📌درباره ی کتاب «در آمدی بر علوم انسانی اسلامی، در اندیشه ی آیت الله خامنه ای» ۳ 🔹درباره ی الهیات اجتماعی (بخش اول) منظور کتاب از الهیات اجتماعی، نوعی از الگوی دین شناسی و تحلیل مفاهیم دینی است که علاوه بر فهم مفاهیم دینی در بستر جامعه و با نگاه اجتماعی، پیاده سازی آنها را نیز در بستر اجتماع دنبال می کند. از نگاه کتاب، این الگوی دین شناسی در کنار الگوهای دیگری چون الهیات نقلی و حدیثی، الهیات عقلانی یا علم کلام و الهیات شهودی و اخلاقی و همچنین الهیات طبیعت، خود سبک مستقلی در دین شناسی و پیاده سازی تعالیم دین به حساب می آید. هدف الهیات اجتماعی یا «بینش نوین اسلامی»، «تبیین و تفسیر محتوای منابع و آموزه های دینی برای ایجاد جامعه ی اسلامی و حرکت و خیزش در میان مومنان در مسیر تعالی و سعادت است.» این الگوی الهیاتی که با نقد الگوهای سابق همراه است در پی آنست که در قالب نهضت احیاء تفکر اسلامی، به بازسازی فهم دینی و همچنین بازسازی زندگی انسانی و روابط اجتماعی بر اساس تعالیم دین بپردازد. طبیعتاً با محوریتی که زندگی اجتماعی انسانها در این نگاه دارد، اجتهاد یکی از لوازم قطعی دستگاه فکری آن خواهد بود و همین مسئله، نقطه ی اصلی پیوند این دستگاه دین شناسی، با بنیان‌های #جریان_حکمت_و_اجتهاد است. ▪️تبارشناسی تاریخی این الگوی دین شناسی نشان می دهد که در گذر زمان و تحولات دنیای جدید و عقب افتادن امت اسلامی، جمع بیشتری از عالمان و متفکران برای جبران این عقب افتادگی به سراغ اصلاح الگوی دین شناسی رفته اند. نویسنده، سیدجمال الذین و پیروان او، برخی علمای مشروطه مانند آیت الله نایینی، و در ادوار بعد آیت الله شاه آبادی، امام خمینی ره، علامه طباطبایی و شهید مطهری را بعنوان پیش‌قراولان این الگوی الهیاتی در دوران معاصر معرفی می کند. (ص۶۹) ▪️نکته ی مهم دیگر آنست که در حالیکه سایر الگوهای دین شناسی عموما بریده از فرهنگ عمومی و بی توجه به اقتضائات اجرا به تحلیل دین می‌پردازند، توجه به محیط عمومی، فرهنگ و پیچیدگی‌های اجتماعی یکی از لوازم حتمی هم در مقام فهم و هم در مقام اجراست. بر این اساس «متکلم چون مدافع دین است و می خواهد دین در جامعه محقق شود باید هسته ی مرکزی دین را .... بشناسد و به تناقضات و اشکالات مشهور زمانه پی ببرد و با تامل و با اندیشی در مشهورات و ارتکازات فرهنگ عمومی، به تصحیح و تثبیت عقاید عمومی بپردازد...» (ص۶۸) بنابر این «عالم دین شناس و الهی دان مفسر دین» لازم است «محیط شناس، فرهنگ شناس و جامعه شناس» باشد. (ص۶۸) #علوم_انسانی_اسلامی #ایت_الله_خامنه_ای #الهیات_اجتماعی @taamollat