غایبان بزرگ این روزها...
🔻 حدود دوماه از حوادث و اغتشاشات اخیر میگذرد. مسئله لایههای مختلفی از خود را نشان داده است، اما هیچ کنش ویژه و درخوری از مدیر و نهاد رسمی #حوزه دیده نشد.
❓سوال: آیا مسئولین حوزه، بهویژه جناب آقای #اعرافی خود را مخاطب برخی مسئولیتهای اجتماعی در این شرایط میدانند؟ اگر پاسخ مثبت است، اقدام ایشان طی این مدت چه بوده است؟ اکنون حوزه باید #اقدام_هوشمندانه و میدانی داشته باشد نه #انفعال!
🔻از #فقه_معاصر حرف میزنیم با این ادعا که رسالت خود را پاسخ به نیازهای روز جامعه میداند.
سوال: الان نیاز روز چیست؟
آیا #روش، #مدل و سبک پاسخی به نیازهای جامعه، غیر از نگارش کتاب و مقاله داریم؟ اکنون هنگامهی #تفقه متناسب با زمانه است، اما میبینیم ساختار #فقه_معاصر که #ناتمام می دانستیمش، امروز در هیچ کجای صحنه حضور ندارد. آیا نبايد در تعریف مان از #فقه_معاصر تجدیدنظر کنیم؟
🔻 وقتی با یک #جنگ_ترکیبی مواجهیم، نیاز به #طراحی_چندلایه خواهیم داشت. محصور شدن در مدلهایی چون #بیانیه و تجمع در فیضیه یعنی زیستن در چند دهه گذشته. یعنی نشناختن نیاز روز، یعنی انقطاع از #مسئله_اجتماعی.
🔻 آیا نمیشود نسبت به این #جنگ_ترکیبی یک #طراحی_ترکیبی انجام داد؟ آیا باور داریم وسط میدان جنگ هستیم و جنگ در لایه فرهنگی، کنشگر فرهنگی میخواهد؟ انشالله انتظار نداریم که این وظیفه را سپاه یا اطلاعات انجام دهد، او که درگیر بعد امنیتی و اطلاعاتی مسئله است، ما کجاییم؟
🔻 انتظار زیادی نیست که بگوییم این دوماه باید بیشتر شاهد حضور فعال و هوشمندانه آقای #رستمی (نهاد)، آقای #قمی (سازمان)، آقای حاج علی اکبری، آقای #واعظی و آقای #اعرافی می بودیم. نهادهای فرهنگی ما باید بتوانند در میانه حوادثی که بُعد فرهنگی نیز دارد، #سررشته_داری و #راهبری_اجتماعی و توان مدیریت و #حل_مسئله داشته باشند.
📍چیزی که امروز شاهد آن نیستیم.
#مرکز_مدیریت_حوزه
#سازمان_تبلیغات
#نهاد_نمایندگی
#دفتر_تبلیغات
#فقه_معاصر
#حل_مسئله
#جنگ_ترکیبی
#راهبری_اجتماعی
#تأملی_درباب_اغتشاشات1401
🆔 @taalighat
❇️ نقدی بر بیانیه مدیر حوزههای علمیه نسبت به حوادث اخیر (1)
🔻 تقریباً بیش از دوماه بود که از حوادث اخیر کشور میگذشت که مدیر حوزههای علمیه در قالب انتشار #بیانیه واکنش تفصیلی به این حوادث نشان دادند.
eitaa.com/sedayehowzeh/36095
بیانیهای حاوی نکاتی قابل توجه که به بررسی ابعاد #جنگ_ترکیبی و بعد بیان وظایف و رسالت طیفهای مختلف میپردازد. در گام بعدی ایشان بیانیهای خطاب به طلاب صادر نموده و در آن از ضرورت تبلیغ و تبیین در ایام فاطمیه سخن گفتند.
🔻 اما فارغ از محتوای مفید بیانیه، پرسش اینجاست: آیا #کنش_متناسب با حوادث اخیر، نگارش بیانیه است؟ یا بیانیه در کنار اقدام عملی، کنشی مطلوب بهشمار میآید؟ کنش مورد انتظار از مسئولین محترم مرکز مدیریت حوزه علمیه چیست؟ اساساً #بیانیه دارای چه سطحی از #اثرگذاری اجتماعی و قدرت حل مسئله است؟ به بیان دیگر بیانیهها چه زمانی دارای #کارکرد هستند؟ در ادامه بهصورت گذرا نگاهی به این موارد خواهیم داشت:
🔻 نوع کنش هر فرد باید متناسب با #جایگاه_اجتماعی، #حوزه_اثرگذاری و امکانات و ظرفیتهای در اختیار او باشد. نوشتن بیانیه زمانی اثر دارد که جامعه، فردی را بهعنوان یکی از #مراجع_فکری خود بهشمار آورده و منتظر است نظر و موضع او در حوادث را بداند.
🔻 جناب آقای #اعرافی در فضای عمومی جامعه و کشور اساساً فردی شناختهشده و دارای مرجعیت نیستند. حتی شاید با یک کار آماری ببینیم درصد بسیار زیادی حتی اسم مدیر حوزه را هم نمیدانند. چه رسد به اینکه منتظر اعلام موضع او باشند. این سخن حتی درباره جامعه مذهبی نیز میتواند صادق باشد.
🔻 پس #کنش_متناسب با جایگاه اجتماعی مدیر حوزه اساساً از جنس #بیانیه و رهنمود نیست بلکه از جنس #عملیات و #اقدام است. آن هم باتوجه به ظرفیت عظیمی که در دسترس اوست. نخبگان، بزرگان و طلاب اهل اندیشه در حوزه، نهادهای حوزوی و نهادهای فرهنگی حاکمیتی همه در دسترس وی برای اقدام هستند.
🔻 ایشان در بخش رسالت و وظیفه ما، 12 وظیفه برای حوزه تعيين میکنند. سوال اینجاست: #مخاطب این وظایف کیست؟ آیا کسی غیر از مدیر حوزه میتواند و باید بسیاری از این موارد را محقق کند؟ آیا با صرف بیان بایستهها، شاهد تحقق آنها خواهیم بود؟ بهنظر باید در #مدل نسبت گیری با #مسائل_اجتماعی نیاز به تجدید نظر داریم. مسئله اجتماعی با اقدام حل میشود نه با بیانیه.
🔻 البته اگر بیانیه در کنار چند اقدام هوشمندانه عینی قرار گیرد و یک پازل را تکمیل کند، قابل دفاع خواهد بود. طبیعتاً بهدلیل کاستی اطلاعات ما، ممکن است مدیر محترم حوزه طی این مدت اقداماتی داشتهاند که از آن بیخبریم و قضاوت ما بر اساس نتایج و مشاهدات میدانی است.
📍یک نکته: میزان #انعکاس، بازتاب، تحلیلِ دربارهی بیانیه، نشاندهنده مقیاس اثرگذاری آن است. آیا از میزان بازتاب خبری و رسانهای این بیانیه خبری دردست هست؟
📌 در ادامه طی چند یادداشت پیشنهادهایی عملیاتی برای اقدام متناسب از جایگاه مدیر حوزه تقدیم میشود.
#حوزه_علمیه
#پایگاه_اجتماعی
#کنش_متناسب
#حوزه_اثرگذاری
#جایگاه_اجتماعی
#جنگ_ترکیبی
#مدیر_حوزه
#تحلیل
🆔 @taalighat
تعلیقات
📝 حوزهای که نمیشناسیم، واقعیت حوزه بعد از انقلاب اسلامی (بهبهانه سخنان منتشرشده دکتر شفیعی کدکنی)
📝 حوزهای که نمیشناسیم، واقعیت حوزه بعد از انقلاب
📌بخش دوم
10) در #حوزه_پساانقلاب طلاب فاضل بسیاری داریم که فلسفه غرب و #علوم_انسانی مدرن را مستقیم و به زبان اصلی انگلیسی، آلمانی و فرانسوی میخوانند و عمیقاً میدانند اندیشه غربی چیست و چه میگوید و بزنگاه اشکال کجاست. برخی از حوزویان تحصیلات آکادمیک خود را در انگلیس و کانادا و آمریکا دنبال کردند.
برخی اساتید ما در گرایشهایی تحصیل کردند که هنوز در ایران ترجمه نشده و برخی دیگر نزد دانشمندانی غربی تحصیل کردند که امروز آثار آنها کتاب درسی دانشگاههای ماست. نه اینکه الزاماً این امور را فضل بدانیم، بلکه نمونههایی ذکر میکنیم تا بدانند آنچه درباره حوزه امروز میگویند چقدر دور از آبادی است.
11) در #حوزه_پساانقلاب ساختارهای مدرن عمیقاً شناخته میشود. اینکه #زیست_دینی در #عصر_مدرن نیازمند تحول در #نظامات_مدرن و ساختارهای اجتماعی است. اینکه نمیتوان سخن از #تربیت_دینی گفت اما به سبک زندگی و شهرسازی و فجازی و ارزشهای خلق شده مدرن بیاعتنا بود. اینکه باید دربرابر مدل، #مدل تولید کرد و با توصیه تحول رخ نمیدهد.
12) در #حوزه_پساانقلاب مهمترین رکن آموزش و تولید علم حوزوی که عبارت است از #درس_خارج خود را ناظر به نیاز روز میکند. دهها درس خارج با موضوعات جدید شکل میگیرد. از فقه الاقتصاد و فقه الاداره و فقه السیاسه گرفته تا فقه هنر و فقه کذا و کذا. شايد بهصورت موردی دربارهی عمق، موضوعشناسی و روششناسی این دروس نقدهایی داشته باشیم چه آنکه از پایگاه #حوزه_سنتی برآمده اما مسئله، #تحول در نگرش و ناظرشدن به نیاز جامعه حتی در سنتیترین لایه حوزه است.
13) در #حوزه_پساانقلاب با موج #مهاجرت_معکوس مواجهیم. مهاجرت از دانشگاه به حوزه و مهاجرت از خارج ایران به ایران برای فراگیری دانش دینی. امروز چندهزارنفر نخبه دانشگاهی از برترین دانشگاههای کشور طلبه شدهاند و در حال تحصیل یا تولید علم اند.
14) حوزه علمیه که دارای ساختار نسبتاً بسیطی بود در دوران پساانقلاب برخوردار از #ساختار و #سازمان شده است. مقوله برنامهریزی و آیندهنگاری در آن جدی است. برخی اضلاع نهادی حوزه امروز از یک زاویه به این صورت است:
✅ نهادهای مدیریتی، سازمانی حوزه
🔻 شورای عالی حوزه
🔻 جامعه مدرسین
🔻 مجمع نمایندگان طلاب
🔻 مرکز مدیریت حوزه
🔻 مرکز مدیریت حوزه خواهران
🔻 مرکز خدمات حوزه
🔻 جامعه الزهرا سلام الله علیها
🔻 دفتر تبلیغات حوزه
🔻 جامعه المصطفی العالمیه
✅ نهادهای آموزشی پژوهشی حوزه
📕 آموزشی محض و تحت اشراف مرکز مدیریت:
📌 مرکز تخصصی فلسفه
📌 مرکز تخصصی کلام
📌 مرکز تخصصی تفسیر
📌 و دهها مرکز تخصصی دیگر
📌 مراکز تخصصی فقهی
📌 انجمن های علمی حوزه
💠 انجمن های اقتصاد، روانشناسی، جامعه شناسی، معرفت شناسی، کلام، فلسفه، مطالعات سیاسی، مطالعات اجتماعی، قرآن پژوهی، مهدویت و...)
📗 آموزشی پژوهشی تحت اشراف بیوت مراجع تقلید:
📌 مرکز فقهی ائمه اطهار
📌 مرکز فقهی امام باقر علیه السلام
📌 مرکز فقهی امام کاظم علیه السلام
📌 مرکز فقهی آیتالله وحید
📌 مرکز فقهی جامع ولی امر
📌 موسسه فقه و علوم اسلامی
📌 و حدود 25 مؤسسه فقهی دیگر...
📘 آموزشی پژوهشی با رویکرد فعالیت در حوزه علوم انسانی اسلامی
📌 موسسه امام خمینی
📌 دانشگاه باقرالعلوم
📌 دفتر حوزه و دانشگاه
📌 فرهنگستان علوم اسلامی
📌 موسسه تحقیقاتی اسرا
📌 مرکز مطالعات زنان و خانواده
📌 اندیشکده اقتصاد مقاومتی
📌 دانشگاه ادیان و مذاهب
📌 و...
✅ نقاط اتصال نظام و حوزه:
🔹 مرکز پژوهشهای فقهی مجلس
🔸 دبیرخانه حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگی
🔹 دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری
🔸 دفتر پژوهش های فقهی شورای نگهبان
🔹 دفتر الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت
🔸 مرکز تحقیقات اسلامی مجلس
🔹 مرکز مطالعات فقهی قوه قضاییه
✅ نقاط اتصال حوزه و فضای بین المللی
📌 مجمع جهانی اهل بیت
📌 مجمع جهانی تقریب مذاهب
📌 جامعه المصطفی
📌 جامعه المرتضی
📌 دانشگاه ادیان و مذاهب
📌 دهها مجموعه غیررسمی و طلبگی
ادامه دارد...
➖➖➖➖➖
بخش اول یادداشت:
https://eitaa.com/taalighat/1658
➖➖➖➖
✅@taalighat