✅ شرح و تفسیر حکمت ۲۰۸ نهج‌البلاغه ✨ همیشه مسئله #حسابرسى در زندگى مادى مردم وسیله‌اى براى #پرهیز_از_زیان‌ها بوده است و وسایل مختلفى براى ثبت و ضبط حساب‌ها از قدیم‌الایام فراهم کرده‌اند. 🔺در عصر و زمان ما این وسایل بسیار متنوع و پیچیده شده و دقیق‌ترین حساب‌ها را نگهدارى مى‌کند. ✨ بررسى حساب سبب مى‌شود که اگر انسان احساس زیان کرد به سراغ نقطه‌هاى آسیب‌پذیر برود و آنها را اصلاح کند تا زیان، تبدیل به #سود گردد. 🔸 اصولاً تمام این جهان بر اساس حساب و نظم آمیخته با آن قرار گرفته است. اسلام مى‌گوید: در #امور_معنوى نیز باید #دقیق‌تر به حساب خویش رسید. آن کس که مراقب اعمال خویش باشد و #حسابرسى_دقیق کند #سود_معنوى مى‌برد و کسى که از آن غافل گردد گرفتار #خسران و #زیان در دنیا و آخرت مى‌شود. 🔺در حدیثى از رسول اکرم (صلى الله علیه وآله) مى‌خوانیم: «انسان فرد باایمانى نخواهد بود مگر زمانى که با دقت اعمال خود را محاسبه کند؛ دقیق‌تر از آنچه شریک به حساب شریک خود مى‌رسد یا مولا به حساب بنده خویش». 💠 حسابگرى در مسائل معنوى و امور اخروى باید #شدیدتر و #دقیق‌تر باشد، زیرا غیر ما حسابگرانى هستند که حساب دقیق اعمال ما را دارند، در حالى که در امور مادى، هر کس خودش حسابگر خویش است و معمولا کسى بر او نظارتى ندارد. 🔺قرآن مجید مى‌گوید: «و به یقین نگاهبانانى بر شما گمارده شده؛ والا مقام و نویسنده (اعمال نیک و بد شما) که مى‌دانند شما چه مى‌کنید». 🔺در جاى دیگر مى‌فرماید: روز قیامت خطاب به گناهکاران مى‌شود و خداوند به آنها مى‌گوید: «این نامه اعمال شماست که ما نوشته‌ایم و به حق بر ضدّ شما سخن مى‌گوید; ما آنچه را انجام مى‌دادید مى‌نوشتیم». 🔸در روایات اسلامى تأکید شده است که همه روز به حساب خود برسید؛ شب هنگام به اعمالى که در روز انجام دادید نگاهى #حسابگرانه بیفکنید، اگر خطایى بوده #توبه کنید و اگر کار خوبى بوده #شکر_خدا به جا آورید و آن را #تکرار نمایید. 🔺امام کاظم (علیه السلام) در حدیثى مى‌فرماید: «کسى که همه روز به حساب خود نرسد از ما نیست؛ اگر کار خیرى انجام داده از خداوند توفیق فزونى بطلبد و خدا را بر آن شکر بگوید و اگر کار بدى انجام داده استغفار کند و توبه نماید و به سوى خدا باز گردد». ❇️‌سپس امام (علیه السلام) در سومین جمله از این گفتار حکیمانه به این مسأله اشاره مى‌کند که اگر کسى خواهان #امنیت و #آرامش است باید #خائف باشد؛ همیشه خوف سپرى است در برابر حوادث خطرناک و راز این که خداوند آن را در وجود انسان قرار داده، این است که اگر ترسى در کار نباشد خیلى زود انسان خود را به پرتگاه‌ها مى‌افکند و در چنگال حوادث سخت گرفتار مى‌سازد و به مرگ زودرس مبتلا مى‌شود. البته اگر این خوف در حد #اعتدال باشد به یقین #سپرى در برابر بلاهاست و اگر به #افراط بینجامد انسان را از تلاش و کوشش باز مى دارد و به #محرومیت منجر مى‌شود و اگر به #تفریط گراید و از موجودات خطرناک نترسد گرفتار انواع #حوادث_مرگبار خواهد شد. 🔺شک نیست که خوف در کلام امام (علیه السلام) اشاره به خوف از خدا یعنى خوف از #عدالت و #مجازات‌هاى_عادلانه اوست. کسانى که داراى چنین خوفى باشند از عذاب الهى در دنیا و آخرت در امانند و به عکس، آنها که تنها به رحمت او امیدوار گردند و اثرى از خوف در وجود آنها نباشد آلوده انواع گناهان شده و گرفتار مجازات خداوند در این سرا و آن سرا مى‌شوند. 🔺امام صادق (علیه السلام) از وصایاى لقمان حکیم جمله‌اى را نقل مى‌کند و مى‌فرماید: در وصایاى لقمان مسائل شگفت‌آورى بود. از همه شگفت‌آورتر این که به فرزندش چنین گفت: «آن گونه از خداوند عزوجل ترسان باش که اگر تمام اعمال نیک جن و انس را به جا آورى احتمال ده که تو را (به سبب بعضى از اعمالت) عذاب مى‌کند و آنچنان به خداوند امیدوار باش که اگر گناه انس و جن را انجام داده باشى ممکن است مشمول رحمت او واقع شوى». 💠 در روایت دیگرى از امام صادق (علیه السلام) مى‌خوانیم که راوى عرض مى‌کند: جمعى از دوستان شما هستند که خود را آلوده گناهان مى‌کنند و مى‌گویند: امید (به رحمت خدا و محبت اهل بیت) داریم، امام فرمود: «آنها #دروغ مى‌گویند از دوستان ما نیستند». سپس افزود: «آنها کسانى هستند که در چنگال آرزوها گرفتار شده‌اند (زیرا) کسى که امید به چیزى داشته باشد براى آن عمل مى‌کند و کسى که از چیزى بترسد از آن مى‌گریزد». ✅آن گاه امام در سه جمله اخیر از کلام نورانى خود به این نکته اشاره مى‌کند که اگر انسان با چشم #عبرت به اطراف خود بنگرد به حقایق این عالم #آشنا مى‌شود، سپس به #تحلیل آن حقایق مى‌پردازد و اسباب و نتایج آن را #درک مى کند و کسى که به اسباب و نتایج آن حقایق آشنا مى گردد #عالم مى‌شود، یعنى راه را به سوى مقصد پیدا مى‌کند. 🍃در واقع پیوند ناگسستنى میان سه موضوع هست: 🔸چشم عبرت داشتن 🔸تحلیل حوادث کردن 🔸و عالم و آگاه شدن