eitaa logo
انس با صحیفه سجادیه
5هزار دنبال‌کننده
16.7هزار عکس
2.5هزار ویدیو
1.7هزار فایل
من به شما عزیزان توصیه میکنم با صحیفه سجادیه انس بگیرید! کتاب بسیار عظیمی است! پراز نغمه های معنوی است! مقام معظم رهبری Sahifeh Sajjadieh در اینستاگرام https://www.instagram.com/sahife2/ ادمین کانال @yas2463
مشاهده در ایتا
دانلود
ادامه ی برنامه ی روزانه ی ختم صحیفه سجادیه دعای سیدالساجدین (ع ) در طلب عفو از گناهان و عیوب: 🔹فمَنْ أَجْهَلُ مِنِّى، يَا إِلَهِى، بِرُشْدِهِ؟ وَ مَنْ أَغْفَلُ مِنِّى عَنْ حَظِّهِ؟ وَ مَنْ أَبْعَدُ مِنِّى مِنِ اسْتِصْلاحِ نَفْسِهِ حِينَ أُنْفِقُ مَا أَجْرَيْتَ عَلَيَّ مِنْ رِزْقِكَ فِيمَا نَهَيْتَنِى عَنْهُ مِنْ مَعْصِيَتِكَ؟ وَ مَنْ أَبْعَدُ غَوْرا فِى الْبَاطِلِ، وَ أَشَدُّ إِقْدَاما عَلَى السُّوءِ مِنِّى حِينَ أَقِفُ بَيْنَ دَعْوَتِكَ وَ دَعْوَةِ الشَّيْطَانِ فَأَتَّبِعُ دَعْوَتَهُ عَلَى غَيْرِ عَمًى مِنِّى فِى مَعْرِفَةٍ بِهِ وَ لا نِسْيَانٍ مِنْ حِفْظِى لَهُ؟🔹 🔸پس اى خداى من كيست به صلاح خويش از من نادانتر و از نصيب خود غافلتر و از عافيت دورتر؟ كه روزى مقرر تو را، در مناهى و نافرمانى تو مصرف كردم و كيست در باطل فرورفته تر و بر زشت كارى اقدام كننده تر از من؟ كه در ميان دعوت تو و دعوت شيطان ايستاده ام و با چشم باز دعوت شيطان را پذيرفتم، با آن كه او را مى شناسم و فراموشش نكرده ام🔸 @sahife2
دعای سیدالساجدین (ع ) در طلب عفو از گناهان و عیوب: 🔹فمَنْ أَجْهَلُ مِنِّى، يَا إِلَهِى، بِرُشْدِهِ؟ وَ مَنْ أَغْفَلُ مِنِّى عَنْ حَظِّهِ؟ وَ مَنْ أَبْعَدُ مِنِّى مِنِ اسْتِصْلاحِ نَفْسِهِ حِينَ أُنْفِقُ مَا أَجْرَيْتَ عَلَيَّ مِنْ رِزْقِكَ فِيمَا نَهَيْتَنِى عَنْهُ مِنْ مَعْصِيَتِكَ؟ وَ مَنْ أَبْعَدُ غَوْرا فِى الْبَاطِلِ، وَ أَشَدُّ إِقْدَاما عَلَى السُّوءِ مِنِّى حِينَ أَقِفُ بَيْنَ دَعْوَتِكَ وَ دَعْوَةِ الشَّيْطَانِ فَأَتَّبِعُ دَعْوَتَهُ عَلَى غَيْرِ عَمًى مِنِّى فِى مَعْرِفَةٍ بِهِ وَ لا نِسْيَانٍ مِنْ حِفْظِى لَهُ؟🔹 🔸پس اى خداى من كيست به صلاح خويش از من نادانتر و از نصيب خود غافلتر و از عافيت دورتر؟ كه روزى مقرر تو را، در مناهى و نافرمانى تو مصرف كردم و كيست در باطل فرورفته تر و بر زشت كارى اقدام كننده تر از من؟ كه در ميان دعوت تو و دعوت شيطان ايستاده ام و با چشم باز دعوت شيطان را پذيرفتم، با آن كه او را مى شناسم و فراموشش نكرده ام🔸 So who is more ignorant than I, my God, of his own right conduct? Who is more heedless than I of his own good fortune? Who is further than I from seeking to set himself right? For I spend the provision Thou deliverest to me in the disobedience Thou hast prohibited to me! Who sinks more deeply into falsehood and is more intensely audacious in evil than I? For I hesitate between Thy call and the call of Satan and then follow his call without being blind in my knowledge of him or forgetful in my memory of him, 👁کانال انس با 🆔 @sahife2
شرح (فَمَنْ أَجْهَلُ مِنِّي يَا إِلَهِي بِرُشْدِهِ؟ وَ مَنْ أَغْفَلُ .. ) @SAHIFE2.pdf
452.8K
بند 23 و 24 🔹 اى خداى من! نادان‏تر از من به صلاح كار خود كيست؟ و غافل‏تر از من به نصيب و بهره‏اش كدام انسان است؟ و چه كسى از اصلاح وجودش، دور افتاده‏تر از من است، آنگاه كه تمام نعمت‏هايى كه به من مى‏دهى، در گناهانى كه مرا از آن نهى فرمودى صرف مى‏كنم؟! و چه كسى بيش از من در غرقاب باطل فرو رفته و سخت‏تر از من اقدام به زشتى كرده، زمانى كه ميان دعوت تو، و دعوت شيطان مى‏ايستم، ولى از دعوت او پيروى مى‏كنم، با اين كه او را، به صورتى كه بايد مى‏شناسم، و نسبت به وضع او فراموشى ندارم، و من در اين موقعيت، يقين دارم كه نهايت دعوت تو به سوى بهشت، و عاقبت دعوت او به جانب جهنّم است. 🔹 در فرازهاى ملكوتى و عرشى بالا به چند حقيقت بسيار مهم از جانب امام عاشقان، پناه دردمندان، شفاى بيماران، راهنماى عابدان، وجود مبارك حضرت زين العابدين عليه السلام اشاره شده كه هر كدام را به تناسب حال و موقعيت مقام به توفيق حضرت پروردگار توضيح مى‏دهیم : ❇️ ❇️ ‏ ❇️ محل مصرف و روزى ❇️ عاقبت دعوت خدا و شيطان 🔹 آیت الله مرتضوی 🔹 امام سجاد علیه السلام پس از شمارش نعمت های خدا بر انسان و شرح رابطۀ مهر آمیز خداوند با انسان، بنمایندگی از (کل انسان) می گوید: انسان در «رابطه با خدایش» به چهار صورت می لغزد که همگی در اثر انگیزش های غریزی است: 👇 ♦️ ytre.ir/uAh ♦️ دعا 🖋کانال انس با صحیفه سجادیه 🆔 @sahife2
«21» يَا إِلَهِي فَلَكَ الْحَمْدُ فَكَمْ مِنْ عَآئِبَةٍ سَتَرْتَهَا عَلَيَّ فَلَمْ تَفْضَحْنِي وَ كَمْ مِنْ ذَنْبٍ غَطَّيْتَهُ عَلَيَّ فَلَمْ تَشْهَرْنِي وَ كَمْ مِنْ شَائِبَةٍ أَلْمَمْتُ بِهَا فَلَمْ تَهْتِكْ عَنِّي سِتْرَهَا وَ لَمْ تُقَلِّدْنِي مَكْرُوهَ شَنَارِهَا وَ لَمْ تُبْدِ سَوْءَاتِهَا لِمَنْ يَلْتَمِسُ مَعَآيِبِي مِنْ جِيرَتِي وَ حَسَدَةِ نِعْمَتِكَ عِنْدِي «22» ثُمَّ لَمْ يَنْهَنِي ذَلِكَ عَنْ أَنْ جَرَيْتُ إِلَى سُوءِ مَا عَهِدْتَ مِنِّي!! فَمَنْ أَجْهَلُ مِنِّي «23» يَا إِلَهِي بِرُشْدِهِ؟ وَ مَنْ أَغْفَلُ مِنِّي عَنْ حَظِّهِ؟ وَ مَنْ أَبْعَدُ مِنِّي مِنِ اسْتِصْلَاحِ نَفْسِهِ حِينَ أُنْفِقُ مَا أَجْرَيْتَ عَلَيَّ مِنْ رِزْقِكَ فِيمَا نَهَيْتَنِي عَنْهُ مِنْ مَعْصِيَتِكَ؟ وَ مَنْ أَبْعَدُ غَوْراً فِي الْبَاطِلِ وَ أَشَدُّ إِقْدَاماً عَلَى السُّوءِ مِنِّي حِينَ أَقِفُ بَيْنَ دَعْوَتِكَ وَ دَعْوَةِ الشَّيْطَانِ فَأَتَّبِعُ دَعْوَتَهُ عَلَى غَيْرِ عَمًى مِنِّي فِي مَعْرِفَةٍ بِهِ وَ لَا نِسْيَانٍ مِنْ حِفْظِي لَهُ؟ «24» وَ أَنَا حِينَئِذٍ مُوقِنٌ بِأَنَّ مُنْتَهَى دَعْوَتِكَ إِلَى الْجَنَّةِ وَ مُنْتَهَى دَعْوَتِهِ إِلَي النَّارِ اى خداى من! تو را سپاس، چه بسيار عيوبى كه بر من پوشاندى، و مرا رسوا نكردى، و چه بسيار گناهى كه مستور داشتى، و به آنم مشهور نساختى، و چه بسيار خيانت و نيرنگ و امور هوسناكى كه مرتكب شدم، ولى پرده آنها را به خاطر حفظ آبرويم ندريدى، و حلقه عار و ننگ آنها را به گردنم نياويختى، و زشتى هايم را نزد همسايگانى كه به دنبال عيوب من هستند، و حسودانى كه نعمت‏هايت را نزد من مى‏بينند، آشكار نكردى. سپس اين همه الطاف و عناياتت نسبت به من، مرا از گرايش به بدى‏هايى كه از من سراغ دارى بازداشت مفرما. اى خداى من! نادان‏تر از من به صلاح كار خود كيست؟ و غافل‏تر از من به نصيب و بهره‏اش كدام انسان است؟ و چه كسى از اصلاح وجودش، دور افتاده‏تر از من است، آنگاه كه تمام نعمت‏هايى كه به من مى‏دهى، در گناهانى كه مرا از آن نهى فرمودى صرف مى‏كنم؟! و چه كسى بيش از من در غرقاب باطل فرو رفته و سخت‏تر از من اقدام به زشتى كرده، زمانى كه ميان دعوت تو، و دعوت شيطان مى‏ايستم، ولى از دعوت او پيروى مى‏كنم، با اين كه او را، به صورتى كه بايد مى‏شناسم، و نسبت به وضع او فراموشى ندارم، و من در اين موقعيت، يقين دارم كه نهايت دعوت تو به سوى بهشت، و عاقبت دعوت او به جانب جهنّم است. 🙏 کانال انس با 🆔 @sahife2
شرح بند های 21 تا 24 مقدمه ✳️ در فرازهاى ملكوتى و عرشى بالا به چند حقيقت بسيار مهم از جانب امام عاشقان، پناه دردمندان، شفاى بيماران، راهنماى عابدان، وجود مبارك حضرت زين العابدين عليه السلام اشاره شده كه هر كدام را به تناسب حال و موقعيت مقام به توفيق حضرت پروردگار توضيح مى‏دهم: 1- حضرت حق بر گناه بندگان. 2- . 3- ‏ 4- . 5- . 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 346 🙏 کانال انس با 🆔 @sahife2
🔹فمَنْ أَجْهَلُ مِنِّى، يَا إِلَهِى، بِرُشْدِهِ؟ وَ مَنْ أَغْفَلُ مِنِّى عَنْ حَظِّهِ؟ وَ مَنْ أَبْعَدُ مِنِّى مِنِ اسْتِصْلاحِ نَفْسِهِ حِينَ أُنْفِقُ مَا أَجْرَيْتَ عَلَيَّ مِنْ رِزْقِكَ فِيمَا نَهَيْتَنِى عَنْهُ مِنْ مَعْصِيَتِكَ؟ وَ مَنْ أَبْعَدُ غَوْرا فِى الْبَاطِلِ، وَ أَشَدُّ إِقْدَاما عَلَى السُّوءِ مِنِّى حِينَ أَقِفُ بَيْنَ دَعْوَتِكَ وَ دَعْوَةِ الشَّيْطَانِ فَأَتَّبِعُ دَعْوَتَهُ عَلَى غَيْرِ عَمًى مِنِّى فِى مَعْرِفَةٍ بِهِ وَ لا نِسْيَانٍ مِنْ حِفْظِى لَهُ؟🔹 🔸پس اى خداى من كيست به صلاح خويش از من نادانتر و از نصيب خود غافلتر و از عافيت دورتر؟ كه روزى مقرر تو را، در مناهى و نافرمانى تو مصرف كردم و كيست در باطل فرورفته تر و بر زشت كارى اقدام كننده تر از من؟ كه در ميان دعوت تو و دعوت شيطان ايستاده ام و با چشم باز دعوت شيطان را پذيرفتم، با آن كه او را مى شناسم و فراموشش نكرده ام🔸 @sahife2
1 ✳️ راغب اصفهانى مى‏نويسد: «غفلت، سهو و لغزشى است كه به خاطر كمى مراقبت و كمى هوشيارى و بيدارى دامنگير انسان مى‏شود.» وقتى انسان بر اثر غرق شدن در مادّيات و لذّات جسمى و خوشى‏هاى زودگذر و دچار شدن به ثروت اندوزى و نشست و برخاست با بازيگران و بى خبران و دورى از مدرسه و مسجد و ترك رابطه با عالم ربانى، دچار غفلت از واقعيت‏ها و حقايق و عبادات و حسنات و ياد آخرت شود، البته از فيوضات الهيه محروم و ممنوع و به تدريج درهاى سعادت دنيا و آخرت بر او بسته مى‏گردد! غفلت به معناى جهل به واقعيت‏ها و نادانى نيست، بلكه غافل كسى است كه كثرت امور مادى و شهوانى و دوستان ناباب و معاشران ناجنس و طمع‏كارى و حرص، بين او و بين آنچه به آن توجه داشته جداى انداخته است. بسيارى از مردم از زمان كودكى مسئله بسيار مهم قيامت را از پدر و مادر و آموزگار و معلم و عالمان ربانى شنيده‏اند و چه بسا تا مدتى از عمر به آن توجه داشتند و بر مبناى ايمان به قيامت فعاليت مى‏كردند، اما با روى آوردن دنيا به آنان و پيدايش زمينه‏هاى شهوات و جاه و مقام و كار زدگى و حالت حرص و طمع و تكاثر، نسبت به روز جزا بى‏توجه شدند و از آن حقيقت عظيمه الهيه غفلت كردند و از پى آن غفلت به زيان وخسران ابدى دچار شدند. 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 353 🙏 کانال انس با 🆔 @sahife2
2 غفلت در آيات قرآن‏ ✳️ اقْتَرَبَ لِلنَّاسِ حِسابُهُمْ وَ هُمْ فى غَفْلَةٍ مُعْرِضُونَ حسابرسى [آنچه در مدت عمرشان انجام داده‏اند] نزديك شده در حالى كه آنان با [فرو افتادن‏] در غفلت [از دلايل اثبات كننده معاد] روى گردانند. وَ اصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَداةِ وَ الْعَشِىِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ وَلا تَعْدُ عَيْناكَ عَنْهُمْ تُرِيدُ زِينَةَ الْحَياةِ الدُّنْيا وَلاتُطِعْ مَنْ اغْفَلْنا قَلْبَهُ عَنْ ذِكْرِنا وَ اتَّبَعَ هَواهُ وَ كانَ امْرُهُ فُرُطاً» با كسانى كه صبح و شام، پروردگارشان را مى‏خوانند در حالى كه همواره خشنودى او را مى‏طلبند، خود را پايدار و شكيبا دار، و در طلب زينت و زيور زندگى دنيا ديدگانت [از التفات‏] به آنان [به سوى ثروتمندان‏] برنگردد، و از كسى كه دلش را [به سبب كفر و طغيانش‏] از ياد خود غافل كرده‏ايم و از هواى نفسش پيروى كرده و كارش اسراف و زياده‏روى است، اطاعت مكن. 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 353 🙏 کانال انس با 🆔 @sahife2
3 غفلت در روايات‏ ✳️ در باب غفلت، كلمات نورانى و حكيمانه‏اى از مولاى عارفان حضرت امير مؤمنان عليه السلام است: الْغَفْلَةُ ضَلالَةٌ. غفلت، گمراهى است. الْغْفَلَةٌ فَقْدٌ. غفلت، نداشتن است. الْغَفْلَةُ ضِدُّ الْحَزْمِ. غفلت، ضد تدبير است. وَيْلٌ لِمَنْ غَلَبَتْ عَلَيْهِ الْغَفْلَةُ فَنَسِىَ الرَّحْلَةَ وَ لَمْ يَسْتَعِدَّ. واى بر كسى كه غفلت بر او غلبه كند، پس مسئله سفر به سوى آخرت را فراموش نمايد و براى روز قيامت خود را آماده ننمايد. فيا لَها حَسْرَةً عَلى‏ كُلِّ ذى غَفْلَةٍ انْ يَكُونَ عُمْرُهُ عَلَيْهِ حُجَّةً، وَ انْ تُؤَدِّيَهُ ايّامُهُ الَى شِقْوَةٍ. آه اى حسرت و اندوه بر صاحب غفلتى كه ايّام عمرش بر او حجت است و او روزگارش را به شقاوت مى‏سپارد! در حديث معراج آمده است: يا احْمَدُ، اجْعَلْ هَمَّكَ هَمّاً واحِداً، فَاجْعَلْ لِسانَكَ لِساناً واحِداً، وَ اجْعَلْ‏ بَدَنَكَ حَيّاً لاتَغْفُلُ عَنّى، مَنْ يَغْفُلْ عَنّى لا ابالى بِاىِّ وادٍ هَلَكَ. اى احمد، اراده و همّتت را اراده واحد و زبانت را يك زبان قرار ده و بدنت را با عبادت زنده بدار و از من غفلت مكن، كسى كه از من غافل گردد، باك ندارم كه او را در چه سرزمينى هلاك كنم. گرفتاران دام غفلت، اگر چه مغز و قلبشان انبان علم باشد و از اصطلاحات چيزى بدانند، حركتشان بى نور و زندگيشان شب ديجور و جام روحشان پر از شراب غرور است. علم‏هاى اهل دل حمّالشان علم‏هاى اهل تن احمالشان‏ علم چون بر دل زند يارى شود علم چون بر تن زند بارى شود گفت ايزد يحمل اسفاره بار باشد علم كان نبود زهو علم كان نبود زهو بى‏واسطه آن نپايد همچو رنگ ماشطه‏ ليك چون اين بار را نيكو كشى بار برگيرند و بخشندت خوشى‏ هين بكش بهر خدااين بار علم تا ببينى در درون انبار علم‏ تا كه بر رهوار علم آئى سوار آنگهان افتد تو را از دوش بار از هواها كى رهى بى جام هو اى ز هو قانع شده با نام هو (مولوى - ) متن کامل شعر در کانال : اینجا 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 353 🙏 کانال انس با 🆔 @sahife2
🔹فمَنْ أَجْهَلُ مِنِّى، يَا إِلَهِى، بِرُشْدِهِ؟ وَ مَنْ أَغْفَلُ مِنِّى عَنْ حَظِّهِ؟ وَ مَنْ أَبْعَدُ مِنِّى مِنِ اسْتِصْلاحِ نَفْسِهِ حِينَ أُنْفِقُ مَا أَجْرَيْتَ عَلَيَّ مِنْ رِزْقِكَ فِيمَا نَهَيْتَنِى عَنْهُ مِنْ مَعْصِيَتِكَ؟ وَ مَنْ أَبْعَدُ غَوْرا فِى الْبَاطِلِ، وَ أَشَدُّ إِقْدَاما عَلَى السُّوءِ مِنِّى حِينَ أَقِفُ بَيْنَ دَعْوَتِكَ وَ دَعْوَةِ الشَّيْطَانِ فَأَتَّبِعُ دَعْوَتَهُ عَلَى غَيْرِ عَمًى مِنِّى فِى مَعْرِفَةٍ بِهِ وَ لا نِسْيَانٍ مِنْ حِفْظِى لَهُ؟🔹 🔸پس اى خداى من كيست به صلاح خويش از من نادانتر و از نصيب خود غافلتر و از عافيت دورتر؟ كه روزى مقرر تو را، در مناهى و نافرمانى تو مصرف كردم و كيست در باطل فرورفته تر و بر زشت كارى اقدام كننده تر از من؟ كه در ميان دعوت تو و دعوت شيطان ايستاده ام و با چشم باز دعوت شيطان را پذيرفتم، با آن كه او را مى شناسم و فراموشش نكرده ام🔸 @sahife2
‏ 1 ✳️ عفت و پاكى نفس و آراسته بودن اين موجود عظيم كه حقيقت و كنه آن بر احدى روشن نيست، به واقعيت‏هاى اخلاقى و حسنات الهى موجب سعادت ابدى و آلودگى و ناپاكى و پستى و خست آن باعث شقاوت و سرشكستگى و خسران دائمى و سرمدى است. آنچه نفس را به صلاح و سداد مى‏رساند و هر آنچه اين امانت الهيّه را به ضعف و زبونى و ذلّت و شقاوت دچار مى‏نمايد در معارف الهى بيان شده و در اين زمينه حجت خدا بر فرد فرد بنى آدم تمام گشته است. شايد بتوان ادّعا كرد كه كليه ابواب عبادات و معاملات و واجبات و مستحبات و مكروهات و محرمات و به خصوص مسائل عالى اخلاقى، محض اصلاح نفس، از جانب حضرت حق و انبيا و امامان عليهم السلام نظام گرفته و با توجه به مسئله با عظمت وحى و بعثت رسولان و امامت امامان و توان و قدرتى كه حضرت محبوب به انسان عنايت فرموده، اصلاح نفس بر عهده انسان تكليف واجب و بلكه از اوجب واجبات است. 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 357 🙏 کانال انس با 🆔 @sahife2
‏ 2 1 ✳️ آنچه انسان را در سنين تكليف به سوى خوشبختى و يا به گمراهى سوق مى‏دهد نفس است: *انَّ النَّفْسَ لَامَارَةٌ بِالسُّوءِ» «یوسف 53» زيرا نفس طغيان گر، بسيار به بدى فرمان مى‏دهد. نفس است كه به تزكيه احتياج دارد: *وَ مَنْ تَزَكَّى‏ فَإنَّما يَتَزَكّى‏ لِنَفْسِهِ» «فاطر 18» و هر كس [از آلودگى‏ها] پاك شود به سود خود پاك مى‏شود. نفس است كه بايد در جستجوى رضا و خشنودى خدا باشد، تا مشمول عنايات‏ و رأفت الهى گردد: *وَ مِنَ النّاسِ مَنْ يَشْرى‏ نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللّهِ وَ اللّهُ رَؤُوفٌ بِالْعِبادِ» « بقره 207» و از مردم كسى است كه جانش را براى خشنودى خدا مى‏فروشد [مانند امير المؤمنين عليه السلام‏] و خدا به بندگان مهربان است. نفس است كه بايد از خدا بترسد و بداند كه خداوند به جريانات ذهنى همه آگاه است و با جلوگيرى از هوا و هوس‏ها راهى به رحمت الهى و بخشيده شدن گناهانش بيابد: 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 357 🙏 کانال انس با 🆔 @sahife2
‏ 2 2 ✳️ وَ اعْلَمُوا انَّ اللَّهَ يَعْلَمُ ما فى انْفُسِكُمْ فَاحْذَرُوهُ وَ اعْلَمُوا انَّ اللّهَ غَفُورٌ حَليمٌ» «بقره 235» و بدانيد كه خدا آنچه در دل داريد مى‏داند؛ بنابراين از [مخالفت با] او بپرهيزيد، و بدانيد كه خدا بسيار آمرزنده و بردبار است. نفس است كه بايد از خدعه و نيرنگ زدن به خداوند و اهل ايمان دور باشد، چه اين كه بايد به اين معنى توجه داشته باشد كه اين نيرنگ و فريب ضررش متوجه خود اوست: *يُخادِعُونَ اللّهَ وَ الَّذينَ آمَنُوا وَ ما يَخْدَعُونَ الّا انْفُسَهُمْ وَ ما يَشْعُرُونَ» «بقره 9» [به گمان باطلشان‏] مى‏خواهند خدا و اهل ايمان را فريب دهند، در حالى كه جز خودشان را فريب نمى‏دهند، ولى [اين حقيقت را] درك نمى‏كنند. نفس است كه حتى اهل ايمان نيز بايد از آن سخت بر حذر باشند تا مبادا بعد از هدايت شدن، آنها را به ضلالت و گمراهى اندازد: *يا ايُّهَا الَّذينَ آمَنُوا عَلَيْكُمْ انْفُسَكُمْ لايَضُرُّكُمْ مَنْ ضَلَّ اذَا اهْتَدَيْتُمْ» «مائده 105» اى اهل ايمان! مراقبِ [ايمان و ارزش‏هاى معنوىِ‏] خود باشيد؛ اگر شما هدايت يافتيد، گمراهى كسى كه گمراه شده به شما زيانى نمى‏رساند. در صورت مراقبت نكردن، گمراهى گمراهان، نفس آدمى را تحت تأثير قرار داده و به تدريج انسان را به بلاى ضلالت دچار مى‏كند! نفس است كه بايد در راه خدا مجاهدت كند تا به درجات بزرگ در پيشگاه الهى نايل آيد: *الَّذينَ آمَنُوا وَهاجَرُوا وَ جاهَدُوا فى سَبيلِ اللّهِ بِامْوالِهِمْ وَ انْفُسِهِمْ اعْظَمُ دَرَجَةً عِنْدَ اللّهِ وَ اولئِكَ هُمُ الْفائِزُونَ» «توبه 20» آنان كه ايمان آوردند و هجرت كردند و با اموال و جان‏هايشان در راه خدا به جهاد برخاستند، منزلتشان در پيشگاه خدا بزرگ‏تر و برتر است، و فقط اينانند كه كاميابند. 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 357 🙏 کانال انس با 🆔 @sahife2
‏ 2 3 ✳️ نفس است كه بايد هميشه در جريان سود و زيان اعمال خود باشد و هر روز به حساب خود برسد و ببيند كه براى فرداى خود چه فرستاده است: *وَلْتَنْظُرْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ لِغَدٍ» «حشر 18» بايد با تأمل بنگرد كه براى فرداى خود چه چيزى پيش فرستاده است. نفس است كه در گرو كرده‏هاى خويش است: *كُلُّ نَفْسٍ بِما كَسَبَتْ رَهينَةٌ» «مدثر 38» هر كسى در گرو دست‏آورده‏هاى خويش است. نفس است كه بايد به خاطر رستگارى خود، بخل ورزيدن را در تمام امور مثبته از خود دور سازد: *وَ مَنْ يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَاولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ» «2تغابن 16» و كسانى كه خود را از بخل و حرص بازدارند آنان رستگارند. و بالأخره نفس است كه هرگاه در ايمان به خداوند و رسول او به درجه اطمينان رسيد و مطابق كتاب خدا، پاكى را پيشه خود ساخت و در هر كارى رضاى حضرت معبود را طلب نمود، مى‏تواند خطاب خداوند را نسبت به خود بشنود: *يا ايَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ* ارْجِعى الى‏ رَبِّكِ راضِيَةً مَرْضِيَّةً* فَادْخُلى فى عِبادى* وَ ادْخُلى جَنَّتى» «فجر 27» اى جان آرام گرفته و اطمينان يافته!* به سوى پروردگارت در حالى كه از او خشنودى و او هم از تو خشنود است، باز گرد.* پس در ميان بندگانم درآى* و در بهشتم وارد شو. 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 357 🙏 کانال انس با 🆔 @sahife2
🔹منْ أَبْعَدُ مِنِّى مِنِ اسْتِصْلاحِ نَفْسِهِ حِينَ أُنْفِقُ مَا أَجْرَيْتَ عَلَيَّ مِنْ رِزْقِكَ فِيمَا نَهَيْتَنِى عَنْهُ مِنْ مَعْصِيَتِكَ؟ 🔹 🔸اى خداى من! چه كسى از اصلاح وجودش، دور افتاده ‏تر از من است، آنگاه كه تمام نعمت‏هايى كه به من مى‏دهى، در گناهانى كه مرا از آن نهى فرمودى صرف مى‏كنم؟!🔸 @sahife2
1 ✳️ از ديدگاه شيعه بسيارى از امور قدَرَى است و خيلى از مسائل عالم برپايه تقديرات و قسمت‏ها تفسير مى‏شود. مانند يك خانواده كه همه خوش صورت و باهوشند و كمبود و ناتوانى در آنها ديده نمى‏شود. يا در تاريخ مى‏خوانيم قبيله بنى‏اميه مردانى شرور و بى‏باك و جنايتكار بوده‏اند ولى قبيله بنى‏هاشم كه پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و اهل بيت از آن دسته‏اند، زيبارو، شجاع و با اخلاق زيسته‏اند. يكى از موضوعات قَدَرى، گشايش روزى و مصارف صحيح آن است. برخى بدون زحمت و تلاش مالى به دست مى‏آورند و در غير محل درست آن خرج مى‏كنند و برخى با تلاش بسيار امتيازهايى فراهم مى‏كنند و در جاى خود به كار مى‏گيرند در نتيجه در سرنوشت خانواده و جامعه شريك مى‏شوند و اينان از اسراف و مفاسد آن به دور هستند. ولى گروهى از موقعيت‏ها سوء استفاده مى‏كنند، خداوند منان در توصيف حال نامردمان كه حقوق را رعايت نمى‏كنند مى‏فرمايد: وَ اللَّهُ فَضَّلَ بَعْضَكُمْ عَلَى‏ بَعْضٍ فِى الرّزْقِ فَمَا الَّذِينَ فُضّلُواْ بِرَآدّى رِزْقِهِمْ عَلَى‏ مَا مَلَكَتْ أَيْمنُهُمْ فَهُمْ فِيهِ سَوَآءٌ أَفَبِنِعْمَةِ اللَّهِ يَجْحَدُونَ» «نحل 71» خدا برخى از شما را در رزق و روزى بر برخى فزونى داده است؛ پس آنانكه فزونى يافته‏اند، حاضر نيستند از روزى خود [به صورتى قابل توجه و به اندازه لازم‏] به بردگان خود بپردازند كه در بهره‏ورى از رزق و روزى باهم برابر باشند؛ پس آيا [با اين تبعيض ظالمانه‏اى كه به بردگان و زيردستان خود روا مى‏دارند] نعمت خدا را [كه عطاى اوست و خود اختيار و استقلالى در تأمينش ندارند] منكرند؟! «در تفسير نمونه آمده كه بعضى مفسّران گفته‏اند: آيه فوق اشاره به پاره‏اى از اعمال احمقانه و اسرافكارانه مشركان است كه براى بتان و خدايان دروغين خود، سهمى از حيوانات و كشت و زراعت خود را نذر مى‏كردند؛ در حالى كه اين سنگ و چوب‏هاى بى‏ارزش كمترين نقشى در زندگى‏نداشتند ولى حاضر نبودند همان را در اختيار بردگان بيچاره‏اى بگذارند كه شب و روز به آنها خدمت مى‏كردند.» « تفسير نمونه: 11/ 311، ذيل آيه 71 سوره نحل.» 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 361 🙏 کانال انس با 🆔 @sahife2
2 ✳️ يكى از دليل‏هايى كه خداوند روزى بسيار در اختيار مردم قرار نمى‏دهد بد مصرف كردن است، يعنى مال اندوزى و حرص و طمع براى گردآورى مال دنيا سبب طغيانگرى و شهوترانى و تجمل گرايى انسان‏ها مى‏گردد، در نتيجه قارون‏ها و فرعون‏ها و شاهان ستمگرى پيدا مى‏شوند كه خون مردم را در شيشه مى‏كنند. خداوند براى كنترل بشر بى‏معرفت او را در محدوده معينى قرار مى‏دهد و مى‏فرمايد: وَ لَوْ بَسَطَ اللَّهُ الرّزْقَ لِعِبَادِهِ لَبَغَوْاْ فِى الْأَرْضِ وَ لكِن يُنَزّلُ بِقَدَرٍ مَّا يَشَآءُ إِنَّهُ بِعِبَادِهِ خَبِيرٌ بَصِيرٌ» «شوری 27» و اگر خدا روزى را بر بندگانش وسعت دهد، در زمين سركشى و ستم كنند، ولى آنچه را بخواهد به اندازه نازل مى‏كند؛ يقيناً او به بندگانش آگاه و بيناست. به تعبير ديگر مردم با حرص هر چه شديدتر به دنبال زرق و برق جهان مادى‏ مى‏روند و براى دست‏يابى به آن از هيچ جنايتى فروگذارى نمى‏كنند و دستورهاى زيادى از جانب خداوند وارد مى‏شود و آنها را به ناپايدارى دنيا و بى‏ارزش بودن مال و جاه توجّه مى‏دهد. و روايات هم تأكيد مى‏كند كه روزى دست خداست و بهره هر كسى را خدا تعيين كرده، در حقيقت براى پايان دادن به حرص و دنياپرستى و فعاليت بى‏حد و مرز براى كسب درآمد بيشتر است. 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 361 🙏 کانال انس با 🆔 @sahife2
3 ✳️ اسلام پايه كسب روزى و تلاش و فعاليت صحيح و حلال و سازنده را به دور از هر گونه افراط و تفريط قرار مى‏دهد تا در نتيجه مصارف آن در مسير خوبى قرار بگيرد. هنگامى كه معصوم عليه السلام مى‏فرمايد: هيچ گاه مال فراوان را نديدم مگر آن كه در دو طرف آن مالى را ضايع شده يافتم، مى‏فهميم كه يك طرف آن مال حق اللّه است مانند خمس و زكات و طرف ديگر آن حق الناس است. و امام خبر از واقعيّت مى‏دهد؛ زيرا امام عليه السلام در همين دنيا حس جوهريابى حقايق امور را دارد و آنها را آنگونه كه هست مى‏بيند و بر آنها احاطه دارد. او همه عالم را مانند كف دست مى‏بيند. ممكن است كسى اين طرف دنيا اسرافى كرده و آن طرف دنيا اثرش ظاهر شده باشد با آن كه ما از آن بى‏خبريم ولى معصوم عليه السلام از آن خبر دارد. كمبود شخصيت اسراف كننده روشن است و نسبت به منافع ديگران بخيل است، پس در اسراف خود و امساك از ديگران در جهت منافع نفسانى خود حركت مى‏كند. فقر و فسق و فجور و گناه و ديگر مفاسد اجتماعى در جامعه از اين پديده شوم به وجود مى‏آيد. و بركت مصرف نعمت‏هاى خداوندى از بين مى‏رود. رسول اللّه صلى الله عليه و آله مى‏فرمايد: مَنْ حَبَسَ عَنْ أَخِيهِ الْمُسْلِمِ شَيْئاً مِنْ حَقِّهِ حَرَّمَ اللَّهُ عَلَيْهِ بَرَكَةَ الرِّزْقِ إِلَّا أَنْ‏ يَتُوبَ. هر كه حقى از حقوق برادر مسلمان خود را پايمال سازد، خداوند بركت روزى را بر او حرام گرداند مگر آن كه توبه كند. 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 361 🙏 کانال انس با 🆔 @sahife2
4 ✳️ در روايت آمده است: نَهَى النَّبِىُّ صلى الله عليه و آله عَنْ قِيلَ وَ قالَ وَ كَثْرَةِ السُّؤَالِ وَ إِضاعَةِ الْمالِ. نبى اكرم صلى الله عليه و آله از سخنان بيهوده و درخواست بسيار و تلف كردن مال پرهيز دادند. مرحوم مجلسى در ادامه حديث مى‏نويسد: «گفته ‏اند ضايع كردن مال دو صورت دارد: 1- صرف مال در راه گناه و نافرمانى خداوند، كم يا زياد باشد و اين اسراف است كه خداوند آن را نكوهيده و نهى فرموده است. 2- پرداخت مال بى‏ موقعيت به صاحب آن كه خداوند متعال مى‏فرمايد: يتيمان را آزمايش كنيد تا بالغ شوند؛ اگر به فهم و رشد فكرى رسيدند؛ اموالشان را بدهيد.» كيست كه نداند بر سر سفره روزى حق، انواع نعمت‏ها به تناسب نيازهاى انسان قرار داده شده است. نهاده شدن اين همه نعمت‏هاى رنگارنگ بدون شك بدون هدف نيست. آيات قرآن مجيد منظور و مقصود از اين همه لطف را عبادت مى‏داند. انسان لازم است از انواع نعمت‏ها براى ادامه حيات و تقويت جسم و جان استفاده كند و چون از نعمت حق قوت گرفت بايد با كمال خلوص و شكر حضرت‏ حق كه همان عبادت و اطاعت و فرمانبردارى از اوامر محبوب و دورى از محرمات است اقدام كند. خوردن نعمت و دست زدن به عصيان عين خيانت به پروردگار و به تمام نظام هستى و عرصه گاه آفرينش است. 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 361 🙏 کانال انس با 🆔 @sahife
1 ✳️ و لجاجت از بهترين ابزار دعوت است كه با آنها به دشوارترين هدف خود مى‏رسد؛ زيرا هرگاه بتواند راه عقل و دل انسان را ببندد و صحنه را تيره و تار سازد، جلودارى بر سر راهش نخواهد بود و او با تمام وجود در اختيار شيطان قرار مى‏گيرد. هدايت گران براى بيرون آوردن انسان از سلطه شيطان به راحتى نمى‏توانند او را نجات دهند، چه بسا چنان وجودش در وجود شيطان ذوب شده و در زمره ياران او درآيد كه دورترين آدم از رحمت خداوند گردد. رحمتى كه بايد هزينه راه سعادت خود كند، در راه پيروى از شيطان خرج كرده و از درهاى گشوده مغفرت حق بگريزد و به سوى دام ذلّت باطل فرود آيد. او همانند بيمارى ترسان و نالان از دست طبيب دلسوز به سوى مواد مخدّرى سوزنده فرار مى‏كند و سرانجام در آن لجن‏زار مى‏ميرد؛ زيرا آنگاه كه پيام رسان الهى در قيامت فرياد برمى‏آورد و مى‏فرمايد: وَقَالَ الرَّسُولُ يرَبّ إِنَّ قَوْمِى اتَّخَذُواْ هذَا الْقُرْءَانَ مَهْجُورًا* وَكَذَ لِكَ جَعَلْنَا لِكُلّ نَبِىٍّ عَدُوًّا مّنَ الْمُجْرِمِينَ وَ كَفَى‏ بِرَبّكَ هَادِيًا وَ نَصِيرًا» «فرقان 30» و پيامبر [درقيامت‏] مى‏گويد: پروردگارا! همانا قوم من اين قرآن را متروك گذاشتند!* و ما اين گونه براى هر پيامبرى دشمنانى از مجرمان قرار داديم، و كافى است كه پروردگارت [براى تو] راهنما و يارى دهنده باشد. پس آن ظالمى كه از هدايت الهى محروم گشته و به بيگانه اعتماد كرده است با گزيدن دست خود چنين حالى دارد كه مى‏گويد: وَ يَوْمَ يَعَضُّ الظَّالِمُ عَلَى‏ يَدَيْهِ يَقُولُ يلَيْتَنِى اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِيلًا* يوَيْلَتَى‏ لَيْتَنِى لَمْ أَتَّخِذْ فُلَانًا خَلِيلًا* لَّقَدْ أَضَلَّنِى عَنِ الذّكْرِ بَعْدَ إِذْ جَآءَنِى وَ كَانَ الشَّيْطنُ لِلْإِنسنِ خَذُولًا» «فرقان 37» و روزى كه ستمكار، دو دست خود را [از شدت اندوه و حسرت به دندان‏] مى‏گزد [و] مى‏گويد: اى كاش همراه اين پيامبر راهى به سوى حق برمى‏گرفتم،* اى واى، كاش من فلانى را [كه سبب بدبختى من شد] به دوستى نمى‏گرفتم،* بى‏ترديد مرا از قرآن پس از آن كه برايم آمد گمراه كرد. و شيطان همواره انسان را [پس از گمراه كردنش تنها و غريب در وادى هلاكت‏] وامى‏گذارد. بنابراين او از دشمن‏شناسى و دورى از آن غفلت ورزيده است، در تمامى عمر خود يك روز در نيك‏بختى چشم باز نكرده و آفتاب هدايت را در وجودش نتابانيده است. 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 365 🙏 کانال انس با 🆔 @sahife2
2 ✳️ مراد حضرت سجاد عليه السلام از اين كه فرمود: «أَقِفُ بَيْنَ دَعْوَتِكَ وَ دَعْوَةِ الشَّيْطَانِ» يعنى انسان آمادگى پذيرش هدايت و گمراهى را دارد و تابلوهاى راهنمايى هم در سراسر جاده زندگى نصب شده است ولى او با بى‏توجهى به راهنما به سوى درّه نيستى حركت مى‏كند. حقيقت دعوت خداوند بر اساس برهان عقلى و شرعى براى مكلّفين روشن است تا به سوى معرفت و توحيد و طاعت او رهبرى شوند؛ ولى دعوت شيطان بر پايه وسوسه‏ها و تشويق‏ها و زينت‏هاى حرام صورت مى‏گيرد تا بندگان خدا را به خود نزديك سازد. سپس در دستان خود نگه دارد و از كج راه‏ها عبور دهد بدون آن كه حكومت بر آنها داشته باشد. تنها او ميل شديد بر ارتكاب گناهى را در نفس آدم فراهم مى‏سازد و تا مرحله انجام آن يارى مى‏دهد و پس از پايان عمل او را رها مى‏كند. از ابن عباس نقل شده كه گفت: هر چه با قرآن مخالف باشد از گام‏هاى شيطان است. علّامه طباطبائى رحمه الله در اين‏باره مى‏نويسد: «مقصود از پيروى كردن از گام‏هاى شيطان پيروى از تمام دعوت‏هاى باطل او نيست؛ بلكه مقصود پيروى كردن از او در مسائل مربوط به دين است؛ به اين معنا كه باطل را به لباس و زيور حق مى‏آرايد و بر روى چيزهاى غيردينى نام دين مى‏گذارد و انسان هم ندانسته و بدون آن كه متوجّه واقعيت باشد از آنها پيروى مى‏كند.» « تفسير الميزان: 2/ 101، ذيل آيه 208 سوره بقره.» از اين رو پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله در ای از ‏هاى پديد آمده به وسيله شيطان خبر مى‏دهد و مى‏فرمايد: 👈در آينده فتنه ‏ها و حوادث گمراه كننده ‏اى پيش خواهد آمد كه انسان خود را با ايمان آغاز مى‏كند و كه فرا مى‏رسد به كفر افتاده است، مگر كسى كه خداى تعالى او را به دانش و آگاهى زنده كرده باشد. 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 365 🙏 کانال انس با 🆔 @sahife2
3 ✳️ امام على عليه السلام در خطبه راه گريز از را چنين بيان مى‏فرمايد: فَاحْذَرُوا عِبادَ اللَّهِ عَدُوَّ اللَّهِ انْ يُعْدِيَكُمْ بِدائِهِ، وَ انْ يَسْتَفِزَّكُمْ بِنِدائِهِ وَ انْ يُجْلِبَ عَلَيْكُمْ بِخَيْلِهِ وَ رَجِلِهِ. فَلَعَمْرى‏ لَقَدْ فَوَّقَ لَكُمْ سَهْمَ الْوَعيدِ وَ اغْرَقَ لَكُمْ بِالنَّزْعِ الشَّديدِ وَ رَماكُمْ مِنْ مَكانٍ قَريبٍ وَ قالَ: رَبِّ بِما اغْوَيْتَنى لَازَيِّنَنَّ لَهُمْ فِى الأَرْضِ وَ لَاغْوِيَنَّهُمْ اجْمَعِينَ، قَذْفاً بِغَيْبٍ بَعيدٍ، وَ رَجْماً بِظَنٍّ غَيْرِ مُصيبٍ، صَدَّقَهُ بِهِ ابْناءُ الْحَمِيَّةَ وَ اخْوانُ الْعَصَبِيَّةِ وَ فُرْسانُ الْكِبْرِ وَ الْجاهِلِيَّةِ ... بندگان خدا، از دشمن خدا حذر كنيد، مبادا آن كه شما را به درد خود مبتلا كند و با ندايش شما را به حركت آورد و با ارتش سواره و پياده‏اش بر شما بتازد. به جان مردم سوگند كه تيرى سهمناك عليه شما به كمان گذاشته و كمان را با شدت هر چه تمامتر كشيده و از مكانى نزديك به شما تير انداخته و گفته: «پروردگارا! براى آن كه مرا اغوا كردى، زر و زينت دنيا را در زمين در برابر ديده آنان جلوه مى‏دهم و همه را به ضلالت دچار مى‏نمايم.» به تاريكى تيرى به هدفى دور انداخت و گمانى ناصواب و خطا بر زبان راند، ولى زادگان كبر و نخوت با عمل خود ادّعايش را تصديق كردند و برادران عصبيّت و سواران كبر و جاهليت آن گفتار كج و باطل را راست آورند .... بنابراين بايد شيوه مقابله با دعوت‏هاى مفسده‏انگيز شيطان و انصارش را جدى گرفت؛ كه امام كاظم عليه السلام در سفارش خويش به هشام كه پرسيد با چه دشمنانى بايد مبارزه نمود؟ حضرت فرمود: دشمنى تو با ابليس بايد سخت باشد و نبايد كه او در تلاشش براى نابودى تو، شكيباتر و در مبارزه‏ات با او پايدارتر از تو باشد؛ زيرا ابليس با همه قدرتش‏ از تو ناتوان‏تر است و با همه بديش كمتر از تو مى‏تواند ضربه زند. اگر تو به خداوند پناه برى هر آينه به راهى راست هدايت شده‏اى. « بحار الأنوار: 75/ 315، باب 25، حديث 1؛ تحف العقول: 399.» 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 365 🙏 کانال انس با 🆔 @sahife2