هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️از ديدگاه امام علی (ع) علت «زوال نعمت ها» چيست؟
🔹 #امام_علی علیه السلام در بخشی از خطبه ۱۷۸ «نهج البلاغه» مى فرمايد: «به خدا سوگند! هرگز ملتى كه در ناز و نعمت مى زيستند نعمتشان زوال نيافت، مگر بر اثر #گناهانى كه مرتكب شدند؛ زيرا خداوند هرگز به بندگانش ستم روا نمى دارد». در واقع اين سخن برگرفته از آيات «قرآن» است؛ آنجا كه مى فرمايد: «إِنَّ اللهَ لا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْم حَتَّى يُغَيِّرُوا مَا بِأَنفُسِهِمْ؛ خداوند #نعمت هاى هيچ قوم و ملتى را تغيير نمى دهد، مگر آنكه آنها آنچه را مربوط به خودشان است، تغيير دهند». و نيز مى فرمايد: «وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَيْهِمْ بَرَكَاتٍ مِّنَ السَّمَاءِ وَ الْاَرْضِ وَ لَكِنْ كَذَّبُوا فَأَخَذْنَاهُمْ بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ؛ [اعراف، آيه ۹۶] اگر اهل شهرها و آبادى ها ايمان مى آوردند و #تقوا پيشه مى كردند، بركات آسمانها و زمين را بر آنها مى گشوديم؛ ولى آنها [حقّ را] تكذيب كردند، ما نيز آنان را به #كيفر_اعمالشان مجازات كرديم». به يقين #نعمتهاى_الهى بر حسب شايستگى ها و لياقتها در ميان بندگان تقسيم مى شود؛ لذا پاكان و #صالحان شايسته آنند، نه گنهكاران آلوده.
🔹پرسشی در اينجا مطرح میشود، اینکه در روايات مى خوانيم خداوند براى ترفيع مقام اوليايش گاه آنها را به بلاهايى مبتلا مى سازد؛ همان گونه كه در تعبير معروف آمده است: «اَلْبَلَاءُ لِلْوَلَاءِ»؛ [۱] و از بعضى آيات و روايات استفاده مى شود كه بلاها گاهى براى آزمايش مؤمن و پاداش هاى بزرگ الهى، و نيز گاه براى هشدار و بيدارى بندگان است، آيا اين موارد با آنچه در عبارت امام (ع) ذكر شد منافات ندارد؟ پاسخ این است که آنچه در كلام امام علی (ع) آمده، يك قانون كلى است و مى دانيم هر قانون كلى استثنائاتى دارد. موارد آزمايش و بيدار باش و امثال آن، استثنائاتى در قانون كلى فوق محسوب مى شود و به تعبير ديگر آنچه امام (ع) فرموده، حمل بر غالب مى شود و اين شبيه چيزى است كه در «قرآن مجيد» بيان شده است: «وَ مَا أَصَابَكُمْ مِّنْ مُّصِيبَةٍ فَبِمَا كَسَبَتْ أَيْدِيكُمْ وَ يَعْفُو عَنْ كَثِيرٍ؛ [شوری، ۳۰] هر مصيبتى بر شما مى رسد به سبب اعمالى است كه انجام داده ايد و بسيارى را نيز عفو مى كند».
🔹به يقين اين آيه با آيه «وَ لَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَىْءٍ مِنَ الْخَوْفِ... » [بقره، ۱۵۵] كه از آزمايشهاى مختلف الهى به وسيله بلاها سخن مى گويد، و نيز با آيه «ظَهَرَ الْفَسَادُ فِى الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ بِمَا كَسَبَتْ أَيْدِى النَّاسِ لِيُذِيقَهُمْ بَعْضَ الَّذِى عَمِلُوا لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ؛ [روم، ۴۱] فساد در خشكى و دريا به دليل كارهايى كه مردم انجام داده اند آشكار شد، خدا مى خواهد نتيجه بعضى اعمالشان را به آنها بچشاند. شايد [به سوى حقّ] بازگردند» منافاتى ندارد؛ و اگر انسان درست دقت كند غالباً مى تواند مواردى را كه #بلاها جنبه #مجازات_الهى دارد، از مواردى كه براى #آزمايش يا #هشدار است بازشناسد. هرگاه گناه مهمى از او سر زد و يا جامعه اى آلوده به انواع مفاسد شد، حوادث تلخى كه بعد از آن پيدا مى شود، قطعاً مجازات است؛ ولى حوادث تلخى كه براى صالحان و پاكان پيش مى آيد، معمولاً جنبه آزمايش و هشدار براى ترفيع مقام است.
🔹سپس امام (ع) در ادامه اين سخن كه در واقع نتيجه مستقيم يادآورى پيشين است، مى فرمايد: «و اگر مردم زمانى كه بلاها بر ایشان نازل مى شود و نعمت ها از آنان زايل مى گردد، با صدق نيّت در پيشگاه خدا تضرّع كنند و با قلب هاى پر از عشق و محبّتِ به خدا، از او درخواست [توبه] نمايند، يقيناً آنچه، از دستشان رفته به آنان باز مى گردد و هر خرابى را براى آنها اصلاح مى كند». در واقع اين طبيب حاذق الهى بعد از ذكر درد، به بيان درمان مى پردازد و راه دفع آفات و بلاها را به آنها مى آموزد و دعايى را كه صادقانه باشد و از اعماق جان بر خيزد و در يك كلمه، در انسان تحول ايجاد كند، برطرف كننده بلاها مى شمرد؛ همان گونه كه در احاديث متعدد ديگرى وارد شده است؛ از جمله امام سجاد (ع) مى فرمايد: «#دعا بلاهايى را كه نازل شده و نازل نشده است، برطرف مى سازد».
پی نوشتها؛
[۱] اين عبارت كه در كلمات علما و بزرگان آمده، متن حديث نيست؛ بلكه برگرفته از احاديث اسلامى است؛ از جمله در حديثى از امام صادق (ع) مى خوانيم كه فرمود: «پيامبران الهى بيش از همه [با آفات و مصايب] آزمايش مى شوند؛ سپس كسانى كه بعد از آن ها قرار دارند و به همين ترتيب آن ها كه برترند آزمون بيشترى دارند). الكافی، ج ۲، ص ۲۵۲
[۲] الكافی، همان، ج ۲، ص ۴۶۹
📕پيام امام اميرالمومنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلاميه، چ اول، ج ۶، ص ۶۲۷
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#نعمت #زوال_نعمت #بلا #گناه #اثر_گناه
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد