✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️منظور از سريع الحساب بودن خداوند در آخرت چیست؟ 🔹يكی از صفات خداوند سريع الحساب بودن اوست، و در #آخرت به سرعت به حساب بندگان رسيدگى ميكند. #قرآن_کریم در سوره «ص»، آیه ۵۳ بعد از اشاره به باغ هاى جاودانى بهشت و نعمت هاى گوناگون آن، مى فرمايد: «هَذا مَا تُوعَدُونَ لِيَوْمِ الْحِسَابِ؛ اين، چيزى است كه براى روز حساب به شما وعده داده مى شود». يعنى مسئله #حساب و رسيدگى به اعمال در آن روز به قدرى روشن است كه آن روز روز حساب ناميده شده است. در سوره «مائده»، آيه ۴ سخن از سرعت حساب به ميان آمده، مى فرمايد: «اِنَّ اللهَ سَرِيعُ الْحِسابِ؛ خداوند سريع الحساب است». اين مطلب كه خداوند با سرعت حساب بندگان را رسيدگى مى كند در آيات متعدّدى از قرآن مجيد ديده مى شود. [۱] این تکرار، نشانه اهمیّت موضوع است؛ زیرا از یک سو بشارتی است برای نیکوکاران که در آن روز به سرعت پاداش خود را دريافت مى دارند، و از سوى ديگر تهديدى است براى بدكاران که مجازاتشان هرگز به تأخير نمى افتد، به سرعت حسابشان را مى رسند و حقّشان را در دستشان مى گذارند!... 🔹درباره سرعت حساب الهى در آن روز تعبيراتى در بعضى از روايات ديده مى شود كه بسيار تكان دهنده است. در حديثى از امیرالمؤمنین امام علی (ع) آمده است: «اِنَّه سُبْحانَهُ يُحاسِبُ جَميْعَ عِبادِهِ عَلَى مِقْدارِ حَلْبِ شَاةٍ؛ خداوند حساب تمام بندگانش را در زمان كوتاهى به اندازه زمان دوشيدن يك گوسفند رسيدگى مى كند». [۲] اين تشبيه در حقيقت براى نشان دادن كوتاهى زمان حساب است، لذا در روايت ديگرى آمده: «اِنَّ الله يُحاسِبُ الْخَلائِقَ كُلَّهُمْ فِي مِقْدارِ لَمْحِ الْبَصَرِ؛ خداوند حساب همه بندگان را تنها در يك چشم بر هم زدن رسيدگى مى كند!». [۳] دليل اين سرعت روشن است؛ زيرا #حساب منوط به علم و آگاهى كامل، قدرت فوق العاده و رعايت عدالت از هر نظر است، و چون خداوند متعال همه اين صفات را در حد اكمل داراست مى تواند در يك چشم بر هم زدن حساب همگان را برسد. 🔹اصولا وضع اعمال انسانها و آثارى كه از خود در روح و جسم ما به يادگار مى گذارد چنان است كه خود به خود حساب همه كارها را حفظ مى كند و از اين نظر مى توان آنها را به اتومبيل ها، هواپيماها و كشتى هايى تشبيه كرد كه با داشتن دستگاه هاى كيلومترسنج هميشه حساب تمام مسيرهايى را كه در گذشته عمر خود داشته اند حفظ مى كند و با يك نگاه مى توان فهميد آنها در تمام عصر خود چقدر راه پيموده اند، منتهی ديده اى مى خواهد كه اين مسافت سنج ها را در وجود انسان، در چشم، گوش، دست، پا، روح و جان او ببيند و بخواند! اين تعبيرات همه داراى پيام هاى تربيتى مهمّى است كه با اندكى دقت روشن مى شود. پی نوشت‌ها؛ [۱] علاوه بر آيه فوق در سوره مائده، آيه ۴؛ سوره ابراهيم، آيه ۵۱؛ سوره غافر، آيه ۱۷ عين همين تعبير ديده مى شود. [۲] مجمع البيان فى تفسير القرآن، طبرسى، فضل بن حسن، انتشارات ناصر خسرو، تهران، ۱۳۷۲ ش، چ سوم، ج ۴، ص ۴۸۴ [۳] مجمع البيان فى تفسير القرآن، همان، ج ۲، ص ۵۳۱ 📕پيام قرآن‏، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: جمعى از فضلاء، دارالكتب الاسلامية‏، تهران‏، ‏۱۳۸۶ ش، چ نهم، ج ۶، ص ۱۲۶ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) #آخرت #قیامت #حساب #اعمال منبع/تبیین 📡 پایگاه خبری تحلیلی وَرْاُئوی 🕯 میعادگاه شهدای وَرجُوی @varjovi @shohadayevarjovi

✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️منظور از «محاسبه» كه در جهاد با نفس لازم است چيست؟ 🔹علماى اخلاق براى «جهاد با نفس» امورى را بيان كرده اند كه التزام به آنها لازم است. يكى از امورى كه بعد از #مشارطه و #مراقبه لازم است #محاسبه می ‌باشد؛ چنانكه هر تاجرى در پايان هر روز و آخر هر هفته يا ماه يا سال، حساب كار خود را بكند، و چه بسا دفتر روزانه، ماهانه و سالانه دارد. وقتى بنا است خداوند ما را محاسبه كند، حتى ذره مثقال و حبه خردل را محاسبه ميكند: «إِنْ كَانَ مِثْقَالَ حَبَّة مِّنْ خَرْدَل أَتَيْنَا بِهَا وَ كَفَى بِنَا حَاسِبِينَ». [۱] چرا ما خود به محاسبه نفس نپردازيم؟ و چرا به دستورات بزرگان اين راه گوش فرا ندهيم كه فرمودند: «حَاسِبوا اَنْفُسَكم قَبلَ اَنْ تُحَاسَبُوا وَزِنُوا اَعْمَالَكُم بِمِيزَانِ الحَيَاءِ قَبلَ اَنْ تُوزَنُوا؛ نَفْس هاى خود را #محاسبه كنيد، قبل از اينكه خود محاسبه شويد و اعمال خود را با ميزان حياء وزن كنيد، قبل از اين كه وزن شويد». [۲] 🔹ابوذر از رسول خدا (ص) نقل می كند كه فرمود: «مؤمن مسافر نمی باشد، مگر اينكه سه چيز داشته باشد: زادى براى معاد و چيزى كه تأمين معاش كند و لذّتى كه حرام نباشد»؛ [۳] و به همين معنا از رسول اکرم (ص) روايت كرده: «عَلَى العَاقِلِ اَنْ يَكُونَ لَهُ اَربَعُ سَاعَاتٍ: سَاعَةٌ يُنَاجِى فِيهَا رَبَّهُ وَ سَاعَةٌ يُحَاسِبُ فِيهَا نَفْسَهُ وَ سَاعَةٌ يَتَفَكَّرُ فِيهَا فِى صُنْعِ اللّهِ وَ سَاعَةٌ يَخْلُو فِيهَا لِلمَطعَمِ وَ المَشرَبِ فَاِنَّ فِى هَذِهِ السَّاعَةِ عَوناً لَهُ عَلَى بَقِيَّةِ السَّاعَاتِ؛ بر عاقل است كه چهار ساعت و چهار وقت براى خود گذارد، وقتى براى مناجات با پروردگارش و وقتى براى «محاسبه نفسش»، و وقتى براى تفكر در موجودات خداوند و دستگاه آفرينش، و ساعتى براى غذا خوردن و نوشيدن، و در اين ساعت اخير است كه براى بقيه ساعات قدرت و نيرو می گيرد [و اين اشاره است كه توجه به جسم از مسائل مهمى است كه مورد نظر اسلام و شارع مقدس است و بدون آن، سه وقت ديگر دچار اختلال میشود]». [۴] 🔹حقيقت «محاسبه» با شريك آن است كه نظر در سرمايه و در سود و ضرر كند تا زياده و نقصان روشن شود؛ اگر زيادى آورده شكر و اگر خسران ديده و ضرر كرده از او مطالبه كند، اگر شريك دارد جبران خسارت كند، و اگر ندارد به ذمّه بگيرد و در آينده تدارك كند. در مورد «محاسبه با نفس» هم چنين است، در مقابل سرمايه بايد به فرائض و واجبات عمل كرده باشد، و اگر به مستحبات عمل كرده، سود و ربح برده و اگر معصيت كرده ضرر كرده است، در شامگاه بايد ديد #نفس چه كرده؟ اگر رنج برده، بايد از اين شريك تشكر كرد، و اگر ضرر كرده بايد با انجام نوافل و مستحبات و كارهاى خير آن را جبران كند. مرحوم كلينى در كافى از امام کاظم (ع) نقل مى كند كه فرمودند: «از ما نيست كسى كه هر روز #نفس خود را #محاسبه نكند، اگر عمل نيكى انجام داده است از خداوند زيادى آن را بخواهد و اگر گناه و كار بدى كرده براى آن از خدا آمرزش بخواهد و به سوى او بازگشت كند». [۵] 🔹از نفس خود آنچه را كه خداوند از تو محاسبه مى كند محاسبه كن. در روايتى از رسول اكرم (ص) آمده: «قدم هاى بنده اى روز قيامت حركت نمی كند، مگر اينكه از چهار چيز سؤال میشود: از عمرش كه در چه چيزى فنا كرده و جوانيش كه در چه چيزى گذرانده و از مالش كه از كجا به دست آورده و در چه راه انفاق كرده و از دوستى ما اهل بيت». [۶] در روايت امام صادق (ع) آمده كه: «در مواعظ لقمان به فرزندش آمده است كه: فرزندم! فردا وقتى در برابر خداوند عز و جل قرار گرفتى، از چهار چيز سؤال میشوى: از جوانيت كه در چه راهى گذراندى؟ و از عمرت كه در چه [راهی] ضايع كردى؟ و از مالت كه از چه و كجا به دست آوردى؟ و در چه راه خرج كردى؟ پس آماده براى جواب آنها شو و جوابى آماده كن!». [۷] پيامبر اكرم (ص) به معاذ فرمود: «بنده از سرمه چشمانش و از ريختن گل [و خاك ديوار مردم] با دو انگشتش [كه از روى بازى به ديوار مى كشد] و از دست زدن به پيراهن برادرش سؤال میشود». [۸] پی نوشت‌ها؛ [۱] انبياء، ۴۷ [۲] المحجة البيضاء فی تهذيب الإحياء، فيض كاشانى، مؤسسه انتشارات اسلامى جامعه مدرسين، چ۴، ج۸، ص ۱۶۷ [۳] همان، ص۱۶۴ [۴] المحجة البيضاء...، همان، ص۱۶۴ [۵] الكافی، كلينى، دارالكتب الإسلامية، چ۴، ج۲، ص۴۵۳ [۶] الأمالی، ابن بابويه، كتابچى‏، محمد بن على‏، تهران، چ۶، ص۳۹ [۷] الكافی، همان، ج۲، ص۱۳۵ [۸] المحجة البيضاء...، همان، ص۱۵۹ 📕اخلاق اسلامى در نهج البلاغه، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: اكبر خادم‌الذاكرين‏، نسل جوان‏، ۱۳۸۵ش، چ اول‏، ج۲، ص۲۹۶ منبع: وبسایت آیت‌الله مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) #محاسبه #حساب #نفس #محاسبه_نفس #جهاد_با_نفس منبع/تبیین 📡 پایگاه خبری تحلیلی وَرْاُئوی 🕯 میعادگاه شهدای وَرجُوی @varjovi @shohadayevarjovi

✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️امام علی (علیه السلام) در حکمت ۲۰۸ نهج البلاغه، درباره لزوم حسابرسی اعمال چه می فرماید؟ 🔹#امام_علی (عليه السلام) در بخشی از حکمت ۲۰۸ #نهج_البلاغه مى فرمايد: «مَنْ حَاسَبَ نَفْسَهُ رَبِحَ، وَ مَنْ غَفَلَ عَنْهَا خَسِرَ».(هر كس به #حساب خود برسد #سود مى برد و آن كس كه #غافل بماند #زيان مى بيند). هميشه مسئله #حسابرسى در زندگى ماديِ مردم، وسيله اى براى پرهيز از #زيان‌ها بوده است و وسايل مختلفى براى ثبت و ضبط حساب ها از قديم الايام فراهم كرده اند. در عصر و زمان ما اين وسايل بسيار متنوع و پيچيده شده و دقيق ترين حساب ها را نگهدارى مى كند. #بررسی_حساب سبب مى شود كه اگر انسان احساس #زيان كرد، به سراغ نقطه هاى آسيب پذير برود و آنها را #اصلاح كند تا #زيان، تبديل به سود گردد. 🔹اصولاً تمام اين #جهان بر اساس #حساب و #نظم آميخته با آن قرار گرفته است. هر گاه درون #بدن خود را ملاحظه كنيم در منطقه خون ما #حساب_دقيقى حكمفرماست؛ بيش از بيست فلز و شبه فلز و مواد مختلف حاصل از آن خون ما را تشكيل مى دهد و به مجرد اين كه #نظم آن به هم بخورد بيمارى حاصل مى شود. به همين دليل پزشكان اولين دستورى را كه مى دهند #محاسبه اجزاى تشكيل دهنده خون از طريق آزمايش است تا به وسيله اين #حسابگرى جلوى بيمارى را بگيرند. 🔹آن كس كه اين آزمايش ها را به فراموشى بسپارد ممكن است زمانى متوجه شود كه #خسارت و زيان وسيعى دامن او را گرفته، در امور مادى دنيا ورشكست و در مسائل طبيعى مانند سلامتى جسم گرفتار بيمارى هاى غير قابل علاج شده است. #اسلام مى گويد: در #امور_معنوى نيز بايد همين گونه؛ بلكه دقيق تر به #حساب_خويش رسيد. آن كس كه مراقب #اعمال خويش باشد و #حسابرسى دقيق كند #سود_معنوى مى برد، و كسى كه از آن #غافل گردد گرفتار #خسران و #زيان در #دنيا و #آخرت مى شود. 🔹از این رو #رسول_اكرم (صلى الله عليه وآله) در حديثى می فرمایند: «لَا يَكُونُ الْعَبْدُ مُؤْمِناً حَتّى يُحاسِبُ نَفْسَهُ أشَدَّ مِنْ مُحاسَبَةِ الشَّريكِ شَرِيكَهُ وَ السَّيِّدُ عَبْدَهُ»؛ [۱] (#انسان فرد باايمانى نخواهد بود، مگر زمانى كه با #دقت #اعمال خود را #محاسبه كند، دقيق تر از آنچه شريك به حساب شريك خود مى رسد يا مولا به حساب بنده خويش). 🔹#حسابگرى در مسائل معنوى و #امور_اخروى بايد #شديدتر و #دقيقتر باشد؛ زيرا غير ما #حسابگرانى هستند كه حساب دقيق #اعمال ما را دارند، در حالى كه در امور مادى، هر كس خودش حسابگر خويش است و معمولاً كسى بر او نظارتى ندارد. #قرآن_مجيد در این رابطه مى فرماید: «وَ إِنَّ عَلَيْكُمْ لَحَافِظِينَ • كِرَاماً كَاتِبِينَ • يَعْلَمُونَ مَا تَفْعَلُونَ»؛ [۲] «و به يقين #نگاهبانانى بر شما گمارده شده • #والامقام و #نويسنده [اعمال نيك و بد شما] • كه #میدانند شما چه مى كنيد). 🔹همچنین در آیه ديگر، در #صحنه_قیامت خطاب به #گناهكاران، مى فرماید: «هَذَا كِتَابُنَا يَنطِقُ عَلَيْكُمْ بِالْحَقِّ إِنَّا كُنَّا نَسْتَنسِخُ مَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ»؛ [۳] (اين #نامه_اعمال شماست كه ما نوشته ايم و به #حق بر ضدّ شما سخن مى گويد، ما آنچه را انجام مى داديد مى نوشتيم). در #روايات_اسلامى تأكيد شده است كه همه روز به #حساب خود برسيد، يعنى شب هنگام همان گونه كه معمول بسيارى از بازرگان ها و تجار دفاتر خود را به خانه مى برند و به حساب روز خود مى رسند، شما هم شب هنگام به #اعمالى كه در روز انجام داديد نگاهى #حسابگرانه بيفكنيد، اگر خطايى بوده #توبه كنيد و اگر كار خوبى بوده #شكر خدا به جا آوريد و آن را تكرار نماييد. 🔹#امام_كاظم (عليه السلام) در حديثى مى فرمايد: «لَيْسَ مِنّا مَنْ لَمْ يُحاسِبْ نَفْسَهُ فِي كُلِّ يَوْمٍ فَإنْ عَمِلَ خَيْراً اِسْتَزادَ اللهَ مِنْهُ وَ حَمِدَ اللهَ عَلَيْهِ وَ إنْ عَمِلَ شَرّاً اِسْتَغْفَرَ اللهَ مِنْهُ وَ تابَ إلَيْهِ»؛ [۴] (كسى كه همه روز به #حساب خود نرسد از ما نيست؛ اگر كار خيرى انجام داده از خداوند #توفيق فزونى بطلبد و خدا را بر آن #شكر بگويد، و اگر #كار_بدى انجام داده #استغفار كند و توبه نمايد و به سوى خدا باز گردد). ارباب سير و سلوك نيز براى پيمودن مسير #قرب_خدا از نخستين توصيه هايى كه به رهروان اين راه مى كنند #مراقبت_اعمال و سپس #محاسبه آن است، چرا كه بدون آن، پيمودن اين راه پر خوف و خطر امكان پذير نيست. پی نوشت‌ها؛ [۱] بحار الأنوار، دار إحياء التراث العربي‏، بيروت‏، ۱۴۰۳ق، چ دوم، ج ‏۶۷، ص ۷۲، باب ۴۵ [۲] قرآن کریم، سوره انفطار، آيه ۱۰ تا ۱۲ [۳] همان، سوره جاثيه، آيه ۲۹ [۴] بحار الأنوار، همان. 📕پيام امام امير المؤمنين(ع)‏، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلاميه‏، تهران‏، ۱۳۸۶ش، چ اول‏، ج ۱۳، ص ۵۹۹ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) #حساب #حسابرسی #آخرت #اعمال منبع/ تبیین @shohadayevarjovi