❓پرسش 59: حکم وضعی و تکلیفی را توضیح دهید؟ ✍🏽پاسخ: 🔰#حکم در یکی از تقسیمات، به دو قسم وضعی و تکلیفی تقسیم می شود که توضیح آن به شرح زیر است: 💠حکم تکلیفی: حکمی که مشتمل بر انشاء #بعث یا #زجر یا #ترخیص است. به عبارت دیگر، حکمی است که به مباشرتاً به فعل مکلف از حیث اقتضاء فعل یا اقتضاء ترک یا تساوی تعلق گرفته است. حکم تکلیفی به 5 قسم #وجوب ، #استحباب ، #حرمت ، #کراهت و #اباحه تقسیم می گردد. 🍀مثال: وجوب صلاة حکم تکلیفی است. 💠حکم وضعی: حکمی است که مشتمل بر بعث و زجر یا ترخیص نیست و به فعل یا ترک مکلف تعلق نگرفته است بلکه به اشیاء یا اشخاص تعلق گرفته است و ارتباطی با واسطه یا بی واسطه با فعل مکلف دارد. 🍀مثال: صحت صلاة حکم وضعی است. 🔅نکته: کلیه احکام یا مجعولات شارع برای موضوعات مختلف به غیر از #احکام_خمسه مانند ملکیت، زوجیت، طهارت، نجاست، شرطیت، سببیت، مانعیت، حجیت، ولایت، جواز، صحت و... احکام وضعیه است. #حکم_تکلیفی #حکم_وضعی #ارشاد_العقول #درسات_فی_الاصول #دروس_فی_علم_الاصول #اصول_فقه #فقه 📚إرشاد العقول الى مباحث الأصول ؛ ج‏4 ؛ ص82 📚دراسات في الأصول، ج‏4، ص: 154 📚دروس في علم الأصول ( طبع انتشارات اسلامى )، ج‏1، ص: 63 https://eitaa.com/saluni

❓پرسش 63: در مسئله اجتماع امر و نهی، طبق یک نظر، نماز در زمین غصبی صحیح است ولی نمازگزار معصیت کرده است. از طرفی یکی از شروط صحت نماز، غصبی نبودن مکان نمازگزار است. این دو مطلب چگونه قابل جمع هستند؟ ✍پاسخ: ♨️مباحث اصولی، با فرض عدم قرینه مطرح می شود. برای مثال، ممکن است مبنای اصولی، ظهور #امر در #وجوب باشد؛ در این صورت، اگر قرینه بر #استحباب نباشد، امر ظهور در وجوب دارد و این مطلب منافاتی ندارد که در موردی مأمور به به جهت قرینه، حمل بر استحباب شود. 💢بنابر این بحث اجتماع امر و نهی زمانی حکم #صلاة_در_دار_غصبی و نظایر آن را تعیین می کند که قرینه و دلیلی نسبت به صحت یا عدم صحت صلاة در دار غصبی وجود نداشته باشد؛ لذا منافاتی ندارد کسی در اصول قائل به جواز اجتماع و در فقه قائل به بطلان صلاة در دار غصبی شود. #مرحوم_سبزواری به صراحت به این مطلب اشاره کرده و فرموده است: «ثمَّ إنّ ظاهرهم أنّ مسألة الصلاة في المكان المغصوب من صغريات اجتماع الأمر و النهي، و الصحة و الفساد مبنية على تلك المسألة جوازا أو منعا و لكنّه باطل، لظهور إجماعهم على بطلانها في المكان المغصوب في سعة الوقت و إمكان الخروج» 💢دلیل بطلان صلاة در دار غصبی، #اجماع_محکی و #اجماع_محصل است که در #جواهر ، #نهایة_الاحکام ، #ناصریة ، #منتهی ، #تذکرة ، #مدارک ، #دروس ، #البیان ، #جامع_المقاصد و...بیان شده است. البته برخی مانند #علامۀ_مجلسی_دوم علیرغم این اجماعات، حکم به صحت #نماز_در_دار_غصبی نموده اند و برخی مانند #آیت_الله_خویی «رحمه الله»، حکم به بطلان را مختص نمازی دانسته اند که محل #سجدۀ آن غصبی باشد. 🔅تذکر: با فرض نپذیرفتن اجماع، دلیل بطلان نماز در دار غصبی، از نظر برخی مانند #مرحوم_حکیم، مسألۀ اجتماع امر و نهی نیست (زیرا ممکن است صحت عبادت مستند به #وجود_ملاک باشد ولو امر نداشته باشد) بلکه عمده دلیل بر بطلان، #عدم_امکان_تقرب به چنین نمازی است. #اجتماع_امر_و_نهی #العروة_الوثقی_مع_التعلیقات #مهذب_الأحكام #مستمسک_العروة #بيست_و_پنج_رساله_فارسى #اصول_فقه #فقه 📚مستمسك العروة الوثقى؛ ج‌5، ص: 416 📚العروة الوثقى مع التعليقات؛ ج‌1، ص: 474 📚بيست و پنج رساله فارسى؛ ص: 564 📚مهذب الأحكام (للسبزواري)؛ ج‌5، ص: 379 https://eitaa.com/saluni