🚦مقاومت و پایداری؛ رکن حیاتی جلب معیت خداوند در جریان سنت غلبه
✍️ محمدحسین کاوسی
در یادداشت قبلی با تکیه بر آیات سوره انفال، به تبیین «ایمان راستین» به عنوان مهمترین و بنیادیترین مؤلفه در جلب همراهی خداوند در جریان #سنتـغلبهـحقـبرـباطل پرداختیم. در این نوشتار، به معرفی و توضیح مختصر #«مقاومت و پایداری(صبر و ثبات)» به عنوان رکن دوم جلب همراهی خداوند در جریان این سنت میپردازیم.
#مقاومت، ویژگی مشترک میان تمام گونههای جانداران، اعم از گیاهان و جانوران و انسان است که نقشی اساسی در حفظ و تداوم حیات آنها دارد. برای نمونه مقاومت بلوط آن را درختی با ریشههای نفوذ یافته به اعماق زمین و حتی سنگها ساخته است که قرنها عمر میکند؛ و یا مقاومت شتر، بقای او را در شرایط سخت بیابان تضمین نموده و او را نمادی بر ایستادگی شناسانده است. در حیات بشری، مقاومت و ایستادگی، هر چند متأثر از ایمان است اما در حالت کلی مقولهای مستقل است که نقش حیاتی در موفقیت افراد و گروههای مختلف دارد. به همین ترتیب، مقاومت در مقیاس ملی از اهمیت دوچندان برخوردار است چرا که هر جامعهای به دلایل مختلف همواره با احتمال تهاجم خصم مواجه است.
در طول تاریخ، جوامع کوچک و بزرگ در اشکال مختلف درگیر هجوم دیگران بودهاند که ایستادگی در برابر آنان، اولین و اساسیترین رمز حفظ این جوامع بوده است. مقاومت روسیه در برابر حمله ناپلئون، کوبا در برابر تهاجم آمریکا، ویتنام در برابر آمریکا، افغانستان در برابر شوروی و الجزایر در برابر فرانسه، از جمله موارد مقاومتهای ملی در برابر تهاجم بیگانگان در سطح جهان است. در #ایران نیز مقاومت در برابر تهاجم رومیان در دوره اشکانیان(نبرد حران و نبرد نهاوند) و دوره ساسانیان( نبرد ادسا)، ایستادگی در برابر مغولها، انگلستان، رژیم بعث و آمریکا، از جمله مصادیق نامآشنا است.
این ویژگی ارزشمند و مشترک در میان تمام انسانها، در ادبیات قرآنی در قالب مفهوم #صبر بیان گردیده است. در سوره انفال که در مقطع زمانی نزدیک به جنگ بدر و پس از آن ناز ل شده است، جایگاه بیبدیل مقاومت در جریان سنت غلبه حق بر باطل قابل تشخیص است. مقاومت، مؤلفه پایهای و حیاتی در جلب #معیت خداوند برای غلبه بر باطل است «...وَاصْبِرُوا إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ»؛ این مؤلفه نه تنها در شرایط ضعف ایمان مؤمنان جبهه حق، الزامی، اجتنابناپذیر و کارساز است «الْآنَ خَفَّفَ اللَّهُ عَنْكُمْ وَعَلِمَ أَنَّ فِيكُمْ ضَعْفًا فَإِنْ يَكُنْ مِنْكُمْ مِائَةٌ صَابِرَةٌ يَغْلِبُوا مِائَتَيْنِ وَإِنْ يَكُنْ مِنْكُمْ أَلْفٌ يَغْلِبُوا أَلْفَيْنِ بِإِذْنِ اللَّهِ وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِينَ»، بلکه در شرایط احراز ایمان راستین مؤمنان جبهه حق نیز، نقش پایهای و اجتنابناپذیر دارد؛ «إِنْ يَكُنْ مِنْكُمْ عِشْرُونَ صَابِرُونَ يَغْلِبُوا مِائَتَيْنِ»؛ بنابراین میتوان مقاومت را جزء جداییناپذیر عوامل جلب کننده معیت خداوند دانست.
مقاومت توأم با ایمان راستین، قدرت غلبه را تا ده برابر افزایش میدهد؛«عِشْرُونَ صَابِرُونَ يَغْلِبُوا مِائَتَيْنِ» که از این مقدار، سهم صبر، ضریب دو و سهم ایمان راستین، ضریب پنج است. در صورت بروز ضعفهایی در ایمان و فاصله گرفتن از ایمان راستین، هرچند قدرت غلبه جبهه حق کاهش چشمگیری مییابد، اما در صورت حفظ ایستادگی و پایداری جبهه حق، ضریب دو برابری مقاومت همچنان پابرجا و کارساز است «مِائَةٌ صَابِرَةٌ يَغْلِبُوا مِائَتَيْنِ...وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِينَ» و میتواند نتایج شگرفی را نصیب جبهه حق سازد.
#پایداری در مسیر ترسیم شده برای دستیابی به هدف، هرچند مفهومی مستقل از مقاومت است، اما در ذیل آن قابل تعریف است. این مفهوم، به معنای استمرار و تداوم در حرکت به سمت هدف است که به نوعی همخانواده ایستادگی است. در ادبیات قرآنی این مفهوم با عبارت #ثبات بیان گردیده است. پایداری نیز، معیت خداوند را نصیب جبهه حق میسازد «إِذْ يُوحِي رَبُّكَ إِلَى الْمَلَائِكَةِ أَنِّي مَعَكُمْ فَثَبِّتُوا الَّذِينَ آمَنُوا سَأُلْقِي فِي قُلُوبِ الَّذِينَ كَفَرُوا الرُّعْبَ...». در طرف مقابل، پایداری نکردن در برابر باطل و پشت کردن غیرتاکتیکی به آنان، مؤمنان را گرفتار شکست در دنیا و عذاب در آخرت میسازد؛ «وَمَنْ يُوَلِّهِمْ يَوْمَئِذٍ دُبُرَهُ إِلَّا مُتَحَرِّفًا لِقِتَالٍ أَوْ مُتَحَيِّزًا إِلَى فِئَةٍ فَقَدْ بَاءَ بِغَضَبٍ مِنَ اللَّهِ وَمَأْوَاهُ جَهَنَّمُ وَبِئْسَ الْمَصِيرُ».
#غلبه_حق_بر_باطل
#همراهی_خدا_با_صابران
┄┅═✧❁🌿🌺🌿❁✧═┅┄
🟥 پژوهشکده مطالعات تمدنی شهیدصدر(ره)
📲@sadr_ir
🌐https://sadr.ihu.ac.ir/