✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️پیروی از نفس امّاره چه خطراتی را به دنبال دارد؟ 🔹دانشمندان و عالمان علم اخلاق و مفسران با الهام از آيات قرآن، مراحل سه گانه‌اى براى نفس قائل شده اند: #نفس_امّاره، #نفس_لوّامه و #نفس_مطمئنه. نفس امّاره را اشاره به هوا و هوسهاى سركش مى دانند كه پيوسته انسان را به بدى ها امر مى كند، و نفس لوامه را به حالت ندامت حاصل از گناه، بر اثر پرورش روح تقوا اشاره مى دانند، و نفس مطمئنه به مرحله تكامل روح انسان گفته مى شود، كه به مرحله اى مى رسد كه هوا و هوس‌هاى نفسانى به طور كامل تحت كنترل قرار مى گيرند و سركشى آنها ناممكن مى شود. 🔹امام زين العابدين (ع) در مناجات دوم از مناجات هاى پانزده گانه معروف، نفس امّاره را به روشنى ترسيم كرده و از آن (به عنوان سرمشق دادن به عموم مردم) به پيشگاه خدا اينگونه شكايت مى كند: «خدايا من به سوى تو شكايت مى كنم از نفسى كه مرا همواره به بدى وا مى دارد و به سوى گناه با سرعت مى فرستد، و به نافرمانى هايت حريص است و به موجبات خشمت دست مى آلايد، مرا به راه هايى كه منجر به هلاكت مى شود مى كشاند، و به صورت پست‌ترين هلاك شدگان درمى‌آورد. بيمارى هايش بسيار و آرزوهايش دراز است. اگر ناراحتى به او رسد بى تاب مى شود [و فرياد مى كشد] و اگر خيرى نصيبش گردد بخل مى ورزد. به بازى ها و سرگرمى هاى بيهوده بسيار تمايل دارد و مملوّ از غفلت و سهو است. مرا به سرعت به سوى گناه مى برد و نسبت به توبه امروز و فردا مى كند». 🔹آرى اين است چهره اصلى نفس امّاره. از روايات به خوبى استفاده مى شود كه #نفس_امّاره #گناه را در نزد انسان زيبا جلوه مى دهد و خوبى ها را زشت مى نماياند. هنگامى كه انسان مرتكب گناه شد و به عواقب آن گرفتار گشت، پرده ها كنار مى رود و راه بازگشتى هم باقى نمى ماند. امام علی (ع) (طبق نقل غررالحكم) در كلام كوتاهى مى فرمايد: «نفس امّاره فريبكار، همچون منافقان به انسان تملّق مى گويد، و در چهره دوستِ موافقى بروز مى كند تا زمانى كه انسان را فريب دهد و بر او همچون دشمن خطرناكى مسلط گردد و بر او حاكم شود و او را به انواع گناهان بكشاند». [۱] به همين دليل دستور داده اند كاملا مراقب نفس خويش باشيد، مبادا گرفتار فريبكارى هاى اين فريبكارِ خطرناك شويد. 🔹اميرالمومنين امام على (ع) در سخن ديگرى مطابق نقل «غررالحكم» مى فرمايد: «اين نفس، پيوسته انسان را به بدى ها دعوت مى كند، كسى كه آن را ناديده بگيرد او را به انواع گناهان مى كشاند»‌. [۲] #نفس_امّاره در واقع مهم‌ترين ابزار شيطان است، و اگر انسان از شر آن رهايى يابد، از شر شيطان هم رهايى خواهد يافت. درست است كه مؤمنان والامقام و اولياى الهى از مرحله نفس امّاره، به نفس لوّامه و از آنجا به نفس مطمئنه مى رسند، ولى اين بدان معنا نيست كه نفس امّاره مرده باشد، و نبايد به خطرات او انديشيد. لذا امیرالمؤمنین (ع) در بخشی از نامه ۵۳ نهج البلاغه (عهدنامه مالک اشتر) مى فرمايد: «و [امیر المؤمنین] به او [مالک اشتر] فرمان مى دهد كه هواى نفس خويش را در برابر شهوات بشكند و به هنگام سركشى نفس، آن را باز دارد؛ زيرا نفس همواره انسان را به بدى ها امر مى كند مگر آنچه را خداوند رحم كند». 🔹به راستى اگر روح #تقوا و حالت بازدارندگىِ نفس در انسان زنده شود، و به دنبال آن انسان راه اطاعت الهى و پيروى از دستورات كتاب و سنّت را پيش گيرد و به مبارزه با مفاسد و زشتى ها و توطئه هاى دشمنان، با قلب و دست و زبان برخيزد، و بت هواى نفس را بشكند، چنين انسانى، انسانى كامل است و در واقع مخاطب به خطابِ «يا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ» [۳] خواهد بود. پی نوشت: [۱] غرر الحكم و درر الكلم‏، تميمى آمدى، دارالكتاب الإسلامی، قم، چ‌ دوم‏، ص ۱۲۰، (حکمت ۲۱۲۸) [۲] همان، ص ۲۲۷، (حکمت ۱۱۳) [۳] قرآن کریم، سوره فجر، آيه ۲۷ 📕پيام امام اميرالمومنين(ع)‏، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلامية، چ اول‏، ج ۱۰، ص ۳۶۹ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) #نفس #نفس_اماره 📡 پایگاه خبری تحلیلی وَرْاُئوی 🕯 میعادگاه شهدای وَرجُوی @varjovi @shohadayevarjovi

✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️امام علی (علیه السلام) در خطبه ۱۸۹ نهج البلاغه، «ایمان» را به چند دسته تقسیم نموده است؟ 🔹#امام_علی(عليه السلام) در بخش اوّل خطبه ۱۸۹ #نهج_البلاغه، با اشاره به اقسام #ايمان مى فرمايد: «فَمِنَ الْاِيمَانِ مَا يَكُونُ ثَابِتاً مُسْتَقِرّاً فِي الْقُلُوبِ، وَ مِنْهُ مَا يَكُونُ عَوَارِيَ بَيْنَ الْقُلُوبِ وَ الصُّدُورِ، إِلَى أَجَلٍ مَعْلُومٍ». (بعضى از #ايمان‌ها ثابت و #استوار در دل هاست و بعضى ديگر #ناپايدار و عاريتى است در ميان قلبها و سينه ها تا سرآمدى معلوم). تقسيم #ايمان به #ثابت و مستقر و #متزلزل و ناپايدار و به بيان ديگر عاريتى، چيزى است كه در احاديث اسلامى به آن اشاره شده است. 🔹در حديثى از #امام_رضا (عليه السلام) در تفسير آيه شريفه «وَ هُوَ الَّذِى أَنشَأَكُمْ مِّنْ نَّفْس وَاحِدَة فَمُسْتَقَرٌّ وَ مُسْتَوْدَعٌ» [۱] اين چنين مى فرماید: «فَالْمُسْتَقَرُّ اَلْإِيمَانُ الثَّابِتُ وَ الْمُسْتَوْدَعُ الْمُعَارُ» [۲] (مستقرّ به معناى #ايمان_ثابت است و مستودع، #ايمان_عاريتى است). در حديث ديگرى از #امام_ابوالحسن (عليه السلام) در تفسير همان آيه آمده است: «مَا كانَ مِنَ الْإِيمَانِ اَلْمُسْتَقَرِّ فَمُسْتَقَرٌّ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَ أَبَداً وَ مَا كَانَ مُسْتَوْدَعاً سَلَبَهُ اللهُ قَبْلَ الْمَمَاتِ» [۳] (#ايمانى كه مستقر باشد تا ابد ادامه خواهد يافت، و اما #ايمان_عاريتى، خداوند آن را قبل از ممات مى گيرد). 🔹گرچه در تفسير آيه فوق نظرات مختلفى داده شده است، از جمله اينكه منظور از #مستقر، آنهايى هستند كه از قرارگاه رَحِم به دنيا گام نهادند و #مستودع، آنهايى هستند كه هنوز در رَحِم مادرانند؛ ولى مانعى ندارد كه يك آيه داراى چند تفسير باشد. به هر حال اگر انسان داراى #نفس_مطمئنّه شود و #ايمان در اعماقش نفوذ كند، ايمان او #مستقرّ است و با دگرگونى شرايط، تهديدها و تطميع ها متزلزل نمى شود؛ ولى اگر #راسخ نباشد، زوال آن در برابر زر و زور كاملا ممكن است. 🔹عوامل #تزلزل_ايمان متعدد است؛ #عدم_آگاهى از دلايل محكم و #هواپرستى ها و ضعف نفس و آلودگى به #گناهان_بزرگ. هر يك از اينها امورى هستند كه ممكن است در پايان عمر، #ايمان انسان را متزلزل سازند و سرانجام آدمى بى ايمان از دنيا برود. تعبير به «عَوَارِيَ بَيْنَ الْقُلُوبِ وَ الصُّدُورِ»؛ كنايه از اين است كه #ايمان هنوز در قلب و #روح آدمى نفوذ نكرده و به همين دليل استقرار نيافته است. درست مانند انسانى كه به كنار ديوار خانه اى مى رسد و وارد آن نمى شود. به يقين چنين شخصى استقرارى ندارد. پی نوشت‌ها؛ [۱] قرآن کریم، سوره انعام، آيه ۹۸ [۲] قرب الإسناد، حميرى، مؤسسة آل البيت(ع)‏، قم‏، چ ۱، ص ۳۸۲ [۳] تفسير نور الثقلين‏، عروسى حويزى، انتشارات اسماعيليان‏، قم‏، ‏چ ۴، ج ‏۱، ص ۷۵۱ 📕پيام امام اميرالمؤمنين(ع)‏، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلامية‏، ۱۳۸۶ش، چ۱، ج۷، ص۲۷۹ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) #ایمان منبع/ تبیین 📡 پایگاه خبری تحلیلی وَرْاُئوی 🕯 میعادگاه شهدای وَرجُوی @varjovi @shohadayevarjovi