❓پرسش 59: حکم وضعی و تکلیفی را توضیح دهید؟ ✍🏽پاسخ: 🔰#حکم در یکی از تقسیمات، به دو قسم وضعی و تکلیفی تقسیم می شود که توضیح آن به شرح زیر است: 💠حکم تکلیفی: حکمی که مشتمل بر انشاء #بعث یا #زجر یا #ترخیص است. به عبارت دیگر، حکمی است که به مباشرتاً به فعل مکلف از حیث اقتضاء فعل یا اقتضاء ترک یا تساوی تعلق گرفته است. حکم تکلیفی به 5 قسم #وجوب ، #استحباب ، #حرمت ، #کراهت و #اباحه تقسیم می گردد. 🍀مثال: وجوب صلاة حکم تکلیفی است. 💠حکم وضعی: حکمی است که مشتمل بر بعث و زجر یا ترخیص نیست و به فعل یا ترک مکلف تعلق نگرفته است بلکه به اشیاء یا اشخاص تعلق گرفته است و ارتباطی با واسطه یا بی واسطه با فعل مکلف دارد. 🍀مثال: صحت صلاة حکم وضعی است. 🔅نکته: کلیه احکام یا مجعولات شارع برای موضوعات مختلف به غیر از #احکام_خمسه مانند ملکیت، زوجیت، طهارت، نجاست، شرطیت، سببیت، مانعیت، حجیت، ولایت، جواز، صحت و... احکام وضعیه است. #حکم_تکلیفی #حکم_وضعی #ارشاد_العقول #درسات_فی_الاصول #دروس_فی_علم_الاصول #اصول_فقه #فقه 📚إرشاد العقول الى مباحث الأصول ؛ ج‏4 ؛ ص82 📚دراسات في الأصول، ج‏4، ص: 154 📚دروس في علم الأصول ( طبع انتشارات اسلامى )، ج‏1، ص: 63 https://eitaa.com/saluni

❓پرسش۱۷۰: تفاوت شبهه موضوعیه، حکمیه، مفهومیه و مصداقیه را بیان کنید؟ ✍پاسخ: 💢 مقدمه: #شبهه (در لغت) به معنای شک ، بدگمان، اشتباه و التباس درست به نادرست و حق به ناحق و همچنین واقع به موهوم می‌باشد. 💢 در #علم_اصول، شبهه به دو قسم کلی #شبهه_موضوعیه و #شبهه_حکمیه تقسیم می شود. (لذا شبهه حکمیه در اصطلاح اعم شامل شبهه مفهومیه است.) اما با نگاه دقیق تر، شبهات به سه قسم #حکمیه، #مفهومیه و #موضوعیه تقسیم می شوند. و در نظر تحقیق، برخی #شبهه_مصداقیه را نیز به اقسام شبهه اضافه کرده اند. توضیح #اقسام_شبهات به اختصار به شرح ذیل می باشد: 🔵شبهه حکمیه: منظور این است که #حکم_کلی چیزی مورد تردید باشد. جهل به حکم کلی یا ناشی از #فقدان_نص_معتبر و یا ناشی از #اجمال_نص و یا #تعارض_نصوص می باشد. 🍀مثال: به علت فقدان نص معتبر در ممنوعیت عملی- مانند استعمال دخانیات - تردید می‌شود. در این مورد شبهه حکمیه است؛ یعنی در حقیقت نمی‌دانیم که آیا حکم این عمل نزد شارع حرمت است یا جواز و اباحه. لذا در مواردی حاکم، در جرم بودن عمل ارتکابی متهم، تردید می‌کند. 🍀مثال2: شخصی نمی‌داند که نوشیدن #فقاع (آبجو) حرام است یا خیر. در این مورد نیز شبهه حکمیه است. 🔵شبهه موضوعیه: مقصود این است که شخص #حرمت و ممنوعیت عمل را می‌داند، ولی جهل به موضوع حکم دارد. 🍀مثال: اگر کسی به دلیل تاریکی تشخیص نمی‌دهد فلان شخص محرم یا نامحرم است شبهه موضوعیه است. 🔵شبهه مفهومیه: مقصود از این قسم شبهه، ابهام و تردید در #مفهوم‌ یک لفظ است و این قسم در مقابل شبهه مصداقی می‌باشد که عبارت است از شک و تردید در مفهوم لفظى به لحاظ شمول و عدم شمول آن. 🍀مثال: اگر شک کنیم معناى لفظ « #صعید » در #آیه_تیمم ، خصوص خاک است یا آنچه از زمین به شمار مى‌ رود؛ اعم از خاک، سنگ، معدن و مانند آن، شبهه مفهومیه می باشد. 🔵شبهه مصداقیه: این شبهه، در مقابل شبهه مفهومی است و مورد آن جایی است که نسبت به دخول فردی از افراد عام تحت عنوان خاص - به دلیل اجمال در آن فرد و نه در مفهوم خاص- شک داشته باشیم. 🍀مثال: اگر شارع فرموده باشد که «هر آبی پاک است، مگر آنکه به نجاست تغییر کند.» حال اگر تغییر آبی به نجاست مشکوک باشد، معلوم نیست که آیا این فرد متصف به عنوان خاص (آب تغییر یافته) شده یا نه، شبهه مصداقیه است. 🍀مثال2: اگر معنای « #آب_مطلق » برای کسی روشن است، اما شک می‌کند آب این حوض، مطلق است یا مضاف، شبهه مصداقیه می باشد. 🔆نکته: در کلمات برخی از #معاصرین، از شبهه مصداقیه با عنوان #شبهۀ_معنائیه یاد شده است و در تعریف آن گفته اند «کلمه معنایی دارد لکن حدود و ثغور آن معنا مشخص نیست» که به نظر می رسد مراد ایشان همان شبهه مصداقیه می باشد. #اقسام_شبهه #شبهه_موضوعیه #شبهه_حکمیه #شبهه_مفهومیه #شبهه_مصداقیه #شبهه_معنائیه #اصول_فقه •┈••✾••┈••┈••✾••┈••┈••✾••┈••┈••✾••┈••┈••✾••┈•• به کانال #سلونی بپیوندید ⬇️ https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5 ╭❀❓❀╮ @saluni ╰❀📚❀╯