روش سنتیِ تحصیل علوم حوزوی
#اصول_بهداشت_روانی_و_تقویت_حافظه #۷ ↪️🔻بخش اول: اصول بهداشت روانی ↪️ 🔻فصل دوم : سلامت روح و روان
#اصول_بهداشت_روانی_و_تقویت_حافظه
#۸
↪️🔻بخش اول: اصول بهداشت روانی
↪️ 🔻فصل دوم : سلامت روح و روان
↪️🔻نوشتار دوم: روشهای درست فكركردن
↪️🔻بررسی خیال و نقش آن در زندگی
↪️ 🔹 در اينجا به برخی از ویژگیهای تخيل انفعالی و مذموم و فرق آن با تفکر و تعقل اشاره میکنيم.
1⃣ رَحِمِ خيال هيچ وقت بیکار نيست بلکه حتما نطفهای لازم است تا او را بپروراند و چندان برايش مهم نيست که آن نطفه حلال باشد يا حرام! بلکه شب و روز مشغول است «و لاتَسکن عن فعلها دائماً لا نوماً و لا يقظة» از کارش آرام نمیگيرد، چه در خواب و چه در بيداری؛ از اين رو، سزاوار است که از طريق عقل و شرع تغذيه شود.
2⃣ در تخيل ادارکی حضوری و فعلی، خيال به صورت منظم کار میکند ولی در تخيل منفی و انفعالی، نامنظم و آشفته بوده و منشأ آشفتگی و اختلال بيشتری در امور انسان میشود چنان که در روايتی، پيامبر صلی الله عليه و آله قلب افرادی را که تحت سيطره قوه متخيله انفعالی اسير است، به پری تشبيه کرده است که هر لحظه دستخوش وزش باد است: «مَثَلُ الْقَلْبِ مَثَلُ رِيشَةٍ بِأَرْضٍ تُقَلِّبُهَا الرِّيَاح» حالت قلب حالتِ پری است که بادها آن را زير و رو میکنند.
در حديث ديگری از ایشان نقل شده است : «لَقَلبُ ابن آدَم أشَدُّ انقِلابَاً مِنَ القِدرِ إذَا اجتَمَعَت غَلياً؛ همانا دل فرزند آدم از ديگ در حال جوشيدن بيشتر زير و رو میشود.»
🔹مولوی به اين دو روايت اشاره کرده میگويد:
🔸گفت پیغمبر که دل همچون پری است
🔸در بیابانی اسیر صرصری است
🔸باد پر را هر طرف راند گزاف
🔸گَه چپ و گَه راست با صد اختلاف
🔸در حدیث دیگر آن دل را چنان
🔸کآب جوشان زآتش اندر غارقان
🔸هر زمان دل را دگر رایی بود
🔸آن، نه از وی بلکه از جایی بود
3⃣ صاحب تخيلِ انفعالی، هميشه با اوهام و خيال و آرزوهای دست نيافتنی زندگی میکند و چون به اغلب اين آرزوها دست نمیيابد، هميشه در خوف و حزن و اضطراب و نگرانی بسر میبرد و پيوسته خود را در معرض مشکلات جسمی و روحی و اجتماعی میبيند، لکن کسی که صاحب تعقل و تفکر است، پيوسته خود را از حصار ظلمات وحشتناک خيال رهانيده و سعی میکند از امکانات موجود، بهترين استفاده را ببرد و بر اساس «مسألهمداری» زندگی کند، يعنی در عين حال که برای آينده خود برنامه ريزی میکند، در زمان حال زندگی کند؛ برخلاف انسان خيال پرداز که «هيجانمدار» است و در عملکرد او تشتّت، اضطراب و هيجان نقش محوری را ايفا میکند. از اين رو، چه در حوزه تصميم گيری و چه در حوزه عمل، از رسيدن به مطلوب باز میماند.
🔹مولوی در اين مورد چه زيبا و عالی سروده است:
🔸جان همه روزه لگدكوب از خيال
🔸و ز زيان و سود و از خوف زوال
🔸نى صفا میماندش نى لطف و فر
🔸نى به سوى آسمان راه سفر
↩️ ادامه دارد.
👉 @raveshsonnati
هدایت شده از SM Mousavi
نصاب الصبیان 016.mp3
7.86M
#سخن_بزرگان
✔️آیة الله بهاء الدینی:
🔹طلبهای باید وارد مسائل اجتماعی بشود که درسهایش را خوانده باشد.
🔹در ایام تحصیل نباید زیاد خود را مشغول کرد.
🔹طلبه باید سالهای سال خوب درس بخواند و تحصیلات خود را کامل کند، بعد اگر خواست به سراغ مسائل اجتماعی برود مانعی ندارد. در غیر این صورت خسران کرده، به حال اجتماع هم زیاد نافع نیست.
📚 مجله دانش پژوه، ش ۷۶، فروردین ۱۳۹۰
👉 @raveshsonnati
هدایت شده از SM Mousavi
الکبری فی المنطق 02.MP3
8.03M
#فوائد_صرفی
#فوائد_نحوی
#ویژه
🔹بیانِ مطالب علمی در قالب شعر، یکی از کارآمدترین روشها برای یادگیری و حفظ آنها است.
🔹همین امر، موجب خلق اشعار متنوعی در قالبهای گوناگون شعری، در علوم مختلف شده است.
🔹نمونهای از این ابیات شعری را که در پشت صفحه اول نسخهای از حاشيهٔ مرحوم سید نعمت الله جزائري ره بر الفوائد الضيائية دیدهام، تقدیم میکنم.
🔹در این ابیات برخی قواعد علم نحو و صرف به نظم کشیده شده است.
[1]
🔸مَقادير اى پسر پنج است، بشناس
🔸عدد، وزن و ذراع و کیل و مقیاس
[2]
🔸معارفت همه هیچ است، از آن نه بیش و کم است
🔸مُضاف، مضمر، ذواللام، مبهم و عَلَم است
[3]
🔸ممیّز از عدد بر سه جهت دان
🔸ز سه تا ده همه جمع است و مجرور
🔸ز ده تا صد همه منصوب و مفرد
🔸ز صد برتر همه فرد است و مجرور
[4]
🔸ظرف زمان مُبهم و محدود او
🔸قابل نَصباند به تقدیرِ في
🔸ظرف مکان آنچه معیَّن بُوَد
🔸چاره در او نیست بجز لفظِ في
[5]
🔸دوش از صفت مشبّهه رفت سخن
🔸کرد از عددش سوال شخصی از من
🔸گفتم خَشِن صَعب ذلول است و شجاع
🔸آنگاه شجاع است و جبان است و حسن
[6]
🔸بابهای مثال پنج بُوَد
🔸یادگیرَش که بِه ز گنچ بُوَد
🔸آید از کلّ باب این دو مثال (واوی و یائی)
🔸مگر از باب نصر از افعال
🔸یای مفتوح و کسرهٔ لازم
🔸واو اندر میانشان حازم
🔸بِزَبان نُطقِ واو هست ثقیل
🔸واجب آمد سقوط آن را...
🔸از برای موافقت یایی
🔸واو را حذف کن هر جایی
[7]
🔸نواصب چهار است بشنو زِ مَن
🔸أن است و لَن است و کَي است و إذَن
[8]
🔸صحيح است و مثال است و مضاعف
🔸لفیف و ناقص و مهموز و اجوف
[9]
🔸اوزانِ عَدل را به تمامی تو شش شمر
🔸مَفعَل فُعَل مثالهما مَثلَث و عُمَر (وجُمَع)
🔸فَعْل است؛ مثل: أمْس، فُعال است؛ چون: ثُلاث
🔸دیگر فَِعال دان؛ چو: قَِطام و فَعَل: صَحَر
[10]
🔸بُوَد ترکیب نزد نحویان هشت
🔸اضافی، مزج و تعدادی و تقیید
🔸دو اسنادی و توصیفی و صوتی
🔸بیادش دار اگر خائف زِ فوتی
[11]
🔸بُوَد ترکیب نزد نحویان شش
🔸بیادش دار اگر خائف ز فوتی
🔸اضافی دان و تعدادی و مزجی
🔸دو اسنادی و توصیفی و صوتی
[12]
🔸علّتِ مانع زصرف اندر لغت نُه بیش نیست
🔸وزن و تعریف است و عدل و عجمه و ترکیبُ وصف
🔸جمع و تانیث و الف در پیش نون زایده
🔸یاد گیر این بیت را یعنی؟ ز بهر فایده
[13]
🔸هرگَه که بُوَد مزیدتان اندر وصف
🔸شرط است که انتفاء فَعلانَه بُوَد
🔸در مذهب دیگران وجود فُعلَی
🔸مستلزم انتفاء فَعلانَه بُوَد
*سَکران چون مؤنث او سُکری است، غیر منصرف است. و سیفان که مؤنث آن سیفانه است، منصرف است. واما مثل رَحمان که مؤنث ندارد، در او خلاف است؛ کسی که شرط کرده وجود فُعلی را در مؤنث، او را منصرف میداند، وکسی که شرط کرده انتفاء فَعلانَه [را]، غیر منصرف میداند او را.
[14]
🔸اسمِ آلة که به مصدر دال است
🔸مِفعَل و مِفعَلَه و مِفعال است
[15]
🔸اصولِ عدد حال را هشت کرد
🔸بتا، دون تا، تثنیه، جمع و فرد
🔸مرکّب شد از عطف و مزج و مضاف
🔸بخاطر نگار ار تو را هست درد
🔺کانال: انیس القلوب فی التراث المکتوب (امیر النیشابوري)
👉 @raveshsonnati
هدایت شده از SM Mousavi
نصاب الصبیان 017.mp3
8.22M
هدایت شده از SM Mousavi
لذت فهمیدن.mp3
2.59M
#سخن_بزرگان
💥لذت فهمیدن
✔️استاذ الاساتذة مرحوم مدرس افغانی
🔹بخشی از صوت تدریس صرف میر
🔺 از کانال کلام مفید
👉 @raveshsonnati
روش سنتیِ تحصیل علوم حوزوی
#اصول_بهداشت_روانی_و_تقویت_حافظه #۸ ↪️🔻بخش اول: اصول بهداشت روانی ↪️ 🔻فصل دوم : سلامت روح و روان ↪️
#اصول_بهداشت_روانی_و_تقویت_حافظه
#۹
↪️🔻بخش اول: اصول بهداشت روانی
↪️ 🔻فصل دوم : سلامت روح و روان
↪️🔻نوشتار دوم: روشهای درست فكركردن
↪️🔻بررسی خیال و نقش آن در زندگی
↪️ 🔹در اينجا، مناسب است که به ديدگاه دو تن از انديشمندان، درباره خيال و اثرات آن اشاره شود:
🔻امام خمينی رحمة الله علیه درباره اهميت کنترل و ضبط خيال مینويسد:
🔹«بدان كه اول شرط از برای مجاهد در اين مقام و مقامات ديگر كه مىتواند منشأ غلبه بر شيطان و جنودش شود، حفظ طائر خيال است. چون كه اين خيال، مرغی است بس پرواز كن كه در هر آنی به شاخی خود را میآويزد؛ و اين موجب بسی از بدبختیهاست، و خيال يكى از دستاويزهای شيطان است كه انسان را به واسطه آن بيچاره كرده، به شقاوت دعوت میكند.
🔹انسان مجاهد كه در صدد اصلاح خود برآمده و میخواهد باطن را صفايی دهد و از جنود ابليس آن را خالى كند، بايد زمام خيال را در دست گيرد و نگذارد هر جا میخواهد پرواز كند؛ و مانع شود از اينكه خيالهای فاسد باطل براى او پيش آيد، از قبيل خيال معاصی و شيطنت؛ هميشه خيال خود را متوجه امور شريفه كند. و اين اگر چه در اول امر قدری مشكل به نظر میرسد و شيطان و جنودش آن را به نظر بزرگ جلوه میدهند، ولی با قدری مراقبت و مواظبت، امر سهل میشود.
🔹ممكن است براى تجربه، تو نيز چندی در صدد جمع خيال باشی و مواظبت كامل از آن كنی هر وقت میخواهد متوجه امر پستی و خسيسی شود، آن را منصرف كنی و متوجه كنی به امور ديگر، از قبيل مباحات يا امور راجحه شريفه. اگر ديدی نتيجه گرفتی، شكر خدای تعالی كن بر اين توفيق؛ و اين مطلب را تعقيب كن شايد خدای تو به رحمت خود راهی برای تو باز كند از ملكوت، كه هدايت شوی به صراط مستقيم انسانيت و كار سلوک إلی اللّه تعالی برای تو آسان شود.
🔹و ملتفت باش كه خيالات فاسده قبيحه و تصورات باطله از القائات شيطان است كه میخواهد جنود خود را در مملكت باطن تو برقرار كند؛ و تو كه مجاهدی با شيطان و جنودش و مىخواهی صفحه نفس را مملكت الهى [و] رحمانی كنی، بايد مواظب كيد آن لعين باشی و اين اوهام بر خلاف رضای حق تعالی را، از خود دور نمايی تا إن شاء اللّه در اين جنگ داخلی اين سنگر را كه خيلی مهم است از دست شيطان و جنودش بگيری، كه اين سنگر به منزله سر حد است، اگر اينجا غالب شدی اميدوار باش.
🔹و اى عزيز! از خدای تبارک و تعالی در هر آن استعانت بجوی و استغاثه كن در درگاه معبود خود، و با عجز و الحاح عرض كن، بارالها! شيطان دشمن بزرگی است كه طمع بر انبيا و اولياء بزرگ تو داشته و دارد، تو خودت با اين بنده ضعيف گرفتار امانی و اوهام باطله و خيالات و خرافات عاطله همراهی كن كه بتواند از عهده اين دشمن قوی برآيد؛ و در اين ميدان جنگ با اين دشمن قوی كه سعادت و انسانيت مرا تهديد میكند تو خودت با من همراهى فرما كه بتوانم جنود او را از مملكت خاص تو خارج كنم و دست اين غاصب را از خانه مختص به تو كوتاه نمايم.»
📚چهل حدیث، ۱۷.
🔻شهيد مطهری نيز تسلط و ولايت بر انديشههای پراکنده و ضبط خيال را در مرحله دوم سير و سلوک دانسته مینويسد:
🔹«از عجيبترين نيروهای ما، قوّه متخيّله است، به موجب اين قوّه است كه ذهن ما هر لحظه از موضوعی متوجه موضوعی ديگر میشود. اين قوّه در اختيار ما نيست، بلكه ما در اختيار اين قوّه عجيب هستيم، و لهذا هر چه بخواهيم ذهن خود را در يک موضوع معين متمركز كنيم كه متوجّه چيز ديگر نشود برای ما ميسّر نيست، بی اختيار قوّه متخيّله ما را به اين سو و آن سو میكشاند، مثلاً هر چه میخواهيم در نماز «حضور قلب» داشته باشيم، نمیتوانيم. اين قوه شيطان صفت، مجالی برای تعالی و پيمودن صراط قرب باقی نمیگذارد و تمام نيروها و استعدادها را در وجود انسان، باطل و ضايع میگرداند.»
📚مجموعه آثار ۳: ۲۲۹- ۳۰۲ با اندکی تصرف و تلخيص.
🔻ايشان در بخشی ديگر ضمن اشاره به علت سر سپردگی انسان به قوه خيال مینويسد:
🔹«چنين نيست که انسان جبراً و اضطراراً پيوسته تحت سلطه و سيطره اين قوه باشد، بلکه محکوميت در برابر قوه متخيله از خامی و ناپختگی است، [بنابراين] کاملان و اهل ولايت قادرند اين نيروی خودسر را مطيع خود بگردانند، بنابراين، يکی از وظائف بشر تسلط بر هوسبازی خيال است تا از اين رهگذر او را مطيع و برده خويش سازد و اثر اين تسلط و رام سازی آن است که روح و ضمير انسان به سائقه فطری خداخواهی هر وقت ميل بالا کند اين قوه با بازيگریهای خود مانع و مزاحم نمیگردد.»
📚همان
↩️ ادامه دارد.
👉 @raveshsonnati