◾️قبساتی از افاضات استاد صمدی آملی در شب نهم ماه مبارک رمضان سال ۱۴۴۲ ه. ق، برابر با ۱۴۰۰/۲/۱◾️ ◾️جلسه پانزدهم شرح رساله لقاءالله #قسمت_چهارم◾️ ▪️مستفاد از ریشه‌‌ی "فادَ ، فیدَ" و در باب استفعال است و کلماتی نظیر "مفید" ، "فایده" ، "استفاده" همه از این خانواده اند. ▪️مستفید آنجایی است که کسی که بخواهد به انسان فایده ای برساند از باب اینکه میل و طبع باطنی و ذاتی او اینگونه باشد. یعنی اصلاً دوست دارد که به دیگران فایده رسانی کند. عقل مستفاد آن عقلی را می گویند که اصلاً شاکله‌‌ی وجودی اش این است که می‌‌‌تواند اِفاده و فایده رساندن را طلب کند. ▪️حال عقل فعّال؛ در مقامِ اِفاده و اِستفاضه، این قابلیّت را دارد که مُستفید و مُستفیض باشد. عقل فعال این قابلیت را دارد که هر آنچه ازمعقولات در او هست، را دفعتاً به انسان اطلاق و اِفاده بکند "اِنّا اَنزَلناهُ في لیلة القَدر" ▪️یعنی همه‌‌ی آنچه که در عقل فعال وجودِ عینی دارد، عقل فعال می‌تواند تمام دارایی ها و دانایی های خود را به هر کسی که قابلیّت پذیرش داشته باشد، به یکباره بدهد. ▪️اگر انسانی به رُتبه‌‌ی عقل بالمستفاد رسیده باشد این قابلیت را دارد که تمام معقولات را یکباره تلقی کند. چنین فردی به مرتبه ی عقل بالمُستفاد رسیده است. در حالیکه درمرتبه ی عقل بالفعل چنین قابلیتی وجود ندارد. ▪️عقل بالمستفاد؛ کون جامع است. یعنی تمام صُوَر معقولاتی را که در عالم عقل فعال موجود است، بالاتر، صُور معقولات و موجودات مادونِ عقل فعال که عالم طبیعت است، همه به وجود عقلی در آنجا حاضر هستند. بالاتر از عقل فعال ، عقل بسیط است ، عقل اول است. یعنی عقل اول، از لحاظ رتبه ی وجودی، بالاتر از عقل فعال است. ▪️عقل بالمستفاد؛ می‌‌تواند هر چه عقل فعال دارد یکجا از او بگیرد. بلکه دوست دارد هر چه که عقل اول دارد هم از او هم بگیرد. بعد آنچنان سیر صعودی می‌کند که حتی از عقل اولِ مفید هم بالاتر می‌رود. ▪️عقل فعّالِ مفید و مُستفید و مُستفیض را از جنبه شرعی تعبیر به جبرئیل می‌‌‌کنند. انسان می تواند حتی از جبرئیل هم برتر باشد و بالاتر برود. ✔️از چنین انسانی تعبیر به کون جامع می‌‌کنیم #رمضان_۱۴۰۰ #جلسه_پانزدهم_شب_۱_۲_۱۴۰۰ #شرح_رساله_لقاءالله @mohamad_hosein_tabatabaei