (نگ: تاج العروس من جواهر القاموس نوشتۀ زَبِیدی، ج 4، ص 154 و 155 و المطوّل نوشتۀ تفتازانی، ص 24) @raveshsonnati

#ویژه 🔹مفتقرا متاب رو از در او بهیچ سو 🔹زانکه مس وجود را فضه او طلا کند 🌹سالروز ولادت دختر نبوت، همسر ولایت، مادر امامت، حضرت فاطمه زهراء سلام الله علیها و روز زن بر شما مبارک باد. 👉 @raveshsonnati

#النکت_البلاغیّة النّکتة الثّالثة عشرة: قالوا: ممّا یخلّ بفصاحة المفرد مخالَفة القیاس اللغويّ کالماه في الماء وکالأجلل في الأجلّ. أقول: یرد علیه أنّ مثل هذا یُعدّ غلطا لا غیرفصیح فإنّ المقسم للفصیح وغیره کما أشرنا إلیه هو الصحیح والکلام المشتمل علی مثله مشتمل علی الغلط وإن کان فی نفسه مع قطع النظر عن هذا فصیحا حسنا؛ نعم لامضایقة فی تسمیة الکلام المشتمل علی الغلط الإفرادی غیرَ فصیح. توضیح: از اموری که دانشمندان علوم بلاغی جزء مخلات به فصاحت واژه شمرده اند، مخالفت با قاعده و قیاس لغوی (در مقابل عقلی و شرعی) است و مقصود از آن، صِرفا مخالفت قواعد صرفی نیست، بلکه مخالفت با استعمالی است که مورد رضایت واضع است چه مخالف قاعده صرفی نیز باشد مانند: اَجْلَل که بر خلاف قاعده ادغام نشده است و درست آن اَجَلّ است و چه مخالف قاعده صرفی نباشد مانند: ماه در واژۀ ماء (به معنای آب) که اصلش به دلیل جمعش «میاه» ماه بوده است. ولی از دید ما چنانکه گذشت، مخالفت با قیاس لغوی به تفسیری که گذشت، سبب غلط و نادرستی واژه می شود نه غیر فصیح بودن آن و به بیانی دیگر: واژۀ فصیح نمی تواند غلط باشد، چون فصاحت یک مرتبه بالاتر از صحّت و درستی است و مقسم فصیح و غیر فصیح واژۀ درست است نه هر واژه ای. بلی، مانعی نیست که کلام مشتمل بر چنین چیزی را که غلط است، غیر فصیح دانست. @raveshsonnati

#سیره_علما ✔️ آیه الله گلپایگانی می‌فرمودند: 🔹هر وقت حس می‌کنم طلبه ها درس نمی‌خوانند تب می‌کنم! 🔹ایشان اولین نفری بودند که در سال تحصیلی حوزه، درس را شروع می‌کردند و آخرین کسی بودند که درس را تعطیل می‌کردند. 🔹در سال ۶۴ که زمین خوردند و پای ایشان شکست و در تهران عمل کردند مدتی نمی‌توانستند درس بروند ولی با همان پای شکسته در منزل، روی تخت می‌نشستند و همین‌ جا درس را مطرح می کردند چون توان رفتن به مسجد را نداشتند! 📚خبرگزاری حوزه، گفتگو با سید محمد باقر گلپایگانی، ۹۹/۴/۱. 👉 @raveshsonnati

#النکت_البلاغیّة النّکتة الرّابعة عشرة: عدَّ بعضُهُم ممّا یُخلُّ بفَصاحة اللفظ الکَراهةَ في السَّمع. ویرد علیه أنّ هذا راجع إلی التنافر أو الغرابة فإنّ المنشأ للکراهة إما أمر یرجع إلی اللفظ وحروفه ذاتا أو صفة أو حرکاته و هو الأول وإما أمر یرجع إلی معنی اللفظ وکونه غیر مأنوس الاستعمال ومعهود الدوران وهو الثانی وإلّا فلا وجه لإخلالها. نعم، قد لایحسن استعمال ما یستکره سمعه بلا تنافر أو غرابة فی مقام کقولنا بالفارسیّة: «خر» لکنّه یخلّ حینئذ بالبلاغة لا الفصاحة فتفطّن. توضیح: برخی از دانشمندان علوم بلاغی کراهت در سمع یعنی ناخوشایندی در شنیدن واژه را از مخلّات و آسیب زنان به فصاحت لفظ شمرده اند؛ زیرا چنانکه گوش، از شنیدن آواهای ناجور و ناکوک بیزار است، از شنیدن برخی واژگان نیز بیزار است و خوشش نمی آید؛ مانند واژۀ «جِرِشّی» (جرشّا) به معنای نفْس و روح در عربی و واژۀ «خَر» به معنای آن حیوان دراز گوش در فارسی. ایراد این دیدگاه این است که این مورد یا به تنافر بر می گردد یا به غرابت؛ زیرا منشأ کراهت در سمع یا ویژگی ای است که لفظ یا حروف یا حرکاتش باز می گردد که همان تنافر است یا ویژگی ای است که به معنای واژه و اینکه کاربردش نامأنوس است بر می گردد که همان غرابت است. بله، گاهی ممکن است انسان از کاربرد واژه ای خوشش نیاید به این خاطر که کاربرد آن در آن مقام خاص، زیبنده نیست مانند کاربرد واژۀ «خر» در برخی مقامات خطابی ولی این امر سبب اخلال به بلاغت خواهد بود نه فصاحت. @raveshsonnati

#النکت_المهدویّة_البلاغیّة در پُست پیشین، گفته شد که پیامبر اکرم صلّی الله علیه وآله حضرت مهدی عجّل الله تعالی فرجه الشّریف طاووس بهشتیان خواندند و گفته شد که این نوع بیان یا بیانی تشبیهی است و یا در دل خود تشبیهی نهفته دارد. در هر صورت، حضرت مهدی به طاووس تشبیه شده است، آن هم نه هر طاووسی بلکه طاووس بهشتیان. حال پرسش این است که وجه شبه چیست؟ برای فهم خوب وجه شبه لازم است که دو طرف تشبیه یعنی مشبّه و مشبّه به را خوب شناخت. وصف مشبّه به (طاووس) امّا طاووس پس حیوانی است از دستۀ پرندگان که به زیبایی و الوان رنگارنگش معروف و مشهور است. حضرت علی علیه السّلام در خطبه‌ای (خطبۀ 165 نهج البلاغة) در عظمت خلقت پرندگان به ویژه عجایب خلقت طاووس مطالبی را فرموده است که ترجمۀ آن عبارت است: «و از شگفت‏‌ترين مرغان، طاووس است كه آن را در استوارترين شكل ايجاد كرد، و رنگهايش را در نيكوترين مرحله نظام داد، با بالى كه قلم‌هاى آن را به هم پيوست، و دمى كه آن را دراز و كشيده گردانيد. چون به جانب طاووس ماده رود آن را باز كند، به طورى كه بر سرش سايه اندازد، گويى بادبان كشتی‌اى است از منطقه دارين كه كشتيبان آن را از جاى خود می‌گرداند. به رنگش می‌نازد، و به نازش می‌خرامد ... . انگار می‌کنى قلم‏هاى بال طاووس ميله‌‏هاى چنگكى است ساخته شده از نقره، و آنچه از دايره‏‌هاى عجيب (زرد و سبز) بر بالها روييده گردنبندهاى طلاى ناب و پاره‏‌هاى زبرجد است. اگر بالش را به آنچه از زمين می‌رويد تشبيه كنى میگويى: دسته گلى است كه از شكوفه‏‌هاى بهاران چيده شده. و اگر آن را به جامه‌‏ها مثل بزنى همچون حلّه‏‌هايى است پر از نقش و نگار، و يا جامه‏‌هاى خوش منظر يمنى. و اگر آن را به زينت و زيور تشبيه كنى مانند نگين‏‌هاى رنگارنگى است كه ميان نقره مرصّع به جواهر قرار داده شده. به مانند متكبّر دلشاد راه می‌رود، و هر زمان دم و بال خود را می‌نگرد از زيبايى پيراهن پر از نقش و نگارش و حمايل مرصّعش به قهقهه می‌خندد. و هرگاه به پاهاى خود چشم می‌اندازد آنچنان فرياد می‌کشد كه معلوم می‌شود دادخواهى می‌کند، و به دردى واقعى گواهى می‌دهد، زيرا پايش مانند پاى خروس دو رگه باريك و تيره است، و از ساق استخوان پايش خارى پنهان برآمده. در جاى تاج خود كاكلى سبز و مزيّن به نقش دارد. محل برآمدن گردنش مانند لوله ابريق كشيده و بلند است. جاى فرورفتگى گردن تا شكمش چون رنگ نيلى يمنى سبز سير است، يا چون قطعه ديبايى است كه آينه صاف و درخشنده‌‏اى بر روى آن نشانده باشند، گويا چادرى سياه به خود پيچيده، و از برّاقى گمان می‌رود كه رنگ سبز خوش نمايى با آن در آميخته است. در شكاف گوشش خطّى است مانند سر قلم، و سپيد چون گل بابونه، كه اين سپيدى در ميان رنگ سياه اطرافش می‌درخشد، كمتر رنگى است كه نمونه آن در اين حيوان به كار گرفته نشده، و به خاطر صيقلى و برّاقى زياد و درخشش و حسنش آن رنگ را بهتر جلوه داده. و به مانند شكوفه‏‌هاى پراكنده است كه باران‌هاى بهارى و آفتاب با حرارت هنوز آن را نپروريده. گاهى از پر خود بيرون می‌آيد، و از پيراهنش برهنه می‌گردد، پرها پشت سر هم می‌ريزند، دوباره پى در پى می‌رويند، مانند برگ درختان كه در پاييز فرو می‌ريزند، سپس رشد كرده به هم می‌پيوندند تا بار ديگر به صورت اوّل باز گردند. پر جديد در رنگ آميزى مانند دفعه اول است، و هر رنگى در جاى سابقش قرار می‌گيرد. چون به دقّت در مويى از موهاى پر طاووس نظر كنى يك بار سرخ رنگ، و بار ديگر سبز زبرجدى، و مرتبه ديگر زرد طلايى نشان می‌دهد. پس چگونه فكرهاى ژرف‏بين، و عقول با ذوق خلقت عجيب اين حيوان را درك كند، و چسان توصيف وصف كنندگان وصفش را به نظم آورد، با آنكه كوچكترين اجزايش انديشه‏‌هاى ژرف‏بين را از درك عاجز نموده و زبان وصف كنندگان را ناتوان كرده است؟!» پاک است خداوندى كه عقلها را از توصيف مخلوقى چون طاووس مبهوت و مقهور نموده با اينكه آن را چنان در برابر چشم‌ها جلا داده كه آن را محدود به حد معيّن و پديد آمده و با اندام تركيب يافته و رنگ آميزى شده درک كرده‏‌اند، و زبانها را از بيان كيفيت آن در ناتوانى نشانده، و آنها را از شرح وصف اين حيوان به عرصه عجز كشيده است. (نهج البلاغه به ترجمۀ استاد انصاریان ص 150 – 152). 👇👇👇

به قول شاعر عرب زبان: سبحان مَنْ مِنْ خَلقِهِ الطّاوُسُ طَيْرٌ على أشْكاله رَئيسٌ‏ كأنّه في نَقْشِهِ عَرُوسٌ‏ في الرِّيشِ منهُ رُكِّبَتْ فُلُوسٌ‏ تُشْرِقُ في داراتِهِ شُمُوسٌ‏ في الرّأس منه شَجَرٌ مَغْروسٌ‏ كأنَّهُ بَنَفْسَجٌ يَمِيسُ‏ أو هُو رَهْوُ حَرَمٍ يَبِيسُ‏ و به قول سعدی: شَجَر مقل در بیابانها نرسد هرگز آفتی به برش رطب از شاهدی و شیرینی سنگها می زنند بر شجرش بلبل اندر قفس نمی‌ماند سالها، جز به علت هنرش زاغ ملعون از آن خسیس‌ترست که فرستند باز بر اثرش وز لطافت که هست در طاووس کودکان می‌کنند بال و پرش که شنیدی ز دوستان خدای که نیامد مصیبتی به سرش؟ هر بهشتی که در جهان خداست دوزخی کرده‌اند بر گذرش 👉 @raveshsonnati

#سیره_علما 💥فَرهَنگ۟‌نویسی دَر صَدسالگی ✔️ جويا جهانبخش 🔹فَقیه و مُحَدِّثِ نامی، شَی۟خ فَخرالدّینِ طُرَی۟حی (۹۷۹ ـ ۱۰۸۵ هـ.ق.)، عُمری دراز یافته و بیش از صَد سال زیسته است؛ و جالِبِ تَوَجُّه۟، این است که وی، تألیفِ مَجْمَعُ البَحرَی۟ن را که از نافِع۟‌تَرین و شایِع۟‌تَرین آثارِ اوست و هَنوز هَم ـ با هَمۀ کاستیهایِش ـ مُتَداوَل۟‌تَرین فَرهَنگِ ویژۀ مُتونِ حَدیثی دَر حوزه‌هایِ شیعی به شُمار می‌رَوَد، به سالِ ۱۰۷۹ هـ.ق. به پایان بُرده است؛ یَعنی دَر صَدسالگی. 🔹اَنجامۀ تألیفِ کتاب، از این قَرار است: 🔸« تَمّ هٰذا الكتاب ـ بعَونِ الله وَ حُسنِ تَوفيقهِ ـ عَلىٰ يَدِ مُؤَلِّفه، تُرابِ أَقدامِ المؤمنين، فَخرالدّين ولدِ مُحَمَّد علي طُرَيح النَّجَفي، في يومِ الثّلاثاء، سادسِ شَهر رَجَب، في سنة تسعٍ وَ سَبعين بعدَ الأل۟ف الهِجريَّة، علىٰ مُشَرِّفها الصَّلاة وَ التَّحيَّة، حامِدًا مُصلِّيًّا مُسَلِّمًا ...». 📚 (مَجْمَعُ البَحرَی۟ن وَ مَط۟لَعُ النُّیِّرَی۟ن، الشَّی۟خ فَخ۟رُالدّین الطُّرَی۟حیّ، نَسق وَ تَحقیق: قِسم الدِّراسات الإِسلامیَّة ـ مُؤَسَّسَة البِعثَة، ط: ۱، طهران: مُؤَسَّسَة البِعثَة، ۱۴۱۴ هـ.ق.، ۳ / ۲۰۰۲). 🔹بَداعَتِ کارِ طُرَی۟حی، آنگاه نمودی دوچَندان می‌یابَد که فَرایاد آریم:  تا عَصرِ خودِ ما نیز "عالِمـ"ـانی که عُمرهایِ دِراز یافته‌اند، اَندَکشُمار نَبوده‌اند؛ لیک بسیاری از ایشان در سالهایِ پَس از هَشتادسالِگی، از تَگاپوهایِ جِدّیِ عِلمی و قَلَمی بَرکنار بوده و حَتّیٰ دَر صورَتِ بَرخورداری از سَلامَتِ جِسمانیِ نِسبی، بیشتر به عنوانِ مَنشَإِ بَرَکاتِ روحانی و أَنفاسِ مُتَبَرِّک مَلحوظ گَردیده‌اند و أَغلَب رَغبَت و هِمَّتی دَر کارهایِ "عالِمـ"ـانۀ سازَندۀ نوآوَرانه نَداشته‌ و دَر تگ‌وپوی۟‌هایِ عِلمیِ مُبدِعانه مُساهَمَت نَکَرده‌ و چُنین مُساهَمَتها را جِدّی نگرفته‌اند؛ وَ اللهُ وَلیُّ التَّوفیق.  📆 يكشنبه ۲۸ آبان ۱۳۹۶ ساعت ۷:۰۰ 👉 @raveshsonnati

#ویژه ⚫️انا لله و انا الیه راجعون 👉 @raveshsonnati

#ویژه 🔹زندگینامه کوتاه مرحوم آیه الله صافی گلپایگانی ✔️ به قلم آیه الله سبحانی 📚 لمحات فی الکتاب والحدیث 👉 @raveshsonnati

#شرح_حدیث جناب ثقة الإسلام کلینی «أعلی الله مقامه الشّریف» در کتاب شریف کافی ج 1 ص 38 بابی را گشوده است به نام «باب فَقْد العلماء» و در آن باب شش حدیث روایت کرده است که یکی از آن احادیث که سندش نیز صحیح و معتبر است این حدیث است که امام صادق «علیه السّلام» فرمودند: «إِذَا مَاتَ الْمُؤْمِنُ الْفَقِيهُ ثُلِمَ فِي الْإِسْلَامِ ثلْمَةٌ لَا يَسُدُّهَا شَيْ‏ءٌ». یعنی: «هر وقت مؤمن فقیهی بمیرد، شکافی در اسلام واقع می شود که هیچ چیز آن را نمی پوشاند (و آن ضایعه را جبران نمی کند)». مطالبی پیرامون حدیث در چند فصل تقدیم می شود: فصل اول در معنای ثلم ۱. ابن فارس در معجم مقاییس اللغة ج 1 ص 384 گفته است: الثاء واللام والميم أصلٌ واحد، وهو تَشَرُّم يقَع فى طَرَف الشئ، كالثُّلْمة تكون فى طَرَف الإِناء. وقد يسمَّى الخَلَل أيضاً ثُلْمة وإن لم يكن فى الطَّرَف. وإناءٌ مُنْثَلمٌ‏ و مُتَثَلِّمٌ‏. ۲. زمخشری نیز در أساس البلاغة ص 76 گفته است: ثلَمْتُ‏ الحائطَ ثَلْماً و ثلّمْتُهُ‏، وحائط مثلوم‏ ومُثلَّم‏، وقد انْثَلَمَ‏ وتَثَلّم‏، وفيه‏ ثُلْمَةٌ وثُلَم‏، وحوضٌ ونُؤيٌ‏ أَثْلَمُ‏، وقد ثَلِمَ‏ ثَلَماً؛ و يقال: في السيف‏ ثَلْم‏، وفي الإناء ثَلَم.‏ ۳. زَبیدی نیز در تاج العروس ج 16 ص 87 نیز گفته است: ثَلَمَ‏ الإناءَ و السَّيْفَ و نَحْوَهُ، كضَرَبَ و فَرِحَ‏، يَثْلِمُهُ‏ و يَثْلَمُهُ‏ ثَلْماً، وثَلَّمَهُ‏ بالتَّشْديدِ، فانْثَلَمَ‏ وتَثَلَّمَ‏، أَي‏ كَسَرَ حَرْفَهُ فانْكَسَرَ. قالَ ابنُ السِّكِّيت: في الإناءِ ثَلْم‏ إذا انْكَسَرَ مِن شَفَتِه شي‏ءٌ. والثُّلْمَةُ، بالضمِ: فُرْجَةُ المَكْسورِ والمَهْدومِ‏، وهو المَوْضِعُ الذي قد انْثَلَم‏، والجَمْعُ‏ ثُلَمٌ‏. وفي الصِّحاحِ: الثُّلْمَةُ: الخَلَلُ في الحائِطِ وغيرِه. وفي الحَدِيْث‏: «نَهَىَ أَنْ يُشْرَب مِن‏ ثُلْمةِ القَدَحِ».أَي: مَوْضِع الكَسْر، أَي لأَنَّه لا يَتَماسَكُ عليها فَمُ الشارِبِ و رُبَّما انْصَبَّ الماءُ على ثَوْبِهِ و بَدَنِه، وقيلَ: لأَنَّ مَوْضِعَها لا ينالَهُ التَّنْظيفُ التامُّ إذا غُسِلَ الإِناءُ. وقد جاءَ في الحَدِيْث‏: «أَنَّه مَقْعَدُ الشَّيْطان» ولعلَّه أَرادَ عَدَمَ النَّظافَةِ. والثَّلَمُ‏، محرَّكةً: أَنْ‏ يَنْثَلِمَ‏ جَرْفُ‏ (حرف) الوادِي‏، أَي يَنْهارُ وكذَلِكَ هو في النُّؤْي والحَوْضِ ... وممّا يُسْتدْركُ عليه: وحَوْضٌ‏ أَثْلَمُ‏: قد كُسِرَ جانِبُه. و ثُلِمَ‏ في مالِهِ، كعُنِيَ، إذا ذَهَبَ منه شي‏ءٌ، وهو مجازٌ. ويقالُ: هذا ممَّا يَكْلِمُ الدِّين ويَثْلِمُ‏ اليَقِيْن. وموتُ فلانٍ‏ ثُلْمَةٌ في الإسْلامِ لا تُسَدُّ، وهو مجازٌ. چکیده و نتیجه بحث اگر چیزی شکسته شده باشد یا خراب شده باشد و شکاف و رخنه ای بردارد، به آن شکاف و رخنه «ثُلْمة» گویند چه در گوشه و کنار آن چیز باشد یا نه. به شکاف و سوراخ دیوار نیز ثُلْمة گویند. بنا بر این ثُلمة اسم است نه مصدر و مصدر آن «ثَلْم» است و فعل آن آنچنان که از بیشتر کتب لغت به دست می آید، متعدّی است از باب ضرب «ثَلَمَه یَثْلِمُهُ» و از باب فرح «ثَلِمَهُ یَثْلَمُهُ» به معنای «آن را شکافدار کرد و در آن رخنه ایجاد کرد». البتّه از برخی کتب لغت مانند أساس البلاغۀ زمخشری به دست می آید که از باب فرح لازم است. 👉 @raveshsonnati

#شرح_حدیث (۲) فصل دوم در ضبط و اعراب دو واژۀ «ثلم» و «ثلمة» در اینکه ضبط و اعراب دو واژۀ «ثلم» و «ثلمة» چیست، احتمالاتی (دست کم نه احتمال) گفته شده است: 1. «ثلم» به صیغۀ مجهول و «ثلمة» بر وزن لقمة نائب فاعل آن و «في الإسلام» نیز متعلّق به «ثُلِمَ». ثُلِمَ فِي الْإِسْلَامِ ثُلْمَةٌ. 2. «ثلم» به صیغۀ مجهول و «ثلمة» بر وزن نفخة مصدر و بناء مرّة به معنای یک شکافی و نائب فاعل آن مثل «جَدَّ جدُّهُ» و «في الإسلام» نیز متعلّق به «ثُلِمَ». ثُلِمَ فِي الْإِسْلَامِ ثَلْمَةٌ. 3. «ثلم» به صیغۀ مجهول و«في الإسلام» نائب فاعل آن و «ثلمة» بر وزن لقمة مفعول مطلق آن. ثُلِمَ فِي الْإِسْلَامِ ثُلْمَةً. 4. «ثلم» به صیغۀ مجهول و«في الإسلام» نائب فاعل آن و «ثلمة» بر وزن نفخة مصدر و بناء مرّة به معنای یک شکافی و مفعول مطلق آن. ثُلِمَ فِي الْإِسْلَامِ ثَلْمَةً. 5. «ثلم» به صیغۀ معلوم از باب فرِح از فعل لازم و «ثلمة» بر وزن لقمة فاعل آن و «في الإسلام» نیز متعلّق به «ثَلِمَ». ثَلِمَ فِي الْإِسْلَامِ ثُلْمَةٌ. 6. «ثلم» به صیغۀ معلوم از باب فرِح از فعل لازم و «ثلمة» بر وزن نفخة مصدر و بناء مرّة به معنای یک شکافی مفعول مطلق آن و «في الإسلام» نیز متعلّق به «ثَلِمَ». ثَلِمَ فِي الْإِسْلَامِ ثَلْمَةً. 7. «ثلم» به صیغۀ معلوم از باب فرِح از فعل لازم و «ثلمة» بر وزن نفخة مصدر و بناء مرّة به معنای یک شکافی فاعل آن مثل «جَدَّ جدُّهُ» و «في الإسلام» نیز متعلّق به «ثَلِمَ». ثَلِمَ فِي الْإِسْلَامِ ثَلْمَةٌ. 8. «ثلم» به صیغۀ معلوم از باب ضرب از فعل متعدّی و ضمیر فاعلی آن راجع به «الموت» مفهوم از فعل «مات» در عبارت پیشین و «ثلمة» بر وزن لقمة مفعول مطلق آن و «في الإسلام» نیز متعلّق به «ثَلَمَ». ثَلَمَ فِي الْإِسْلَامِ ثُلْمَةً. 9. «ثلم» به صیغۀ معلوم از باب ضرب از فعل متعدّی و ضمیر فاعلی آن راجع به «الموت» مفهوم از فعل «مات» در عبارت پیشین و «ثلمة» بر وزن نفخة مصدر و بناء مرّة به معنای یک شکافی مفعول مطلق آن و «في الإسلام» نیز متعلّق به «ثَلَمَ». ثَلَمَ فِي الْإِسْلَامِ ثَلْمَةً. احتمالات دیگری نیز مطرح است که نیازی به طرحشان نیست. (نگ: الشافي في شرح الكافي نوشتۀ ملا خليل قزوينی، ج‏1، ص 335). از دید ما از میان همۀ این احتمالات، ابتدا احتمال اول و سپس احتمال دوم متعیّن یا راجح یا ارجح است. ادامه دارد .‌.. @raveshsonnati